Θ. Τσίκας: «Ο Ερντογάν διαμορφώνει μια νέα τουρκική εθνική ταυτότητα»

Απόψεις
Θ. Τσίκας: «Ο Ερντογάν διαμορφώνει μια νέα τουρκική εθνική ταυτότητα»

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο γνωστός πολιτικός επιστήμονας-διεθνολόγος «ακτινογραφεί» την πολιτική της Τουρκίας

Ο Θεόδωρος Τσίκας, πολιτικός επιστήμονας-διεθνολόγος, παραχώρησε μια αποκαλυπτική συνέντευξη στην εφημερίδα «Νέα Κρήτη» μιλώντας για τη στάση της Τουρκίας στη διεθνή σκηνή και τις γενικότερες εξελίξεις όπως λαμβάνουν χώρα στη διεθνή σκακιέρα. Ο κ. Τσίκας, μιλώντας για τον Ερντογάν, έκανε σαφές πως «προσπαθεί να διαμορφώσει μια νέα τουρκική εθνική ταυτότητα», ενώ δεν πιστεύει πως η Τουρκία έχει σκοπό τη δημιουργία “θερμού” επεισοδίου με την Ελλάδα.

Μεταξύ άλλων, ο κ. Τσίκας χαρακτήρισε ως θετικό βήμα τη συμφωνία Ελλάδας-Ιταλίας, που έπρεπε να είχε γίνει εδώ και πολλά χρόνια, ενώ τη νίκη Ζάεφ την προσδιόρισε ως «νίκη προόδου, ειρήνης, συνεργασίας και συμφιλίωσης, συνολικά για τα Βαλκάνια». Ως προς τα οφέλη του ΝΑΤΟ στη χώρα μας, ο κ. Τσίκας ήταν κατηγορηματικός, τονίζοντας πως «μια Ελλάδα εκτός διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών και συμμαχιών θα ήταν χώρα απομονωμένη και αδύναμη».

- Κύριε Τσίκα, θα ήθελα την επιστημονική σας άποψη. Ο Ταγίπ Ερντογάν μετατρέπει με διάταγμα την Αγία Σοφία από μουσείο σε τζαμί. Και η ερώτησή μου είναι σαφής: Η στάση της γείτονος χώρας είναι ασέβεια απέναντι στο Διεθνές Δίκαιο;

«Κύριε Κοσμαδάκη, είναι άλλο πράγμα να αποδοκιμάζουμε αυτήν την απόφαση και διαφορετικό να την ερμηνεύουμε πολιτικά και νομικά.

Η Αγία Σοφία μετετράπη από ισλαμικό τέμενος σε μουσείο με κυβερνητική απόφαση στην Τουρκία το 1934. Με αντίστοιχη απόφαση σήμερα επιστρέφει στο προηγούμενο καθεστώς.

Άρα, καταρχάς, το θέμα αφορά την εσωτερική έννομη τάξη της Τουρκίας. Όμως, και στα θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης πρέπει να γίνονται σεβαστές οι διεθνείς Συμβάσεις.

Για την προστασία της παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς, η διεθνής κοινότητα εκφράζεται μέσω μιας οργάνωσης του ΟΗΕ, της UNESCO. Η UNESCO εξέφρασε ανησυχίες για την απόφαση, αλλά τα κριτήρια με τα οποία θα αντιμετωπίσει τελικά την αλλαγή καθεστώτος στην Αγία Σοφία είναι δύο:

α) να μην καταστραφούν όσα βρίσκονται μέσα στο μνημείο, και

β) να υπάρχει ανεμπόδιστη πρόσβαση του κοινού.

Νομίζω ότι η τουρκική κυβέρνηση θα κινηθεί με τρόπο που θα τηρούνται αυτά τα κριτήρια.

Πέραν αυτών, η κίνηση του Ταγίπ Ερντογάν για την Αγία Σοφία δε σχετίζεται με την Ελλάδα. Είναι ενταγμένη στο εσωτερικό παιχνίδι της Τουρκίας.

Η Αγία Σοφία είχε λειτουργήσει ως τζαμί επί 500 χρόνια. Ο Κεμάλ Ατατούρκ τη μετέτρεψε σε Μουσείο, για να συμβολίσει το τέλος της ισχύος της θρησκείας στο κράτος και στην κοινωνία.

Μην ξεχνάμε ότι η Τουρκία έχει προχωρήσει σε σαφή διαχωρισμό κράτους-θρησκείας από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας το 1923.

Ο Ερντογάν, απευθυνόμενος στους κεμαλιστές - και όχι σε Ελλάδα, Δύση, Χριστιανισμό κ.λπ. - δηλώνει ότι ήταν λάθος η απόφαση του 1934. Προσπαθεί να διαμορφώσει μια νέα τουρκική εθνική ταυτότητα, που να περιλαμβάνει σοβαρό ρόλο για τη θρησκεία».

- Η στάση της Τουρκίας είναι προκλητική. Από το φθινόπωρο, ειδικοί υποστηρίζουν πως ένα “θερμό” επεισόδιο ενδέχεται να πραγματοποιηθεί. Πόσο κοντά ή μακριά είμαστε; Και το “θερμό” επεισόδιο τι χαρακτηριστικά θα λάβει, π.χ. εμπόλεμης σύρραξης;

«Η Τουρκία έχει μια επιθετική ρητορική και τακτική, καθώς θέλει να κάνει σαφές ότι χωρίς αυτήν δεν μπορούν να υπάρξουν διευθετήσεις σε ενεργειακά ζητήματα της περιοχής. Κάποιες φορές προσφεύγει σε χρήση βίας ή απειλή βίας, κάτι απαράδεκτο. Παρ’ όλα αυτά, δεν πιστεύω ότι έχει σκοπό τη δημιουργία “θερμού επεισοδίου” με την Ελλάδα. Ένα “ατύχημα” όμως ποτέ δεν μπορεί να αποκλειστεί, και κάτι τέτοιο πρέπει να αποφευχθεί με κάθε τρόπο.

Και αν ακόμα η Ελλάδα “νικήσει” σε ένα ολιγόωρο “θερμό” επεισόδιο, η Τουρκία δε θα το ανεχτεί και θα επιδιώξει δεύτερο γύρο.

Όλα τα διεθνή προβλήματα λύνονται με διάλογο, διαπραγμάτευση και διαμεσολάβηση. Και ό,τι δεν μπορεί να συμφωνηθεί, με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Το να αφήνουμε τα θέματα άλυτα στο Αιγαίο κοστίζει βαρύτατα οικονομικά, σε εξοπλισμούς, αερομαχίες, αλλά και σε ανθρώπινες ζωές (πιλότοι που πέφτουν στη θάλασσα κ.λπ.).

Έτσι κι αλλιώς, κάποια στιγμή θα πάμε σε διάλογο με την Τουρκία. Το ερώτημα είναι ένα: Πριν ή μετά από ένα “θερμό” επεισόδιο; Το “μετά” εγκυμονεί πολλούς κινδύνους στη διαπραγμάτευση που θα ακολουθήσει».

- Πώς μεταφράζει ο κ. Τσίκας τη συμφωνία Ελλάδας-Ιταλίας με φόντο την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, όπως έκαναν λόγο τα δημοσιεύματα; Και τι άλλες ενέργειες πρέπει να κάνει η χώρα μας προς την κατεύθυνση αυτή;

«Θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει αυτό το θετικό βήμα πολλά χρόνια τώρα, αν είχαμε πάρει ορισμένα διδάγματα. Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη δεν μπορείς να προσδιορίζεις μονομερώς. Πρέπει τα κράτη, των οποίων τα ύδατα γειτονεύουν, να έρθουν σε διαπραγματεύσεις.

Σε κάθε διαπραγμάτευση, κάτι δίνεις και κάτι παίρνεις. Πάντα υπάρχει συμβιβασμός. Δεν μπορείς να καταλήξεις σε μια συζήτηση με βάση τις αρχικές μαξιμαλιστικές θέσεις σου, διότι υπάρχουν και τα δικαιώματα των άλλων.

Η χώρα μας ορθώς αποδέχτηκε ότι οι Οθωνοί και οι Στροφάδες στο Ιόνιο, επειδή είναι πολύ μικρά νησιά, δεν έχουν πλήρη “επήρεια” στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Δεν μπορεί παρά να εφαρμόσει τα ίδια κριτήρια και στις συζητήσεις με Αίγυπτο, Λιβύη, Αλβανία και Τουρκία.

Επισημαίνω ότι οι ΑΟΖ δεν είναι ζώνες εθνικής κυριαρχίας. Είναι διεθνή ύδατα, στα οποία τα παράκτια κράτη έχουν δικαιώματα οικονομικής εκμετάλλευσης».

- Η νίκη Ζάεφ στη Βόρεια Μακεδονία τι σηματοδοτεί για τη χώρα μας;

«Η εκλογική νίκη του τέως πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ και του κόμματος Σοσιαλδημοκρατική Ένωση αποτελεί νίκη προόδου, ειρήνης, συνεργασίας και συμφιλίωσης, συνολικά για τα Βαλκάνια. Είναι άλλο ένα αισιόδοξο μήνυμα, μετά από αυτό της Συμφωνίας των Πρεσπών. Οι πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας επιβράβευσαν με την επιλογή τους τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας έναντι του ακραίου εθνικισμού.

Ο Ζόραν Ζάεφ κέρδισε, παραμένοντας προσηλωμένος στη φιλία των λαών, στον διάλογο και στην ειρηνική επίλυση των διαφορών, μακριά από κάθε εθνικισμό. Είναι ένας φίλος και συνοδοιπόρος μας στην πολύπλοκη γειτονιά μας.

Ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός θα πρέπει να συνεχίσει με αποφασιστικότητα τη σκληρή προσπάθεια για πλήρη ένταξη στην ευρωπαϊκή οικογένεια».

Συμμετοχή σε οργανισμούς

«Έχουμε ρόλο στις διεθνείς εξελίξεις»

- Θα το πω με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο. Πιστεύετε πως η χώρα μας έχει οφέλη από το ΝΑΤΟ όταν οι ΗΠΑ κρατούν στάση σιωπής απέναντι στην Τουρκία που προσβάλλει συστηματικά τα κυριαρχικά μας δικαιώματα;

«Μια Ελλάδα εκτός διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών και συμμαχιών θα ήταν χώρα απομονωμένη και αδύναμη. Ως μικρο-μεσαία χώρα, έχουμε ρόλο στις διεθνείς εξελίξεις λόγω της συμμετοχής σε αυτούς.

Το ΝΑΤΟ είναι ισχυρός παράγοντας στα ζητήματα ασφάλειας και άμυνας. Αν αποχωρούσαμε, όσοι δεν έχουν τα ίδια συμφέροντα με εμάς θα αποκτούσαν μεγαλύτερη δύναμη, χωρίς να μπορούμε να επηρεάζουμε τις αποφάσεις.

Εξάλλου, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι οι ΗΠΑ έχουν διαχωρίσει δημόσια και επίσημα τη θέση τους από το παράνομο σύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης. Η συνεργασία μαζί τους είναι απαραίτητη.

Γενικότερα, πολλές χώρες, ενώ θεωρούν ότι οι θέσεις της Ελλάδας είναι πιο κοντά στο Διεθνές Δίκαιο, δε συμμερίζονται απολύτως την επίσημη ελληνική ερμηνεία του Διεθνούς Δικαίου».

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News