Η καταδίκη της Χρυσής Αυγής και ο ισόβιος χαρακτηρισμός της πλέον ως εγκληματικής οργάνωσης ήταν μια απόφαση ιστορική. Ήταν μια απόφαση που συνάδει με το κράτος δικαίου της Ελλάδας. Ήταν μια απόφαση ηθικά φορτισμένη, καθώς μπαίνει ταφόπλακα σε όσους ασπάζονται μια αντίληψη περί διάκρισης των ανθρώπων σε ανώτερους και κατώτερους. Είναι μια απόφαση ενδεδυμένη με τον δημοκρατικό μανδύα.
Θα ήταν αφελές και λανθασμένο να υποστηρίξουμε μόνο τη συγκεκριμένη απόφαση και να μην πούμε με ευθύτητα τι πρέπει να γίνει ώστε να μη συγκροτηθούν στο άμεσο μέλλον πολιτικά μορφώματα που θα έχουν διαφορετική ονομασία, αλλά θα ενστερνίζονται τις ίδιες ακριβώς χυδαίες αντιλήψεις που υπερασπίζεται η ναζιστική οργάνωση της Χ.Α.
Ο πολίτης οφείλει να καταλάβει το αυθεντικό περιεχόμενο της δημοκρατίας. Η δημοκρατία είναι ευθύνη. Και ο πολίτης οφείλει να είναι υπεύθυνος και υπόλογος για τις πράξεις του. Όχι μόνο για τις δικές του, αλλά και του συνόλου. Το γεγονός πως η Χ.Α. ήταν ένα κοινοβουλευτικό κόμμα εμμέσως θίγει και την έννοια της ατομικής ευθύνης από την πλευρά του πολίτη.
Ο πολίτης οφείλει να ενημερώνεται. Να διαβάζει. Να γνωρίζει την ευρωπαϊκή και παγκόσμια ιστορία. Να καταρρίπτει αντιλήψεις και απόψεις που βρίσκουν έδαφος πάνω στο μίσος και στην αβεβαιότητα. Με αυτόν τον τρόπο γεννήθηκε η Χρυσή Αυγή. Η οικονομική αβεβαιότητα των πολιτών όπως προέκυψε από τις μνημονιακές συμβάσεις, σε συνδυασμό με την ανεπάρκεια των πολιτικών δυνάμεων να διαχειριστούν ζητήματα μείζονος σημασίας, διαμόρφωσε το περιβάλλον ώστε η Χ.Α. να ευημερήσει. Επομένως, η μία αιτία είναι η πολιτική εξουσία.
Και η άλλη αιτία είναι ο Έλληνας πολίτης. Ο Έλληνας πολίτης με γνώμονα το θυμικό του ψήφισε αντιδραστικά και ανορθολογικά. Με γνώμονα την αγανάκτηση, ο Έλληνας πολίτης ψήφισε Χ.Α. Κανένας δεν είναι φασίστας. Κανένας δεν είναι εθνικιστής. Δυστυχώς, η πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών την περίοδο 2010-2012, όπως εκδηλώθηκε το πρώτο κύμα αντίδρασης, ήταν αγανακτισμένη. Και η αγανάκτηση μετουσιώθηκε σε ψήφο υπέρ της ναζιστικής οργάνωσης. Το ερώτημα παραμένει: Τι πρέπει να κάνουμε ώστε να μη δούμε στο Κοινοβούλιο τέτοια πολιτικά μορφώματα που υιοθετούν άκριτα εθνικιστικές ιδέες;
Να κάνουμε την αυτοκριτική μας. Και ταυτόχρονα, να συγγράψουμε ατομικά ένα νέο συμβόλαιο με τον εαυτό μας. Να γίνουμε συνειδητοποιημένοι. Η ψήφος στη Χ.Α. σημαίνει ψήφος σ’ έναν κόμμα που δε σέβεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Αγνοεί την ανθρώπινη προσωπικότητα και δεν αποδέχεται τον πλούτο της διαφορετικότητας.
Αυτό πρέπει να κατανοήσουμε. Ο πολίτης οφείλει να ξυπνήσει από τον λήθαργο και να καταλάβει πως δημοκρατία δεν είναι μόνο οι θεσμοί και όργανα όπως τα δικαστήρια και τα κοινοβούλια. Δημοκρατία είναι η αντίληψη πως ο κάθε άνθρωπος είναι ελεύθερος και φορέας ίσης ηθικής αξίας. Το άθροισμα των ατομικών ελευθεριών σε συνδυασμό με την καθολική αποδοχή της ισότητας σε κάθε άνθρωπο συγκροτεί τη δημοκρατία.
Όταν όμως η Παιδεία είναι απούσα, εύκολα η δημοκρατία μετατρέπεται σ’ ένα σύνθημα ή καλύτερα σ’ ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα. Και αυτό είναι μεγάλο λάθος. Για να αντέξει η δημοκρατία, πρέπει να τη στηρίξουν οι πολίτες της. Όταν οι πολίτες δεν είναι σε θέση να συνειδητοποιήσουν τον ρόλο τους μέσα από τη διαβούλευση και την κριτική σκέψη, τότε επέρχεται εκμαυλισμός της δημοκρατίας. Η ανάδυση της Χ.Α. το 2012 ήταν μια δική μας ασυνέπεια. Ας το καταλάβουμε πριν είναι αργά...
