Περίεργο πράγμα η στιγμή ε; Η στιγμή που όλα τα αλλάζει….
Μέσα σε μια «στιγμή» βρίσκεσαι χωρίς σπίτι, χωρίς μια δεύτερη αλλαξιά ρούχα, χωρίς τη γωνιά σου στον καναπέ, τη ζακέτα που τυλίγεσαι μόλις πιάσει ψύχρα, χωρίς το γνώριμο και ασφαλές που είχες.
Η γη «χορεύει» ασταμάτητα τα τελευταία εικοσιτετράωρα και εμείς παγώνουμε σε κάθε της φιγούρα. Θα το συνηθίσω λες και τελικά αυτά κάνεις. Αυτό μπορείς να κάνεις όταν κοιτάς γύρω σου και δεν έχεις απώλειες. Όταν δεν βλέπεις σπίτια γκρεμισμένα, τοίχους συντρίμμια, κόπους μιας ζωής σε σωρούς από μπάζα. Θα το συνηθίσω λες όταν δεν έχεις καμία απώλεια, παρά μόνο αυτή της ψυχραιμίας και της ησυχίας σου. Της σιγουριάς ότι και αύριο η ζωή θα είναι στο ίδιο γνώριμο μοτίβο.
Μα τι κάνεις όταν όλα γύρω σου έχουν γκρεμιστεί κυριολεκτικά; Και κυρίως όταν δεν ξέρεις τι θα φέρει το επόμενο λεπτό. Έναν ακόμη σεισμό; Ένα ακόμη κράτημα της ανάσας;
Τι κάνεις όταν σκέφτεσαι τη νύχτα που θα περάσεις και πάλι στο αυτοκίνητο ή στη σκηνή ή στο σπίτι των συγγενών; Τι κάνεις όταν η ζωή σου μπαίνει σε παύση και εσύ δεν μπορείς να ελέγξεις τις συνθήκες;
Η εικόνα της ηλικιωμένης μαυροφορεμένης γιαγιάς έξω από τη σκηνή για τους σεισμόπληκτους στο Αρκαλοχώρι, λέει μια ιστορία από μόνη της.
Μιλά μόνη της, για τις αναπάντεχες αλλαγές, τη στιγμή που τα αλλάζει όλα.
Μα την ίδια στιγμή πλάθω μια άλλη εικόνα…. Την ίδια τη γιαγιά στην αυλή του σπιτιού της, στο κατώφλι της να κάθεται ήρεμη και να λιάζεται. Να περιμένει έναν περαστικό να πουν μια κουβέντα, μια επίσκεψη από τους δικούς της να μάθει τα νέα τους, μια στιγμή απλή, καθημερινή, κανονική, ανθρώπινη, χωρίς σπουδαία και τρομακτικά γεγονότα.
Αυτή η γυναίκα σχηματοποιεί την καρτερικότητα των ανθρώπων, την υπομονή, τον χρόνο που χρειαζόμαστε να ανασύρουμε δυνάμεις και να προχωρήσουμε. Αν και όπως μπορούμε.
Και αν ανοίξει αυτή η εικόνα και δούμε το μεγαλύτερο πλάνο, γύρω από τη μαυροφορεμένη γυναίκα υπάρχουν άνθρωποι, πολλοί, μόνοι και σε ομάδες. Εθελοντές που έτρεξαν από την πρώτη στιγμή να σταθούν στο πλάι των σεισμόπληκτων, συγγενείς που πήγαν να δώσουν ένα χέρι, ένα μπράτσο για το στήριγμα, εκπρόσωποι της πολιτείας, έμμισθοι αλλά με όρεξη ανιδιοτελούς προσφοράς. Με απλά λόγια εκεί όπου η «στιγμή» έφερε το κακό, την ίδια στιγμή έφερε και τους ανθρώπους, τους συνανθρώπους.
Ένας φίλος μου έστειλε την πιο όμορφη, ανθρωπένια εικόνα που έχω δει αυτές τις μέρες. Βράδυ σε ένα από τα σεισμόπληκτα χωριά, ηλικιωμένοι, νέοι και παιδιά, γύρω από ένα τραπέζι, με ένα μπουκάλι κρασί και φαγητό της προσφοράς, να κάθονται παρέα, να μιλούν και να μοιράζονται το χρόνο, το χρόνο τον κενό, μιας που όλοι αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν να κάνουν κάτι απλά να περιμένουν πως θα εξελιχθεί το φαινόμενο των μετασεισμών και να πάρουν οδηγίες από τους αρμόδιους.
Κάπως έτσι περνούν τα τελευταία βράδια, κάθονται σε παρέες, αφήνουν τον χρόνο να κυλίσει, να αποκαμωθούν και έπειτα να κοιμηθούν λίγο ίσα για να αφήσουν τα μάτια τους να ξεκουραστούν. Γιατί το τελευταίο που μπορούν να κάνουν αυτή τη στιγμή είναι να αφεθούν σε έναν ύπνο ήρεμο και βαθύ.
Αυτή η εικόνα της συνύπαρξης λειτούργησε το ίδιο δυνατά μέσα μου, όπως η εικόνα της μαυροφορεμένης γιαγιάς.
Τι μου άφησε; Την αίσθηση της δύναμης, της ανθρώπινης παρουσίας που στέκεται στο πλάι σου στα δύσκολα και τα κάνει όχι ευκολότερα αλλά πιο ανεκτά.
Σπουδαίο να μην νιώθεις μοναξιά στη δυσκολία. Σπουδαίο να έχεις ανθρώπους να μοιραστείς κουβέντες, να ξεχαστείς για λίγο, να ακουμπήσεις πάνω τους.
Σπουδαίο να υπάρχει κάποιος γύρω σου, δίπλα σου… απλά να υπάρχει…. Και είναι σπουδαίο γιατί ξέρεις πως είναι εκεί για σένα. Ήρθε για να σε ανακουφίσει στην ψυχή.
Απογυμνώστε κάθε τι ρομαντικό από την εικόνα που σας περιγράφω και μείνετε στην ουσία. Αν κάτι έχουμε πραγματικά ανάγκη οι άνθρωποι στα δύσκολα μας είναι η συμπαράσταση, η αληθινή, η ουσιαστική, η ανθρωπένια.
Τα υπόλοιπα οφείλει η πολιτεία να τα φροντίσει μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας, και θέλω να πιστεύω ότι οι σκηνές θα φύγουν, τα σπίτια θα ξαναχτιστούν, οι επιχειρήσεις θα επαναλειτουργήσουν, τα σχολεία θα ανοίξουν το συντομότερο δυνατό.
Και είναι απαραίτητο να γίνει γιατί αλλιώς όλα τα υπόλοιπα θα είναι απλές ρομαντικές φαιδρές αναγνώσεις της κατάστασης μπας και καταφέρουμε να μείνουμε όρθιοι να παλέψουμε.
Υγ. ας μου επιτρέψουν οι συνάνθρωποι μας που έχουν πληγεί από τον φονικό σεισμό, τον πρώτο πληθυντικό. Δεν ζω ούτε στο ελάχιστο όσα βιώνουν οι ίδιοι τις τελευταίες μέρες, μα ένιωσα την ανάγκη να μιλήσω γι' αυτούς. Καλή δύναμη σε όλους.
* Κεντρική εικόνα - σκίτσο από Je m' en fous
