Τουρισμός yachting είναι η θαλάσσια περιήγηση για λόγους αναψυχής με χρήση ιδιοκτητών ή εκμισθωμένων πλοίων ιστιοφόρων, θαλαμηγών ή ταχυπλόων σκαφών με πλήρωμα ή άνευ πληρώματος περιήγηση, η οποία περιλαμβάνει υπηρεσίες διαμονής και εστίασης.
*Γράφει ο Κωνσταντίνος Κουσκούκης
Οι επισκέπτες τουρίστες κατά την περιήγηση έχουν τη δυνατότητα να σχεδιάσουν και να επιλέξουν την δική τους διαδρομή με ιδιαίτερα προσωπικά χαρακτηριστικά όπως ιδιωτικότητα όπως να προσεγγίσουν απομακρυσμένες παραλίες ή προσβάσιμες μόνο από θαλάσσης, αγκυροβόλια, τουριστικά καταφύγια και μαρίνες προκειμένου να γνωρίσουν τους προορισμούς που επιθυμούν, να διαμορφώσουν το δικό τους πρόγραμμα, να επισκεφτούν αξιοθέατα, να δοκιμάσουν τοπικές γεύσεις και προϊόντα και να ψυχαγωγηθούν.
Πρόσφατη έρευνα της Ένωσης Μαρίνων Ελλάδας (2018) κατέδειξε ότι οι τουριστικές μαρίνες και ο κλάδος του yachting συμβάλουν στα 2,7 δις ευρώ ή σε ποσοστό 1,4% στο ΑΕΠ, μέγεθος που αντιπροσωπεύει τις δαπάνες όχι μόνο για τα ναύλα αλλά και για τις εργασίες συντήρησης, την ασφάλιση, την προμήθεια καυσίμων καθώς και πάσης φύσεως έξοδα των πληρωμάτων. Υπολογίζεται ότι για κάθε 1 € ελλιμενισμού σε τουριστικό λιμένα δαπανώνται 5 έως 12 € ημερησίως στην τοπική κοινωνία.
Στην Ελλάδα υπάρχουν τρεις κατηγορίες τουριστικών λιμένων: α) οι μαρίνες με πλήρεις χερσαίες και θαλάσσιες εγκαταστάσεις και υποδομές, β) τα καταφύγια τουριστικών σκαφών με βασικές κτιριολογικές υποδομές μέχρι 300 τετραγωνικά μέτρα με συγκεκριμένες παροχές και βασικές εξυπηρετήσεις και γ) τα αγκυροβόλια σκαφών αναψυχής, εντός προστατευόμενου όρμου με ελαφρύ εξοπλισμό, περιορισμένο αριθμό θέσεων ελλιμενισμού και ελάχιστες εγκαταστάσεις ενδιαίτησης και υγιεινής. Στη σημερινή μορφή του θαλάσσιου δικτύου είναι χωροθετημένοι 153 τουριστικοί λυμένες από τους οποίους 58 είναι μαρίνες, 84 καταφύγια και αγκυροβολία τουριστικών σκαφών καθώς και 11 τουριστικοί ξενοδοχειακοί λιμένες μέχρι πρόσφατα.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι οι τουριστικοί λυμένες ως ειδικής μορφής λιμενικές υποδομές έχουν αναπτυσσόμενο μέτωπο τόσο προς τη θάλασσα όσο και προς την ακτή, ενώ σε πολλές περιπτώσεις έχουν ως βασικά στοιχεία την ανάπλαση θαλάσσιων μετώπων καθώς και το αστικό κέντρο δημιουργώντας νέες χρήσεις, αξιοποιώντας και εκσυγχρονίζοντας τις υπάρχουσες υποδομές.
Επιπλέον επισημαίνεται ότι ο θαλάσσιος τουρισμός με τις αντίστοιχες δραστηριότητες μπορεί να λειτουργήσει και μεμονωμένα αλλά και να συνδυαστεί με άλλες ειδικές μορφές τουρισμού δημιουργώντας ανάλογες δράσεις για να εμπλουτιστεί το τουριστικό προϊόν της χώρας μας, δίνοντας υψηλή προστιθέμενη αξία.
Η διασύνδεση επομένως του θαλάσσιου τουρισμού με τις ειδικές και εναλλακτικές\ μορφές τουρισμού ευρύτερων περιοχών με αρχαιολογικούς, θρησκευτικούς, πολιτιστικούς και φυσιολατρικούς πόλους των ελληνικών νησιών αλλά και της ενδοχώρας, με την τοπική γαστρονομία και κουλτούρα είναι πολύ σημαντική και μπορεί να επιτευχθεί μέσω του ορθολογικού χωροταξικού σχεδιασμού του θαλάσσιου και χερσαίου χώρου δημιουργώντας θύλακες ανάπτυξης με σωστή κλίμακα, σεβασμό πάντα στο φυσικό περιβάλλον, συνδράμοντας στην ομαλή σύζευξη και αγαστή συνεργασία της θάλασσας με την στεριά.
Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας όπως το φυσικό περιβάλλον, ο πολιτισμός, τα μνημεία και η νησιωτικότητα καθώς και η προσφορά βιοασφάλειας στον τουρίστα με την εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων του Ε.Ο.Δ.Υ., σε ένα διεθνώς αναγνωρισμένο ασφαλή τουριστικό προορισμό μπορούν να αξιοποιηθούν και να προσδώσουν βασικά οφέλη, τόσο στο τοπικό τουριστικό προϊόν όσο και στη χώρα γενικότερα.
Η Ελλάδα σήμερα με επανδρωμένα και μη, μικρά yachting και μηχανοκίνητα, ως ελληνική πλοιοκτησία και υπό μορφή 400 εταιρειών, διαθέτει 6360, σε μια ακτογραμμή 16500 χλμ. με 1200 νησιά και 4800 νησίδες.
Οι άμεσες θέσεις εργασίας ανέρχονται σε 4000, οι έμμεσες σε 40.000, με τζίρο 350 εκατ. € ετησίως ως εισροή συναλλάγματος και συνεισφοράς 3,8% στο ΑΕΠ.
Το yachting θα είναι στο μέλλον ένας από τους πλέον δημοφιλείς, άνετους και value for money τρόπους διακοπών με πελατεία υψηλού οικονομικού επιπέδου, δοθέντος μάλιστα ότι το εισόδημα ανά επιβάτη είναι τουλάχιστον πενταπλάσιο από το αντίστοιχο του χερσαίου τουρίστα.
Επιβάλλεται στρατηγική χάραξη θαλάσσιας πολιτικής και λήψη μέτρων ώστε το ελληνικό yachting να γίνει ανταγωνιστικό του τουρκικού στην Ανατολική Μεσόγειο για να έχουμε αύξηση ελλιμενισμού και έλεγχο της ακτογραμμής για προσόρμιση ξένων σκαφών σε μη επιτρεπόμενα σημεία, να εφαρμόσουμε ηλεκτρονικά συστήματα για έλεγχο ναύλωσης και αποφυγή φοροδιαφυγής με τελικό σκοπό να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητα του σκάφους σε κόστος μαρίνων και χειμερινής επισκευής καθώς και για να αξιοποιήσουμε την εμπειρία για κατασκευή νέου σκαφών και mega yacht.
* Ο Κωνσταντίνος Κουσκούκης είναι Καθηγητής Δερματολογίας – Νομικός – Πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής – Πρόεδρος Ελληνικού Συνδέσμου Τουρισμού Υγείας
(Φωτογραφία αρχείου)
