default-image

Οι Εκκλησίες και η Ενορία της Κάτω Βιάννου

Κρήτη
Οι Εκκλησίες και η Ενορία της Κάτω Βιάννου

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στη βορειοδυτική πλευρά του χωριού βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που είναι και ο πολιούχος Άγιος του…..

Πρόσωπα, ονόματα, αγαπημένοι άνθρωποι, ιστορίες που άκουγα από τον πατέρα μου, σοκάκια που παίζαμε, βρύσες που πηγαίναμε με τα λαήνια για το νερό του σπιτιού, γεύσεις και αρώματα που ξεφυτρώνουν μέσα στη μνήμη βλέποντας μία φωτογραφία, σου διηγούνται τόσες μικρές και μεγάλες στιγμές από τα παιδικά σου χρόνια, σταμάτησαν μπροστά μου μέσα από τα κείμενα του καθηγητή Γιώργου Κονδυλάκη που δημοσιεύτηκαν στην ''Ηχώ της Βιάννου'' και αφορούν στην κάτω Βιάννο, με τον τίτλο:

''Κάτω Βιάννος - Ταξίδι στο Χρόνο''.

Το οδοιπορικό του καθηγητή μέσα στο χρόνο και στην ιστορία ενός χωριού που ακόμα και σήμερα βασανίζεται, ακόμα και σήμερα μοναχικά πορεύεται, είναι μοναδικό, ''φωνάζει'' για τις ευθύνες μας και τις ευθύνες της πολιτείας απέναντί του.

Μέρος 23ο

Η Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου

Στη βορειοδυτική πλευρά του χωριού βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που είναι και ο πολιούχος Άγιος του.

Θεμελιώθηκε το 1897, και αποπερατώθηκε το 1904 από τον ιερέα Νικόλαο Λουλάκη. Κτίστηκε με περισσή αγάπη από τους Κατωβιαννίτες αφού σχημάτιζαν όλοι μαζί αλυσίδα για να μεταφέρουν τις πέτρες από τη θέση Κουτσουκλί δίνοντάς τις ο ένας στον άλλο.

Ανάδοχος της εκκλησίας ήταν ο Παπαδάκης Γεώργιος του Εμμανουήλ. Ανακαινίστηκε το 1969 από τον ιερέα Μιχάλη Δουλγεράκη. Τότε έφυγαν και τα κεραμίδια και κατασκευάστηκε ο σημερινός θόλος στην οροφή. Εορτάζει στις 23 Απριλίου (ή την επομένη ημέρα του Πάσχα) οπότε γινόταν παλιά και περιφορά της εικόνας του Αγίου σε όλο το χωριό. Ακολουθία τελείται και στις 3 Νοεμβρίου του Αγίου Γεωργίου του Μεθυστή.

Η Εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα

Βόρεια και στη Θέση Καμίνι, δίπλα στον παλιό δρόμο υπήρχε η εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα από τη Βυζαντινή εποχή. Καταστράφηκε από τον Χασάν Πασά μετά τη μάχη του Λασιθίου το 1866.

Σήμερα από τα ερείπια του Ναού υπάρχουν μόνο κάποιες πέτρες. Τη Δεκαετία του 90 ο χωριανός μας παπά Μιχάλης Δουλγεράκης έκτισε νέο Ναό αφιερωμένο στον Άγιο Σπυρίδωνα σε οικόπεδο που παραχώρησε η οικογένεια του στην άκρη του κεντρικού δρόμου, λίγο έξω από το χωριό προς το Ηράκλειο. Εργολάβος ανέλαβε τότε ο χωριανός μας Βσιλικογιαννάκης Δημήτριος ενώ την οροφή αποπεράτωσε ο Ελιώτης Γεώργιος από την Παναγιά Πεδιάδος. Ανάδοχος της Εκκλησίας ήταν ο Βερυκοκάκης Μιχαήλ. Εορτάζει στις 12 Δεκεμβρίου αλλά γίνονται νυκτερινές ακολουθίες στις 11 Αυγούστου (ανάμνηση του Θαύματος του Αγίου Σπυρίδωνα στην Κέρκυρα) και στις 9 Μαΐου (Αγίου Χριστοφόρου προστάτη των οδηγών) που τις καθιέρωσε ο σημερινός εφημέριος του χωριού  ιερέας Ψαρολογάκης Αντώνιος ο οποίος επιμελήθηκε τη συντήρηση και τη διαμόρφωση του εξωτερικού χώρου της Εκκλησίας.

Η Εκκλησία της Παναγίας

Στη Δυτική πλευρά βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας (Εισόδια της Θεοτόκου) που κτίστηκε το 1810. Εορτάζει στις 21 Νοεμβρίου αλλά λειτουργείται και στις 15 Αυγούστου. Στον Εσπερινό στολίζεται επιτάφιος και ψάλλονται  τα εγκώμια της Παναγίας. Όλο το δεκαπενταύγουστο γίνονται παρακλήσεις στη χάρη της.

Έχει ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο που κατασκευάστηκε κατά την τουρκοκρατία και είναι προστατευόμενο μνημείο από την Υπηρεσία Προστασίας Βυζαντινών αρχαιοτήτων. Έτσι δεν ανακαινίστηκε αλλά συντηρήθηκε όσο γινόταν από τον Παπά Μιχάλη Δουλγεράκη και παραμένει με την  αρχική μορφή.

Πριν χτιστεί η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου ήταν ο ενοριακός Ναός του χωριού. Οι ακολουθίες και σήμερα γίνονται με κατάνυξη, με τα κεράκια, χωρίς ηλεκτρικά φώτα και μικρόφωνα όπως και παλιά. Ο ναός λειτουργείται σε όλες τις εορτές της Παναγίας.

Εδώ βρισκόταν πολύ παλαιότερα και το νεκροταφείο του χωριού μέχρι που  μεταφέρθηκε στον Αφέντη Χριστό που είναι και σήμερα. Μάλιστα πιο δίπλα, στου Λιγνού, υπήρχε και τούρκικο νεκροταφείο ενώ ακόμη παλαιότερα το τούρκικο νεκροταφείο βρισκόταν στη θέση μνήματα δίπλα από το παλιό εργοστάσιο του Ζαμπετάκη. Όταν ανοίχτηκε ο δρόμος και κτίστηκε και το Δημοτικό Σχολείο, καταπλακώθηκαν οι τάφοι

Η Εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος

Ανατολικά βρίσκεται η εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Αφέντη Χριστού) που  βρίσκεται  το νεκροταφείο. Για την επέκταση του ο Σπανάκης Δημήτριος του Εμ. δώρισε στη μνήμη των γονέων του ένα οικόπεδο όπου έγιναν νέοι τάφοι.

Η Εκκλησία κτίστηκε πριν την ενετοκρατία. Επί ενετοκρατίας πιθανόν να λειτούργησε και σαν Μοναστήρι με αρκετούς μοναχούς για κάποιο διάστημα. Έχει ωραίες τοιχογραφίες από τους Βυζαντινούς χρόνους πάνω στις οποίες διακρίνονται οι βανδαλισμοί των τούρκων που έβγαζαν με την ξιφολόγχη τα μάτια των Αγίων. Από τη βορεινή πλευρά οι τοίχοι ήταν μέσα στο χώμα μέχρι τη δεκαετία του 70 που έγιναν εργασίες συντήρησης του από την αρχαιολογική Υπηρεσία Ηρακλείου μετά από ενέργειες του ιερέα Μιχαήλ Δουλγεράκη.

Είναι προστατευόμενο μνημείο από την Υπηρεσία Προστασίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Μία από τις  επόμενες ημέρες, μετά το Πάσχα, μαζεύονται εδώ όλοι οι χωριανοί και τιμούν την μνήμη των νεκρών προγόνων τους.

Εορτάζει στις 6 Αυγούστου και παλιά γινόταν μεγάλο πανηγύρι που σήμερα το διατηρεί  ο Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού. Ένας θρύλος θέλει την εκκλησία να  είχε μια ολόχρυση καμπάνα βάρους 40 οκάδων και πολλά χρυσά αφιερώματα πιστών στα παλιά χρόνια. Για να μην τα κλέψουν οι τούρκοι κατακτητές , τα έκρυψαν οι χριστιανοί σε μια σπηλιά στην Κεφάλα και έκτισαν την πόρτα της. Από τότε δεν βρέθηκαν ποτέ. Κάποιοι παλιοί έλεγαν ότι ακουγόταν η καμπάνα να χτυπά την ημέρα της εορτής του Αφέντη Χριστού. Επί τουρκοκρατίας απαγορευόταν οι καμπάνες στις εκκλησίες και τα καμπαναριά γκρεμίστηκαν.

(Συνεχίζεται)  

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News