Ακραία καιρικά φαινόμενα και ηγέτες

Απόψεις
Ακραία καιρικά φαινόμενα και ηγέτες

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η διαχείριση των ακραίων καιρικών φαινομένων φτιάχνει ή κατεδαφίζει πολιτικές καριέρες»

Λόγω των επιπτώσεων και συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, ζούμε τα τελευταία χρόνια σε παγκόσμια κλίμακα όλο και περισσότερο ακραία καιρικά και φυσικά φαινόμενα.

Του Γιώργου Τσικνάκη*

Πλημμύρες, πυρκαγιές και σεισμούς που προκαλούν απρόβλεπτες ζημιές... Θανάτους και ανυπολόγιστες υλικές ζημιές σε υποδομές και επιχειρήσεις...

Η επαρκής αντιμετώπιση των φαινομένων αυτών εξαρτάται συνήθως από την οργανωτική δομή, την ετοιμότητα των μηχανισμών, την πρόβλεψη και την αμεσότητα της επέμβασης στις περιοχές που πλήττονται και τη σωστή και έγκαιρη ενημέρωση των πολιτών.

Ο τρόπος, ο χρόνος και η αποτελεσματική αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων αποδεικνύουν στην πράξη την ποιότητα, τη σοβαρότητα και ικανότητα των κρατικών, περιφερειακών και δημοτικών δομών και καλλιεργούν στους πολίτες αισθήματα ασφάλειας ή ανασφάλειας. Πέρα όμως από τους μηχανισμούς, η αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων δοκιμάζει και χαρακτηρίζει τους πολιτικούς αρχηγούς, οι οποίοι έχουν την ευκαιρία να αναδειχθούν ως πολιτικοί ηγέτες ή να μετρηθούν ως “ελλιποβαρείς” ή αδιάφοροι πολιτικά. Πολλές φορές σε προεκλογικές περιόδους η αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων γίνεται αφορμή για την έκβαση του εκλογικού αποτελέσματος.

Θα αναφέρω τρεις περιπτώσεις ακραίων καιρικών φαινομένων, συγκεκριμένα πλημμυρών στη Γερμανία, που η δράση και η συμπεριφορά των πολιτικών επηρέασε το εκλογικό σώμα και ανέτρεψε προβλέψεις και δημοσκοπήσεις.

Η πρώτη αφορά τις καταστροφικές πλημμύρες στο Αμβούργο το έτος 1962. Ο μετέπειτα καγκελάριος Χέλμουτ Σμιτ βρισκόταν στα πρώτα βήματα της πολιτικής του καριέρας. Είχε αναλάβει τον Δεκέμβριο του 1961 το χαρτοφυλάκιο της Τοπικής Κυβέρνησης της χανσεατικής πόλης του Αμβούργου. Σε δύο μήνες το Αμβούργο βρέθηκε στη δίνη της χειρότερης κακοκαιρίας που έζησε η πόλη από το 1825. Αμέτρητες, ανυπολόγιστες ποσότητες νερού κατέστρεφαν τα εκτεταμένα αντιπλημμυρικά αναχωματικά έργα που είχαν στηθεί στα πιο επικίνδυνα σημεία, ενώ θυελλώδεις άνεμοι με ασυνήθιστη ταχύτητα μέχρι 200 χιλ./ώρα ανέτρεπαν και παρέσυραν τα πάντα. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι κινδύνευαν. Ο τοπικός κυβερνήτης έλειπε σε διακοπές στην Αυστρία. Ο Χέλμουτ Σμιτ πήρε την κατάσταση στα χέρια του και ξεκαθάρισε, χωρίς να αφήσει περιθώρια αντιρρήσεων: «Θα είστε όλοι υπό τις διαταγές μου». Μέσα σε ελάχιστες ώρες κατάφερε να κινητοποιήσει ελικόπτερα με χιλιάδες στρατιώτες του ομοσπονδιακού στρατού, ακόμη και των συμμαχικών νατοϊκών δυνάμεων που είχαν τις βάσεις τους στη Γερμανία. Σε αυτούς πρόσθεσε αστυνομικούς, πυροσβέστες και εθελοντές. Άρχισαν να περισυλλέγουν ανθρώπους από τις στέγες των σπιτιών και υψωμένα τοιχία. Κάποιες φορές αυτό γινόταν με παράβαση τυπικών διατάξεων και ρυθμίσεων που προέβλεπαν ότι τα ελικόπτερα δεν επιτρέπεται να πετούν με ισχυρούς ανέμους. Ο Σμιτ αγνόησε αυτούς τους κανόνες και, όταν του έθεσαν το ερώτημα γιατί, απάντησε: «Αντιμετωπίζαμε ζητήματα ζωής και θανάτου πολλών ανθρώπων. Δεν είχαμε άλλη επιλογή».

Με την παραπάνω δράση του κέρδισε τον θαυμασμό των Γερμανών, που είδαν στο πρόσωπό του έναν Macher, έναν πολιτικό που κάνει πράγματα και δεν αναλώνεται σε συσκέψεις. Λέγεται μάλιστα ότι, όταν κάποια στιγμή ο κυβερνήτης του Αμβούργου επανήλθε στο γραφείο του και ζήτησε να ενημερωθεί από τον νεαρό Σμιτ, αυτός απάντησε: «Μη με απασχολείτε τώρα με δευτερεύοντα θέματα». Η δράση αυτή του Χέλμουτ Σμιτ αποτέλεσε την απαρχή της πολιτικής διαδρομής του, που τον έφερε στην κεντρική πολιτική σκηνή και στην Καγκελαρία.

Η δεύτερη περίπτωση αφορά τις καταστροφικές πλημμύρες που ξεσπούν στα μέσα Αυγούστου του 2002 στη Σαξονία της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. Στις 22 Σεπτεμβρίου έχουν οριστεί οι ομοσπονδιακές εκλογές. Καγκελάριος είναι ο Γκέρχαρντ Σρέντερ και υποψήφιος της Κεντροδεξιάς ο Έντμουντ Στόιμπερ, που υποσχόταν οικονομική ανάπτυξη και μείωση της ανεργίας. Στις δημοσκοπήσεις ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος βρισκόταν δέκα μονάδες πίσω από τον αντίπαλό του. Από τις πλημμύρες που χαρακτηρίστηκαν ως «οι πλημμύρες του αιώνα», υπήρξαν πολλά θύματα και τεράστιες καταστροφές. Η Δρέσδη, που λέγεται και “Φλωρεντία του Βορρά”, βυθίζεται κυριολεκτικά στη λάσπη. Ο υποψήφιος της κεντροδεξιάς, με τις δέκα μονάδες μπροστά στις δημοσκοπήσεις, δε θεωρεί αναγκαίο να αλλάξει το πρόγραμμά του για να επισκεφτεί τη Σαξονία. Και τότε έκπληκτοι οι Γερμανοί πολίτες βλέπουν στις οθόνες τους το πρώτο εικοσιτετράωρο τον Σρέντερ στην πρώτη γραμμή με γαλότσες και αδιάβροχο να συντονίζει τους πάντες και να υπόσχεται βοήθεια στους πληγέντες. Βλέπουν έναν πολιτικό που κάνει πράγματα και δεν αναλώνεται σε συσκέψεις. Και όλα αυτά τα έκανε στο πλαίσιο μιας βεβαρημένης προεκλογικής καμπάνιας στα όρια της ανθρώπινης εξάντλησης, με 40 προεκλογικές εμφανίσεις μέσα σε 23 ημέρες. Αποτέλεσμα: Ο σοσιαλδημοκράτης Σρέντερ, που ήταν δέκα μονάδες πίσω από τον χριστιανοδημοκράτη Στόιμπερ, κέρδισε τις εκλογές.

Η τρίτη περίπτωση αφορά τις καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν την περιοχή της Ρηνανίας-Βεστφαλίας το τελευταίο καλοκαίρι. Ο πρωθυπουργός τη Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας Άρμιν και υποψήφιος των Χριστιανοδημοκρατών στις εκλογές του Σεπτεμβρίου, ενώ στην αρχή ακύρωσε προεκλογική εμφάνισή του στη Βαυαρία, για να βρεθεί στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, όπου τα συνεργεία διάσωσης έδιναν μάχη με τον χρόνο, στη συνέχεια κάτι δεν πήγε καλά. Σε ομιλία του προέδρου της Δημοκρατίας Στάινμάγιερ, στην οποίο ο ανώτατος άρχων εξέφραζε την οδύνη του για τα θύματα (170 συνολικά), η κάμερα συνέλαβε τον Άρμιν Λάσετ στο βάθος να χαμογελά, σε μια συζήτηση σε κλίμα ευθυμίας με συνεργάτες του. Στη συνέχεια αναγνώρισε το λάθος του λέγοντας ότι η συμπεριφορά του ήταν ανάρμοστη και εξέφρασε τη λύπη του. Ήταν, όμως, ήδη αργά. Με νέες δηλώσεις του, εν είδει δικαιολογίας, ανέφερε ότι μέσα στον συνωστισμό δεν άκουγε λέξη από όσα έλεγε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, κάνοντας πολλούς να διερωτηθούν μήπως και η δικαιολογία ήταν εξίσου ατυχής με την πράξη που επιχειρούσε να δικαιολογήσει. Έτσι επιδεινώθηκε το κλίμα σε βάρος του και, από εκεί που εθεωρείτο ότι θα κέρδιζαν οι Χριστιανοδημοκράτες και αυτός θα ηγείτο της νέας ομοσπονδιακής κυβέρνησης, έφερε το χειρότερο αποτέλεσμα στην ιστορία των Χριστιανοδημοκρατών.

Οι παραπάνω αναφορές-παραδείγματα δείχνουν πως η διαχείριση των ακραίων καιρικών φαινομένων φτιάχνει-χτίζει ή χαλάει-κατεδαφίζει πολιτικές καριέρες. Αναδεικνύει πως οι πολιτικοί γίνονται ηγέτες ή αποδεικνύονται απλοί και κακοί-αποτυχημένοι διαχειριστές της εξουσίας.

Όσον αφορά τα καθ’ ημάς, θα αναφέρω μόνο το εξής: Στα ακραία καιρικά και φυσικά φαινόμενα των τελευταίων ετών στην Ελλάδα - πυρκαγιά στο Μάτι, πλημμύρα στη Μάνδρα και τελευταία τον χιονιά - οι δικοί μας πολιτικοί και ιδιαίτερα οι πρωθυπουργοί κρύβονται για να μην τσαλακωθεί η εικόνα τους, συσκέπτονται μαζί με τους αρμόδιους υπουργούς, και μάλιστα εκ των υστέρων, ενώ η θέση τους είναι στο πεδίο “της μάχης”, στα γεγονότα την ώρα που εκτυλίσσονται...

Για τον τελευταίο χιονιά και τις συνέπειές του η κυβέρνηση απέδωσε ήδη την ευθύνη για το γενικό μπάχαλο στην Αττική Οδό (“Αττικές Διαδρομές Α.Ε.”), στην Περιφέρεια και στους Δήμους. Ασφαλώς έχουν ευθύνη και οι τρεις. Όμως και η ίδια δεν είναι ανεύθυνη. Το αντίθετο. Οι δικαιολογίες όλων, Κυβέρνησης, Περιφέρειας και Δήμων, είναι φτηνές. Η έλλειψη προληπτικών μέτρων, παρά τις έγκαιρες ΚΑΙ σαφείς προειδοποιήσεις, και η πλήρης αδυναμία συντονισμού και συνεννόησης των αρμοδίων έφεραν το γνωστό χάος σε κεντρικές λεωφόρους της πρωτεύουσας, στην Αττική Οδό και στην αμαξοστοιχία στην Οινόη.

Οι αντιδράσεις των απελπισμένων πολιτών, σε μορφή χιονοστιβάδας, για το νέο φιάσκο είναι απόλυτα δικαιολογημένες και έντονες. Να δούμε πού θα αποδώσει την ευθύνη ο λαός, όταν έρθει η ώρα του...

* Ο Γεώργιος Τσικνάκης είναι δικηγόρος.

Φωτογραφία αρχείου ΙΝ ΤΙΜΕ

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News