Η 25η επέτειος της εορτής της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας μάς επιβάλλει να αναστοχαστούμε και να υποστηρίξουμε τα παρακάτω: Ο σύγχρονος πολιτισμός εστιάζει ιδιαιτέρως στα δικαιώματα της γυναίκας, με σκοπό την ενίσχυση του διεθνούς κινήματος για την καταπολέμηση των περιστατικών βίας κατά των γυναικών.
*Γράφει ο Πέτρος Μηλιαράκης
Προς την κατεύθυνση αυτή τα Ηνωμένα Έθνη έχουν οργανώσει μια πρωτοβουλία. Αναφέρομαι στην πρωτοβουλία “Orange the World: #HearMeToo”. Η πρωτοβουλία αυτή αποσκοπεί στο να ευαισθητοποιεί όλο και περισσότερο την κοινή γνώμη σε περιστατικά όπου η γυναίκα είναι αντικείμενο-πράγμα (res).
Ήδη, η Διακήρυξη του Πεκίνου (1995) στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών καθόρισε τις πολιτικές ισότητες των φύλων με κύρια αναφορά στη «βία κατά των γυναικών». Ειδικότερα, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε και την πρωτοβουλία της Γαλλίας, καθώς και των Κάτω Χωρών (Ολλανδίας), όπου το αντικείμενο ανάδειξης της απαξίας ήταν και είναι η «σεξουαλική παρενόχληση» κατά των γυναικών.
Η σεξουαλική παρενόχληση
Στο πλαίσιο αυτής της αντίληψης, η Γαλλία και οι Κάτω Χώρες με διεθνή παρέμβασή τους ζητούν από τα πολιτισμένα κράτη να επικυρώσουν (και να κυρώσουν) τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Το κυρίως δε σημείο της πολιτικής αυτής είναι η άρνηση των φερομένων ως πολιτισμένων χωρών να καταδικάσουν ως «βιαστές» τούς «άνδρες εκείνους» οι οποίοι σε καθεστώς αρραβώνα ή γάμου ασκούν σεξουαλική βία κατά της συντρόφου τους, ως εάν η σεξουαλική σχέση και επαφή να αποτελεί «αποκλειστική προνομία» του άνδρα και όχι να αφορά σχέση κοινής αποδοχής και κοινής επιθυμίας αμφότερων των συντρόφων. Η πρωτοβουλία αυτή της Γαλλίας και των Κάτω Χωρών εστιάζει στο ότι η διεθνής κοινότητα οφείλει να πατάξει την ατιμωρησία και αυτών των περιπτώσεων.
Η βία εναντίον των γυναικών και η Ευρωπαϊκή Ένωση
Με βάση τα στατιστικά στοιχεία που έχουν περιέλθει στα όργανα της Ευρωπαϊκή Ένωσης:
* Κάθε δεύτερη γυναίκα έχει αντιμετωπίσει «κάποια μορφή» σεξουαλικής παρενόχλησης - δηλαδή το 50% των γυναικών έχει υποστεί μια τέτοια παρενόχληση,
* Η μία στις πέντε γυναίκες έχει βιώσει σωματική και σεξουαλική βία από τον σύντροφό της, ενώ
* Το 43% των γυναικών έχει βιώσει «κάποια μορφή ψυχολογικής κακοποίησης», ακόμη και «καταχρηστικής συμπεριφοράς» από τον σύντροφό τους.
Τα προαναφερόμενα καταδεικνύουν τη βαρβαρότητα που επικρατεί.
Ενόψει των προαναφερομένων, ήδη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από τις 28 Νοεμβρίου 2019 έχει υιοθετήσει ψήφισμα με το οποίο επιδιώκεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία επικύρωσης της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης (βλ. παρακάτω), την οποία (στη συνέχεια) τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης οφείλουν να κυρώσουν σύμφωνα με την εσωτερική τους έννομη τάξη.
Αξιοσημείωτη είναι δε και η δήλωση της Έβελιν Ρέγκνερ (S&D, Αυστρία), προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα των Γυναικών και την Ισότητα των Φύλων.
Η δήλωσή της Έβελιν Ρέγκνερ έχει δραματικό χαρακτήρα, καθόσον εμφαντικώς αναφέρει ότι «οι αριθμοί είναι πολύ ανησυχητικοί. Μία στις τρεις γυναίκες βιώνει σωματική ή σεξουαλική βία. Κάθε δεύτερη δολοφονία γυναίκας διαπράττεται από άτομο του στενού της κύκλου. Οι δράστες είναι συχνά σύζυγοι, αδέλφια ή σύντροφοι. Το πιο επικίνδυνο μέρος για τις γυναίκες είναι το ίδιο τους το σπίτι. Η βία κατά των γυναικών μάς αφορά όλους».
Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης
Ως προς τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης υπ’ όψιν τα εξής: Η Σύμβαση αυτή αφορά το πρώτο νομικά δεσμευτικό διεθνές κείμενο που καθιερώνει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο μέτρων για την πρόληψη της βίας, την υποστήριξη των θυμάτων και την τιμωρία των δραστών. Πρόκειται για Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ως συμβατικό κείμενο εκτείνεται πέραν των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λόγω του ότι καθιερώνεται από το Συμβούλιο της Ευρώπης και συναρτάται ευθέως με τα δικαιώματα και τις ελευθερίες του ανθρώπου.
Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης αποτελεί ήδη αναγνωρισμένο κανόνα του Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου προς τον οποίο προσχώρησε η Ευρωπαϊκή Ένωση στις 13 Ιουνίου 2017. Αναγκαίο είναι δε η Σύμβαση αυτή να συνερμηνεύεται και με τις σχετικές διατάξεις της ΕΣΔΑ, καθώς επίσης και με τους εσωτερικούς κανόνες της συνταγματικής τάξης των κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Σε κάθε περίπτωση, η οποιαδήποτε βία, η οποιαδήποτε καταχρηστική συμπεριφορά και παρενόχληση κατά της γυναίκας, ανεξαρτήτως ηλικίας, χρώματος, θρησκείας και οικογενειακής κατάστασης, αφορά επαχθές έγκλημα, το οποίο οφείλει όχι μόνο να αναδεικνύει ο νομικός πολιτισμός, αλλά και να τιμωρεί με αυστηρές έννομες συνέπειες.
* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC-EU).
