default-image

Χωρίς «δημοσιονομικό χώρο ανάσας» το 2020

Απόψεις
Χωρίς «δημοσιονομικό χώρο ανάσας» το 2020

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Τα μνημόνια... φεύγουν, οι νόμοι τους όμως μένουν!»

Ασφαλώς μετά τον τερματισμό της εκκρεμότητας ως προς την εκλογή νέου/νέας προέδρου της Δημοκρατίας, ψηλά στην ατζέντα της επικαιρότητας εξακολουθούν και παραμένουν οι συνέπειες του ταξιδιού του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, ενώ στην “πρωτοκαθεδρία” ευρίσκονται και τα του “Λιβυκού”.

Γράφει ο Πέτρος Μηλιαράκης

Ωστόσο, η κοινή γνώμη στην Ελλάδα και η καθημερινότητα απαιτούν να εστιάσουμε στα της εσωτερικής πολιτικής. Δηλαδή να επανέλθουμε αμιγώς στην καθημερινότητα του Έλληνα πολίτη. Αυτή όμως η επιστροφή στην ελληνική πραγματικότητα της καθημερινότητας δεν μπορεί να γίνει χωρίς αναφορά στο ΔΝΤ, το οποίο εξακολουθεί να “παρίσταται” στην Ελλάδα. Με τούτο δε ως δεδομένο θα πρέπει να λεχθούν τα παρακάτω...

Οι “σωτήρες”...

Είναι κοινός τόπος ότι το ΔΝΤ έχει συμμετάσχει ήδη σε δύο πλήρως αποτυχημένα μνημόνια-δανειακές συμβάσεις. Παρά ταύτα εξακολουθεί να εκφέρει θέσεις και να διατυπώνει απόψεις και ως προς το τρίτο μνημόνιο-δανειακή σύμβαση του 2015, του οποίου οι θεσπισμένοι νόμοι καλά κρατούν!

Και τούτο γιατί “άλλο ζήτημα” είναι η λήξη της δανειακής σύμβασης και “άλλο ζήτημα” είναι, παρά τη λήξη της δανειακής σύμβασης, να παραμένει η ισχύς των νόμων που επέβαλαν τα μνημόνια και οι δανειακές συμβάσεις! Έτσι τα μεν μνημόνια... φεύγουν, οι νόμοι τους όμως μένουν! Υπ’ όψιν δε ότι οι “νεοφιλελεύθερες συνταγές” του ΔΝΤ ουδόλως απέχουν από μια προσωπική μου άποψη που διατυπώθηκε δημοσίως (όταν ουδείς είχε ασχοληθεί με το ΔΝΤ και τις πολιτικές του), ήδη ενάμιση έτος πριν την έλευση του ΔΝΤ στην Ελλάδα και στη ζωή των Ελλήνων πολιτών!

Μια καθαρή θέση ενάμιση έτος πριν την έλευση του ΔΝΤ

Η άποψή μου για το ΔΝΤ είναι καταγεγραμμένη (όπως ήδη προεκθέτω, ενάμιση έτος πριν την επέλαση του ΔΝΤ στην Ελλάδα) σε σύγγραμμά μου το οποίο προλογίζει, ως καθηγητής Πανεπιστημίου, ο μετέπειτα υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς και έχει ακριβώς ως εξής:

«Με άλλα λόγια, το ΔΝΤ υπεισέρχεται στο πεδίο της εσωτερικής και κοινωνικής πολιτικής, πράγμα που στις σημερινές κοινωνίες δε γίνεται ευκόλως αποδεκτό. Σε κάθε περίπτωση, η όποια δανειοδότηση του ΔΝΤ προς κράτος-μέλος συνεπάγεται καθεστώς επιτήρησης και από καθέδρας λήψη αποφάσεων και επιβολή μέτρων λιτότητας - πράγματα τα οποία δυσκόλως γίνονται αποδεκτά από το κοινωνικό σύνολο».1

Άλλο τα “καλά λόγια” και άλλο η λιτότητα

Ήδη ο από καθέδρας ομιλών, ο πολύ γνωστός μας τεχνοκράτης του ΔΝΤ, ο πολύς κ. P. Thomsen, στο blog του έχει διατυπώσει την άποψη ότι «το ΔΝΤ δε θέλει να εφαρμόσει η Ελλάδα μια δρακόντεια δημοσιονομική προσαρμογή σε μια οικονομία που ήδη βρίσκεται σε σοβαρή ύφεση». Και συνεχίζει: «Στην πράξη έχουμε επανειλημμένως υποστηρίξει μια πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής που στηρίζει περισσότερο την ανάκαμψη βραχυπροθέσμως και είναι πιο ρεαλιστική μεσοπροθέσμως...».

Οι θέσεις αυτές, παρά που αναγνωρίζουν τη «σοβαρή ύφεση» (και συνεπώς τον αιτιώδη σύνδεσμο του ΔΝΤ με την κατάσταση αυτή), τείνουν να δημιουργήσουν την εσφαλμένη εντύπωση «στήριξης της Ελλάδας», σε αντίθεση με τις ανελαστικές θέσεις των εταίρων της Ευρώπης και του ESM.

Ωστόσο, ο ίδιος ο κ. P. Thomsen, προφανώς, παρά τα... “καλά του λόγια” αφενός είναι συνυπεύθυνος της αποτυχίας όλων των “προγραμμάτων διάσωσης” και αφετέρου ουδέν έπραξε για την υλοποίηση της προαναφερόμενης θέσης του. Τα ίδια πράττουν όλοι οι διάδοχοί του! Έτσι το δυσβάστακτο χρέος καλά κρατεί!

Τι δεν μπορεί η κυβέρνηση εντός του 2020

Στον παρόντα χρόνο η ελληνική κυβέρνηση καλύπτει τις υποχρεώσεις της μέσω των φόρων του ήδη βεβαρημένου ελληνικού λαού. Πέραν αυτού, ο γράφων εκτιμά ως ενεργός πολίτης (από τις κοινές παραστάσεις που προσλαμβάνουμε όλοι όσοι ενδιαφερόμαστε για τα κοινά) ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να λάβει μέτρα μείωσης του πρωτογενούς πλεονάσματος έστω στο 3% εντός του νέου έτους 2020. Υπ’ όψιν δε ότι η διαδικασία αυτή προσδιορίζεται με το λεγόμενο “1+1+1”.

Τούτο μεταφράζεται ως εξής: το 1% αφορά στο ΑΕΠ από την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, το άλλο 1% αφορά στο ΑΕΠ στο επίπεδο της άμεσης φορολογίας και τέλος το άλλο 1% αφορά στο ΑΕΠ στο επίπεδο της έμμεσης φορολογίας.

Παρά όμως την απαισιόδοξη αυτή εκτίμηση, ο γράφων εύχεται εντός του νέου έτους 2020 να έχει υλοποιηθεί η επαναδιαπραγμάτευση έστω του 3% που θα αφήσει “δημοσιονομικό χώρο ανάσας” για τα μεσαία και κατώτερα στρώματα, ώστε μέσω διορθωτικών πολιτικών τα στρώματα αυτά της ελληνικής κοινωνίας να περάσουν καλύτερα το 2020.

Υπομονή έως... το 2060!

Έτσι θα παραμείνει και το 2020 το 3,5% - φοβάμαι και το 2021 και το 2022 - ενώ θα ισχύσει το 2,2%, όπως ΟΜΩΣ έχει συμφωνηθεί, από το 2023 έως και το 2060!.. Οι δανειστές δε θα επιτρέψουν δημοσιονομική ανάσα ούτε κατά 0,50% χωρίς την απαιτούμενη σκληρή διαπραγμάτευση από κυβέρνηση που θα εννοεί τη σκληρή διαπραγμάτευση αξιοποιώντας τη γεωπολιτική αξία της Ελλάδας για την Ευρώπη.

Η συνήθης τακτική του ΔΝΤ

Οι παρεμβάσεις του ΔΝΤ τα τελευταία χρόνια έχουν τεθεί στη βάσανο όχι μόνο της διεθνούς κοινής γνώμης, αλλά και της διεθνούς επιστήμης. Αφορούν άδικες κοινωνικές πολιτικές που συντρίβουν κυρίως τη μεσαία τάξη, ενώ δημιουργούν εντυπωσιακές αναταράξεις στο πολιτικό σκηνικό των χωρών που παρεμβαίνουν.

Σε πολύ επιγραμματικό επίπεδο, οι πρόσφατες εμπειρίες που έχουμε από τις παρεμβάσεις του ΔΝΤ αφορούν: στη Βρετανία (1976), στη Βραζιλία (1998 και 2002), στο Μεξικό (1995), στην Ασία (ασιατική κρίση 1997 και 1998), στην Αργεντινή (1999-2001), στο Πακιστάν (2008), στη Λευκορωσία (2008), στην Ουγγαρία (2008), στην Ισλανδία (2008), στη Λετονία (2008), στη Σερβία (2009), στη Ρουμανία (2009), στην Τουρκία (κατ’ επανάληψη) και στη Ρωσία (κατ’ επανάληψη). Οι παρεμβάσεις αυτές ως συνέπειες είχαν τη δημιουργία κοινωνικής κρίσης, αλλά και απόλυτης φτώχιας ακόμη και στο επίπεδο του 50% της κοινωνίας (βλ. π.χ. Μεξικό).

Η προ διμήνου έκθεση του ΔΝΤ για την Ελλάδα

Το ΔΝΤ στις 15 Νοεμβρίου (2019) δημοσιοποίησε τις πρόσφατες θέσεις του για την ελληνική οικονομία και δε μεταβάλλει τις πάγιες θέσεις του, υποστηρίζοντας σθεναρά: α) την άρση κάθε προστατευτικού μέτρου για την πρώτη κατοικία, οπότε αλλοίμονο σ’ αυτά που θα επακολουθήσουν, καθώς και β) τη μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης, οπότε η κοινωνική κρίση θα είναι παρούσα. Τούτων πάντοτε δοθέντων...

Η μόνη λύση

Ο σύγχρονος νομικός και πολιτικός πολιτισμός οφείλει να αντιδρά στην αχαλίνωτη πολιτική, τακτική και πρακτική οποιασδήποτε οργανωμένης οντότητας (π.χ. funds ή όποιου διεθνούς οργανισμού), που αναιρεί κεκτημένα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, τα οποία υπερασπίζονται υπερκείμενες Αρχές και Αξίες πρωτογενών κανόνων δικαίου.

Η Ελλάδα ασφαλώς δικαιούται να ζητήσει επαναδιαπραγμάτευση για το χρέος. Επίσης δικαιούται να διατυπώσει δημοσίως, με διαπιστωτική πράξη της κυβέρνησης, το επαχθές του σωρευμένου χρέους και το μη βιώσιμο αυτού. Δικαιούται έστω από το νέο έτος 2020 να αρχίσει να απαιτεί επαναδιαπραγμάτευση και να αξιώσει την καταβολή του χρέους μόνο σε αυστηρή συνάρτηση με την αύξηση του ΑΕΠ. Είναι η μόνη βιώσιμη λύση για την έξοδο από τη φυλακή χρέους!..

  1. Υποσημείωση: Βλ. Π. Μηλιαράκης, “Μακροσύστημα και Ευρωσύστημα” (προλογίζει ο Νίκος Κοτζιάς), εκδοτικός οίκος “Λιβάνη”, 2009, σελ. 118.

* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC-EU).

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News