Στις 9 Μαρτίου 2016, η αξιωματική αντιπολίτευση άρχισε να δείχνει τα πρώτα σημάδια αφύπνισης από τη "χειμερία νάρκη" που βρίσκεται τον τελευταίο καιρό στον τομέα της Έρευνας. Με επερώτηση προς τον υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Νίκο Φίλη, του βουλευτή Επικρατείας Θόδωρου Φορτσάκη και της βουλευτού Καστοριάς Μαρίας Αντωνίου, που σαφώς απευθύνεται και στον αναπληρωτή υπουργό κύριο Φωτάκη, τίθεται ως ερώτημα η απαξίωση του ρόλου του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας (του παλιού ΕΣΕΤ, μιας και θέλαμε να προσθέσουμε στον τίτλο και την ανύπαρκτη Καινοτομία), του κανονικά όπως θα έπρεπε ανώτατου γνωμοδοτικού οργάνου της Πολιτείας σε θέματα Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας.
Του Γιώργου Σαχίνη
Το συγκεκριμένο όργανο, από το Μάιο του 2010 που συστάθηκε, αποτελείτο από επιστήμονες διεθνούς κύρους. Πρόεδροι αυτού ορίστηκαν επιστήμονες με επιτεύγματα που χρειάζονται τόνοι χαρτιού για να καταγραφούν. Ο καθηγητής και ακαδημαϊκός Δημήτρης Νανόπουλος, η μετάκληση του οποίου στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών απορρίφθηκε, ο δόκτωρ Σταμάτιος Κριμιζής ακαδημαϊκός-διαστημικός επιστήμονας που μας πήγε πέρα από τα όρια του ηλιακού μας συστήματος, ο οποίος φεύγοντας τόνισε τις τρομερές πιέσεις ώστε το ΕΣΕΤ να μετατραπεί σε εκπρόσωπο της Συνόδου των Πρυτάνεων των ΑΕΙ, δηλαδή σε ένα συμβούλιο συντεχνιακών συμφερόντων που υπάρχουν στη χώρα μας, και εσχάτως ο διευθυντής του Center for Integrative Research στην Γκρενόμπλ και καθηγητής στο Πολυτεχνείο της Λωζάννης Ιωσήφ Σηφάκης, βραβευμένος το 2007 με το βραβείο Turing, το αντίστοιχο του βραβείου Νόμπελ στην Πληροφορική, ο οποίος έχει μιλήσει πολλάκις για τις ριζικές μεταβολές που απαιτούνται, με την πολιτική ηγεσία να ακολουθεί διαχρονικά το δικό της αποτυχημένο εκ των αποτελεσμάτων δρόμο. Και οι τρεις τους μάλλον θα... "σφάλουν" στις συμβουλές τους, καθώς η πολιτική ηγεσία δεν τους θεωρεί άξιους να μιλάνε για τη Έρευνα και τη στρατηγική που η Ελλάδα θα πρέπει να ακολουθήσει για να επιτύχει αποτελέσματα πέρα από βιβλιογραφικές αναφορές!
Για την υποβάθμιση λοιπόν του συγκεκριμένου οργάνου, πέρα από κριτική, πρέπει να υπάρξει και αυτοκριτική στην αξιωματική αντιπολίτευση.
Με μια πρώτη ανάγνωση θα έλεγε κάποιος μη γνώστης ότι το συγκεκριμένο όργανο που προΐστανται οι κορυφαίοι των κορυφαίων είναι ένα ακόμα κατ' όνομα στρατηγικό όργανο από προσωπικότητες που συνεδριάζει για να πει καμιά σοφιστεία και να απολαύσει έναν καφέ ελληνικό. Εκείνο που δεν είναι γνωστό είναι ότι το συγκεκριμένο όργανο, έχοντας την ευχέρεια να δράσει ανεξάρτητα, κάτι που καμία πολιτική ηγεσία δε θέλει - πολλώ μάλλον οι συντεχνίες του χώρου της "Αριστείας" - έχει ένα καίριο ρόλο. Τον ορισμό των επιτροπών κρίσης των προέδρων και των διευθυντών των Ερευνητικών μας Κέντρων. Των "φέουδων" εκείνων όπου βασιλεύουν η καταστρατήγηση των νόμων με την εποπτεία και σύμφωνη γνώμη της ΓΓΕΤ, το κουκούλωμα δικαστικών παραπομπών με τη σύμφωνη γνώμη και άλλων συντεχνιακών κύκλων, η κακοδιαχείριση με τους καταλογισμούς και τα αχρεωστήτως καταβληθέντα που ορισμένοι καθηγητές τρέμουν να μην αναδυθούν στον αφρό της δημοσιότητας, η πρόσληψη συγγενών και φίλων χωρίς καμία διαδικασία ΑΣΕΠ, και γενικότερα η κατασπατάληση ανθρωπίνων και οικονομικών πόρων χωρίς κανένα απολύτως έλεγχο. Και δυστυχώς, επειδή οι πρόεδροι του ΕΣΕΤ ως "ξενόφερτοι" είναι μη συμβεβλημένοι με τα ελληνικά αυτά "φέουδα", τους είναι δύσκολο να κατανοήσουν ότι οι κρίσεις αυτές δεν πρέπει να προκύψουν από καμία αξιοκρατική διαδικασία αλλά από επιτροπές με ορισμένα φίλια προσκείμενα μέλη που τα Κέντρα θέλουν να ορίζουν μόνα τους, για να υπάρχει ένα προκαθορισμένο αποτέλεσμα στην κατά τα άλλα ανοικτή διαδικασία κρίσης, και να ζούμε "όλοι καλά και εκείνοι καλύτερα".
Όμως, με το επερχόμενο νομοσχέδιο για την Έρευνα, στο άρθρο 26 επιχειρείται κάτι το εξαιρετικό, πέρα από τη θεσμική υποβάθμιση του ρόλου του ΕΣΕΤ. Ο πρόεδρος και τα μέλη του ΕΣΕΤ απομακρύνονται από τον αρμόδιο υπουργό, επειδή και καλά πρωτύτερα με άλλο νόμο το όργανο αυτό μετονομάστηκε σε κάτι το κομψότερο και έτσι παύτηκε αυτοδίκαια η θητεία των μελών του!!! Κλασική προκάλυψη για να αλλαχθούν τα μέλη ενός οργάνου που διορίστηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση ως... αποτυχημένα, αν και είχε περάσει μόνο ένας χρόνος. Μάλλον ο Κρητικός Ιωσήφ Σηφάκης θεωρείται για την ηγεσία του υπουργείου "λίγος" για αυτό το ρόλο.
Ας παραθέσουμε όμως και κάποια άλλα στοιχεία για την προωθούμενη διάταξη από το υπουργείο Παιδείας, που το μόνο άξιο έργο του είναι να μας παιδεύει. Με αυτή επιχειρείται ο απευθείας ορισμός ενός προσωρινού ΕΣΕΤ, μάλλον καλύτερου, με μόνο κριτήριο την επιλογή του αρμόδιου υπουργού, χωρίς κανένα κοινοβουλευτικό έλεγχο έστω και για τα προσχήματα.
Ταυτόχρονα με την προωθούμενη στη Βουλή ρύθμιση στο επερχόμενο νομοσχέδιο, εν μέσω κοσμογονικών πολιτικών θεμάτων σε όλα τα μέτωπα, συνθήκες ιδανικές για να περάσει το θέμα, εδώ και 6 μήνες κωλυσιεργούν στην αρμόδια Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας από το γενικό της γραμματέα, κύριο Μαλούτα, διαδικασίες κρίσεων για καμιά δεκαριά θέσεις διευθυντών και προέδρων στα Ερευνητικά Κέντρα. Φυσικά, την ίδια ώρα η ίδια πολιτική ηγεσία κινήθηκε με την ταχύτητα του φωτός για να απομακρύνει λόγω συνταξιοδότησης τον πρόεδρο του "Δημόκριτου" την επομένη των γενεθλίων του, χωρίς όμως να υπολογίζουν την απόφαση της Δικαιοσύνης που του επέτρεψε να συνεχίσει τα καθήκοντά του. Την ίδια στιγμή, μάλιστα, που σε άλλα Κέντρα συνταξιούχοι παραμένουν ακάθεκτοι, και διευθυντές με ληγμένες θητείες εξακολουθούν να παραμένουν στις θέσεις τους δύο και πλέον χρόνια μετά, και με άλλη διάταξη να τους προσφέρεται άλλη μία παράταση έξι μηνών. Για όλες αυτές τις θέσεις αρμόδιο όργανο επιλογής των μελών των επιτροπών κρίσης είναι το ΕΣΕΤ. Ενόσω λοιπόν καθυστερούν από τη ΓΓΕΤ αυτές οι διαδικασίες, ο κύριος υπουργός, πρόεδρος σε αναστολή του δικού μας ΙΤΕ - Ερευνητικό Κέντρο που συγκαταλέγεται και αυτό στα Κέντρα με κρινόμενες θέσεις διευθυντών και μάλιστα τρεις και επερχόμενη και εκείνη του προέδρου του - προωθεί τη δική του σύνθεση του ΕΣΕΤ ως "ομοσπονδιακός προπονητής".
Η λειτουργία και κυρίως τα αποτελέσματα της Έρευνας αποτελούν καταλύτη προόδου και της πολυπόθητης ανάπτυξης. Η συντεχνιακή αντίληψη που υποκρύπτεται σε νομοθετικές πρωτοβουλίες και αυτής της κυβέρνησης για την έρευνα καταδεικνύει ότι όλοι επιζητούν την αλλαγή, χωρίς όμως κανείς να είναι διατεθειμένος να αλλάξει. Τα κεκτημένα των Ερευνητικών Κέντρων είναι επιζήμια, με την τεχνοκρατική πελατεία τους να εκμεταλλεύεται πλήρως την παράλυση σε όλα τα μέτωπα της πολιτικής και των πολιτικών.
