Χθες δημοσιοποιήθηκαν τα αποτελέσματα των μετρήσεων που έγιναν παράλληλα με τα exit polls, ως προς την ψήφο κατά ηλικιακή κατηγορία και κατά επαγγελματική ομάδα.
*Γράφει ο Γιώργος Ψαρουλάκης.
Βεβαίως, η Ν.Δ. επικράτησε γενικά και αυτό φαίνεται από το ότι ήταν πρώτη (και αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες) σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Οι νέοι (δημοσκοπικά μετρώντας, η κατηγορία 17-24, αλλά συνολικότερα μιλώντας 17-32) είχαν γυρίσει την πλάτη στη Ν.Δ. από το 2007 και ειδικά στις αναμετρήσεις της “μνημονιακής εποχής” και δώθε καταψήφιζαν συστηματικά το κόμμα της ελληνικής Κεντροδεξιάς. Ακόμη και το 2019, που η Ν.Δ. θριάμβευσε, η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα ανέδειξε μακράν πρώτο τον ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, αυτή τη φορά, ακόμη και σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα, η Ν.Δ. αναδείχτηκε πρώτη.
Φυσικά και στις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες επικράτησε, όπως άλλωστε ήταν αναμενόμενο (είχε επικρατήσει και το 2019). Θα αναλύσουμε στη συνέχεια, στο μέτρο του δυνατού, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της εκλογής, βασιζόμενοι στα στοιχεία που συγκέντρωσαν οι δημοσκοπικές εταιρείες από την επεξεργασία του κοινού exit poll, φιλτράροντάς τα φυσικά, ώστε να καταδείξουμε τι ακριβώς συνέβη και κυρίως γιατί συνέβη.
Τα ποιοτικά στοιχεία
Βεβαίως, η δημοσιοποίηση των στοιχείων ήταν... επιλεκτική. Το σύνολο των ειδησεογραφικών sites παρουσιάζει τα ίδια επιλεκτικά στοιχεία, τα οποία δεν αφορούν στο σύνολο της ποιοτικής εκτίμησης. Για παράδειγμα, τα στοιχεία παρουσιάζουν τις κατηγορίες τις επαγγελματικές, όπου η Νέα Δημοκρατία θριάμβευσε, δηλαδή τους συνταξιούχους και τους ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά για τους μισθωτούς του ιδιωτικού και του δημοσίου δεν είδαμε... τίποτε. Για να είμαστε απόλυτα ακριβείς, μετά από πάρα πολύ ψάξιμο, βρήκαμε ένα και μοναδικό site (the press project) που είχε στοιχεία για όλες τις επαγγελματικές κατηγορίες. Επίσης, πολύ βολικά, δεν είδαμε καμία αξιολόγηση για το πού κατέληξαν οι ψήφοι της άκρας Δεξιάς που έμειναν “ορφανοί” από την ακύρωση του κόμματος Κασιδιάρη. Χρειάστηκε να το εντοπίσουμε... ξανά στο TPP, όπου είδαμε ότι η εκτίμηση είναι πως κατά 40% οι “κασιδιάρηδες” ψήφισαν... Ν.Δ.!
Στην ηλικιακή ομάδα 17-24, η Νέα Δημοκρατία αποτέλεσε την πρώτη επιλογή στην κάλπη, με το 32,5% των νέων να ρίχνουν στην κάλπη “γαλάζιο” ψηφοδέλτιο. Το ποσοστό αυτό είναι σχεδόν 10 μονάδες πάνω από αυτό που συγκεντρώνει ο ΣΥΡΙΖΑ (22,7%), ενώ ΠΑΣΟΚ επέλεξε ένας στους 10 νέους (10,1), ΚΚΕ το 6,6% και Ελληνική Λύση το 5,4%.
Ξεκάθαρη ήταν η επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας και ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία που αναλύθηκαν, το 41,4% των πρώτων και το 40,2% των δεύτερων επέλεξαν το κόμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη. ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε το 18,1% των ανδρών ψηφοφόρων και 22,2% των γυναικών, ΠΑΣΟΚ το 11,1% και 11,9%, αντίστοιχα, ΚΚΕ το 7,5% και το 7% και Ελληνική Λύση το 5,3% και το 3,5%.
Η Νέα Δημοκρατία κέρδισε, όπως φαίνεται, και τη “μάχη” του κέντρου με 4 στους 10 ψηφοφόρους που τοποθετούνται ως κεντρώοι να την επιλέγουν στην κάλπη, με δεύτερη επιλογή σε αυτή την ομάδα να αποτελεί το ΠΑΣΟΚ (25,1%) και τρίτη τον ΣΥΡΙΖΑ (12,4%).
Σαρωτική ήταν η επικράτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στους συνταξιούχους και τους ελεύθερους επαγγελματίες, καθώς ένας στους 2 και από τις δύο ομάδες επέλεξε να το “ρίξει” στη Νέα Δημοκρατία.
Ειδικότερα, στους συνταξιούχους επέλεξε Ν.Δ. το 49,2%, ποσοστό που ανέβηκε ακόμα περισσότερο στο 54,8% στους ελεύθερους επαγγελματίες. Αντίθετα, ΣΥΡΙΖΑ επέλεξαν περίπου 2 στους 10 συνταξιούχους (20,3%), ενώ μόλις στο 13% ανήλθε το ποσοστό των ελεύθερων επαγγελματιών που επέλεξε το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα. Η Ν.Δ. φυσικά έχασε στους μισθωτούς, όπου πρώτευσε ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αφενός αύξησε το ποσοστό της πάρα πολύ (από 18% το 2019, στο 25% τώρα) και αφετέρου οι μισθωτοί ήταν η επαγγελματική ομάδα που υποεκπροσωπήθηκε δραματικά στην κάλπη, αφού κατέγραψε αποχή πολύ μεγαλύτερη από το 40% του εθνικού μέσου όρου.
Αυτοί... έβγαλαν τον Μητσοτάκη
Αν κάτσουμε να δούμε τα αριθμητικά δεδομένα, δηλαδή πόσοι ψήφισαν από κάθε ομάδα, πόσους ψήφους συνολικά πήρε η Ν.Δ. και ποια τα μερίδια της Ν.Δ. ανά ομάδα, θα καταλήξουμε σε μία πολύ ενδιαφέρουσα διαπίστωση: Το κόμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη εξελέγη, πρακτικά, από τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους συνταξιούχους. Πάνω από 850.000 ψήφοι του προέρχονται από τους συνταξιούχους και πάνω από 350.000 από ελ. επαγγελματίες και επιχειρηματίες και αυτοαπασχολούμενους. Αν βάλουμε και τις ψήφους των δημοσίων υπαλλήλων, όπου η Ν.Δ. πλησίασε (χάρη στους ένστολους κυρίως) το εθνικό της ποσοστό, η εικόνα ολοκληρώνεται. Συνταξιούχοι-επαγγελματίες είναι και οι δύο κατηγορίες πληθυσμού με τη... μικρότερη αποχή, όπως δείχνουν άλλες μετρήσεις, οπότε... βλέπουμε ξεκάθαρα ποιοι είναι εκείνοι που ανέδειξαν θριαμβεύτρια τη Ν.Δ.
Το κεντρικό αφήγημα
Να ξεκινήσουμε την αξιολόγηση με μία διαπίστωση. Οι καιροί είναι “πονηροί” και η εξουσία που ελέγχει τα media προβάλλει ένα συγκεκριμένο “αφήγημα”. Μέχρι ενός σημείου το αφήγημα αυτό είναι υπεύθυνο για τις εξαιρετικά ατυχείς και αναποτελεσματικές στρατηγικές επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες (όπως τεκμηριώσαμε πέραν κάθε αμφισβήτησης και στο προχθεσινό μας σχετικό άρθρο) ήταν υπεύθυνες για τη συντριπτική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ.
Ποιο είναι το “αφήγημα”; Ότι το “κλειδί” για την εκλογική επιτυχία είναι οι συνταξιούχοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Οι δύο κατεξοχήν προνομιακοί χώροι της Δεξιάς δηλαδή. Ας δούμε γιατί αυτό το “αφήγημα” είναι... “μούφα”.
Οι συνταξιούχοι είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα ψηφοφόρων, μετά τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα. Ξεπερνούν τα 2 εκατομμύρια και είναι κατεξοχήν προνομιακός χώρος της Δεξιάς. Ακόμη και στις εποχές της παντοδυναμίας του ΠΑΣΟΚ στους συνταξιούχους πρώτευε η Ν.Δ.! Δε θα υπεισέλθουμε στα “πώς” και τα “γιατί”, δεν είναι ο στόχος αυτού του σημειώματος. Να πούμε ότι ακόμη και όταν η Ν.Δ. πήρε 28%, με τον Σαμαρά, οι συνταξιούχοι είχαν ψηφίσει την κεντροδεξιά παράταξη με 41%. Το 2019 οι συνταξιούχοι ψήφισαν Ν.Δ. σε ποσοστό 46%. Όποιος προσπαθήσει να πάρει τους συνταξιούχους από τη Ν.Δ. πέφτει... σε “τοίχο”. Το ΠΑΣΟΚ απλώς έπαιρνε ένα αξιοπρεπές ποσοστό και ένα σημαντικό μέρος αυτού του ποσοστού το κληρονόμησε ο ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά μέχρι εκεί.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και επιχειρηματίες, τώρα είναι η 3η μεγαλύτερη ομάδα (αλλά... μόλις το 1/4 των μισθωτών) και μια κατηγορία πληθυσμού που ψηφίζει Δεξιά πάντα. Η μόνη εποχή που “αλώθηκε” ο συγκεκριμένος χώρος ήταν τα χρόνια του Σημίτη, οπότε τα ποσοστά Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ ήταν συγκρίσιμα (ελαφρά πάνω η Ν.Δ., πάντως, ακόμη και τότε). Στα “μνημονιακά” χρόνια και δώθε, ο χώρος δίνει πάντα πάνω από 45% στη Νέα Δημοκρατία. Την περασμένη Κυριακή έδωσε πολύ περισσότερο από αυτό, αλλά ποσοστό απολύτως συγκρίσιμο με το 2019, όταν είχαν ψηφίσει Ν.Δ. κατά 51%.
Η Ν.Δ., όπως είδαμε παραπάνω, πήρε στους μισθωτούς ποσοστό 16% κάτω από το γενικό της ποσοστό. Και με... άνοδο 7 μονάδων σε σχέση με το 2019, όταν πήρε στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα 18% (σχεδόν διπλάσιο ποσοστό πήρε στους μισθωτούς του δημόσιου τομέα, αλλά εδώ ψηφίζουν τα ρουσφέτια αφενός και οι ένστολοι αφετέρου και αυτοί είναι κατεξοχήν δεξιοί). Ωστόσο, οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα είναι η κατηγορία από την οποία προέρχεται το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της αποχής. Είναι εκείνοι που το 2015 ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ για “την ελπίδα” και είδαν τις ελπίδες τους να προδίδονται με το τρίτο μνημόνιο. Και όχι μόνο αυτό: Παρακολούθησαν με αμηχανία τον ΣΥΡΙΖΑ να απομακρύνεται απ’ αυτούς και να προσεγγίζει τους... ελεύθερους επαγγελματίες!
Με δεδομένη την τρομακτική επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα και τη μετατροπή των μισθωτών σε πολίτες β’ κατηγορίας κατά τα μνημονιακά χρόνια, υπάρχει μια τεράστια απογοήτευση διάχυτη στην τάξη αυτή. Και εκφράζει την απογοήτευση αυτή με την αποχή. Τεράστιο λάθος, αν με ρωτάτε, καθώς υπάρχουν κόμματα που εκφράζουν τα συμφέροντα των εργαζόμενων τάξεων και τα οποία, αν τα ψήφιζαν μαζικά οι μισθωτοί, θα γινόταν... πολιτικός “σεισμός”, αλλά... είναι η δημοκρατική τους επιλογή.
Είναι “μούφα”
Οπότε, ναι, το “κεντρικό αφήγημα” είναι “μούφα”. Τεράστια “μούφα” μάλιστα. Το “κλειδί” για την εκλογική επιτυχία ενός κόμματος που δεν ανήκει στη Δεξιά είναι να ξαναφέρει τους μισθωτούς στις κάλπες. Τους μισθωτούς που επιλέγουν την αποχή, τουλάχιστον, αφού υπάρχουν αρκετοί που ψηφίζουν κόντρα στα συμφέροντά τους για λόγους που δεν είναι της παρούσης να αναλύσουμε, αλλά έχουν να κάνουν με οικογένεια, κοινωνία, παραδόσεις και... κεκτημένη ταχύτητα. Ο ΣΥΡΙΖΑ όχι απλώς απέτυχε να ξαναφέρει τους μισθωτούς στις κάλπες, αλλά τους έχασε, ίσως και οριστικά. Όπως τους έχασε το ΠΑΣΟΚ, όταν τους πρόδωσε ο ΓΑΠ, φέρνοντας τα μνημόνια στην Ελλάδα και καθιστώντας την αγορά εργασίας ένα τοπίο “ζούγκλας”, όπου επικρατεί ο νόμος του ισχυρότερου και όπου οι εργαζόμενοι είναι απολύτως αναλώσιμοι.
Σχόλια