Γράφει η Βανέσα Νερούτσου*
Αγαπώ τα βιβλιοπωλεία. Μικρά, μεγάλα, παλιά, καινούρια, φωτεινά, σκοτεινά, μονώροφα, πολυώροφα, σε κεντρικούς δρόμους ή σε μικρά σοκάκια, σε πόλεις ή σε χωριά, ... όλα έχουν τη χάρη τους. Χρόνο με το χρόνο, επίσκεψη την επίσκεψη χτίζεται μια σχέση μοναδική. Ο χώρος σου γίνεται οικείος, υπάρχουν πολλές φορές που θέλεις να πάρεις τον καφέ σου και να πας να περάσεις λίγο χρόνο εκεί χωμένος στα βιβλία. Σε όλα αναγνωρίζεις αυτή τη χαρακτηριστική μυρωδιά χαρτιού, ακούς αυτή την ησυχία που αναγνώστη, ή τις φωνές μικρών παιδιών που προσπαθούν να διαλέξουν βιβλίο και πάντα υπάρχει κάποιος εκεί έτοιμος να σε εξυπηρετήσει! Αυτοί οι βιβλιοπώλες, που μερικές φορές νιώθεις πως γνωρίζουν περισσότερο από όσο νομίζεις τις βιβλιοφαγικές σου προτιμήσεις, που ξέρεις πως θα σου προτείνουν βιβλίο στα μέτρα σου. Μερικές φορές μπορεί να σε καταλαβαίνουν από το πρώτο "Γεια!", και πολλές φορές προσπαθούν να σου δείξουν και κάτι νέο, να διαβάσεις και κάτι διαφορετικό, να σε πάνε σε άλλα μονοπάτια διευρύνοντας τον αναγνωστικό σου ορίζοντα.
Σήμερα λοιπόν θα ακούσουμε μικρά και μεγάλα βιβλιοπωλεία της πόλης του Ηρακλείου (και των προαστίων του) μέσα από τα μάτια και την αφήγηση των αναγνωστών και πελατών τους.
Ζήτησα από διάφορους φίλους και γνωστούς να μου γράψουν δύο λόγια για το αγαπημένο τους βιβλιοπωλείο, και όλοι, μου έστειλαν σχεδόν άμεσα τα κείμενά τους. Πιθανότατα θα ξαφνιαστείτε που κάποιος περιγράφει αυτά που νιώθετε και εσείς, θα αναγνωρίσετε τα δικά σας συναισθήματα, θα ακούσετε τους ίδιους ήχους, θα νιώσετε τις ίδιες μυρωδιές! Γιατί μπορεί να μην ξέρετε για ποιο βιβλιοπωλείο μιλάνε αλλά θα δείτε πως όλα καλλιεργούν την ίδια οικεία και ζεστή ατμόσφαιρα!
Παυλίνα, Μανώλη, Βασίλη, Ευα, Μαρία Κ., Ρεγγίνα, Ναταλία, Αναστασία, Μιχάλη, Αγγέλα, Μάγδα, Λένα, Αλεξάνδρα, Ράνια, Ελευθερία, Χριστίνα, Μαρία Χ., Κώστα, Γιάννη, Όλγα, Κατερίνα, Ματίνα, Καίτη, Γρηγόρη σας ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου όλους τόσο πολύ για την άμεση ανταπόκρισή σας και την προθυμία σας να συμβάλετε σε αυτό το εγχείρημα! Αυτό το άρθρο είναι δικό σας!
"Το βιβλιοπωλείο της γειτονιάς μου μικρό αλλά πάντα ανοικτό και φιλόξενο, με τον εξυπηρετικό κο Μιχάλη να φροντίζει να ενημερώνει πάντα τα ράφια με τις τελευταίες εκδόσεις από μια μεγάλη ποικιλία οίκων. Γι αυτόν τον προτιμάμε πάντα. Βρίσκουμε μια νέα πρόταση να διαβάσουμε μικροί μεγάλοι." Βασίλης
"Το αγαπημένο μας βιβλιοπωλείο με πολλές ενδιαφέρουσες συλλογές βιβλίων σε πολύ καλές τιμές. Είναι ένας όμορφος ζεστός χορός ,σε πολύ καλό σημείο στην πόλη του Ηρακλείου εύκολα προσβάσιμο, έχει ευέλικτο ωράριο και η εξυπηρέτηση και η ευγένεια που προσφέρουν είναι εξαιρετική!!!!" Αγγέλα
"Μυρωδιά χαρτιού και ξύλου, μυρωδιά μιας εποχής που φαίνεται να έχει φύγει μάλλον ανεπιστρεπτί, χωρίς να ερωτηθούμε... Κι η αντίσταση σε αυτό μικρή, αλλά είναι εκεί, στις ψηλές ξύλινες βιβλιοθήκες, τις κατάμεστες από βιβλία, σ ένα υπόγειο όπου τα χρόνια δεν πέρασαν τόσο γρήγορα, σ ένα τραπεζάκι στη γωνία έτοιμο να σε υποδεχτεί για να θυμηθείς ότι υπάρχει και κάτι άλλο που έχεις ξεχάσει... Σ 'ένα βιβλιοπωλείο, στο σοκάκι μιας πόλης, με μια μικρή βιτρίνα δίπλα στο δρόμο που ίσα ίσα την παρατηρείς, σε μια μεγαλούπολη του νότου..." Ρεγγίνα
"Το αγαπημένο μας βιβλιοπωλείο… Με τη μικρή βιτρίνα δεν σε προδιαθέτει για τον πλούτο των βιβλίων που θα βρεις εκεί μέσα και ακόμα πιο πολύ για την ανοιχτή αγκαλιά των ιδιοκτητών του. Πάντα πρόθυμοι να σε βοηθήσουν, πάντα με τις καλύτερες προτάσεις!" Ματίνα
"Το βιβλιοπωλείο μας είναι γεμάτο θαλπωρή και ζεστασιά όπως και η κυρία που το έχει. Μόνο αγάπη για αυτό που κάνει έχει μέσα της. Πάντα δίπλα μας χαμογελαστή με όμορφες ιδέες για τα βιβλία μας. Πηγαίνουμε εκεί για ό,τι χρειαστούμε και ό,τι αγαπάμε δηλαδή τα βιβλία και πιο πολύ τα παραμύθια και ακόμα πιο πολύ η ζωγραφική." Παυλίνα
"Και εγώ και θα παιδιά μου (η Φ 12χρ, ο Μ 10χρ) επιλέγουμε το βιβλιοπωλείο της γειτονιάς. Το κατάστημα έχει μεγάλη ποικιλία προϊόντων και η ιδιοκτήτρια, Πόπη, είναι πολύ καλά ενημερωμένη και πάντα πρόθυμη για να συμβουλέψει είτε θέλω να διαβάσω το πιο καινούργιο αστυνομικό thriller που μόλις κυκλοφόρησε είτε χρειάζομαι δώρο για τον δεκάχρονο κολλητό του γιου μου (η κόρη μου πλέον μόνη πηγαίνει). Η Πόπη μαζί με τον σύζυγό της τον Γιάννη είναι καρδιά και ψυχή του βιβλιοπωλείου, αυτοί κάνουν την διαφορά. Γραφίδα διαθέτει όχι μόνο βιβλία αλλά πολλά άλλα. Εγώ προσωπικά τρελαίνομαι για τα σημειωματάρια και μπορώ να χαζεύω με ώρες τις τσαντούλες για κολατσιό για τα μικρά παιδάκια. Στην εποχή προ-covid μπορούσαμε να απολαύσουμε και διάφορα event στο χώρο του καταστήματος (πχ κάθε δεύτερη Παρασκευή αφήγηση παραμυθιού), ελπίζω σύντομα να γυρίσουμε στα παλιά" Μάγδα
"Αγαπάμε πολύ τα βιβλία και επισκεπτόμαστε συχνά με τα παιδιά μου βιβλιοπωλείο που είναι στη γειτονιά μας. Μας κέρδισε την περίοδο που ξεκίνησαν οι αφηγήσεις παραμυθιών και από τότε πηγαίνουμε συχνά. Ειδικά αυτές οι εκδηλώσεις δίνουν ζωή στο βιβλίο και βοηθάνε τα παιδιά να τα αγαπήσουν πιο πολύ, και μας λείπουν τον τελευταίο χρόνο." Κώστας
"Στο αγαπημένο μας βιβλιοπωλείο ο "τύπος" που το έχει είναι απίστευτος! Δεν υπάρχει βιβλίο είτε παιδικό, είτε εφηβικό είτε ενηλίκων που θα του δείξεις και δεν θα ξέρει να σου πει την περίληψή του! Πάντα πρόθυμος να σε εξυπηρετήσει αλλά και να σου προτείνει βιβλία ανάλογα με το τι ψάχνεις. Θα σας πω ένα περιστατικό που μου έκανε εντύπωση: είχα πάει με την μικρή μου για να αγοράσουμε παραμύθια και αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι το γεγονός ότι για να της προτείνει παραμύθια γονάτισε προκειμένου να έρθει στο ύψος της!" Αλεξάνδρα
"Τον πρώτο καιρό που έψαχνα τα βιβλία σε ένα παλιότερο βιβλιοπωλείο που δυστυχώς τώρα έχει κλείσει, ζήτησα πληροφορίες από ένα αδύνατο νεαρό με χαμόγελο, ο οποίος ήταν εντυπωσιακά κατατοπιστικός - αναζητούσα παλιές εκδόσεις για ιστορικά θέματα της Κρήτης. Ο τύπος αυτός, λοιπόν, λίγο μετά άνοιξε το δικό του βιβλιοπωλείο. Ένας καλόγουστος χώρος, τα χρώματα του ανοιχτού ξύλου, μάλλον μικρός σε διαστάσεις, αλλά για κάποιον λόγο μπορείς να βρεις αυτό που ψάχνεις είτε ξέρεις τι είναι είτε όχι. Γιατί; Διότι το βιβλιοπωλείο δεν πουλάει εμπορεύματα, είναι υπηρεσία. Όταν λοιπόν έχεις έναν βιβλιοπώλη που ξέρει τα βιβλία και ασχολείται να σε εξυπηρετήσει ακόμα και όταν του ζητάς παράξενα πράγματα, όταν μπορείς να ανταλλάξεις δυό κουβέντες παραπάνω για διάφορα θέματα ακόμα και πέρα από βιβλία, ανακαλύπτεις ότι γυρνάς εκεί ξανά και ξανά." Μιχάλης
"H πρώτη εντύπωση που πήρα όταν μπήκα την πρώτη φορά ήταν αυτή της οικειότητας και της απλότητας. Το μαγαζί ήταν φωτεινό και μπορούσες να δεις την μεγάλη συλλογή βιβλίων αλλά και αυτό που μου τράβηξε την προσοχή ήταν τα χρώματα στο τμήμα του παιδικού βιβλίου που σαν παιδί και εγώ, πήγα, πήγα να διαλέξω βιβλία για τα μικρά μου. Ποτέ δεν μπόρεσα να διαβάσω ένα online βιβλίο γιατί δεν έχει την αίσθηση με ένα πραγματικό βιβλίο, η μυρωδιά του χαρτιού, το άγγιγμα των σελίδων, τα χρώματα στο χαρτί. Γι αυτό μου αρέσει το βιβλιοπωλείο, γιατί ακόμα σου προσφέρει την ευκαιρία να ψάξεις, να μυρίσεις, να νιώσεις, να γνωρίσεις τον κόσμο του αυτόν της φαντασίας." Λένα
"Όλοι γνωρίζουμε πόσο σημαντικό είναι το διάβασμα να ξεκινά στις μικρές ηλικίες. Βοηθά τα παιδιά μας να εξελίσσουν τη φαντασία τους, να βάζουν σε τάξη την σκέψη τους και αργότερα να διατυπώνουν με ευκολία στο τετράδιο τις δικές τους ιστορίες. Έτσι κι εμείς δεν ξεχνούμε να κάνουμε συχνά τις επισκέψεις μας στα βιβλιοπωλεία της πόλης μας και συγκεκριμένα αυτό της γειτονιάς μας, που συναντούμε ανθρώπους πάντα με χαμόγελο, πολύ καλά ενημερωμένους για τις ανάγκες και επιλογές κάθε ηλικίας. Πάντα φεύγουμε πλήρεις με νέες προτάσεις έτοιμες να μας ταξιδέψουν μικρούς και μεγάλους!" Ράνια
"Συνήθεια από τα παλιά αυτό το βιβλιοπωλείο, και τώρα που έχω και εγώ τη δική μου οικογένεια φυσικά πάμε όλοι μαζί να εφοδιαστούμε κάθε φορά με βιβλία ή τα σχολικά μας! Είναι όμορφο να σε γνωρίζουν και να τους γνωρίζεις. Η σχέση που αναπτύσσεται είναι μοναδική και ξεχωριστή!" Όλγα
"Από τα αγαπημένα μας βιβλιοπωλεία είναι αυτό της γειτονιάς μου. Σταθερό είναι το ηλεκτρονικό μήνυμα στον υπολογιστή τους κάθε αρχή τους σχολικού έτους με τη "λίστα", κυρίως με όσα μας λείπουν ή τα τετράδια που σταθερά ανανεώνονται σε κάθε τάξη. Είναι που η ποιότητα των προϊόντων της Ειρήνης είναι άριστη, οι τσάντες, οι κασετίνες, οι διαβήτες, οι χάρακες και τα υπόλοιπα παρόμοια είδη "κρατούν" για χρόνια πολλά. Ένας ακόμα λόγος είναι η μυρωδιά του βιβλίου εκεί μέσα. Αυτή η μυρωδιά του οικείου και του αγαπημένου. Αυτή η αίσθηση μου έχει λείψει τώρα μέσα στην καραντίνα. 11 χρόνια τώρα κάθε μήνα απαραίτητα θα πάμε εκεί και θα φύγουμε με μια αγκαλιά βιβλία η κάθε μια μας ( η Μ και εγώ). Ενδιαφέροντες οι τίτλοι, είχα που είχα το μικρόβιο του βιβλιοσκώληκα εγώ, ήρθε και η κόρη μου και κόλλησε την ίδια αγάπη για τη λογοτεχνία, στοιχείο που ενισχύθηκε εκεί μέσα στο δικό μας συνοικιακό βιβλιοπωλείο. Το Δεντρόσπιτο είναι το "εξοχικό" μας, ο χώρος που αυτή τη περίοδο με το δεύτερο lockdown, έχουμε στερηθεί και μας έχει λείψει." Ελευθερία
"Το συγκεκριμένο βιβλιοπωλείο, το γωρίσαμε όταν πρωτοάνοιξε και το ξεχωρίσαμε από την πρώτη στιγμή. Δεν είναι λίγο πράγμα να βρίσκεις ποιοτικά, καλαίσθητα παιδικά βιβλία στη γειτονιά σου χωρίς να χρειάζεται να κατέβεις στην πόλη. Εκτιμάμε την οικογενειακή ατμόσφαιρα του χώρου, την παρουσία του μαύρου γάτου την διακριτική μουσική και την δυνατότητα να καθίσεις και να ξεφυλλίσεις ένα βιβλίο. Η Ειρήνη, πάντα ζεστά και πρόθυμα, επιδιώκει να ανταποκριθεί στις ανάγκες μας, εκφράζοντας την προσωπική της απόψη για βιβλία, παιχνίδια και επιτραπέζια. Θα ήθελα να περνώ περισσότερο χρόνο στο χώρο αυτό. Υπάρχει τάξη, καλαισθησία και θετική ενέργεια. Εκτιμώ την ευγένεια και διακριτικότητα της Ειρήνης και του Άρη και λατρεύω την διαπροσωπική σχέση που έχουμε χτίσει" Εύα
"…ένα κουκλίστικο βιβλιοπωλείο, σε ένα κουκλίστικο πεζόδρομο του Ηρακλείου, που σε προσκαλεί να μπεις μέσα και να καθίσεις με τις ώρες ξεφυλλίζοντας τα καλύτερα βιβλία της παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας. Η ιδιοκτήτρια, είναι πολύ ενημερωμένη και πάντα πρόθυμη να σε βοηθήσει στις επιλογές σου. Αυτές τις μέρες που τα καταστήματα είναι κλειστά, με ένα τηλεφώνημα σου φέρνει βιβλία στο σπίτι σου!" Χριστίνα
"Ένα όμορφο συνοικιακό βιβλιοπωλείο που επιτρέπει στον πελάτη να νιώσει άνετα όσο ξεφυλλίζει τα βιβλία που τον ενδιαφέρουν, προτού αποφασίσει να τα αγοράσει. Χάριν στην ιδιαίτερη διαρρύθμιση του, δημιουργούνται γωνιές που φιλοξενούν τις διάφορες κατηγορίες βιβλίων, επιτρέποντας στον πελάτη να επικεντρωθεί σε αυτά που τον ενδιαφέρουν χωρίς να επηρεάζεται από άλλους παρευρισκόμενους. Το προσωπικό είναι πάντα πρόθυμο να βοηθήσει με ευγενικό και διακριτικό τρόπο. Είναι σημαντικό ότι τα παιδιά είναι πάντα καλοδεχούμενα και μπορούν και αυτά να επεξεργαστούν τα παιδικά βιβλία που βρίσκονται σε κεντρική θέση μέσα στο χώρο και σε ύψος που μπορούν ακόμα και μικρά σε ηλικία παιδιά να τα φτάσουν." Μαρία
"Συνήθως προμηθεύομαι βιβλία από συγκεκριμένο βιβλιοπωλείο στο κέντρο της πόλη. Η θέση του βολεύει και για κάποιες… αυθόρμητες αγορές στη διάρκεια μιας βόλτας. Μπαίνοντας στην είσοδο, βρίσκεσαι σε μια μικρή στοά βιβλίου. Προχωράς χαζεύοντας τους τόμους στις προθήκες και, συνεχίζοντας στον κυρίως χώρο, σε συναντά η μυρωδιά από το ξύλινο πάτωμα. Έχεις ξεφύγει πλέον από τον έξω κόσμο. Πλούσια ποικιλία από βιβλία όλων των κατηγοριών, με εύκολη περιήγηση και επιλογή. Και φυσικά, μια ξεχωριστή γωνιά ειδικά διαμορφωμένη για τους μικρούς βιβλιόφιλους." Μανώλης
"Επιστροφή στη φύση και το φως είναι ό,τι χρειαζόμαστε πιότερο αυτό το διάστημα του εγκλεισμού εν μέσω ενός σκοτεινού χειμώνα. Φωλιά μας στο Ηράκλειο ένα αειθαλές… βιβλιοπωλείο. Εκεί, κάθε βιβλιοφάγο πουλί, συναντά το χιονόγλαυκο Στέργιο που με ενθουσιώδη πάντα διάθεση βιβλιοκρίνει και βιβλιογραφεί. Ευχή του μικρού Αντώνη τα κλαδιά του δέντρου να μη μαραθούν, γι’ αυτό και φροντίζει να ποτίζει τις ρίζες του διαβάζοντας τα βιβλιόφυλλά του." Μαρία
"Το αγαπημένο μας βιβλιοπωλείο το επισκέφτηκα πριν από χρόνια κατά τύχη για να ψωνίσω τα σχολικά του γιου μου τότε Β' Δημοτικού. Όπως κάθε φορά που μπαίνω σε ενα βιβλιοπωλείο σταμάτησα να διαλέξω και ένα βιβλίο για μένα. Χάθηκα για άλλη μια φορά σε τίτλους περιγραφές, περιλήψεις, εικόνες. Κόσμος μαγικός .. Κάπου εκεί φάνηκε και ο "μάγος" του καταστήματος. Ο Μάνος δεν είναι απλά ένας ιδιοκτήτης βιβλιοπωλείου. Είναι κάποιος που αγαπάει τον κόσμο αυτό. Που θα πας και θα του πεις "νοιώθω έτσι" αυτή την εποχη. Και θα σε βοηθήσει να βρεις ακριβώς αυτό που χρειάζεσαι για να ταξιδέψεις Θα τον πάρεις τηλέφωνο βιαστική και θα σου πει "έλα σε μισή ώρα" Και θα σου έχει 3-4 επιλογές έτοιμες που δεν έχεις σκεφτεί. Πώς το κάνει? Θα σου μιλήσει για τον κάθε συγγραφέα σαν να τον ξέρει χρονιά. Πέρασαν 7 χρονιά από τότε και χαίρομαι τόσο μα το πολύ που μπορώ να λέω : πάω στο βιβλιοπώλη μου να πάρω εφόδια. Εφόδια ψυχής φαντασίας ζωής. Άσε που το να έχεις τον προσωπικό σου βιβλιοπώλη σε πάει σε όμορφα χρόνια παλιά έτσι δεν είναι ??" Ναταλία
Η Βανέσα Νερούτσου
Είναι απόφοιτος του πανεπιστημίου Κρήτης, τμήμα Μαθηματικό, εργάζεται ως προγραμματίστρια στο Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) και είναι διαχειρίστρια και αρθρογράφος στο blog Ηappy Learning Seeds.
