Η υπόθεση «στέγη προς ενοικίαση στο Ηράκλειο» είναι μια ιστορία... με μπόλικο πόνο, αίμα και δάκρυα. Ανέκαθεν οι τιμές ήταν υπερβολικές σε σχέση με τα εισοδήματα των κατοίκων της πόλης, αλλά από τότε που προέκυψε η κρίση και η οικονομική καταστροφή μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού το 2010 και στη συνέχεια, η διαφορά μεταξύ των ενοικίων που ζητούσαν οι ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων και των χρημάτων που έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν οι ενοικιαστές έχει γίνει χαοτική. Παρότι υπήρχε μια σχετική συγκράτηση στις τιμές, τουλάχιστον μέχρι το 2016.
Από εκεί και πέρα, ξεκίνησε στις αρχές της μίνι-κρίσης που προκάλεσε η πανδημία, παρουσιάστηκε το φαινόμενο της «συγκράτησης» των τιμών και σε κάποιες περιπτώσεις είχαμε εκλογίκευση των ζητούμενων ενοικίων.
Ωστόσο, από τον περασμένο Ιούνιο τα πράγματα έχουν... ξεφύγει. Οι ιδιοκτήτες ζητούν απίστευτα ενοίκια, τα οποία θα ήταν λογικά ίσως σε μια «καλή» (ακριβή) συνοικία της Αθήνας, αλλά για το Ηράκλειο είναι εντελώς και εξ ολόκληρου παράλογα και εκτός πραγματικότητας.
Ας μιλήσουμε όμως με νούμερα. Για γκαρσονιέρες και δυάρια, που απευθύνονται κατά κύριο λόγο σε φοιτητές, οι τιμές έχουν ξεφύγει... στη στρατόσφαιρα. Πριν από μερικά χρόνια έβρισκες ένα αξιοπρεπές δυάρι (όχι καινούργιο ή λουξ, απλώς... όχι στάβλο) με 250 ευρώ. Σήμερα με αυτά τα χρήματα βρίσκεις κάποιες πανάρχαιες, σε επιεικώς άθλια κατάσταση, γκαρσονιέρες. Ένα φυσιολογικό δυάρι τιμάται πλέον στα 350 ευρώ, πολλά φτάνουν στα 400, κι έχουμε δει ακόμη και πάνω από... 500 ευρώ να ζητούνται για ένα καλό και πλήρως επιπλωμένο δυάρι 40 τ.μ. Τιμές... επιστημονικής φαντασίας. Είδαμε και αγγελία με ένα μετριοκακό στούντιο 25 τ.μ. με έπιπλα ΙΚΕΑ, φουρνάκι και ψυγείο 1 μέτρου, να αποτιμάται 420 ευρώ, οπότε πλέον μάλλον... τα ’χουμε δει όλα.
Στα τριάρια τώρα, τα οποία απευθύνονται στα ζευγάρια και τις μικρές οικογένειες, οι τιμές έχουν επίσης ξεφύγει στη... στρατόσφαιρα. Τα απολύτως φθηνότερα τριάρια (στα οποία... δε θα ευχόμουν ούτε στον χειρότερο εχθρό μου να κατοικήσει) τιμώνται από 380 ευρώ και πάνω και για ένα εντελώς στοιχειωδώς αξιοπρεπές τριάρι ζητούν πάνω από 500. Μια βόλτα στις αγγελίες θα σας πείσει: Τριάρια 30ετίας και... ισογείου, να ζητούν 700 ευρώ, λες και βρίσκονται στο κέντρο του Κολωνακίου και όχι στον Μπεντεβή ή στον Εσταυρωμένο ή στα Καμίνια. Μιλάμε για πλήρη παράνοια. Έχοντας δει τις τελευταίες ημέρες τριάρι καλό, 15ετίας, με ηλεκτρικές συσκευές αλλά όχι επιπλωμένο, να τιμάται 950 ευρώ, νομίζω ότι πλέον έχουμε περάσει στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Να θυμίσω ότι ο μέσος μισθός σήμερα είναι πολύ λιγότερα από αυτά τα χρήματα (840 καθαρά), οπότε αντιλαμβάνεται κανείς ότι κάπου έχουμε χάσει εντελώς την μπάλα.
Αν τώρα έχετε δύο παιδιά και χρειάζεστε τον χώρο που προσφέρει ένα μεγάλο διαμέρισμα... θα ματώσετε. Και θα ματώσετε γερά, για να εξασφαλίσετε ένα μίνιμουμ 600 ευρώ που ζητούνται για 4άρια, τα οποία είναι... περίπου οριακά κατοικήσιμα.
Για «καλό» 4άρι ετοιμαστείτε να δώσετε πάνω από 750 ευρώ και, αν θέλετε κάτι πραγματικά αξιόλογο, θα ξεπεράσετε το χιλιάρικο, άνετα.
Το ερώτημα που ανακύπτει αβίαστα είναι σε ποιους απευθύνονται αυτοί οι ιδιοκτήτες ακινήτων, ζητώντας τέτοια ενοίκια. Τη σήμερον, που για να πάρεις στεγαστικό δάνειο θα περάσεις από 45 κύματα (και πάλι η μεγάλη πλειοψηφία των αιτήσεων απορρίπτονται), το ενοίκιο είναι μονόδρομος για πάρα πολλές οικογένειες. Πολύ περισσότερες απ' ότι παλιότερα, πριν το 2010 δηλαδή, που οι τράπεζες έδιναν αβέρτα στεγαστικά σε οποιονδήποτε. Οπότε γίνεται αντιληπτό ότι η ζήτηση έχει αυξηθεί, αλλά όχι στο σημείο να τιμολογείται ένα άθλιο τριάρι 35ετίας με 500 ευρώ, απλώς γιατί... τόσα θεωρεί ο ιδιοκτήτης ότι μπορεί να πάρει.
Αυτές οι τιμές είναι... πρόσφατο φρούτο. Μέχρι τον περασμένο Μάιο, τα 4άρια, που σήμερα νοικιάζονται 700 ή 750 ευρώ, ήταν στα 550 ή 600. Δεν ξέρω αν κάπου άκουσαν οι ιδιοκτήτες ότι οι ενοικιαστές ξαφνικά πλούτισαν, αλλά μια και οι μισθοί έχουν παραμείνει σταθεροί, τους διαβεβαιώνω ότι αυτό δε συμβαίνει. Μιλάμε για αυξήσεις στα 30%, μέσα σε λιγότερο από έξι μήνες, έτσι, δίχως λόγο, δίχως αιτία, δίχως λογική, απλώς γιατί κάποιοι πιστεύουν ότι μπορούν να βγάλουν περισσότερα λεφτά.
Ακούμε πολλά παράπονα από ιδιοκτήτες ότι «τρώνε φέσια». Ε, φυσικά και τρώνε φέσια και στο μέλλον θα φάνε πολύ περισσότερα και μεγαλύτερα. Διότι, όταν το μέσο οικογενειακό εισόδημα, αν δουλεύουν και οι δύο σύζυγοι, φτάνει, δε φτάνει το ενάμισι χιλιάρικο, άντε τα δύο χιλιάρικα αν έχουν αξιοπρεπώς καλές δουλειές (αυτές είναι λίγες...) και καλούνται να δώσουν τα μισά από αυτά για ενοίκιο, είναι περίπου αδύνατο να καλύψουν τα υπόλοιπα έξοδα διαβίωσής τους με ό,τι μένει. Όταν καταλάβουν ότι δεν μπορούν να κόψουν από πουθενά αλλού, αφού έχουν φτάσει στο όριο στοιχειώδους επιβίωσης, θα αρχίσουν να μην πληρώνουν νοίκι και μέχρι να καταφέρει ο ιδιοκτήτης να τους βγάλει έξω, θα του έχουν χώσει ένα φέσι 5-6-7 ενοικίων και... τρέχα γύρευε μετά. Και πολύ καλά θα του κάνουν. Διότι, όταν εκμεταλλεύεσαι τη θέση ισχύος σου για να «ματώσεις» κάποιον, άμα στο τέλος σου τη φέρει, πολύ καλά θα κάνει.
Κάπου λοιπόν, χαλαρώστε. Σταματήστε να ζητάτε την... Άρτα με τα Γιάννενα. Δε νοικιάζετε σουπερλούξ διαμερίσματα στο Κολωνάκι ή τη Βούλα, νοικιάζετε μετριοκακά διαμερίσματα στο Ηράκλειο. Προσγειωθείτε στην πραγματικότητα και δείτε γύρω σας τι συμβαίνει. Οι περισσότεροι ενοικιαστές είναι μισθωτοί και η συντριπτική πλειοψηφία των μισθωτών προσπαθεί να επιβιώσει με ένα μισθό κάτω από τα 1.000 ευρώ, τον οποίο του ζητάτε να σας... καταθέσει για ενοίκιο!
Στο θέμα της στέγης η «ελεύθερη αγορά» έχει ξεφτιλίσει κάθε λογική. Το έχουμε δει να συμβαίνει παντού, σε όλο τον κόσμο, πλέον συμβαίνει και στην Ελλάδα. Αλλά τουλάχιστον στις άλλες χώρες υπάρχει μια λογική - ταξική και τοξική, μεν, λογική δε: στις «καλές» και «ακριβές» περιοχές, τα ενοίκια φτάνουν στον... Θεό. Στις «φθηνές» και «μέτριες» περιοχές, είναι πιο λογικά. Εδώ δεν υπάρχει τίποτε τέτοιο. Είτε στα Δειλινά, είτε στον Μασταμπά, είτε στην Αλικαρνασσό, είτε στον Άγιο Ιωάννη, οι τιμές είναι ίδιες και απαράλλαχτες. Εδώ ακόμη και στις περιοχές πέριξ του Ηρακλείου, λ.χ. στου Κοκκίνη Χάνι, οι τιμές έχουν εκτοξευτεί και διαμέρισμα που πριν δύο χρόνια είχε νοικιαστεί με 380 ευρώ, τώρα ζητά... 700.
Πάμε άλλη μία φορά: Λογικευτείτε εσείς οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων. Δεν απευθύνεστε σε Κροίσους.
