default-image

Αφιέρωμα στην Κάτω Βιάννο

Κρήτη
Αφιέρωμα στην Κάτω Βιάννο

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πρόσωπα, ονόματα, αγαπημένοι άνθρωποι, ιστορίες που άκουγα από τον πατέρα μου, σοκάκια που παίζαμε, βρύσες που πηγαίναμε με τα λαήνια για το νερό του σπιτιού, γεύσεις και αρώματα που ξεφυτρώνουν μέσα στη μνήμη βλέποντας μία φωτογραφία, σου διηγούνται τόσες μικρές και μεγάλες στιγμές από τα παιδικά σου χρόνια, σταμάτησαν μπροστά μου μέσα από τα κείμενα του καθηγητή Γιώργου Κονδυλάκη που δημοσιεύτηκαν στην ''Ηχώ της Βιάννου'' και αφορούν στην κάτω Βιάννο, με τον τίτλο:

''Κάτω Βιάννος - Ταξίδι στο Χρόνο''.

Το οδοιπορικό του καθηγητή μέσα στο χρόνο και στην ιστορία ενός χωριού που ακόμα και σήμερα βασανίζεται, ακόμα και σήμερα μοναχικά πορεύεται, είναι μοναδικό, ''φωνάζει'' για τις ευθύνες μας και τις ευθύνες της πολιτείας απέναντί του.

Κάτω Βιάννος - Ταξίδι στο Χρόνο

του Γ.Κονδυλάκη

Μέρος 4ο

Οι Κατωβιαννίτες έλαβαν μέρος στη περίφημη μάχη του Λασιθίου του 1867 και λίγο αργότερα στη μάχη στο Λάπαθο, οπότε οι τούρκοι με τον Ομέρ Πασά έκαψαν άλλη μια φορά το χωριό. Ειδικά ο οικισμός της Μέσης ερημώθηκε και ήταν ακατοίκητος για πολλά χρόνια μετά.

Σύμφωνα με την παράδοση στη διάρκεια γάμου, οι Τούρκοι εισέβαλαν στη Πέρα Μέση, που βρισκόταν εκεί που είναι σήμερα η εκκλησία της Παναγίας και έσφαξαν όλο τον κόσμο που γλεντούσε. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Την πληροφορία για τον γάμο πήραν από ένα μικρό παιδί που ήταν βοσκάκι. Το βασάνισαν για να μαρτυρήσει και στη συνέχεια το έσφαξαν.

Σώθηκε μόνο ένας νέος κάτοικος, με καταγωγή από τα Σφακιά, που καβάλα σε να άσπρο (ψαρό ) άλογο κατέφυγε στον Χόνδρο και γι' αυτό ονομάσθηκε Ψαρολογάκης.

Την πράξη αυτή τη συνήθιζαν οι τούρκοι γενίτσαροι. Ορμούσαν σε γάμους Χριστιανών, και έσφαζαν όλο τον κόσμο. Άφηναν μόνο τη νύφη την οποία έπαιρναν σκλάβα για να ικανοποιούν τις ορέξεις τους.

Έγγραφο μεταφρασμένο από το Τούρκικο αρχείο Ηρακλείου

Αλλά και σε όλες τις μάχες που ακολούθησαν στην ανατολική Κρήτη μέχρι την απελευθέρωση οι κάτοικοι της Κάτω Βιάννου ήταν παρόντες. Οπλαρχηγοί από το χωριό με έγγραφο του 1878 ορίστηκαν οι: Νικόλαος Γ. Αγγουράκης, Ιωάννης Παπαρουνάκης και Νικόλαος Παπαδάκης. Όλος ο ανδρικός πληθυσμός που μπορούσε να σηκώσει όπλα ξεσηκωνόταν οικειοθελώς για την πατρίδα, μέχρι που και ο τελευταίος τούρκος στρατιώτης εγκατέλειψε το νησί μας στις 2 Νοεμβρίου 1898 αν και το νησί εξακολουθούσε να ανήκει στην Οθωμανική

Αυτοκρατορία υπό την προστασία των μεγάλων δυνάμεων.

Ο Πρίγκιπας Γεώργιος ανέλαβε μετά Ύπατος Αρμοστής της Κρήτης και το 1903 επισκέφτηκε και την επαρχία μας.

Με την 1388 απόφαση του Συμβουλίου του Ηγεμόνα που δημοσιεύτηκε στο με αριθμό 22 / 8-4-1904 φύλλο. της Ε.Ε.Κ.Π. τεύχος Γ. ( Επίσημος Εφημερίδα Κρητικής Πολιτείας ), αναγνωρίστηκε επίσημα και κατατάχτηκε στους αγωνιστές κατά των τούρκων μεταξύ άλλων και ο Αγγουράκης Ιωάννης από το χωριό μας.

Οι τελευταίοι Μωαμεθανοί έφυγαν το 1923 με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Πούλησαν τότε σε πολύ χαμηλές τιμές τις περιουσίες τους αφού τις κατέστρεψαν και έκαψαν τα περισσότερα δένδρα. Τα γόνιμα εδάφη του χωριού επέστρεψαν πάλι στους χριστιανούς.

Σήμερα την τουρκική κατοχή υπενθυμίζουν μόνο τα τοπωνύμια ορισμένων περιοχών και η παλιά βρύση που βρίσκεται στην είσοδο του χωριού από την Άνω Βιάννο και κάτω από τον δρόμο.

(Συνεχίζεται)

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News