Το παρόν κείμενο είναι αφιερωμένο εξαιρετικά σε κάθε ευαίσθητο Έλληνα πατριώτη αλλά και δημοκράτη πολίτη, προκειμένου να διαπιστώσει και να πληροφορηθεί περαιτέρω στοιχεία που τον αφορούν, μιας και, όπως αποφαίνεται και ο Ηλίας Βενέζης, τα στοιχεία αυτά-ιστορικά ντοκουμέντα έχουν σχέση «με την καταλήστευση της Ελλάδας από τους φασίστες και ναζί Γερμανούς κατακτητές».
*Γράφει ο Πέτρος Μηλιαράκης
Ιδού ορισμένα άγνωστα γεγονότα: Δεν υπάρχει μόνο «κατοχικό δάνειο» υπάρχει και ληστεία.
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, που αφετηρία του είχε το φθινόπωρο του έτους 1939, ήταν φανερό ότι αναποφεύκτως θα έπληττε και την Ελλάδα.
Με την έναρξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, ανήμερα της 28ης Οκτωβρίου 1940, η ελληνική κυβέρνηση (δικτατορία Μεταξά) ανακοίνωσε στον πρεσβευτή της Μεγάλης Βρετανίας ότι βρισκόταν σε πλήρη αδυναμία να αντιμετωπίσει τις πολεμικές δαπάνες και ότι βασιζόταν στη βρετανική κυβέρνηση προκειμένου να της παράσχει την υπεσχημένη οικονομική βοήθεια. Οι δαπάνες δε ήταν διπλές: αφενός αφορούσαν σε συνάλλαγμα για την προμήθεια στρατιωτικού υλικού και αφετέρου σε δραχμές για την αντιμετώπιση στο εσωτερικό των έκτακτων πολεμικών αναγκών. Έτσι άρχισαν οι διαπραγματεύσεις με αντικειμενικό σκοπό την κάλυψη σε στερλίνες των αναγκών της ελληνικής κυβέρνησης. Τις διαπραγματεύσεις δε από ελληνικής πλευράς διεξήγαγε ο τότε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, καθηγητής Κυριάκος Βαρβαρέσος.
Πράγματι, η βρετανική κυβέρνηση προσέφερε βοήθεια, σε πίστωση του Ελληνικού Δημοσίου, που αφορούσε απευθείας οφειλή του Ελληνικού Κράτους και θα αποδιδόταν μέχρι τη λήξη των εχθροπραξιών. Αργότερα και με παρέμβαση των ΗΠΑ, τα πολεμικά αυτά χρέη αποφασίστηκε να μην αποδοθούν. Έτσι, το 1946 η κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας παραιτήθηκε από την αξίωση και επιστροφή των πιστώσεων αυτών!
Χάρις στη βοήθεια αυτή έγινε δυνατή η έκδοση νέου χαρτονομίσματος, ενώ ενισχύθηκαν σημαντικότατα και τα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας. Η συνολική βοήθεια που έδωσε η βρετανική κυβέρνηση αφορούσε σαράντα πέντε (45) εκατομμύρια λίρες και πέντε (5) εκατομμύρια δολάρια. Από τις λίρες αυτές τριάντα πέντε (35) εκατομμύρια διατέθηκαν για την έκδοση δραχμών, ενώ τα δέκα (10) εκατομμύρια διατέθηκαν για πληρωμή στρατιωτικών προμηθειών στο εξωτερικό. Υπ’ όψιν δε ότι η αναλογία του (τότε επιβαλλόμενου) καλύμματος προς την κυκλοφορία, τον Δεκέμβριο του 1940, ήταν 65,06%.
- Ιδού πώς σώθηκε ο χρυσός!
Κάτω από τις δραματικές συνθήκες της γερμανικής εισβολής την 5η προς 6η Απριλίου 1941, ήταν αναγκαίο να διασωθεί τουλάχιστον ο χρυσός της χώρας. Επισημειώνεται δε ότι η Ελλάδα ήταν η μόνη κατεχόμενη χώρα «της οποίας ο χρυσός μετεφέρθη εξ ολοκλήρου εις το εξωτερικόν και διέφυγε την γερμανικήν αρπαγήν».
Πράγματι διασώθηκε ο χρυσός, αφού μεταφέρθηκε αρχικώς στο Ηράκλειο της Κρήτης, στη συνέχεια στη Σούδα, και από εκεί κατέληξε μέσω Αιγύπτου στη Νότια Αφρική. Ήταν δε κεκανονισμένης καθαρότητας, βάρους 608.350 ουγγιών.
- Η ληστεία των αποθεματικών!
Ενταύθα καταγράφονται και τα παρακάτω, τα οποία δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από γερμανικής πλευράς:
Οι Γερμανοί προέβησαν σε αφαίμαξη της ελληνικής οικονομίας με αρπαγή των χαρτονομισμάτων και καταλήστευση περιουσιακών στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδος. Η αρχική αρπαγή των χαρτονομισμάτων αφορούσε εκείνα που είχαν εκδοθεί στην κάλυψη που είχε παράσχει η κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας. Αυτό που διαφεύγει μέχρι σήμερα δημοσιότητας είναι ότι οι κατακτητές Γερμανοί από τον Νοέμβριο του 1943 άρχισαν να πωλούν στην αγορά των Αθηνών (ως εάν επρόκειτο περί... λαϊκής αγοράς!) χρυσές λίρες Αγγλίας και χρυσά εικοσόφραγκα, τα οποία είχαν υφαρπάξει από την Τράπεζα της Ελλάδος, κατά παράβαση κάθε έννοιας του Δικαίου του Πολέμου.
Οι δωσίλογοι-συνεργάτες των Γερμανών
Βεβαίως εδώ συνέπραξε και μια ελάχιστη μειονότητα συναλλασσομένων, που ήταν προδήλως συνεργάτες των Γερμανών, οι οποίοι πλούτισαν, όπως καταγράφει ο Η. Βενέζης, «εν μέσω της γενικής και πρωτοφανούς απαθλιώσεως και δυστυχίας της ολότητος του ελληνικού λαού» (1).
Επίσης, οι κατακτητές με τους εγκάθετούς τους τοποτηρητές Hahn και Volkmer (που ήταν εγκατεστημένοι στην Τράπεζα της Ελλάδος) καταλήστευαν τα αποθεματικά της χώρας. Αξίωναν δε πριν από οποιαδήποτε άλλη πληρωμή να τους παραδοθούν τα ήδη τυπωμένα χαρτονομίσματα για τις ανάγκες των κατακτητών.
Η τρομακτική (!) εικόνα που οι Γερμανοί άφησαν φεύγοντας από την Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1944 συνοψίζεται στα παρακάτω:
Η κυκλοφορία των τραπεζογραμματίων το 1942 ήταν στα 15,7. Η τιμή της χρυσής λίρας ήταν στα 127,7 και ο τιμάριθμός του κόστους ζωής ήταν στα 156,5.
Τον Οκτώβριο του 1944, η κυκλοφορία των τραπεζογραμματίων από τα 15,7 ανήλθε στα 8.276.320, η τιμή της χρυσής λίρας από τα 127,7 ανήλθε στα 1.633.540.989 και ο τιμάριθμος του κόστους ζωής από τα 156,5 ανήλθε στα 2.305.984.911.
Οι άθλιοι που πλούτισαν
Από τα παραπάνω καταδεικνύεται ότι όλοι όσοι πλούτισαν με χρυσές λίρες την περίοδο της Κατοχής έγιναν δισεκατομμυριούχοι την επομένη της απελευθέρωσης, ενώ το εθνικό νόμισμα είχε ευτελισθεί στην κυριολεξία, καθόσον τον Οκτώβριο του 1944, δηλαδή τον τελευταίο μήνα της Κατοχής, η κυκλοφορία της δραχμής είχε αυξηθεί κατά οκτώ εκατομμύρια διακόσιες εβδομήντα έξι χιλιάδες φορές (!) και η τιμή της χρυσής λίρας είχε αυξηθεί κατά ένα δισεκατομμύριο εξακόσια τριάντα τρία εκατομμύρια πεντακόσιες σαράντα χιλιάδες φορές!
Επίσης, το βιοτικό πρόβλημα ήταν μέγιστο και απόλυτο, λόγω της σπανιότητας των τροφίμων. Υπερακόντισε δε ακόμη και αυτή την ασύλληπτη αύξηση της τιμής της χρυσής λίρας!...
Η διεθνής ευθύνη των κατακτητών
Η “κατάσταση” όμως αυτή αυτοτελώς συνεπάγεται διεθνή ευθύνη του κράτους των κατακτητών (2). Ο Λογαριασμός αυτός αφορά υποχρέωση όχι μόνο «εις επανόρθωσιν», αλλά και υποχρέωση «εις ικανοποίησιν» της ηθικής βλάβης του ελληνικού λαού, εφόσον (γενικώς) συνεπαγόταν προσβολή της αξιοπρέπειας του Ελληνικού Κράτους και του λαού της. Αυτός ο Λογαριασμός που αφορούσε στην εκποίηση των χρυσών λιρών της Αγγλίας και των χρυσών εικοσόφραγκων, που έλαβε χώρα στην «αγορά των Αθηνών» (!) από τον Νοέμβριο του 1943 έως τον Οκτώβριο του 1944, θα πρέπει να αναδειχτεί όχι μόνο ως αυτοτελής υποχρέωση για επανόρθωση, αλλά και ως υποχρέωση για ηθική ικανοποίηση της Ελλάδας από την ενωμένη μεταπολεμική Γερμανία!
(1) Βλ. Η. Βενέζης, “Χρονικόν της Τραπέζης της Ελλάδος”, 1955, σελ. 249 και 301.
(2) Βλ. F.Mann, “The Consequences of International Wrong in International and National Law BY-BIL 1976-77” και “International Law, Sixth Edition, Sweet & Maxwell”, 2009, σελ. 194 και επ.
* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC - EU).
