Το ξεπούλημα της κρητικής γης έχει πάρει πλέον ανησυχητικές διαστάσεις, που συχνά-πυκνά γίνεται από πολλούς θέμα έντονων συζητήσεων.
*Γράφει ο Δημήτρης Τυραϊδής.
Δεν είναι δύσκολο να το διαπιστώσει κανείς, αρκεί να κάνει έναν περίπατο γύρω από τα Χανιά και θα δει διάφορα σπίτια (βίλες) ιδιοκτησίας ξένων επενδυτών εκεί που κάποτε ήταν χέρσος τόπος ή σπίτια ερειπωμένα από τη σκαπάνη του χρόνου. Ειδικότερα, σε απομακρυσμένα χωριά, σε απόκρυφες παραλίες και σε όλη την έκταση της Μεγαλονήσου.
Δεν είμαι βέβαια ο πρώτος που γράφει για το μέγα πρόβλημα που ταλανίζει τον τόπο. Πολλοί άλλοι πριν από πολλά χρόνια έχουν κάνει γνωστό το ξεπούλημα της κρητικής γης. Στις μέρες μας όμως έχει παραγίνει το κακό. Σε χωριά που κάποτε έσφυζαν από ζωή, σήμερα ελάχιστοι έχουν απομείνει, να χτίζουν τις φωλιές τους οι κουκουβάγιες και τα αγριοπερίστερα. Τα περισσότερα έχουν πουληθεί σε ξένους αγοραστές. Οι συνθήκες όμως της διαβίωσης στο χωριό, ειδικότερα μετά την απελευθέρωση της πατρίδας μας από τους βάρβαρους κι αιμοχαρείς Γερμανούς, είναι τέτοιες ώστε ο ανθός από το περιβόλι της πατρίδας μας σκορπίστηκε, αναζητώντας συνθήκες που θα τους εξασφάλιζαν μια καλύτερη ζωή. Οι περισσότεροι έφυγαν για την ξενιτιά και πολλοί στρέχιασαν σε κάποια μεγάλη πολιτεία της πατρίδας μας, αναζητώντας δουλειές του ποδαριού, όπως θυρωροί στις πολυκατοικίες, σερβιτόροι κ.ά. Τα αποτελέσματα της μετανάστευσης των Ελλήνων φάνηκαν λίγο αργότερα, όταν οι εναπομείναντες απόμαχοι πια της ζωής, που συντηρούσαν το σπίτι, αποδήμησαν για τα ουράνια σκηνώματα. Χορτάριασαν οι αυλές των σπιτιών, χέρσωσαν τα χωράφια, γκρεμίστηκαν τα σχολεία μας, ρήμαξαν τα ξωκκλήσια μας και οι εκκλησίες μας, λίγες απόμειναν όρθιες.
Τώρα τα παιδιά των παιδιών μας είναι Αμερικανοί πολίτες, Γερμανοί κι ένα σωρό άλλες εθνικότητες. Πολλά δε απ’ τα παιδιά και τα εγγόνια μας δεν έχουν πατήσει το πόδι τους ποτέ, όχι μόνο στο χωριό του πατέρα τους, αλλά μήτε και στην Ελλάδα που έχει τις ρίζες του το οικογενειακό τους δέντρο.
Λιγόστεψε και το κουράγιο των ξενιτεμένων μας, γιατί και αυτοί έχουν γεράσει πια, κι εκεί που έρχονταν πού και πού κι έβλεπαν τους γονιούς τους, τώρα ή δεν μπορούν ή και να έρθουν, ποιον θα δουν! Θα βρουν ερειπωμένο το πατρικό τους, φωλιά των νυχτερίδων, και για να μην το δούνε σε αυτή την κατάσταση δεν έρχονται, γιατί θέλουν να το θυμούνται όπως ήταν όταν έφυγαν για την ξενιτιά.
Τώρα, λέει στον ξάδελφο στην Ελλάδα, αν βρει αγοραστή, να το πουλήσει όσο κι όσο. Έτσι, δε χάνουν την ευκαιρία οι ξένοι και το αγοράζουν για κομμάτι ψωμί, το συμμαζεύουν γιατί έχουν χρήματα και έρχονται και κάνουν τις διακοπές τους στο εξοχικό τους πια, έξι μήνες εδώ και τους άλλους έξι το νοικιάζουν και περνούν θαυμάσια. Και ποιος είναι εκείνος που δε θέλει να έχει εξοχικό στην Ελλάδα, πολύ περισσότερο στην Κρήτη, τον επίγειο παράδεισο, όπως τον αποκαλούν!
Σε μια συζήτηση που κάναμε μια παρέα πέντε-έξι νοματαίοι για το ξεπούλημα της κρητικής γης, ένας άνθρωπος των γραμμάτων, μεταξύ των άλλων, είπε «και τι με νοιάζει μένα αν πουλήσουν τα χαλάσματα στα ερημωμένα χωριά και κομμάτια από τις παραλίες όταν επενδύσουν και φέρουν χρήματα; Καλύτερα έτσι, γιατί θα βρει ο κόσμος δουλειές».
«Θα έρθει κάποια μέρα», του απάντησα, «που τα εγγόνια μας θα αποτελούν μειονότητα στον χώρο της ίδιας τους της πατρίδας, αν σκεφτούμε κι άλλοι όπως σκέφτεσαι εσύ. Και μην το ξαναπείς αυτό, γιατί θα τρίζουν τα κόκκαλα του λεβεντόγερου Κρητικού, που για να κρατήσει τον τόπο του ελεύθερο, χτύπαγε με την κατσούνα του κατακέφαλα τον επίδοξο κατακτητή, φωνάζοντας το γνωστό “δεν την πατάτε εσείς, μωρέ, την Κρήτη, ανάθεμά σας”». Βλέπετε, δεν είχαν όπλα και προσπαθούσαν αμυνόμενοι με ό,τι διέθεταν, κατσούνες, μαχαίρια, τσεκούρια και πέτρες, για να μη μολύνουν τα ιερά χώματα των προγόνων τους, τα ποτισμένα με ποτάμια αίμα. Κι εφόσον δεν μπόρεσαν να την κατακτήσουν με τα όπλα, βάλθηκαν να την αγοράσουν. Αυτό περίμεναν, να αδειάσει η Μεγαλόνησος για να τους δοθεί η ευκαιρία να την κατακτήσουν. Και πώς να μην ερημώσει η ύπαιθρος, αφού δεν υπήρχαν και ούτε δημιουργήθηκαν υποδομές για να βρίσκουν δουλειά οι ακρίτες μας να παραμείνουν στον τόπο τους.
Κανένας δεν εγκαταλείπει τον τόπο του αν ζει με αξιοπρέπεια. Δυστυχώς, όμως, και σήμερα δε δίνουν κίνητρο στους νέους να επιστρέψουν στο χωριό τους, να ανοίξουν δικές τους δουλειές για να ξαναζωντανέψει η ύπαιθρος. Τους μεν επιστήμονες τούς διώχνουμε πάλι στο εξωτερικό, όπως έδιωχναν τους παππούδες τους οι τότε κουμανταδόροι της πολύπαθης πατρίδας μας, ενώ το εργατικό δυναμικό τούς κάνουμε σερβιτόρους στις διάφορες επιχειρήσεις που έχουν αναπτυχθεί στον δικό τους τόπο, αλλά με ξένους επενδυτές.
Οι πατεράδες μας, για να χτίσουν το σπίτι στο χωριό για να στρεχιάσουν και να μην έχουν για πόρτα στο καλύβι τους μια κουρελού, κουβαλούσαν το νερό με τις στάμνες δύο χιλιόμετρα δρόμο για να φτιάξουν τη λάσπη και δούλευαν για να μην πεινάσει η φαμελιά δανειζόμενοι και κάποιες ώρες από τη νύχτα. Ποιος όμως έσκυψε με σοβαρότητα πάνω από τα μύρια προβλήματα που άφησαν πίσω τους πρώτα οι κατακτητές και στη συνέχεια ο εμφύλιος σπαραγμός; Κανένας... και σκορπίστηκαν στα πέρατα της γης τα νιάτα τότε, όπως προαναφέρουμε, και τα αποτελέσματα τα βλέπουμε σήμερα. Μας πήραν τα παιδιά μας και συνεχίζουν να μας τα παίρνουν, θα αφήσουμε να καταπατήσουν και το έδαφός μας;
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μαζί τους οι εισβολείς κουβαλάνε και τη δική τους κουλτούρα, αγκαλιά με τα δικά τους ήθη και έθιμα, που καμιά σχέση δεν έχουν με τα δικά μας.
* Ο Δημήτρης Κ. Τυραϊδής είναι συγγραφέας-ποιητής, μέλος της Παγκοσμίου Ενώσεως Ελλήνων Λογοτεχνών, μέλος των Πνευματικών Δημιουργών νομού Χανίων και άλλων πολλών πολιτιστικών συλλόγων.
