Ραγδαίες είναι οι πολιτικές ανακατατάξεις στην Ευρώπη, καθώς ένας κεντροδεξιός συνασπισμός έρχεται στην εξουσία, στην Ιταλία, μια πρωθυπουργός χάνει τον θώκο της μέσα σε 6,5 βδομάδες στη Βρετανία για να αντικατασταθεί από έναν συντηρητικό και μέχρι χθες υπουργό Οικονομικών. Την ίδια ώρα, στο Ισραήλ έχουμε την επιστροφή της Δεξιάς και του Μπένζαμιν Νετανιάχου.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση που δημιουργεί, και από την άλλη οι οικονομικές παρενέργειες που συσσώρευσε στον πλανήτη και την Ευρώπη, η αντιμετώπιση του COVID-19 δημιουργούν ένα εκρηκτικό οικονομικό μείγμα.
Στην Ελλάδα, που ετοιμάζεται το 2023 για εκλογές, οι ανατιμήσεις στα είδη βασικής διατροφής και οι τιμές στην ενέργεια προβληματίζουν πολίτες και κυβέρνηση.
Η ενέργεια συνεχίζει το τρέξιμό της, τα μεταφορικά κόστη και οι πρώτες ύλες είναι στα ύψη, και οι ανατιμήσεις στα ράφια των σούπερ-μάρκετ αποτελούν πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.
Βέβαια, τα κόμματα οφείλουν να κάνουν την αυτοκριτική τους. Τα κόμματα δε της αντιπολίτευσης να αναζητήσουν τον λόγο που δεν ωφελούνται δημοσκοπικά και παραμένουν πολύ χαμηλά σε σχέση με τα ποσοστά που είχαν στο παρελθόν και να εξηγήσουν στους πολίτες τον λόγο που βρίσκονται στην αντιπολίτευση. Τι δεν έκαναν σωστά στο παρελθόν ή ποιες πολιτικές τους δεν ήταν αρεστές στους πολίτες.
Επίσης, τα κόμματα της αντιπολίτευσης οφείλουν να εστιάσουν στο τι περιμένουν, τι προσδοκούν οι πολίτες από αυτά και ποια στοιχεία πρέπει να εντάξουν στον ευρύτερο πολιτικό σχεδιασμό τους, ώστε να ενισχύσουν την απήχησή τους στον λαό. Με λίγα λόγια, να αναλογιστούν τις συνέπειες των επιλογών τους, κάνοντας την αυτοκριτική τους. Η αυτοκριτική βέβαια και η αναζήτηση των αιτιών της ήττας στις τελευταίες εκλογές του 2019 ή της αδυναμίας τους να ρευστοποιήσουν τη μέχρι σήμερα κυβερνητική δοκιμασία λόγω των δυσμενών συγκυριών είναι μια αρκετά δύσκολη διαδικασία.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι, πίσω από τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων, οι πολίτες φαίνεται να αναζητούν σαφείς εξηγήσεις από τα κόμματα για τις πολιτικές επιλογές τους. Δυστυχώς, όμως, ακόμα και αν τα κόμματα έχουν νέες ιδέες και σχέδια είναι δύσκολο να καταφέρουν να πείσουν τα ανώτερα στελέχη τους να τα υιοθετήσουν και έπειτα τα υπόλοιπα στελέχη των χαμηλότερων βαθμίδων τους, ώστε όλοι μαζί, με τη συνεργασία και των ΜΜΕ, να τα προωθήσουν στους πολίτες. Όσο πιο παγιωμένες ιδέες έχει μια παράταξη, τόσο πιο δύσκολο είναι να καταφέρει να υιοθετηθούν νέες ιδέες οι οποίες θα τη φέρουν πιο κοντά στον λαό.
Πάρα ταύτα, η αντιπολίτευση στοχεύει σε πολιτικά οφέλη λόγω της ακρίβειας. Οφέλη που δε φαίνονται όμως να αποκομίζονται σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, καθώς η επιχειρηματολογία τους για την ακρίβεια και την οικονομία δε βασίζεται σε αξιόπιστες προτάσεις επίλυσης του προβλήματος.
Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση φαίνεται να ακολουθεί διαφορετικές προσεγγίσεις, συνεχίζει το έργο της και απαντώντας στις τωρινές προκλήσεις της οικονομίας, αναπροσαρμόζει διαρκώς τα πλάνα της στην προσπάθειά της να αντιμετωπίσει προβλήματα και να ικανοποιήσει τις ανάγκες των πολιτών, ενισχύοντας παράλληλα τους αδύναμους. Είναι σίγουρο ότι αυτή η προσπάθεια έχει επιφέρει τη μεγάλη μέχρι σήμερα δημοσκοπική απόσταση και μένει να δούμε σε ποιο βαθμό θα αποτυπωθεί και στο αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών του 2023.
* Ο Γιώργος Ματαλλιωτάκης είναι περιφερειακός σύμβουλος Κρήτης Π. Εν. Ηρακλείου, διδάσκων Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου και Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου.
(φωτογραφία αρχείου Intime)
