Ο "κρίκος" επιτοκίων και προεδρικών εκλογών φοβίζει τις Βρυξέλλες
του Γ. Αγγέλη
Η πραγματική ανησυχία των διεθνών αγορών για το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών ξεφεύγει από τα ελληνικά όρια και διαπερνά ολόκληρη την Ευρωζώνη. Κινητήρια "δύναμη" αυτής της ανησυχίας δεν είναι αυτό καθ΄ εαυτό το αποτέλεσμα της τρίτης ψηφοφορίας για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας στην Ελλάδα όσο το αν η δυναμική αυτής της εξέλιξης προκαλέσει μία απότομη και ραγδαία αύξηση των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων (δηλαδή των εντόκων γραμματίων) σε οικονομίες όπως η Ιταλική ή η Ισπανική των οποίων ο γιγάντιος δανεισμός είναι σχεδόν ο μισός βραχυπρόθεσμος.
Για παράδειγμα στην Ιταλία το ύψος των υποχρεώσεων (χρεολύσια και τόκοι) που λήγουν και πρέπει να ανανεωθούν μέσα στο 2015 είναι περίπου 300 δισ. ευρώ (όσο δηλαδή ολόκληρο το ελληνικό χρέος).
Μία τέτοια εξέλιξη, μία άνοδος δηλαδή των επιτοκίων στις μεσο-βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της Ισπανίας ή της Ιταλίας - που μέχρι στιγμής κρατιούνται χαμηλά - θα καθιστούσε για παράδειγμα μη βιώσιμο το ιταλικό χρέος το οποίο σημειωτέον έχει ήδη ξεπεράσει το 134% του ΑΕΠ... Να σημειωθεί οτι το ΔΝΤ έχει θέσει ώς όριο βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους το 120%.
Η συζήτηση αυτή έχει προκαλέσει πυρετό ανησυχιών τόσο στις οικονομικές επιτροπές της Κομισιόν όσο - κυρίως - και στην Φρανκφούρτη (ΕΚΤ), όπου η μεγάλη ανησυχία παραμένει το πότε οι διεθνείς αγορές θα κρίνουν ότι έχει έρθει η στιγμή να δοκιμάσουν τις αντοχές της ΕΚΤ απέναντι σε μία γενικευμένη επίθεση στο αδύναμο κρατικό και ιδιωτικό χρέος.
Λίγο πολύ, όπως επισήμανε στο capital.gr, τεχνοκρατικό στέλεχος στις Βρυξέλλες, "θα μπορούσαμε να ξαναζήσουμε σε πολύ μεγαλύτερη διάσταση, την εμπειρία του 2010", όταν οι αγορές εντοπίζοντας τον αδύναμο κρίκο στην Ελλάδα και μετά την συνάντηση Merkel - Sarkozy στην Ντοβίλ, "γύρισαν" τα επιτόκια και ξαφνικά για ορισμένες χώρες αυτά εκτινάχθηκαν σε μη βιώσιμα επίπεδα.
Τώρα η συζήτηση για το ενδεχόμενο να βρεθεί η Ελλάδα λόγω των πολιτικών εξελίξεων σε κίνδυνο Grexit, απειλεί και πάλι να επαναφέρει τον κίνδυνο να προκληθεί δηλαδή το ενδιαφέρον των αγορών για πολύ μεγαλύτερες οικονομίες οι οποίες όπως η ιταλική, η ισπανική ή ακόμα και η γαλλική βρίσκονται σε πολύ χειρότερη κατάσταση από εκείνη που βρίσκονταν το 2010.
Την ανησυχία αυτή δεν την υιοθετούν πάντως όλες οι πλευρές
Οι "πολιτικοί" στην Ευρωζώνη στην πλειονότητά τους εκτιμούν οτι αυτός ο κίνδυνος έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Και αυτό γιατί οι κίνδυνοι μετάδοσης όπως έγινε με την Ιρλανδία και την Πορτογαλία το 2010 - 2011, ελέγχονται.
Και επιπλέον τα μεγέθη των κεντρικών οικονομιών της Ευρωζώνης είναι τόσο μεγάλα που είναι αδύνατο να επαναληφθούν "επεισόδια" όπως η επίθεση στην στερλίνα στα τέλη της δεκαετίας του 60΄, καθώς το ευρώ έχει πίσω του ολόκληρη την ευρωζώνη και την ΕΚΤ.
Οι "αντιρρησίες" απέναντι σ΄ αυτή την καθησυχαστική άποψη λένε οτι η Ευρωζώνη του 2015 βρίσκεται εν μέσω μία πολλαπλής οικονομικής και γεωπολιτικής "καταιγίδας", από την οποία δεν φαίνεται διέξοδος καθώς ο φαύλος κύκλος του αποπληθωρισμού και της υπερχρεώσης σε συνθήκες οικονομικής επιβράδυνσης και υψηλής ανεργίας, θέτει σε αμφισβήτηση ακόμα και τα πλέον ισχυρά νομισματικά όπλα, όπως για παράδειγμα την πολυαναμενόμενη κίνηση της ΕΚΤ για αγορές στήριξης κρατικών ομολόγων στην δευτερογενή αγορά.
Στο πλαίσιο αυτό, δηλώσεις όπως αυτές του διοικητή της ΤτΕ προχθές δεν προκαλούν ιδιαίτερο ...ενθουσιασμό και τροφοδοτούν το κλίμα ανησυχίας που οδηγεί στο να μεταφερθεί το κέντρο της διεθνούς προσοχής και πάλι στην Αθήνα. Χαρακτηριστικό είναι οτι ήδη ξεπερνούν τα 30 διεθνή τηλεοπτικά δύκτια που θα βρίσκονται από σήμερα στην Αθήνα και ανμένεται να πολλαπλασιαστούν λίγο πρίν από την τρίτη ψηφοφορία. Ουδέποτε είχε σημειωθεί τόσο μεγάλο ενδιαφέρον από τα διεθνή ΜΜΕ (πολιτικά και οικονομικά) για προεδρικές (!) εκλογές στην Ελλάδα.
Σε κάθε περίπτωση πάντως το "παράδειγμα Ελλάδα" θα έχει την τιμητική του στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής και εκεί οι ηγέτες της Ε.Ε. θα ενημερωθούν από τον Draghi για τις ...επιλογές που μπορούν να έχουν για το 2015.
