Εϊ, φίλε... Ναι εσύ, εγώ, εκείνος, όλοι μας... Το τιμόνι που κρατάς στα χέρια σου είναι ευθύνη. Αν όχι για τον εαυτό σου, στα σίγουρα για όλους τους άλλους που δε σου φταίνε σε τίποτα. Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας έχει κάποιο λόγο που υπάρχει, ξέρεις ε; Και το ίδιο ισχύει και για τα σήματα που βρίσκονται στον δρόμο, τα φανάρια, τις μπάρες και κυρίως τα όρια ταχύτητας.
Αν εσύ έχεις νευράκια, κόψε τους πολλούς καφέδες και άσε τις μαγκιές στον δρόμο. Κοστίζουν ακριβά σε ανθρώπινες ζωές. Μπορεί εσύ να θέλεις να επιδείξεις τις ικανότητές σου και να κάνεις σλάλομ χωρίς σκι στην άσφαλτο ή να δείξεις πόσα γκάζια μπορεί να “πατήσει” το αυτοκίνητο ή η μηχανή σου, να απαντήσεις στο κινητό τηλέφωνο επειδή έτσι γουστάρεις την ώρα που οδηγείς ή να παρκάρεις εκεί ακριβώς που σε βολεύει επειδή απλά σε εξυπηρετεί... όμως οι άλλοι που πηγαίνουν ή προσπαθούν να πηγαίνουν “με τον σταυρό στο χέρι” δε σου φταίνε. Αν εσύ βγήκες στο κέφι και κοπάνησες δυο ποτηράκια παραπάνω δεν έχεις κανένα δικαίωμα να πιάσεις τιμόνι και να θέσεις σε κίνδυνο τις ζωές και τις περιουσίες των γύρω σου που είχαν την ατυχία της “κακιάς στιγμής” να βρεθούν στο στόχαστρό σου.
Όχι, φίλε μου. Όταν συναντάς μια “ουρά”, ξέροντας ή βλέποντας ότι όλοι οι άλλοι πηγαίνουν με το πάσο τους όχι γιατί θέλουν να σε καθυστερήσουν, αλλά γιατί υπάρχει μπροστά εμπόδιο, φανάρι ή κίνηση, είσαι υποχρεωμένος να ακολουθήσεις την “ουρά”. Αν εσύ είσαι βιαστικός, είναι και οι άλλοι, ξέρεις, βιαστικοί. Θέλουν να πάνε σπίτι τους, τη βόλτα τους, στη δουλειά τους. Να φτάσουν στον προορισμό τους και όχι να ιδροκοπούν στον δρόμο.
Σε κανέναν δεν αρέσει να μαζοχίζεται στο τιμόνι και κανείς δεν έχει σαδιστικές τάσεις απέναντι στους άλλους οδηγούς. Όλοι θέλουν να πάνε ασφαλείς στον προορισμό τους και εσύ οφείλεις να το σεβαστείς. Αν θέλεις “να φας το κεφάλι σου”, πρόβλημά σου στην τελική. Όμως εκείνος, ο άλλος, ο πίσω ή ο μπροστινός δε σου φταίνε. Αν κάνεις δυο-τρεις παρατιμονιές και βγεις μπροστά από την “ουρά” τι θα κερδίσεις, αφού ούτως ή άλλως θα αναγκαστείς να σταματήσεις στο φανάρι ή στο εμπόδιο; Θα έχεις “ξεκλέψει” από το ρολόι δυο ή τρία δευτερόλεπτα παραπάνω και μερικά μέτρα προπορευόμενος στην άσφαλτο, όμως θα έχεις ρισκάρει να κόψεις το νήμα της ζωής το δικό σου ή των άλλων ή να προκαλέσεις ένα τροχαίο. Και όλα αυτά “γιατί”; Μα για αυτά τα μερικά δευτερόλεπτα και μέτρα που θα προπορευτείς. Γιατί εσύ είσαι πιο έξυπνος από τους άλλους και δεν ανέχεσαι να περιμένεις.
Δεν είσαι όμως ο ίδιος που, αν συμβεί σε σένα καθώς είσαι μπλοκαρισμένος στην “ουρά”, θα εκνευριστείς και θα βρίσεις τον άλλο “φίλο οδηγό”, που έλεγε και μια πάλαι ποτέ διαφήμιση; Φυσικά... Εσύ πάλι που την τελευταία στιγμή θυμάσαι ότι πρέπει να αλλάξεις λωρίδα κυκλοφορίας, τι ακριβώς σκέφτεσαι εκείνη τη στιγμή που στρίβεις το τιμόνι; Και εσύ που διπλο-τριπλοπαρκάρεις για να βολευτείς ή σταματάς σε σημείο που κόβεις την ορατότητα χωρίς να σε ενδιαφέρει αν σταματάς την κυκλοφορία, κάνεις δύσκολη τη ζωή όλων των άλλων και μπορεί να προκαλέσεις ένα τροχαίο, πόσο πιο έξυπνος νιώθεις; Τόσο δύσκολο είναι να βρεις ένα λιγότερο επικίνδυνο σημείο για να σταθμεύσεις, που να μη δημιουργείς προβλήματα στους άλλους οδηγούς; Τόσο δύσκολο να σκεφτείς και να σκεφτούμε ότι αυτό που δε θέλουμε να μας κάνουν οι άλλοι δεν πρέπει ούτε και εμείς να το κάνουμε σε εκείνους; Και καλά, δε σε πτοούν οι στατιστικές των τροχαίων, όλα εκείνα που βλέπεις στον δρόμο σου, άραγε δε σε αγγίζουν ούτε οι εικόνες με τα τόσα “εκκλησάκια” στους δρόμους; Εκείνα που έχουν τοποθετηθεί στα άπειρα πια σημεία θανατηφόρων τροχαίων στους δρόμους της Κρήτης;
Εσένα που ως “έξυπνος” περνάς με... ολίγο κόκκινο, ξέροντας ωστόσο ότι θα μπλοκάρεις όλους εκείνους που θα επιχειρήσουν να περάσουν από τις άλλες πλευρές με πράσινο, δε σε ενδιαφέρει αν προκαλέσεις τροχαίο; Ή πιστεύεις ότι είσαι άφθαρτος και δεν πρόκειται ποτέ να συμβεί κάτι τέτοιο σε σένα; Γιατί αν το πιστεύεις πλανάσαι πλάνην οικτράν.
Όπως μου έλεγε ένας πολύ καλός φίλος, από τη στιγμή που ένας οδηγός καθίσει στο τιμόνι και βάλει μπροστά τη μηχανή, είναι εν δυνάμει υποψήφιο θύμα τροχαίου. Και δυστυχώς αυτή είναι η πραγματικότητα, την οποία όμως συνειδητοποιούμε μόνο όταν τύχει σε εμάς η “κακιά στιγμή”. Όμως κανείς δεν έχει το κοκκαλάκι της νυχτερίδας, ούτε βεβαίως και άφεση αμαρτιών. Από τα πιο ριψοκίνδυνα “παιχνίδια” εντυπωσιασμού με το πόδι καρφωμένο στο γκάζι έως τα πλέον αμίμητα, όπως τις συνομιλίες καθ’ οδόν μοτοσυκλετιστών ή ακόμα και οδηγών αυτοκινήτων που κινούνται πλάι-πλάι, έτσι για μια κουβέντα μια που βρεθήκαμε, η καταγραφή του τρόμου έχει πολλές σελίδες για μελέτη και περισυλλογή.
Η λίστα θα μπορούσε να συμπεριλάβει μια ακόμα πιο εντυπωσιακή ποικιλία καθημερινών περιστατικών που συναντάμε στον δρόμο μας και που δεν καλύπτονται βεβαίως σε τόσο περιορισμένο χώρο, αποδεικνύοντας περίτρανα την ιστορική πια φράση του Αϊνστάιν, ότι «για δυο πράγματα είμαι σίγουρος πως δεν έχουν τέλος, για το σύμπαν και την ανθρώπινη βλακεία. Αν και για το πρώτο δεν είμαι σίγουρος». Από την ευρωπαϊκή - ή δε γνωρίζω αν είναι παγκόσμια - πρωτοτυπία να κορνάρουμε στον μπροστινό πριν καλά-καλά ανάψει πράσινο, έως τη μαγκιά να θεωρούμε ότι ο δρόμος είναι φτιαγμένος για εμάς και μόνο για εμάς και ότι όλοι οφείλουν να παραμερίζουν στο διάβα μας... Γιατί εμείς είμαστε οι μοναδικοί, οι καλύτεροι, οι πιο έξυπνοι και φυσικά οι πιο ταλαντούχοι οδηγοί. Αμ’ δε... Κούνια που μας κούναγε.
Αν αυτή τη στιγμή περνούσαν από επαναξιολόγηση όλοι οι παλιοί και έμπειροι οδηγοί, πιστεύετε ότι θα κρατούσαν ακόμα όλοι ή έστω οι περισσότεροι δίπλωμα στην τσέπη τους; Μάλλον το αντίθετο. Μας το αποδεικνύει η πραγματικότητα με τρόπο σκληρό, χωρίς ωραιοποιήσεις, χωρίς δραματοποιήσεις, χωρίς πολλές-πολλές εξιστορήσεις. Και δε μας το λέει απλώς, μας το φωνάζει, σχεδόν με ουρλιαχτά, μπας και το ακούσουμε. Ουρλιαχτά από τους αιματοβαμμένους δρόμους, από τα κρεβάτια των εντατικών, ακόμα και μέσα από τα μνήματα θυμάτων τροχαίων. Όμως οι κραυγές αυτές είναι εις ώτα μη ακουόντων. Γιατί...; Γιατί... Ίσως θα ήταν ένα ενδιαφέρον αντικείμενο μελέτης από πολλούς επιστημονικούς κλάδους για τον τρόπο με τον οποίο οδηγούμε, αντιλαμβανόμαστε το τιμόνι και το όχημά μας, για τον τρόπο που εν γένει αντιμετωπίζουμε τους γύρω και κατ’ επέκταση τον ίδιο μας τον εαυτό. Γιατί, αν δε σέβεσαι τους άλλους, δε σέβεσαι πρώτιστα εσένα τον ίδιο.
Δεν ξέρω αν το κακό θα τελειώσει κάποια στιγμή. Ούτε πώς. Ξέρω όμως ότι όσα μέτρα “μπαμπούλες” και αν ληφθούν για να μας συνετίσουν, αν δε συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε εμείς οι ίδιοι το πιο σημαντικό μέρος του προβλήματος και άρα της λύσης, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα. Και αυτό δεν είναι απαισιόδοξη εκτίμηση, αλλά απλός ωμός ρεαλισμός.
Δεν κλείνω με ευχολόγια. Ούτε καν με παραινέσεις. Απλά με διαπιστώσεις... Μπας και την επόμενη φορά που καθίσουμε στο τιμόνι δώσουμε στο μυαλό μας την ευκαιρία να πάρει μπρος. Πριν πάρει μπρος η μηχανή...
