Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΕΛΑΣΤΙΚ*
Θρηνεί και οδύρεται η σερβική πολιτική ηγεσία στο Βελιγράδι, μόλις άκουσε τα μαντάτα από την Άγκυρα - τη ματαίωση δηλαδή της κατασκευής του αγωγού Σάουθ Στριμ που θα μετέφερε ρωσικό φυσικό αέριο από τη Βουλγαρία στη Σερβία και μέσω αυτής στην Ουγγαρία και στην Αυστρία. «Εφτά χρόνια έχει επενδύσει η Σερβία σε αυτόν τον αγωγό, αλλά τώρα πρέπει αυτή να πληρώσει το αντίτιμο της σύγκρουσης ανάμεσα στους μεγάλους» δήλωσε απελπισμένος ο Σέρβος πρωθυπουργός Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Δεν υπερβάλλει.
Από το 2008 έχουν υπογράψει η Μόσχα και το Βελιγράδι την κατασκευή αυτού του κλάδου του Σάουθ Στριμ - ο άλλος κλάδος είναι εκείνος που θα ξεκινούσε πάλι από τη Βουλγαρία και μέσω Ελλάδας θα περνούσε υποθαλάσσια στην Ιταλία και θα κατέληγε κι αυτός στην Αυστρία. Δεν έχουν περάσει άλλωστε ούτε δύο μήνες από τότε που ο ίδιος ο Πούτιν είχε πάει στο Βελιγράδι και είχε δηλώσει δημοσίως ότι θα ξεπερνούσαν τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ οι επενδύσεις από το εξωτερικό για να κατασκευαστεί το τμήμα του αγωγού επί σερβικού εδάφους. Χώρια τα μόνιμα έσοδα από τα τέλη διέλευσης.
Το ότι οι Ρώσοι εννοούσαν σοβαρά τα όσα έλεγαν και ότι δεν επρόκειτο για λόγια του αέρα οι Σέρβοι το είχαν καταλάβει έμπρακτα. Η κρατική ρωσική εταιρεία φυσικού αερίου Γκαζπρόμ είχε ήδη ξοδέψει 400 εκατομμύρια ευρώ για να αγοράσει το πακέτο ελέγχου της σερβικής εταιρείας πετρελαίου και φυσικού αερίου NIS, στο πλαίσιο της υποτιθέμενης λειτουργίας του αγωγού του ρωσικού φυσικού αερίου. Άλλωστε και τώρα η Σερβία αγοράζει το σύνολο του φυσικού αερίου που καταναλώνει.
Τώρα όμως οι προοπτικές στενότερης ενεργειακής συνεργασίας των δύο χωρών τινάχθηκαν στον αέρα. Η Σερβία, υπό τη σημερινή γερμανόφρονη ηγεσία της, έχει γίνει κι αυτή «χώρα της καρπαζιάς», την οποία ταπεινώνει ακόμη και μέσα στο Βελιγράδι ως και ο πρωθυπουργός της... Αλβανίας Εντι Ράμα! Δεν έχει πια καμιά σχέση με τη Σερβία που ήταν η ηγεμονική δύναμη της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας μέχρι πριν από είκοσι χρόνια. Οι ισχυροί δεσμοί που ενώνουν ακόμη τους δύο σλαβικούς λαούς δεν έχουν καταλυθεί μέχρι τώρα, αλλά δεν γνωρίζουμε πόσο θα αντέξουν, αν η σερβική ηγεσία συνεχίσει την πολιτική που έχει χαράξει και ακολουθεί, με τελικό στόχο την ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ.
Για την ώρα, η μεν Ρωσία αρνείται κατηγορηματικά να αναγνωρίσει ως ανεξάρτητο κράτος το Κόσοβο, η δε Σερβία απείχε στον ΟΗΕ από ψηφοφορία που καταδίκασε τη Ρωσία για την προσάρτηση της Κριμαίας. Τη... σχιζοφρενική πολιτική της σερβικής ηγεσίας αποτύπωσε για μία ακόμη φορά ο υπουργός Εσωτερικών του Βελιγραδίου Νεμπόισα Στεφάνοβιτς, ο οποίος δήλωσε την περασμένη Παρασκευή: «Ο στρατηγικός μας στόχος είναι να μπούμε στην ΕΕ. Έχουμε όμως ιστορικούς δεσμούς με τη Ρωσία και εξαρτιόμαστε από τη ρωσική ενέργεια».
Πέραν της ενέργειας, οι Σέρβοι έχουν ανάγκη και τις ρωσικές επενδύσεις οι οποίες κατευθύνονται εκεί που δεν πάνε ποτέ οι ευρωπαϊκές και αμερικανικές επενδύσεις - στις υποδομές. Οι κρατικοί Ρωσικοί Σιδηρόδρομοι για παράδειγμα έχουν αναλάβει να ανανεώσουν την καταρρέουσα υποδομή των σερβικών σιδηροδρόμων στο πλαίσιο ενός δαπανηρού σχεδίου ύψους 800 εκατομμυρίων δολαρίων. Οι Σέρβοι είχαν την ελπίδα επίσης ότι στον βαθμό που προχωρούσε η κατασκευή του Σάουθ Στριμ, οι Ρώσοι θα αγόραζαν μερικές από τις κάπου 500 κρατικές επιχειρήσεις που η κυβέρνηση του Βελιγραδίου προτίθεται να ιδιωτικοποιήσει μέσα στο 2015. Τι θα κάνουν από εδώ και πέρα είναι άγνωστο, αλλά σίγουρα όσο οι Γερμανοί προκαλούν τους Ρώσους με κυρώσεις και γενικότερα ασκούν επιθετική πολιτική κατά της Μόσχας, αρνούμενοι ταυτόχρονα να εντάξουν νέες χώρες στην ΕΕ, η οποία ταυτόχρονα υφίσταται τις ισχυρότερες φυγόκεντρες δυνάμεις στο εσωτερικό της που είχε ποτέ γνωρίσει στην ιστορία της, τα διλήμματα της σερβικής ηγεσίας θα οξύνονται.
Για την ώρα, πάντως, οι Σέρβοι αφενός αισθάνονται ανήμπορη οργή κατά της Γερμανίας και αφετέρου είναι πυρ και μανία εναντίον της νέας βουλγαρικής δεξιάς κυβέρνησης που συγκρότησε ο Μπόικο Μπορίσοφ. Οι Σέρβοι γνωρίζουν ότι ο Μπορίσοφ είναι πιόνι των Αμερικανών και ως εκ τούτου αποκλείεται να επιτρέψει να κατασκευαστεί ο αγωγός μεταφοράς του ρωσικού φυσικού αερίου. Από τη στιγμή όμως που η Βουλγαρία αρνείται να χρησιμοποιηθεί ως αφετηρία του Σάουθ Στριμ, ο αγωγός αυτός δεν υπάρχει περίπτωση να κατασκευαστεί. Όχι γιατί ο Μπορίσοφ είναι τόσο ισχυρός, αλλά για τον απλούστατο λόγο ότι πίσω από τον Μπορίσοφ είναι οι Αμερικανοί! Αυτοί τορπιλίζουν τον αγωγό του ρωσικού φυσικού αερίου και από τη στιγμή που και οι Γερμανοί συμπορεύονται με τις ΗΠΑ, δεν υπάρχει ούτε μία ελπίδα στο εκατομμύριο να κατασκευαστεί ο ρωσικός αγωγός...
*Δημοσιεύθηκε στο "ΕΘΝΟΣ" την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 2014.
