Η Παγκόσμια Hμέρα του Νοσηλευτή/τριας στις 12 Μαΐου σηματοδοτούν ότι η Νοσηλευτική έχει περάσει μέσα στους αιώνες ως μια συνεχώς εξελισσόμενη επιστήμη.
*Γράφει η Μαρίζα Λαμπράκη.
Το 1860 η Florence Nightingale δημιούργησε την πρώτη νοσηλευτική σχολή στο νοσοκομείο Saint Thomas της Αγγλίας, αναδεικνύοντας την τέχνη σε επιστήμη, ενώ το 1899 δημιουργήθηκε το διεθνές συμβούλιο νοσηλευτών ICN. Ομοίως στις ΗΠΑ το Teachers College στο Columbia University είναι το πρώτο πανεπιστημιακό ίδρυμα που οι νοσηλευτές λαμβάνουν μέρος στις αποφάσεις και προωθούν την έρευνα, ενώ το 1920 αποκτούν τον πρώτο μεταπτυχιακό τίτλο ειδίκευσης και το 1930 τον πρώτο διδακτορικό τίτλο. Η ιστορία διδάσκει πολλά για τη θέληση, τη δύναμη και τους αγώνες των νοσηλευτών να βρουν τη θέση που τους αρμόζει στο στερέωμα του Συστήματος Υγείας.
Στις 12 Μαΐου του 2022, ο εορτασμός της Ημέρας του Νοσηλευτή/τριας ήταν διαφορετικός για μένα, καθώς βρέθηκα στην Πορτογαλία, εκπροσωπώντας την Ελλάδα στο ΗOPE Exchange Programme.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα μετεκπαίδευσης διοργανώνεται από το European Hospital and Healthcare Federation, με κύριο σκοπό την ενίσχυση της οργάνωσης και της λειτουργίας των νοσοκομειακών και υγειονομικών υπηρεσιών και τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας των πολιτών με ομοιόμορφα υψηλό επίπεδο νοσοκομειακής περίθαλψης εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ένα απαιτητικό πρόγραμμα αναφερόμενο στο National Health System (NHS) της χώρας με αφετηρία το Πανεπιστημιακό Κέντρο Santa Maria στη Λισαβόνα, που ολοκληρώθηκε με την πανευρωπαϊκή συνδιάσκεψη HOPE AGORA 2022 στις Βρυξέλλες.
Η αποτίμηση αυτού του προγράμματος είναι ότι ένα καλό Εθνικό Συστήματος Υγείας εξαρτάται από τον αντίκτυπο που έχει τόσο στους παρόχους, όσο και στους χρήστες των υπηρεσιών του.
Το National Health System (NHS) της Πορτογαλίας είναι ένα ισχυρό δημόσιο Σύστημα Υγείας με ανεπτυγμένη ΠΦΥ (πρότυπα κέντρα υγείας) και ενδεδειγμένη διασύνδεση με τη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμιας περίθαλψης, αλλά και ισχυρό Home Care και του Hospital at Home.
Στις εργασίες που είχαμε την τιμή να παρουσιάσουμε τόσο στο HOPE AGORA, στη διημερίδα της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος και στο Πανελλήνιο Συνέδριο Αναισθησιολογίας και Εντατικής Ιατρικής αναφερθήκαμε εκτενώς στην πρόσβαση στις υπηρεσίες Υγείας και αναδείξαμε τις πρότυπες πρακτικές που αφορούν το Home Care και το Hospital at Home. Κάποιες από τις πρακτικές είναι:
- H σαφής διάκριση δημόσιων και ιδιωτικών δομών υγείας.
- H ενιαία ηλεκτρονική πλατφόρμα για τα ραντεβού ανά βαρύτητα περιστατικού.
- Η χρήση τερματικών μηχανημάτων για έκδοση εισιτηρίων.
- Η ταυτοποίηση (βραχιολάκια) με χρωματική ακολουθία κατά Manchester και η χρήση ηλεκτρονικού πίνακα (video wall) για τον χρόνο αναμονής εξέτασης στο ΤΕΠ.
- Η χρήση ειδικού τάπητα απορρόφησης των κραδασμών και ηχομόνωσης στο ΤΕΠ.
- Τα Πρότυπα Κέντρα Υγείας.
- Η ΠΦΥ με χοροθεραπεία και φυσιοθεραπεία.
- Η βραβευμένη από την UNESCO “τράπεζα γάλακτος” για τη δωρεά του αποθέματος του μητρικού θηλασμού σε άπορες οικογένειες.
- Η ανάπτυξη ομάδων παρακολούθησης νοσηλευόμενων ασθενών κατ’ οίκον και ασθενών με χρόνια νοσήματα.
- Η κατ’ οίκον παρακολούθηση της υπνικής άπνοιας.
- Η κατ’ οίκον αποστολή της φαρμακευτικής αγωγής σε ανοσοκατασταλμένους και ηλικιωμένους ασθενείς.
- Η καθολική ψηφιακή προτυποποίηση του φακέλου του ασθενούς.
- Η καθολική εφαρμογή ταυτοποίησης των νοσηλευομένων με “βραχιολάκια”.
- Η ενιαία κωδικοποίησης αναλώσιμων υγειονομικών υλικών σε όλα τα νοσοκομεία.
- Η ειδική σήμανση στα φάρμακα.
- Το σύστημα ελέγχου για την είσοδο στους χώρους εργασίας με ταυτοποίηση αποτυπώματος ή face control.
- Τα προγράμματα εκπαίδευσης και συμβουλευτικής.
- Η εκπόνηση πρότυπων ερευνητικών προγραμμάτων.
Η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών Υγείας έγκειται στην καθολική εφαρμογή και τη συμμόρφωση. Η Επιστήμη εξελίσσεται, καθώς οι ανάγκες στην υγειονομική περίθαλψη γίνονται περισσότερο πολύπλοκες. Όμως ο ανθρώπινος παράγοντας συνεχίζει να υπάρχει στους χώρους των υπηρεσιών Υγείας τόσο ως πάροχος όσο και ως χρήστης-ασθενής. Τα νοσοκομεία είναι πολύπλοκοι οργανισμοί, καθώς καλούνται να διαχειριστούν συνεχείς προκλήσεις. Το “κλειδί” για την ανάπτυξη νέων μοντέλων περίθαλψης, που θα οδηγούν σε μείωση των εμποδίων, των λαθών και του κόστους και αύξηση της ικανοποίησης των ασθενών και των επαγγελματιών υγείας, είναι η αλλαγή της δομής περίθαλψης πρωτίστως μέσα από τη δημιουργία διεπιστημονικών/διεπαγγελματικών ομάδων υγείας.
Η πρότασή μας αφορά αφενός στην ισχυροποίηση του δημόσιου χαρακτήρα του ΕΣΥ και αφετέρου στην αλλαγή της δομής φροντίδας υγείας, η οποία θα πρέπει να έχει ως αφετηρία τη διεπαγγελματική εκπαίδευση. Η δημιουργία ισχυρών διεπαγγελματικών ομάδων ενισχύεται από την αλλαγή των γνώσεων, στάσεων και δεξιοτήτων, ώστε οι επαγγελματίες υγείας να οδηγηθούν σε προηγμένες διεπαγγελματικές γνώσεις για την ισχυροποίησης της ομάδας εργασίας που θα δημιουργήσουν για να είναι σε θέση να συμπεριλάβουν και τη γνώμη του ασθενούς στα θεραπευτικά τους πλάνα.
Θα πρέπει να υπάρξουν οι απαραίτητες θεσμικές αλλαγές, που θα προάγουν τη διεπαγγελματική μάθηση και να χαράζουν νέες κατεύθυνσης ευνοϊκότερων περιβαλλόντων εργασίας, που θα προάγουν τη δημιουργία τέτοιων ομάδων εργασίας εντός των χώρων της υγειονομικής περίθαλψης, που θα προωθεί τον αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ των μελών της, θα αυξάνει τα καλύτερα κλινικά αποτελέσματα στη φροντίδα του ασθενούς, θα διαχειρίζονται τις αλλαγές και θα προσφέρει μέσα από συλλογικές δεξιότητες τη βελτιστοποίηση της ικανότητας των παρόχων υγείας.
Η αποτελεσματική ομαδική εργασία είναι μια σημαντική αρμοδιότητα που αυξάνει τη λειτουργικότητα και την ικανοποίηση του ασθενούς, μειώνει τις επιπτώσεις της νόσου και τον χρόνο νοσηλείας, μειώνει το άγχος και την εξουθένωση των επαγγελματιών υγείας και δρα θετικά στην ποιότητα ζωής αμφοτέρων. Η ισχυροποίηση των αποτελεσμάτων ενός Συστήματος Υγείας στο μέλλον θα πρέπει να περνάει μέσα από χάραξη πολιτικών υγείας που θα λαμβάνουν υπόψη τη δημιουργία κατάλληλου περιβάλλοντος, τόσο εκπαιδευτικού όσο και επαγγελματικού, που να ευνοεί τη δημιουργία και την ανάπτυξη της διεπαγγελματικής ομάδας υγείας.
* Η Μαρίζα Λαμπράκη είναι προϊσταμένη ΜΕΘ/ΜΕΘ COVID ΓΝΑΝ, υπεύθυνη Γραφείου Ποιότητας και Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης MPH, MSc Bioethics ΑΣΠΑΙΤΕ-ΕΠΠΑΙΚ, εξ. Κοινοτικής και Οικογενειακής Νοσηλευτικής- εξ. Ειδικής Αγωγής.
Σχόλια