Ήταν μια από τις πιο δύσκολες "συμφωνίες" που έχω ποτέ καταφέρει. Να εξασφαλίσω τη σύμφωνη γνώμη του πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Προβόπουλου για τη δημοσιοποίηση μιας συζήτησης που έγινε λίγες ώρες πριν ο κ. Ντράγκι ξεκαθαρίσει τις προθέσεις του για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Η επιμονή μου μεγάλη, καθώς οι απαντήσεις του σίγουρα θα συζητηθούν!
Του Θανάση Μαυρίδη (capital.gr)
Κι ήταν πράγματι μία ελεύθερη συζήτηση. Δεν είχε την μορφή μιας "συνέντευξης", ανεξάρτητα αν η δημοσιοποίησή της μπορεί να της προσδίδει στο τέλος κάποια τέτοια χαρακτηριστικά. Ο ίδιος είναι ακόμη σαφώς επηρεασμένος από τις συνήθειες που απέκτησε ως διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας, καθώς στην διάρκεια της ταραχώδους -λόγω των γεγονότων- θητείας του η κάθε του δήλωση έπρεπε να είναι καλά ζυγισμένη. Μία "λάθος" δήλωση θα μπορούσε να εκληφθεί ως αφορμή για άνοδο ή πτώση στο ευρώ!
Μπορεί να μην είναι πια ο Κεντρικός Τραπεζίτης, αλλά θεωρεί ότι οι δηλώσεις του και σήμερα θα πρέπει να είναι το ίδιο προσεκτικές και μετρημένες. Θεωρεί ότι η περίοδος των τελευταίων ετών υπήρξε από τις δυσκολότερες που έχει περάσει ποτέ η χώρα και ότι όλοι χρειάζεται να κάνουν καλά την δουλειά τους για να μπορέσουμε να βγούμε κάποια στιγμή από το τούνελ της κρίσης.
Η πρώτη ερώτηση αφορούσε την σημερινή απόφαση για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ειδικότερα, τον ρωτήσαμε αν η απόφαση αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει σανίδα σωτηρίας για την Ευρώπη και τον Νότο.
Ο κ. Προβόπουλος χαρακτήρισε την απόφαση αυτή -εφόσον ληφθεί- ως ένα θετικό μέτρο, αλλά αντέδρασε στα περί σανίδας σωτηρίας: «Όταν λέμε ότι ο Ντράγκι θα σώσει την Ευρώπη είναι σαν να του έχουμε δώσει ένα μαγικό ραβδάκι για να λύνει κάθε είδους πρόβλημα. Δεν είναι έτσι και αυτή η υπεραπλούστευση δεν βοηθάει. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί θα πρέπει να κάνουν πολλά πράγματα για να μπορέσει η Ευρώπη να βρει το δρόμο της. Η Ευρώπη χρειάζεται κι εκείνη μεταρρυθμίσεις και διαρθρωτικά μέτρα. Κι επειδή δεν τα κάνουν μετατοπίζουν τις ευθύνες τους στην ΕΚΤ και περιμένουν από τον Ντράγκι να κάνει τα μαγικά του. Τον παρουσιάζουν ως υπερόπλο για να κρύψουν τις δικές τους αδυναμίες. Λυπάμαι που θα τους απογοητεύσω, αλλά δεν υπάρχουν μαγικά».
Για την Ελλάδα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είχε ξεκαθαρίσει με επίσημη δήλωση εκπροσώπου της στο "Κεφάλαιο" και στο Capital.gr ότι χρειάζεται να βρισκόμαστε σε κάποιο πρόγραμμα. Ο κ. Προβόπουλος σημείωσε ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα λειτουργεί με βάση κάποιους κανόνες και θεωρεί απίθανο ο κ. Ντράγκι να τους παραβιάσει. «Δεν πρόκειται η ΕΚΤ να βάλει νερό στο κρασί της», επισήμανε. Κι αυτό δεν είναι ένα δήθεν "μήνυμα" από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προς τον έναν ή τον άλλο μονομάχο των ελληνικών εκλογών. Δεν εμπλέκονται στην πολιτική διαμάχη στην Ελλάδα. Αυτή θα ήταν η στρατηγική της ΕΚΤ κάτω από τις οποιεσδήποτε συνθήκες, όποιος κι αν κυβερνούσε τη χώρα.
Οι "δύσκολες" ερωτήσεις τοποθετούνται πολλές φορές στο μέσο μιας συζήτησης. Ο δημοσιογράφος πιστεύει ότι ίσως έτσι καταφέρει μία "καλύτερη" απάντηση. Ο κ. Προβόπουλος έδειξε να είναι προετοιμασμένος για την ερώτηση, αλλά και αδιαπραγμάτευτος ως προς την απάντηση. Πιστεύει ότι θα πρέπει να διατηρήσει έναν "θεσμικό ρόλο" σε τέτοιου είδους θέματα. Τον ρωτήσαμε, λοιπόν, για την πολλή καλή πληροφόρηση του ελληνικού Τύπου για τα ποσά που φεύγουν καθημερινά από τις τράπεζες. Η απάντησή του ήταν πράγματι προσεκτική και "θεσμική": Το 2012 οι εκροές ήταν μεγαλύτερες, αλλά «η σχετική πληροφόρηση δόθηκε δύο μήνες μετά. Κι έγινε με βάση στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ΕΚΤ και για όλες τις χώρες».
Πάμε παρακάτω! Επόμενη ερώτηση! Υπάρχει περιθώριο διαπραγμάτευσης στο χρέος; Ο κ. Προβόπουλος ξεκίνησε λέγοντας ότι η Ευρώπη άφησε στη μέση μία συζήτηση που ουσιαστικά ξεκίνησε με την απόφαση του Eurogroup του Νοεμβρίου του 2012. Η απόφαση εκείνη έλεγε ότι αν η Ελλάδα πετύχαινε πρωτογενές πλεόνασμα η Ευρώπη θα συζητούσε τρόπους ελάφρυνσης του χρέους. Κι αυτό το πετύχαμε από την πλευρά μας! Είχαμε πρωτογενές πλεόνασμα και έτσι θα πρέπει να ξεκινήσει σύντομα μία συζήτηση που έχει καθυστερήσει να γίνει. «Για να πετύχουμε όμως ένα καλό αποτέλεσμα πρέπει να πάμε εκεί καλά προετοιμασμένοι. Με επιχειρήματα, με σοβαρότητα και συνέπεια. Το πιο σημαντικό σε αυτές τις περιπτώσεις είναι το γεγονός ότι υπάρχουν κανόνες, τους οποίους πρέπει κανείς να ακολουθεί για να πετύχει τους στόχους του».
Στη συνέχεια έκανε μία αναφορά που πολλοί την θεωρούν αυτή την εποχή δευτερευούσης σημασίας. Ο ίδιος όμως έδωσε ιδιαίτερα μεγάλο βάρος στο γεγονός ότι η δημόσια συζήτηση γίνεται τον τελευταίο καιρό σχεδόν αποκλειστικά για το χρέος και όχι για την ανάπτυξη. Κι επισήμανε ότι η ανάπτυξη καθυστέρησε στην Ελλάδα επειδή οι κυβερνήσεις δεν έκαναν μεταρρυθμίσεις: «Είναι το κλειδί που θα μας βγάλει έξω από το σκοτεινό και υγρό υπόγειο που είμαστε σήμερα κλειδωμένοι. Χωρίς μεταρρυθμίσεις δεν υπάρχει πιθανότητα να βγούμε από την κρίση». Υποστηρίζει ότι είναι θεμιτό να ασχολείται κανείς με το χρέος, αλλά πιο σημαντικό να ασχοληθεί με το ΑΕΠ, με την αύξηση του πλούτου.
Επιμένει στο θέμα και το εξειδικεύει ακόμη περισσότερο: «αν το ποσοστό χρέους προς ΑΕΠ ανέβηκε σήμερα στο 165% από το 130% το 2009 σε αυτό συνέβαλε πολύ περισσότερο η συρρίκνωση του ΑΕΠ απ΄ ό,τι το δημόσιο έλλειμμα, που άλλωστε μειωνόταν σταθερά τα τελευταία χρόνια. Με άλλα λόγια, ο ρόλος της ανάπτυξης είναι καθοριστικός στην εξέλιξη του ποσοστού του χρέους στο ΑΕΠ. Και η υπόθεση της ανάπτυξης είναι κατά βάση εσωτερική μας υπόθεση, αφού προϋποθέτει τολμηρές διαρθρωτικές αλλαγές. Και στο πεδίο αυτό, δυστυχώς, δεν παίρνουμε καλή βαθμολογία».
Τον ρωτήσαμε για το Grexit. Τόνισε ότι τα δύο μεγάλα κόμματα έχουν ξεκαθαρίσει ότι ο προσανατολισμός τους είναι η Ευρώπη κι ότι η συζήτηση για το θέμα αυτό θα πρέπει από την πλευρά του να λήξει σε αυτό το σημείο και μάλιστα τέσσερις μέρες πριν από τις εκλογές: «Δεν είναι υπεκφυγή. Δε θέλω να πιστέψω ότι υπάρχει κάτι άλλο πέρα από την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας».
Τελευταία ερώτηση ήταν το αν θα ασχοληθεί με την πολιτική. Η απάντηση του; Ορθά κοφτά, όχι! Περισσότερο αυστηρό όμως ήταν το βλέμμα του. Εκείνη τη στιγμή δεν άφηνε περιθώρια ούτε για μία πιθανότητα.
