Γράφει η Κοινωνιολόγος Καράμπελα Μαρία
Ένα συχνό λάθος πολλών γονέων είναι να θεωρούν ότι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση περιλαμβάνει μόνο τη συζήτηση για τα μέρη του σώματος και τις βιολογικές διαδικασίες. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν ισχύει αφού ο όρος περιλαμβάνει όλες τις συναισθηματικές, κοινωνικές και γνωστικές πλευρές της σεξουαλικής ζωής.
Τι περιλαμβάνει λοιπόν ο όρος ‘’σεξουαλική διαπαιδαγώγηση’’; Ήδη από την προσχολική ηλικία τα παιδιά ξεχωρίζουν τα μέρη του σώματός τους, αναπτύσσουν και εκφράζουν το ενδιαφέρον και τις απορίες τους για τις διαφορές των γεννητικών οργάνων των δυο φύλων. Οι γονείς σε αυτό το στάδιο χρειάζεται να ονοματίσουν τα μέλη του σώματος με επιστημονικούς όρους καθώς και τη λειτουργία τους. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να μάθουν στα παιδιά τους τον κανόνα των εσωρούχων.
Ένα παιδί θα πρέπει επίσης να αναγνωρίζει και να εκφράζει ελεύθερα τα συναισθήματά του και κυρίως τα συναισθήματα της ασφάλειας και της ανασφάλειας. Τα παιδιά μέσα από δραστηριότητες θα πρέπει να μάθουν να ξεχωρίζουν το ‘’μυστικό’’ από την ‘’έκπληξη’’, καθώς πρόκειται για μία συνηθισμένη πρακτική όσων προβαίνουν σε σεξουαλική κακοποίηση παιδιών.
Μέσω της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης τα παιδιά μαθαίνουν την έννοια της συναίνεσης ώστε να δίνουν ή να αρνούνται την άδεια σε κάποιον να τους ακουμπήσει. Αντίστοιχα, μαθαίνουν και πότε αυτά τα ίδια επιτρέπεται να ακουμπούν κάποιον ή όχι.
Ο όρος ‘’σεξουαλική διαπαιδαγώγηση’’ συμπεριλαμβάνει επίσης τη διαφοροποίηση του δημόσιου από τον ιδιωτικό χώρο καθώς και το πότε αλλά και το χώρο που είναι αποδεκτό τα παιδιά να εξερευνούν το σώμα τους. Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να τονίζεται ότι έχουν δικαίωμα να ασχολούνται μόνο με το δικό τους σώμα.
Στα χρόνια του δημοτικού σχολείου εισάγονται νέες έννοιες και οι διαφορές τους όπως για παράδειγμα η διαφορά της έννοιας του ‘’φύλου’’ από το ‘’γένος’’. Αργότερα τα παιδιά θα δείξουν ενδιαφέρον για τον τρόπο που γίνεται η τεκνοποίηση. Οι γονείς χρειάζεται να μιλήσουν για τα συναισθήματα που φέρνουν τους ανθρώπους κοντά δηλαδή την αγάπη και τον έρωτα. Έπειτα θα χρειαστεί να εξηγήσουν τις έννοιες της συμβίωσης, της σχέσης, του γάμου και τέλος να μιλήσουν για τα διαδικασία του σεξ, για τις ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες, για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Εάν εμείς οι γονείς ή οι εκπαιδευτικοί δε τους μιλήσουμε για όλα αυτά τα θέματα, τα παιδιά θα αναζητήσουν τις απαντήσεις που ψάχνουν μέσα από το διαδίκτυο ή από τους συνομήλικούς τους ή από κάποιον επιτήδειο με αποτέλεσμα να σχηματίσουν μια διαστρεβλωμένη εικόνα για το σεξ.
Οι γονείς θα πρέπει να δώσουν έμφαση στις έννοιες της συναίνεσης, του σεβασμού, της αυτοδιάθεσης του σώματος και κυρίως να τονίσουν την ελευθερία της επιλογής που θα πρέπει να έχουν όλοι χωρίς τον παραμικρό εξαναγκασμό από τον οποιονδήποτε.
Σε περίπτωση προσέγγισης από ενήλικα με προθέσεις που με καταφανή τρόπο παραβιάζουν τους παραπάνω κανόνες, τα παιδιά, μέσω της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, μαθαίνουν να αρνούνται κάθε κακόβουλη πρόταση, να απομακρύνονται από το σημείο και να ενημερώνουν άμεσα κάποιον ενήλικα που ανήκει στο δίκτυο ασφαλείας τους.
Εν κατακλείδι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση αποτελεί βασικό πυλώνα πρόληψης για τη διασφάλιση της σωματικής και ψυχικής υγείας των παιδιών. Αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό τρόπο ώστε να ενδυναμώσουμε και να προστατεύσουμε τα παιδιά μας από το ενδεχόμενο της κακοποίησης.
Εν τέλει δεν αξίζει να προσπαθήσουμε να ξεπεράσουμε αυτά τα ταμπού;
