Τα διλήμματα και ερωτήματα που ανέκυψαν στη σύντομη προεκλογική περίοδο που διανύσαμε, είναι αυτό που ονομάζουμε στα οικονομικά "ασταθής ισορροπία" εφόσον σύμφωνα με τις δηλώσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων, η Ελλάδα δεν έχει πρόβλημα, εφόσον σεβαστεί τις δεσμεύσεις της.
Του Δημήτρη Τσαγκάρη*
Ήδη οι Ευρωπαίοι συμπεριφέρονται θεωρώντας ότι έχουν την πολυτέλεια να συζητούν χωρίς το κόστος "μετάδοσης της μόλυνσης", αγνοώντας την πρόσφατη (δυσάρεστη για τους Γερμανούς) αλλαγή της ισοτιμίας του ευρώ, ύστερα από την απόφαση της Ελβετικής Κεντρικής Τράπεζας.
Έχουμε ζήσει ένα 5ετές χρονικό πειραματισμών, ένα χρονικό αναξιοπιστίας και αναποτελεσματικότητας, ένα χρονικό εκβιασμών, ψηφίζοντας διαρκώς μεσοπρόθεσμα και πολυνομοσχέδια τα οποία απλώς μετέθεταν το πρόβλημα σε επόμενο χρόνο.
Όλο αυτό το διάστημα δεν ανακατασκευάστηκε η Ελλάδα με ένα μοντέλο ευρωπαϊκών προδιαγραφών και λειτουργίας, αλλά την άφησαν να βαλκανοποιείται με διαρκείς συμφωνίες γεμάτες σκοτεινά σημεία και χρηματοδοτικά κενά, που πάντα έκλειναν ύστερα από ένα νέο κύμα τελεσιγράφων και εκβιασμών.
Ουδείς μας έπεισε ή μας εξήγησε γιατί δεν ολοκληρώθηκε η 5η αξιολόγηση, γιατί δεν άνοιξαν οι αγορές για εμάς ή γιατί δεν ξεκίνησε η συζήτηση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Πού είναι το OSI που μας είχαν υποσχεθεί;
Γιατί όλοι αισθανόμαστε και νοιώθουμε χειρότερα από ότι τη στιγμή που ξεκίνησε το πρόβλημα και η διάσωση μας.
Ενόψει της συζήτησης, που θα «ξεκινήσει από Δευτέρα» δεν πρέπει κανείς να ξεχνά, πως σκέφτεται, ο «απέναντι»!
Αυτός, που μετέτρεψε την Ελλάδα σε επίκεντρο ανθρωπιστικής καταστροφής (G Soros, 2012), αυτός που θεωρεί ότι τα προβλήματα τα έφτιαξε η Ελλάδα, η Ελλάδα πρέπει και να τα λύσει (Σόιμπλε, Τόκιο 10/12), αυτός που θεωρεί ότι χώρα με χρέος άνω του 80% - 90% δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητη ή και πρέπει να υπάρχει «ποινή θανάτου» (έξοδος από την Ευρωζώνη, για τα απείθαρχα μέλη), αυτός που θεωρεί ότι είναι ο «καλός μαθητής», αυτός που δηλώνει: «…έχουμε ρόλο ως λοκομοτίβα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα αγοράζουμε ελλείμματα…», την ώρα που η κ. Λαγκάρντ (ως Υπ. Οικ της Γαλλίας, τότε ) του απαντούσε ότι, πρέπει να λάβει μέτρα περιορισμού του υπερβολικού του πλεονάσματος, στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών του!
Αυτός, που υποχρέωσε σε διμερή δανειοδοτική αλληλεγγύη προς την Ελλάδα, χώρες που τότε, έχρηζαν ανάλογης βοήθειας αρωγής και απέκλειε την εμπλοκή του ΔΝΤ, ως προσβλητική και μη δόκιμη για την Ευρωζώνη (Τρισέ, 4/3/10)
Αυτός, που ονόμασε το Νότο, PIIGS και αγνόησε ότι το ευρώ είναι ένα «πολιτικό» νόμισμα, πίσω από το οποίο δεν υπάρχουν θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη.
Αυτός, που έριξε χρήματα στο πρόβλημα, αντί να λύσει το πρόβλημα!
Αυτός, που επέλεξε να λύσει το δικό τους πρόβλημα (Ρέντζι: οι Ευρωπαίοι έσωσαν τις τράπεζες τους) σε συνθήκες νομισματικής αποστείρωσης για την Ελλάδα, λύνοντας ένα πρόβλημα χρέους, με νέο χρέος.
Πέντε χρόνια μετά, χρωστάμε περισσότερα, ζούμε χειρότερα και είμαστε όλοι απελπισμένοι και ανασφαλείς.
Μας εγκαλούν γιατί δεν είμαστε Ελβετία, όταν χώρες σαν την Ελβετία ετοιμάζονται -δια των ενόπλων δυνάμεων τους- να κλείσουν τα σύνορά τους (CNBC 15/12/2012) ενώ ήδη «επανακαθόρισαν» την νομισματική τους σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επιχειρήθηκε όλα αυτά τα χρόνια με συντονισμένες μακροοικονομικές πολιτικές, εκ του μακρόθεν, να επιβληθούν αποφάσεις χωρίς καμία δημοκρατική νομιμοποίηση.
Υπάρχει τεράστιο δημοκρατικό έλλειμμα στην Ευρώπη. Εμείς θέλουμε να πληρώνουμε γερμανικούς φόρους. Η κα Μέρκελ, δέχεται να τη ψηφίζουμε?
Πως θα δένουν δημοσιονομικές αποφάσεις παρμένες από διαφορετικά κοινοβούλια με διαφορετικά ερωτήματα και προβληματισμούς και πως θα γίνουν σεβαστές τέτοιες αποφάσεις σε χώρες - μέλη, χωρίς να φαντάζουν δικτατορικές εντολές τεχνικού και γραφειοκρατικού χαρακτήρα;
Το χρέος είναι χρέος!
Δήλωσε, "προχτές", η κα Λαγκάρντ (ως επικεφαλής του ΔΝΤ) ξεχνώντας ότι, μέχρι σήμερα, ο οργανισμός της, σε κάθε αξιολόγηση του, σημειώνει ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο ( WSJ, 13/10/12)
Το χρέος είναι ένα!
Είναι η απάντησή μας, γιατί: «Για να επιζήσει το Ευρώ μακροπρόθεσμα, χρειάζεται εν τέλει, ενιαία δημοσιονομική πολιτική, ενιαία αγορά εργασίας, ενιαία φορολογική πολιτική, ενιαία αγορά κεφαλαίου.
Δεν μπορεί να υπάρχει ευρώ με δύο τιμές στην Ευρωζώνη, με δύο επιτόκια!...» Τζων Σνόου(πρ.Υπ. Οικονομικων ΗΠΑ)
Και που τα ξέρει αυτά ο κ. Σνόου;
Απλά, αμερικάνικη οικονομική Ιστορία. Συνέβη στις ΗΠΑ το 1790, όταν ο Χάμιλτον, τότε υπουργός Οικονομικών του προέδρου Τζορτζ Ουάσιγκτον, έπρεπε να αποδείξει ότι το τότε Αμερικανικό Κράτος των 13 πολιτειών δεν ήταν μόνο στα χαρτιά. Το σημείο καμπής ήταν η απόλυτη ανάληψη από την κεντρική διοίκηση των χρεών των επιμέρους πολιτειών. Η απάντηση ήταν η διοικητική ολοκλήρωση. Το σημείο καμπής ήταν η μη αποδοχή της λογικής ότι διαφορετικές πολιτείες είχανδιαφορετικά επίπεδα χρεών. Το χρέος είναι ένα!
Άλλωστε, όταν δημιουργήθηκε το ευρώ, δεν ήταν το νόημα, το πείραμα, ότι το κοινό νόμισμα θα οδηγήσει στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση;
Όλη αυτή άλλωστε την κοινή μας - εντός ευρώ - περίοδο, δεν είναι βέβαιο ότι αυτοί που σήμερα διαμαρτύρονται για τα ελλείμματα των PIIGS είναι αυτοί που έχουν καρπωθεί οικονομικά τα αποτελέσματα των ελλειμμάτων;
Που οφείλονται οι εκπληκτικές οικονομικές επιδόσεις της Γερμανίας, αν όχι στην Ευρωαγορά των δανείων και της κατανάλωσης;
Ποιοί αποφάσισαν κάποτε επέκταση και όχι εμβάθυνση;
Εδώ λοιπόν είναι η λύση!
Οι Γερμανοί πρέπει να αναλάβουν τις διοικητικές ευθύνες που τους αναλογούν!
Επιτέλους! Οδηγείστε, ή εγκαταλείψτε το Ευρώ! ( G.Soros, 9/9/12)
*Ο κ. Δημήτρης Τσαγκάρης είναι οικονομολόγου ΜΑ-Φοροτέχνη Α'
διευθύνοντος συμβούλου της FAO Economics AE
