Η Γερμανία αλλάζει το Μεταναστευτικό

Απόψεις
Η Γερμανία αλλάζει το Μεταναστευτικό

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Καθιερώνεται η αρχή της δίκαιης κατανομής;

Στην παρούσα “ιστορική φάση” το Προσφυγικό και το Μεταναστευτικό είναι... “ψηλά στην ατζέντα” (!) της ευρωπαϊκής πολιτικής, και αφορά καίριο ζήτημα που απειλεί ρωγμή στο οικονομικό γίγνεσθαι των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.). Το “φαινόμενο” δε αυτό συνδυάζεται με τον κίνδυνο διάρρηξης του κοινωνικού ιστού κρατικών οντοτήτων.

Τούτου δοθέντος, η “ευρωπαϊκή ελίτ” δείχνει καταρχήν αμήχανη ενώπιον της “δραματικής εισβολής” ατόμων από τη Μέση και Άπω Ανατολή, αλλά και από την Ασία. Η αμηχανία δε αυτή χαρακτηρίζει κυρίως τις πολιτικές ηγεσίες και κοινωνίες της ηπειρωτικής Ευρώπης, που φτάνει στα όρια πανικού. Παρόμοιος πανικός χαρακτηρίζει και την πολιτική της κυβέρνησης της Ν.Δ., που βρέθηκε απροετοίμαστη να διαχειριστεί το Προσφυγικό!

*Γράφει ο Πέτρος Μηλιαράκης

Έτσι, το από την κυβέρνηση απειλούμενο καταρχήν «κλείσιμο συνόρων» με ανόητα μέτρα εξωπραγματικής αντίληψης, όπως τα... “φράγματα”, πλωτά ή άλλης έμπνευσης, αντί να επιλύει, αντιθέτως επιδεινώνει την όλη κατάσταση. Η εξέλιξη, όμως, αυτή συνεπάγεται ασύμμετρες καταστάσεις, κυρίως σε βάρος της Ελλάδας, η οποία εξ αντικειμένου είναι ο κύριος αχθοφόρος βάρους, που αφενός δεν της αναλογεί, και αφετέρου δεν είναι η αιτία πρόκλησης του όλου φαινομένου.

Στο παρόν κείμενο επιχειρείται (όσο ο σχετικός χώρος το επιτρέπει) να τεθούν υπ’ όψιν τα παρακάτω, τα οποία δυστυχώς δεν έχουν τύχει της δέουσας επικοινωνίας μέσω των ΜΜΕ ηλεκτρονικού και έντυπου λόγου.

Άλλο πρόσφυγας και άλλο μετανάστης

Αρχικώς, για μια ακόμη φορά, επιβάλλεται ο διαχωρισμός της ορολογίας. Σύμφωνα με όλες τις παραδοχές και ιδιαιτέρως της Σύμβασης της Γενεύης του 1951, “πρόσφυγας” είναι όποιο φυσικό πρόσωπο (άνθρωπος-άτομο) αναγκάζεται να εγκαταλείψει τη χώρα του λόγω πολιτικής, εθνικής, φυλετικής και θρησκευτικής δίωξης, ή άλλως επειδή ανήκει σε μια ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα η οποία διώκεται στη χώρα της οποίας είναι πολίτης. Ως εκ τούτου είναι απολύτως αδύνατη η επιστροφή στην πατρίδα του χωρίς να κινδυνεύει η ζωή και η ασφάλειά του.

Υπό τις προϋποθέσεις αυτές δικαιούται, με βάση τον διεθνή και ευρωπαϊκό πολιτικό αλλά και νομικό πολιτισμό, να ζητήσει την προστασία της προσωπικότητας, της ασφάλειας και της ζωής του από το κράτος-μέλος στο οποίο προσφεύγει.

Αντιθέτως ο “μετανάστης” δεν είναι “πρόσφυγας”. Δεν τελεί δηλαδή υπό το καθεστώς που προαναφέρεται. “Μετανάστης” είναι όποιο φυσικό πρόσωπο (άνθρωπος-άτομο) λόγω υποκειμενικών και αντικειμενικών συνθηκών αναγκάζεται να εγκαταλείψει τη χώρα του. Προσπαθεί δε να εγκατασταθεί ή άλλως να διαβιώσει σε συνθήκες προδήλως καλύτερες από εκείνες που του εξασφαλίζει η χώρα του. Η διαφορά μεταξύ των δύο καταστάσεων, δηλαδή του “πρόσφυγα” και του “μετανάστη”, είναι ότι τυχόν επάνοδος του μετανάστη στη χώρα του δεν απειλεί τη ζωή ή την ασφάλειά του, ενώ αντιθέτως (όπως έχει προεκτεθεί) η επιστροφή του πρόσφυγα δε συμβιβάζεται με οποιαδήποτε εγγύηση ζωής και ασφάλειας. Εξού λόγου και δικαιούται να ζητήσει άσυλο στη χώρα στην οποία προσφεύγει. Στην τρέχουσα “ορολογία” γίνεται χρήση και του εξωνομικού όρου “λαθρομετανάστης”. Ο “όρος” αυτός αποδίδει την αυθαίρετη απόπειρα ή άλλως πράξη μετεγκατάστασης φυσικού προσώπου σε κράτος για το οποίο αφενός δεν υφίστανται οι πρόνοιες υποδοχής του και αφετέρου η παρουσία του είναι ανεπιθύμητη. Μάλιστα, δε, ποινικοποιείται με ειδικές κυρώσεις.

Ως προς το διεθνές και ευρωπαϊκό νομικό περιβάλλον...

Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) από καιρό έχει καταγράψει το όλο πρόβλημα που αφορά «τους πρόσφυγες του κόσμου». Δεδομένο είναι, δε, ότι στο πλαίσιο αυτό των προνοιών του ΟΗΕ υπάρχουν ιδιαίτερες εκτιμήσεις ότι πληθυσμός που παγκοσμίως εγγίζει τα 40 εκατ. ατόμων κινδυνεύει από τις ένοπλες συγκρούσεις, την πολιτική βία, καθώς και τη βία εντός κοινοτήτων. Τα άτομα αυτά, οι άνθρωποι αυτοί, ως άμαχοι είναι εκτεθειμένοι και ως προς την ασφάλεια και ως προς την επιβίωσή τους. Πέραν των ατόμων που ζητούν προστασία σε άλλες χώρες, υπάρχουν και εκατομμύρια άλλων ατόμων που έχουν εγκλωβιστεί “εσωτερικά”, δηλαδή διαβιούν εντός των πλαισίων του περιγράμματος του κράτους στο οποίο ανήκουν, απολύτως περιθωριοποιημένα. Τα άτομα αυτά εγγίζουν τον εφιαλτικό αριθμό των 27 εκατ.

Στις καταστάσεις αυτές συμπεριλαμβάνονται, πέραν των εκτοπισμένων πληθυσμών, και άτομα που είναι ανιθαγενείς. Άξιο επισημείωσης είναι δε ότι οι ανιθαγενείς εγγίζουν πλέον, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΗΕ, τα 12 εκατ.

Ως εκ τούτου εγείρεται ζήτημα αλληλεγγύης των πολιτισμένων κρατών, προκειμένου να υλοποιηθεί η υποχρέωση παροχής προστασίας σε πληθυσμούς που δικαιούνται αυτού του έννομου αγαθού, καθόσον τελούν υπό το καθεστώς που προαναφέρεται. Ειδικότερα:

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ έχει αναλάβει έργο προστασίας επί του Προσφυγικού. Το έργο όμως αυτό πιέζεται από τις απειλές που ήδη δέχεται ο θεσμός του ασύλου και από τη φθίνουσα διαθεσιμότητα παροχής προστασίας και εγγυήσεων των λεγόμενων “πολιτισμένων κρατών”. Ειδικότερα:

Ήδη από το 1997 από τις χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης (κράτη-μέλη εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης), παρά που είχαν εντοπίσει το ζήτημα των μεταναστών, εντούτοις ουσιαστικά τίποτα το λυσιτελές δεν έλαβε χώρα. Μάλλον δε το πρόβλημα οξύνθηκε με κυρίως θύμα τόσο τους πρόσφυγες και μετανάστες, όσο και τις κυρίως χώρες υποδοχής. Αυτό το κρίσιμο ζήτημα επιτέλους την περασμένη εβδομάδα επανατοποθέτησε η Γερμανία. Και εάν ο ευρωπαϊκός πολιτισμός, και κυρίως των κρατών-μελών της Ε.Ε., αρθεί στο ύψος των περιστάσεων, τότε ίσως έχουμε μια πιο συνετή και αποτελεσματική διαχείριση και αντιμετώπιση του κρίσιμου αυτού ζητήματος.

Η πρόταση της γερμανικής κυβέρνησης

Αλλαγές στο Μεταναστευτικό και στην ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου φέρνει το νέο σχέδιο, το οποίο η γερμανική κυβέρνηση προτίθεται να προτείνει ως γερμανική Προεδρία της Ε.Ε. το αμέσως προσεχές εξάμηνο, που λόγω καιρικών συνθηκών μπορεί να είναι και εξαιρετικώς κρίσιμο! Ασφαλώς, για το σχέδιο αυτό υπήρξε συμφωνία μεταξύ των εταίρων του συνασπισμού (Χριστιανοδημοκρατών/CDU, Χριστιανοκοινωνιστών/CSU και Σοσιαλδημοκρατών/SPD).

Σύμφωνα δε με τον διεθνή Τύπο, η γερμανική κυβέρνηση, ως γερμανική Προεδρία της Ε.Ε., θα προτείνει την «προκαταρκτική εξέταση» των αιτήσεων ασύλου στις χώρες εισόδου. Με αυτόν τον τρόπο υποστηρίζει το σχέδιο αυτό ότι θα διευκρινίζεται σε άμεσο χρόνο εάν ο πρόσφυγας ή ο μετανάστης διαθέτει πράγματι ασφαλείς προοπτικές να αναγνωριστεί ως πολιτικά διωκόμενος ή εάν αντιθέτως είναι ένας απλός μετανάστης. Σε περίπτωση δε θετικής προκαταρκτικής εξέτασης για τους πρόσφυγες, τότε αυτοί θα πρέπει να κατανέμονται στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. με μια κατά το δυνατόν δίκαιη διαδικασία. Αυτή η εξέλιξη αφορά επιτέλους σε καθιέρωση της “αρχής της δίκαιης κατανομής” και της “αρχής της αλληλεγγύης” και θα βασίζεται στον πληθυσμό και την οικονομική ισχύ των κρατών-μελών. Επισημειώνεται δε ότι, σύμφωνα με το ισχύον σύστημα του Δουβλίνου, ο αιτών άσυλο πρέπει να υποβάλει την αίτησή του στην πρώτη χώρα της Ε.Ε. στην οποία καταγράφηκε. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χώρες που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε., όπως είναι η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία, δέχονται το κυρίως βάρος, με πρώτη την Ελλάδα, λόγω και του “ανθελληνισμού Ερντογάν”. Περαιτέρω προβλέπεται ότι οι κοινωνικές παροχές για τους αιτούντες άσυλο θα παρέχονται αποκλειστικώς στο κράτος-μέλος της Ε.Ε. που είναι αρμόδιο για την αντίστοιχη διαδικασία ασύλου. Ως εκ τούτου θα περιοριστεί η “δευτερεύουσα μετανάστευση”, δηλαδή η μη ελεγχόμενη μετακίνηση των αιτούντων άσυλο από το ένα κράτος-μέλος της Ε.Ε. στο άλλο.

Για την εφαρμογή αυτών των προτάσεων, ο Χριστιανοκοινωνιστής (CSU) υπουργός Εσωτερικών, Χορστ Ζεεχόφερ, σχεδιάζει να αξιοποιήσει τη γερμανική Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2020. Είθε. Ίδωμεν!..

* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC-EU).

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News