Άμεση Δημοκρατία και Brexit

Απόψεις
Άμεση Δημοκρατία και Brexit

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένα βασικό ερώτημα που απασχολεί τους θεωρητικούς της Δημοκρατίας είναι το πώς η ίδια η Δημοκρατία εξυπηρετείται καλύτερα. Μέσω αντιπροσωπευτικής ή άμεσης Δημοκρατίας; Παρά το γεγονός ότι η άμεση Δημοκρατία αποτελεί γνήσια και αυθεντική έκφραση της βούλησης του εκλογικού σώματος, η συγκεκριμένη μορφή δημοκρατικής διαδικασίας αντιμετωπίζει προβλήματα τα οποία υφίστανται από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα.

Πόσο υπαρκτός κίνδυνος είναι ο λαός να οδηγηθεί σε λανθασμένες αποφάσεις; Και οι αποφάσεις που θα λάβει το εκλογικό σώμα είναι όντως αποτέλεσμα γνήσιου στοχασμού και αληθινής αυτοέκφρασης; Εάν την ίδια στιγμή που έχει ανακοινωθεί ένα δημοψήφισμα παράλληλα υπάρξει ένας προπαγανδιστικός μηχανισμός, τότε πόσο ώριμη μπορεί να είναι η βούληση του κάθε μέλους του εκλογικού σώματος; Και εάν ο λαός στηριχτεί στο συναίσθημα και όχι στη λογική; Μήπως τελικά ένα δημοκρατικότατο αποτέλεσμα είναι επικίνδυνο για το εκλογικό σώμα που το ίδιο πήρε τη συγκεκριμένη απόφαση;

Αναρίθμητες ερωτήσεις... Το συμπέρασμα, όπως σωστά επισήμαναν οι αρχαίοι Έλληνες στοχαστές, είναι ένα: Η άμεση Δημοκρατία δεν είναι και η καλύτερη δυνατή πολιτική διαδικασία. Τίθεται εν αμφιβόλω από τη στιγμή που η ίδια η εξουσία την εκστομίσει (π.χ. με τη μορφή ενός πολιτικού λόγου για επικείμενο δημοψήφισμα από τα χείλη του πρωθυπουργού). Και το βλέπουμε και σήμερα...

Έχουν περάσει κάτι παραπάνω από δύο χρόνια από τότε που η Βρετανία προχώρησε σε δημοψήφισμα σχετικά με την έξοδό της ή μη από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ήταν τότε που οι υπερσυντηρητικές φωνές των Μπόρις Τζόνσον και Τερέζα Μέι μιλούσαν για ένα κράτος το οποίο θα χαίρει οικονομικής ανάπτυξης, η οποία δε θα έχει καμία σχέση με τον αποπροσανατολισμό που παρουσιάζουν οι οικονομίες των κρατών-μελών της ευρωπαϊκής οικογένειας. Επίσης, δε δίσταζαν να μιλούν δημοσίως για την αναγκαιότητα να γίνει πιο “βρετανική” η Βρετανία, η οποία έχει γίνει χώρα υποδοχής εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών που έρχονται από τα βάθη της Ανατολής μέχρι και τις χώρες της Λατινικής Αμερικής. Σκοπός των αυταρχικών πολιτικών ήταν να σταματήσουν το “βρετανικό όραμα” των μεταναστών μέσα από την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το πέτυχαν, το πανηγύρισαν και η τότε αντιπολίτευση, που τώρα έχει γίνει κυβέρνηση, μετανιώνει οικτρά.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ανακοινώσεις της κυβέρνησης την περασμένη Κυριακή, που δήλωσε πως το σενάριο της κ. Μέι προβλέπει πως το μέγεθος της οικονομίας θα είναι 2,1% μικρότερο σε 15 χρόνια απ’ ό,τι θα ήταν εάν η χώρα παρέμενε στο μπλοκ. Στην περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών, το μέγεθος της οικονομίας θα είναι κατά 7,7% μικρότερο. Πολύ πρακτικά αυτό σημαίνει πως οι ενοχλητικές αυτές φωνές έκαναν τα πάντα για να αναρριχηθούν στην εξουσία, αγνοώντας την κοινωνική πραγματικότητα, και γι’ αυτό πληρώνουν ακριβά το αντίτιμο της πολιτικής τους συμπεριφοράς.

Όταν ξεγελάς τον λαό για να εισπράξεις κομματικά οφέλη και κέρδη, είσαι πολιτικός εγκληματίας. Η δημοψηφισματική διαδικασία όπως ασκήθηκε στη Βρετανία λειτούργησε ως μανδύας νομιμοποίησης πολιτικών παραδοξοτήτων. Πρέπει και οι Βρετανοί να συνειδητοποιήσουν πως η βούληση πρέπει να είναι προϊόν στοχασμού και όχι μια έξαρση του συναισθήματος.

* Ο Νίκος Κοσμαδάκης είναι πολιτικός επιστήμονας ([email protected]).

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News