Ι. Οι δασικοί χάρτες μετά την κύρωση τους αποτυπώνουν (απεικονίζουν) τα όρια των δασών και των δασικών εκτάσεων με τις οποίες εξομοιώνονται και οι ασκεπείς εκτάσεις που περικλείονται από δάση, στο χαρτογραφικό υπόβαθρο του κτηματολογίου.
Οι εκτάσεις αυτές εμπίπτουν σε ιδιαίτερο καθεστώς προστασίας, ενώ ο χαρακτηρισμός μιας περιοχής ως δασικού χαρακτήρα είναι μια σύνθετη και πολύπλοκη διαδικασία, έτσι, είναι σημαντικό να ελεγχθούν τα δεδομένα της ανάρτησης των δασικών χαρτών, ώστε να υποβληθούν έγκαιρα και τεκμηριωμένα τυχόν αντιρρήσεις , ή αιτήσεις διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων, ώστε να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις. Η αδιαφορία, η ελλιπής ενημέρωση και οι πιθανές παραλήψεις κοστίζουν σε χρόνο, δαπάνες και δυνητικά σε απώλεια δικαιωμάτων, αν την τελευταία στιγμή κατατεθούν αβάσιμες αντιρρήσεις η δεν υποβληθούν καθόλου αντιρρήσεις.
Ως βάση για τον Χαρακτηρισμό αυτό λαμβάνεται υπόψη η παλαιότερη (1945) και ή η πλησιέστερη στο χρόνο κατάρτισης του δασικού χάρτη, αεροφωτογραφία, ενώ αν η παλαιότερη αεροφωτογραφία (1945) δεν καλύπτει την εξεταζόμενη περιοχή ή λόγω κλίμακας ή ποιότητας δεν είναι κατάλληλη (απρόσφορη), χρησιμοποιείται παράλληλα και η αεροφωτογραφία λήψης το 1960.
Οι δασικοί χάρτες δεν «θίγουν» άμεσα -δεν εξετάζουν καν το ιδιοκτησιακό καθεστώς- όπως διαβεβαιώνει με ανακοίνωση του το Υπουργείο Περιβάλλοντος, όμως ο χαρακτηρισμός μιας έκτασης ως εμπίπτουσας στη δασική νομοθεσία, εγείρει θέματα αμφισβήτησης, με την προβολή δικαιωμάτων από το δημόσιο επί των δασών και των δασικών εκτάσεων. Πρέπει όμως να κατανοηθεί πλήρως ότι η ανάρτηση των δασικών χαρτών δεν είναι το πρόβλημα, απλά αναδεικνύει προϋφιστάμενα προβλήματα τα οποία διαιωνιζόταν χωρίς να τα αγγίζει κανείς, τα οποία οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε σε σύντομο χρόνο με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και τα δικαιώματα των πολιτών, με ευέλικτες, ασφαλείς και αποτελεσματικές διαδικασίες, για τις οποίες είναι επιβεβλημένη η αναμενόμενη και εξαγγελθείσα ήδη, νομοθετική πρωτοβουλία από την οποία θα εξαρτηθεί η επιτυχία της γιγαντιαίας αυτής επιχείρησης και η στήριξη της από τους πολίτες που ευλόγως ανησυχούν, όπως θα εξηγήσω στη συνέχεια.
Οι δασικοί χάρτες αποσκοπούν πράγματι να ξεχωρίσουν τις δασικές εκτάσεις, να τακτοποιήσουν τις χρήσεις γης, να υποστηρίξουν τον χωροταξικό και αναπτυξιακό σχεδιασμό και να προστατεύσουν το περιβάλλον.
Οι αντιδράσεις και οι κινητοποιήσεις των πολιτών, οι οποίοι διεκδικούν δικαιώματα, απολύτως δικαιολογημένες, η δε πίεση που ασκήθηκε δι΄αυτών καλοδεχούμενη, αλλά δεν πρέπει να απομακρύνουν ή πολύ περισσότερο να ματαιώσουν τη σύνταξη του δασολογίου και του κτηματολογίου, όχι γιατί μόνο γιατί αποτελούν υποχρέωση της χώρας, αλλά γιατί αποτελούν ευκαιρία για σχεδιασμένη βιώσιμη ανάπτυξη, με σεβασμό στο περιβάλλον και την αναγκαία ασφάλεια στις συναλλαγές για την παραγωγική αξιοποίηση της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας.
Πρέπει να γνωρίζουμε ότι τα αναπόφευκτα σφάλματα των δασικών χαρτών και κυρίως η δογματική προσέγγιση των προβλημάτων που αναδεικνύονται, μπορούν να προκαλέσουν χωρίς λόγο μαζικές προσφυγές στη δικαιοσύνη, με τεράστιο οικονομικό, κοινωνικό, περιβαλλοντικό και αναπτυξιακό κόστος, το οποίο μπορεί να περιορισθεί στο ελάχιστο δυνατόν, με ειλικρινή διάλογο, συναίνεση και αξιόπιστη συνεργασία μεταξύ μας.
Στη προσπάθεια αυτή, η αυτοδιοίκηση στο σύνολο της, με αιχμή τους δήμους και δη τους ορεινούς και τις τοπικές κοινότητες, μπορεί να συμβάλλει αποφασιστικά στην ανάδειξη και την επίλυση των προβλημάτων , με την αξιόπιστη ενημέρωση, στήριξη και ενεργοποίηση των πολιτών ώστε να προβάλλουν έγκαιρα, έγκυρα και τεκμηριωμένα τις αντιρρήσεις τους, να ζητήσουν τη διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων και να διατυπώσουν τις όποιες αντιρρήσεις τους για το χαρακτηρισμό ακινήτων για τα οποία έχουν έννομο συμφέρον και κυρίως να παραθέσουν στοιχεία για να τεκμηριώσουν τις αντιρρήσεις τους.
ΙΙ. Τα δάση δημόσια ή ιδιωτικά, αδιακρίτως - όπως γίνεται δεκτό από το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο θα κληθεί να κρίνει αμετάκλητα τις αντιρρήσεις των πολιτών, που θα εισαχθούν Ενώπιον του, με την υποβολή αιτήσεων ακυρώσεως κατά της Απόφασης κύρωσης των δασικών Χαρτών από τους έχοντες έννομο συμφέρον, συνιστούν μέρος του φυσικού κεφαλαίου και ως περιβαλλοντικά αγαθά τελούν υπό αυστηρό προστατευτικό καθεστώς.
Η σύνταξη δασολογίου και κτηματολογίου αποτελούν υποχρέωση του κράτους και συμβατική υποχρέωση της χώρας, η οποία μάλιστα υλοποιείται με μεγάλη καθυστέρηση.
Η σύνταξη δασολογίου, θεμελιώνεται στην παραδοχή ότι η δασική χαρτογράφηση αποτελεί μέσο για τη διασφάλιση βιώσιμου φυσικού περιβάλλοντος, δηλαδή , θεμελιώδους σημασίας συλλογικό αγαθό προστατευόμενο από το Σύνταγμα.
Έτσι, ο Συνταγματικός νομοθέτης υποχρεώνει τον κοινό νομοθέτη και τη διοίκηση να λάβουν όλα τα πρόσφορα και αναγκαία- προληπτικά ή κατασταλτικά, νομοθετικά και κανονιστικά ή ατομικά- μέτρα, τα οποία διασφαλίζουν την αποτελεσματική και αέναη διατήρηση του δάσους, ανεξάρτητα αν πρόκειται για δημόσιες ή ιδιωτικές δασικές εκτάσεις. Βασική δε συνιστώσα της προστασίας αυτής, κατά ρητή συνταγματική επιταγή είναι η σύνταξη και τήρηση δασολογίου, στο οποίο αποτυπώνονται με ακρίβεια τα δάση και οι δασικές εκτάσεις, που αποτελούν το αντικείμενο της προηγούμενης προστασίας.
Η σύνταξη Κτηματολογίου - η δεύτερη κατ΄άρθρο 24 του Συντάγματος υποχρέωση- ρυθμίζεται με τις διατάξεις χωροταξικής αναδιάρθρωσης και αποσκοπεί εξ ορισμού, στη διασφάλιση ποιοτικού οικιστικού περιβάλλοντος για τους ανθρώπους, στοχεύοντας ταυτόχρονα στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, χωρίς την οποία η διαμόρφωση βιώσιμου οικιστικού περιβάλλοντος δεν είναι νοητή.
Η διττή αυτή λειτουργία του Κτηματολογίου αποβλέπει στη χάραξη και εφαρμογή πολιτικής γης και αναπτυξιακού σχεδιασμού- σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο- προστασίας του περιβάλλοντος, των φυσικών πόρων και οικοσυστημάτων, τη διασφάλιση της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας, και στην ασφάλεια των συναλλαγών.
Με την 27/1999 ομόφωνη απόφαση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου, υιοθετήθηκαν οι ορισμοί της δασικής οικολογίας, για τον προσδιορισμό των δασών, σύμφωνα με την οποία δάσος ή δασικό οικοσύστημα θεωρείται οργανικό οικοσύστημα αγρίων φυτών με ξυλώδη κορμό στην επιφάνεια του εδάφους, τα οποία μαζί με τη συνυπάρχουσα χλωρίδα και πανίδα, αποτελούν ιδιαίτερη δασοβιοκοινότητα και ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον. Έκρινε, έτσι, δεσμευτικά για το νομοθέτη, τη διοίκηση και τη δικαιοσύνη, ότι η διάταξη του άρθρου 3 του δασικού νόμου, που ακολουθεί τους ορισμούς αυτούς, είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του άρθρου 24 του Συντάγματος.
Οι παραδοχές αυτές οι οποίες ακολουθούνται χωρίς παρεκκλίσεις από τη δικαιοσύνη, τη διοικητική κυρίως και τη διοίκηση, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για οριζόντιες ρυθμίσεις και μαζικούς «αποχαρακτηρισμούς» δασών ή δασικών εκτάσεων.
Ενώ, ο κοινός νομοθέτης δεν έχει πολλά περιθώρια οριζόντιων (γενικών) ρυθμίσεων για το χαρακτηρισμό μιας έκτασης ως δασικής ή μη, αντίθετα, έχεις δυνατότητες για την αναγνώριση ή μη ιδιωτικών δικαιωμάτων επί των προστατευομένων από τη δασική νομοθεσία εκτάσεων, τροποποιώντας με ευρεία, αν είναι δυνατόν, πλειοψηφία τις σχετικές διατάξεις για τη σύνταξη του κτηματολογίου και την αναγνώριση με ασφαλείς και απλές διαδικασίες, των πράγματι υφιστάμενων ιδιωτικών δικαιωμάτων.
Είναι γνωστό ότι το Ελληνικό δημόσιο προβάλει αδιακρίτως δικαιώματα επί των προστατευόμενων από το δασικό νόμο εκτάσεων, έτσι, ο χαρακτηρισμός μιας εκτάσεως ως δασικής επηρεάζει και στις περισσότερες περιπτώσεις καθορίζει το ιδιοκτησιακό καθεστώς αυτής. Η γενικευμένη προβολή δικαιωμάτων από το δημόσιο, ακόμη και στις περιφέρειες που δεν ισχύει υπέρ του δημοσίου το τεκμήριο κυριότητος, στις οποίες περιλαμβάνεται και η Κρήτη, επιβάλλει πολλές φορές άνευ λόγου, την προσφυγή στη δικαιοσύνη, με αβέβαιη ούτως ή άλλως έκβαση, αλλά και δυσβάστακτες οικονομικές συνέπειες για τους πολίτες λόγω του υψηλού κόστους της μακροχρόνιας δικαστικής διεκδίκησης, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι το δημόσιο εξαντλεί όλα τα ένδικα μέσα που έχει στη διάθεση του, αλλά και τους μικροϊδιοκτήτες κυρίως των αμφισβητούμενων εκτάσεων, πολλοί από τους οποίους θα αναγκασθούν να εγκαταλείψουν τις ιδιοκτησίες τους, λόγω του μεγάλου κόστους για την αναγνώριση της κυριότητας τους επ΄αυτών.
ΙΙΙ. Η ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος δηλώνει αποφασισμένη να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, το πρώτο βήμα μάλιστα έγινε με την Υπουργική Απόφαση για τους «ασπαλάθους», την εξάμηνη παράταση των προθεσμιών για την «αυτεπάγγελτη» διόρθωση των σφαλμάτων, πρόδηλων ή μη χωρίς κόστος για τους πολίτες, τη μείωση κατά 50% των τελών και κυρίως την αναμενόμενη τροποποίηση της νομοθεσίας.
Παρά ταύτα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι δεν αρκούν οι καλές προθέσεις αλλά οι αποφάσεις και οι λύσεις:
- Οι διαδικασίες σύνταξης του δασολογίου και του κτηματολογίου, που βρίσκονται σε εξέλιξη θα προχωρήσουν, με εμάς ή και χωρίς εμάς, όσες παρατάσεις και αν δοθούν , γι΄ αυτό δεν πρέπει να ξεχαστούμε ή να εφησυχάσουμε, η παράταση των έξι μηνών , εν μέσω πανδημίας και θερινών διακοπών τελειώνει χωρίς να το αντιληφθούμε.
- Η πάγια νομολογία των Ανωτάτων Δικαστηρίων της χώρας, στην οποία αναφέρθηκα με όσο πιο απλό και ελπίζω κατανοητό τρόπο μπορούσα, δεν αφήνει πολλά περιθώρια ανατρεπτικών αλλαγών στο δασικό νόμο, ιδίως για τα αμιγώς επιστημονικά κριτήρια χαρακτηρισμού, μιας έκτασης ως δάσους, δασικής, χορτολιβαδικής ή γεωργικής.
- Οι διαδικασίες σύνταξης του κτηματολογίου εξελίσσονται «κανονικά», προηγούνται μάλιστα της σύνταξης του δασολογίου, αυτές τις μέρες μάλιστα ένας μεγάλος αριθμός πολιτών, ενημερώνεται ηλεκτρονικά για τις τυχόν ελλείψεις στη δήλωση του για τη κτηματογράφηση και καλείται να συμπληρώσει, να διορθώσει λάθη ή να προσκομίσει στοιχεία που τεκμηριώνουν τη δήλωση του.
-Το κτηματολόγιο όμως, δεν μπορεί να ολοκληρωθεί χωρίς την ενσωμάτωση σε αυτό του υπό σύνταξη δασολογίου, που προϋποθέτει την κύρωση των δασικών χαρτών. Μάλιστα το Συμβούλιο Επικρατείας, θεωρεί επιβεβλημένη τη χρονική προτεραιότητα των δασικών χαρτών έναντι του κτηματολογίου και αποδέχεται ως πρόσφορο χρόνο για την ολοκλήρωση τους , το αργότερο πριν την οριστικοποίηση των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών.
-Οι διαδικασίες αυτές αν και μπορούν να προχωρούν παράλληλα, η σύνταξη του δασολογίου επιβάλλεται να βρίσκεται μερικά βήματα τουλάχιστον μπροστά του κτηματολογίου, για νομικούς, πρακτικούς και άκρως ουσιαστικούς λόγους.
- Οι μαζικές, χρονοβόρες και πολυδάπανες προσφυγές στη δικαιοσύνη μπορούν να αποφευχθούν, μόνον αν ο νομοθέτης , η διοίκηση και τα αποφασιστικά όργανα ακολουθήσουν στοιχειωδώς τη λογική της πάγιας νομολογίας του Αρείου Πάγου, η οποία με απόλυτο σεβασμό στην προστασία των δασών και στο περιβάλλον, αναγνωρίζει με καθυστέρηση και υψηλό κόστος ιδιωτικά δικαιώματα, σε δάση όταν υπάρχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις γι΄ αυτό, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η χρησικτησία.
Ως πράξεις νομής, η μακροχρόνια άσκηση των οποίων οδηγεί στη κτήση κυριότητας με χρησικτησία θεωρούνται μεταξύ των άλλων, η επίβλεψη, η επίσκεψη, η εκμίσθωση, η φύλαξη, η συλλογή καρπών, ο καθαρισμός, η οριοθέτηση, οι καταμετρήσεις και η σύνταξη διαγραμμάτων, η καταβολή των οικείων φόρων.
ΙV. Δυστυχώς η μέχρι σήμερα λειτουργία των Συμβουλίων Ιδιοκτησίας Δασών, τα οποία «επιλύουν» τις διαφορές αυτές, δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα για δύο κυρίως λόγους:
α) Λειτουργούν μόλις τέσσερα Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών με έδρα την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη την Πάτρα και τον Πειραιά και η γεωγραφική τους κατανομή λειτουργεί αποτρεπτικά για τους ενδιαφερόμενους πολίτες να προσφύγουν σε αυτά. Σημειωτέον ότι η Κρήτη, οι Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα υπάγονται στο δεύτερο Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών, το οποίο εδρεύει στον Πειραιά, με ότι αυτό συνεπάγεται για τους πολίτες.
β) Η υποβολή (άσκηση) αιτήσεως αναγνωρίσεως κυριότητος ή άλλου εμπραγμάτου δικαιώματος, από τους έχοντες έννομο συμφέρον , θεωρείται ως αποδοχή του δασικού χαρακτήρα αυτών. Το αμάχητο αυτό τεκμήριο αποτρέπει τους πολίτες να ζητήσουν την αναγνώριση των δικαιωμάτων τους από τα Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών.
-Η Περιφερειακή συγκρότηση της χώρας και οι αυξημένες ανάγκες της περιόδου που διανύουμε, λόγω της αναρτήσεως των δασικών χαρτών , της σύνταξης του δασολογίου και του κτηματολογίου και των μαζικών αμφισβητήσεων που θα προκύψουν, επιβάλλουν την Ίδρυση και λειτουργία, ενός τουλάχιστον Συμβουλίου Ιδιοκτησίας Δασών σε κάθε Περιφέρεια της χώρας ,την τροποποίηση του ΠΔ 509/1980 με το οποίο ρυθμίζεται η λειτουργία τους ως και την κατάργηση του αμάχητου τεκμηρίου «αποδοχής» του δασικού χαρακτήρα των υπό αναγνώριση εκτάσεων με την ταυτόχρονη τροποποίηση του δασικού νόμου αλλά και του νόμου για την κατάρτιση του Κτηματολογίου, ώστε να αντιμετωπισθούν με επάρκεια και χωρίς προσφυγή στη δικαιοσύνη τα προβλήματα που αναδεικνύονται με την ανάρτηση των δασικών χαρτών.
Οι προηγούμενες τροποποιήσεις πρέπει να γίνουν γρήγορα, αλλά όχι πρόχειρα, ευκαιριακά και αποσπασματικά, ύστερα από ουσιαστικό, ειλικρινή και τεκμηριωμένο διάλογο και τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση.
- V. Στις 13-05-2021 δημοσιεύθηκε μακροσκελής ανακοίνωση του Υπουργείου Περιβάλλοντος με ενδιαφέρουσες και χρήσιμες πληροφορίες , η οποία επιβεβαιώνει τη πρόθεση της Ηγεσίας του Υπουργείου να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που δημιουργούνται αλλά και τις ς εύλογες ανησυχίες μας, αναγνωρίζοντας το αυτονόητο, ότι δηλ. ότι έμμεσα και όχι άμεσα εγείρονται ιδιοκτησιακά θέματα τα οποία θα αντιμετωπισθούν με την τροποποίηση του νόμου για την οποία έχει ήδη συγκροτηθεί άτυπη νομοπαρασκευαστική επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν ως τακτικά μέλη σε αυτή δύο εκπρόσωποι του Διοικητικού Συμβουλίου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κρήτης.
Το σημείωμα μου αυτό, το οποίο παρουσίασα συνοπτικά, κατά την πρόσφατη συζήτηση του θέματος με τον κ. Αμιρά, η οποία προκλήθηκε από την ΠΕΔ Κρήτης, δεν έλαβε υπόψη του και δεν ασχολείται με τις διευκρινιστικές απαντήσεις του Υπουργείου, σήμερα τουλάχιστο θα ασχοληθώ αποσπασματικά και εντελώς συνοπτικά, με τις υπ΄αρ. 19 και 20 ερωτήσεις και απαντήσεις οι οποίες αφορούν το Ιδιοκτησιακό καθεστώς επαναλαμβάνοντας αυτολεξεί τα εξής:
Ερώτημα 19. «Αληθεύει ότι κάποιοι θα χάσουν τις ιδιοκτησίες τους? Σαφέστατα όχι, το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν αφορά άμεσα τους δασικούς χάρτες αλλά είναι παρεμπίπτον ζήτημα. Η άτυπη νομοπαρασκευαστική επιτροπή του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επεξεργάζεται ήδη συγκεκριμένες νομοθετικές ρυθμίσεις, έτσι ώστε να μη πληγεί κανένα νόμιμο ιδιοκτησιακό δικαίωμα. Με αυτό τον τρόπο θα επιλυθούν ιδιοκτησιακά ζητήματα που αφορούν κυρίως, στα Δωδεκάνησα, το Ιόνιο, τη Μάνη και άλλες περιοχές, και τα οποία ανάγονται ακόμη και στον 19ο αιώνα.
Ερώτημα 20.Τι προβλέπεται για την Κυριότητα του Δημοσίου. Έχει διαπιστωθεί ότι οι εκτάσεις που χαρακτηρίζονται εν μέρει δασικές να εμφανίζονται αυτομάτως στο κτηματολόγιο ως διεκδικούμενες από το Δημόσιο. Η προωθούμενη ρύθμιση θα προβλέπει άμεση επίλυση, χωρίς μακροχρόνιες δικαστικές επιπλοκές, πλέον δεν θα ταλαιπωρείται ο πολίτης και το δημόσιο θα είναι υποχρεωμένο να αποδεικνύει την ιδιοκτησία των αμφισβητούμενων εκτάσεων, όπου δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητος του δημοσίου».
Στην απάντηση 19 δεν αναφέρεται η Κρήτη, αλλά με βεβαιότητα περιλαμβάνεται στις «άλλες περιοχές». Η παράλειψη όμως αυτή δεν πρέπει να μας ανησυχήσει, γιατί ρητά αναφέρεται στο άρθρο 62 παρ.1 εδ. β του Ν.998/1979 ότι: Κατ΄ εξαίρεση η διάταξη με την οποία καθιερώνεται το μαχητό τεκμήριο κυριότητας του δημοσίου δεν ισχύει στην Κρήτη, τα Ιόνια Νησιά, στη Λεσβο, Χίο κλπ. Άλλωστε, εκτός από τη ρητή αυτή εξαίρεση, γίνεται δεκτό από τον Άρειο Πάγο ότι σύμφωνα με τον Κρητικό Αστικό Κώδικα για τα ανήκοντα στη περιουσία του κράτους κτήματα (ιδιωτική περιουσία αυτού) στα οποία περιλαμβάνονται τα δάση και οι δασικές εκτάσεις, ισχύουν οι διατάξεις για την απόκτηση τους με μακροχρόνια χρησικτησία, γεγονός το οποίο διευκολύνει την αναγνώριση ιδιωτικών δικαιωμάτων επ΄ αυτών, χωρίς να αναιρείται όμως ο δασικός τους χαρακτήρας, ενώ η συμμετοχή μας στην άτυπη νομοπαρασκευαστική επιτροπή αποτελεί σοβαρό δίαυλο γνώσης, πληροφόρησης και διαλόγου , που θα μας επιτρέψει να συμβάλλουμε με τις τεκμηριωμένες προτάσεις στην ανάδειξη και γιατί όχι στην αντιμετώπιση των υφιστάμενων, σύνθετων και δυσεπίλυτων ούτως ή άλλως προβλημάτων.
