Προσφάτως τα ΜΜΕ ασχολούνται με τα Ελληνοτουρκικά και ορθώς τα ΜΜΕ της Κρήτης, πέραν των Ελληνοτουρκικών που επικυριαρχούν στην επικαιρότητα, αναφέρονται και στον ΒΟΑΚ, καθώς και σε ό,τι συνεπάγεται οποιαδήποτε εξέλιξη αναφορικώς με τις επεμβάσεις και εξελίξεις γύρω από το ζήτημα αυτό. Ωστόσο, η σχέση “Eurogroup και ΒΟΑΚ” δεν έχει απασχολήσει τα ΜΜΕ. Αιτία και αφορμή του παρόντος κειμένου είναι οι πρόσφατες δηλώσεις δύο υπουργών (Κ. Καραμανλή και Χ. Σταϊκούρα) ότι επιδιώκεται να χρηματοδοτηθεί (εν μέρει) για συγκεκριμένες παρεμβάσεις ο ΒΟΑΚ μέσω των κερδών των ελληνικών ομολόγων.
*Γράφει ο Πέτρος Μηλιαράκης
Οι δηλώσεις αυτές βρίσκονται στο εκκρεμές ανάμεσα στην πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης και στο Eurogroup. Ωστόσο, δεν υπάρχει μόνο το εκκρεμές αυτό, το οποίο αναμένεται να διευκρινισθεί εάν και κατά πόσον θα ισχύσει τελικώς. Και τούτο γιατί η διαδικασία λήψης αποφάσεων σε επίπεδο της ενωσιακής έννομης και πολιτικής τάξης είναι ένα διαρκές εκκρεμές. Έτσι, το παρόν κείμενο αναφέρεται στη διαδικασία ενός εκκρεμούς μεταξύ Θεσμών και “μη Θεσμών”. Ως εκ τούτου, ως έχει προεκτεθεί, την ευκαιρία για το παρόν κείμενο δε δίνουν μόνο οι δηλώσεις των δύο υπουργών της κυβέρνησης, αλλά και η πρόσφατη απόφαση του Eurogroup για την καταβολή στην Ελλάδα των 767 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων. Ταυτοχρόνως εγείρεται και το “ζήτημα” για το “πού” κατευθύνεται αυτό το ποσό.
Με το παρόν κείμενο επιδιώκεται να επισημειωθεί “ποιο” είναι το καθεστώς αποφάσεων και δεσμεύσεων πέραν των “μνημονίων”, καθώς και να αναδειχθεί “ποια” είναι η άρχουσα πολιτική βούληση όταν: οι Θεσμοί και ο “μη Θεσμός” αποφασίζουν. Υπ’ όψιν δε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Commission) είναι Θεσμός, ενώ το Eurogroup δεν είναι Θεσμός. Παρά ταύτα, το Eurogroup αποφασίζει και οι Θεσμοί, ακόμη-ακόμη και τα εθνικά Κοινοβούλια των κρατών-μελών, εκτελούν τις αποφάσεις τού “μη Θεσμού”!
Το εκκρεμές της ενωσιακής έννομης τάξης ως παρεμπίπτον ζήτημα
Με τούτα ως προδιάθεση, υπ’ όψιν ότι σε γενικό επίπεδο το “κοινοτικό” και ήδη “ενωσιακό κεκτημένο”, με βάση τη Συνθήκη της Λισαβόνας, κινείται σ’ ένα ιδιόμορφο εκκρεμές, όπου στο ένα άκρο αναγορεύεται ως έννομο αγαθό η “ελεύθερη αγορά” και στο άλλο άκρο αναγορεύεται ως έννομο αγαθό η “κοινωνική συνοχή”.
Έτσι καταλείπεται “ενδιάμεσο πεδίο”, ώστε η εκάστοτε άρχουσα ιδεολογία να επιβάλει τις πολιτικές και τα συμφέροντα που υπηρετεί, υπερασπιζόμενη τη νομιμότητα των επιλογών της. Ασφαλώς στην παρούσα ιστορική φάση κυρίαρχο είναι το δόγμα του νεοφιλελευθερισμού και ως εκ τούτου το εκκρεμές “στάθμευσε” στο “άκρο της ελεύθερης αγοράς”.
Μετά την προαναφερόμενη “προδιάθεση” και την αναγκαία αναφορά στο “παρεμπίπτον ζήτημα” υπ’ όψιν τα εξής:
Ο “μη Θεσμός” αποφασίζει...
Προσφάτως (04/12/2019), το Eurogroup αποδέχτηκε πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Commission) για ενεργοποίηση του δεύτερου κατά σειρά πακέτου παρεμβάσεων στο ελληνικό χρέος αξίας 767 εκατ. ευρώ. Αφορά στο πακέτο που συνδέεται με την τέταρτη αξιολόγηση της Ελλάδας σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας.
Το επόμενο στάδιο είναι: α) η έγκριση της “δόσης” από τα Κοινοβούλια κρατών-μελών που προβλέπουν ανάλογη διαδικασία (π.χ. του γερμανικού), και β) η τελική έγκριση (τελική εκτελεστή πράξη) από τον ESM, μάλλον μετά τις εορτές του νέου έτους.
Τα χρήματα αυτά δεν αφορούν στην ανάπτυξη
Η κυβέρνηση φέρεται να ζητεί αλλαγή χρήσης. Επιδιώκει δηλαδή 640 εκατ. ευρώ από τη “δόση” αυτή των 767 εκατ. ευρώ, που αφορούν κέρδη των ομολόγων, να μην ενταχθούν για την απομείωση του χρέους, αλλά να κατευθυνθούν για στήριξη των επενδύσεων. Στην κατεύθυνση αυτή φαίνεται να κινείται η κυβέρνηση και για τη χρηματοδότηση των παρεμβάσεων στον ΒΟΑΚ. Τούτο, όμως, φαίνεται να μη συγκινεί το Eurogroup.
Άλλωστε, άξιο αναφοράς είναι πως το Eurogroup με ανακοίνωσή του επισημαίνει ότι: η Ελλάδα αναμένεται να επιτύχει άνετα τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 3,5% του ΑΕΠ για το 2019, ενώ «χαιρετίζει την έγκριση του προϋπολογισμού για το 2020, καθόσον προβαίνει σε προβλέψεις προκειμένου να εξασφαλιστεί η επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος». Δηλαδή, σε επίπεδο ανακοινώσεων, το Eurogroup δεν αφήνει κανένα περιθώριο ότι τα 640 εκατ. ευρώ μπορούν να κατευθυνθούν σε έργα ανάπτυξης ή υποδομών άρα και εν μέρει στον ΒΟΑΚ.
Τούτων δοθέντων, είναι δεδομένο ότι Βρυξέλλες και Eurogroup επιμένουν για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% έως το 2020 και σε πρωτογενή πλεονάσματα 2,2% από το 2023 έως το 2060. Τούτη όμως η μη αλληλέγγυα πολιτική αφορά κατάχρηση ενωσιακής εξουσίας!
Επίσης, το Eurogroup για «τους μεσοπρόθεσμους κινδύνους» παίρνει ξεκάθαρη θέση αναφορικώς με «τη σταθερή δέσμευση των ελληνικών Αρχών να μην επεκτείνουν πέραν του Απριλίου 2020 το ισχύον καθεστώς για την προστασία της πρώτης κατοικίας». Επισημαίνεται, δε, ότι η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει ταχέως στην εκκαθάριση των κρατικών εγγυήσεων, των διαδικασιών αφερεγγυότητας των νοικοκυριών, ενώ αδιστάκτως υποστηρίζει προσφυγή και στους πλειστηριασμούς.
Έτσι, το αθέσμιτο όργανο, ήτοι το “μη όργανο-Eurogroup” αποφάσισε με βάση μια αδιέξοδη πορεία επιβάρυνσης της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. Για την περίπτωση δε της διάθεσης των 767 εκατ. ευρώ, η όλη εικόνα όπως τη διαχειρίστηκε το Eurogroup είναι ως να μην αφορούν νόμιμη απαίτηση της Ελλάδας. Το όλο “ζήτημα”, όπως παρουσιάζεται, φαίνεται να αφορά «δωρεά στην Ελλάδα»... αν και τα κεφάλαια αυτά ανήκουν στον ελληνικό λαό από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων!
Απαιτείται συναντίληψη και πολιτικό μέτωπο ως προς τον ΒΟΑΚ
Τούτων όλων δοθέντων, οι δανειστές δεν επιτρέπουν τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων, τα προερχόμενα από τα λεγόμενα Securities Markets Programme (SMP’s), να χρησιμοποιηθούν για «κάτι άλλο» εκτός από την απομείωση του χρέους. Έτσι οι δανειστές αποφάσισαν τα χρήματα αυτά να επιστρέψουν στους ίδιους τους δανειστές! Η πραγματική οικονομία, η ανάπτυξη, οι υποδομές και τα δίκτυα δεν τους αφορούν! Έτσι μένει χωρίς αντίκρισμα ό,τι υποσχέθηκαν προεκλογικά με όλους τους τόνους η Ν.Δ. και ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης ατομικώς. Η Ν.Δ. ακολουθεί τον δρόμο του υποδειγματικού κρατουμένου σε μια στενή φυλακή χρέους!
Με βάση τα προαναφερόμενα, θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον να πληροφορηθεί η κοινή γνώμη εάν έστω και ένα ευρώ θα διατεθεί για επεμβάσεις στον ΒΟΑΚ. Για να επιλυθούν τα ζητήματα που αφορούν στον ΒΟΑΚ θα πρέπει να υπάρξει στην πολιτική εκπροσώπηση της Κρήτης συνολικώς αρραγές μέτωπο του συνόλου των βουλευτών και ευρωβουλευτών.
Το ζήτημα του ΒΟΑΚ δεν αφορά μόνο στην οικονομία, στην αγροτική ζωή, στο τουριστικό προϊόν και στην ασφάλεια των συγκοινωνιών στην Κρήτη. Μέσω του ΒΟΑΚ διακινούνται εκατοντάδες χιλιάδες Ευρωπαίοι πολίτες. Το ζήτημα πρέπει να αναδειχτεί σε όλες του τις διαστάσεις!..
* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC-EU).
