default-image

Καλά ξεμπερδέματα

Απόψεις
Καλά ξεμπερδέματα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Σε πρώτο φόντο η παραδοχή ότι στην ελληνική πολιτική σκηνή ο Αλέξης Τσίπρας πέτυχε με ένα σμπάρο πάνω από δύο τρυγόνια με τις εκλογές της 20ής Σεπτεμβρίου. Αφενός, ικανοποίησε πλήρως τις απαιτήσεις των δανειστών για την αποκατάσταση πολιτικής «σταθερότητας» στη χώρα, αφετέρου πέτυχε την επανεκλογή του με τους δικούς του όρους (σε συνεργασία με τον Καμμένο) και την ίδια στιγμή οδηγεί κόμματα και ιδεολογικές τάσεις σε πλήρη ανασύνθεση.

Του Γιώργου Σαχίνη

Ήδη στη Ν.Δ. ξεκίνησε μαζί με τη συγκρότηση κυβερνητικού σχήματος η παρέλαση υποψηφίων αρχηγών με πρώτο και καλύτερο τον Τατούλη. Ψάχνουν τον αντι-Τσίπρα, ακούγονται ήδη Κυριάκος Μητσοτάκης, Μάκης Βορίδης, ο Πάγκαλο,ς αν και από άλλο ποίημα, καλεί τον Κώστα Μπακογιάννη και στο βάθος στας Σέρρας μιλάνε για το γιο του Αχιλλέα, τον Κωστάκη Καραμανλή. Στο "κέντρο καλούν" τη Φώφη να ενωθεί και με τον Σταύρο, αλλά τη Φώφη την καλεί και ο Καμμένος χωρίς "βαρίδια" σε κυβερνητική καντρίλια.

Ήδη όμως την «επόμενη μέρα» έχουμε ένα τρίτο και σκληρότερο μνημόνιο που έχει την υποστήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας του πολιτικού συστήματος, όπως εκφράστηκε με τις 222 ψήφους της προηγούμενης Βουλής. Έχει, όμως, και την υποστήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας της ελληνικής κοινωνίας, αφού τα «μνημονιακά» κόμματα συγκέντρωσαν πάνω από το 80% στην κάλπη για τη νέα Βουλή!

Μια χώρα "στο... πιάτο"

Τι καλύτερο θα μπορούσαν να περιμένουν στρατηγικά οι δανειστές μας και οι μπροσταροκριγοί του ευρωιερατείου χωρίς καν να "ανοίξει μύτη"; Έχουν στο «πιάτο» μια χώρα και έναν λαό που ζητούν την εφαρμογή ενός μνημονίου, τις ολέθριες συνέπειες του οποίου δεν μπορεί να φανταστεί κανείς (όμως και η ασυνάρτητη, αποσπασματική και όχι σε ουσία ανάλυση των "δραχμιστών" δεν τον πείθει αλλά τον φοβίζει και τον απωθεί) και όπου τα κόμματα απλά διαγκωνίζονται για το ποιος θα το εφαρμόσει διαχειριστικά καλύτερα και με πιο ήπιο τρόπο ή με δικαιότερες συνέπειες για τους περισσότερους;

Αυτό είναι ίσως και το σημαντικότερο κατόρθωμα μετά τις εκλογές του Αλέξη Τσίπρα, που πλέον εμφανίζεται στο παρόν πολιτικό σύστημα ως μόνος ουσιαστικά παίκτης, με τόσο ισχυρά αναβαπτισμένη λαϊκή εντολή, μια εντολή που πριν από μερικές εβδομάδες ήταν 63% «ΟΧΙ» σε νέο μνημόνιο και που κατά την εκδοχή Γιούνκερ ήταν και ηπιότερο από το παρόν!

Ωστόσο, από τις αναλύσεις του εκλογικού αποτελέσματος, που ακούσαμε από όλο το φάσμα των πολιτικών κομμάτων, προκύπτει μια αμηχανία στην ερμηνεία των διεργασιών που συντελούνται στο εσωτερικό της κοινωνίας και εκδηλώνονται με τη συγκεκριμένη εκλογική συμπεριφορά. Στοιχείο της οποίας είναι και το υψηλότατο ποσοστό της αποχής.

Τι συνέβη;

Αν προσεγγίσουμε το πρόβλημα με μαθηματικούς όρους, μοιάζει σαν να προσπαθούμε να επιλύσουμε μια εξίσωση, παρακάμπτοντας το γεγονός ότι για τη διαμόρφωση του αποτελέσματος υπάρχει ένας «άγνωστος» παράγων. Εδώ είναι που υπεισέρχεται και η ψυχαναλυτική δυναμική για το εκλογικό σώμα. Έχουμε διπολική διαταραχή ή επιλεκτική μνήμη;

Μέσα σε 5 χρόνια είχαμε 2 μνημόνια, τα οποία ψηφίστηκαν από δύο διαφορετικές κυβερνήσεις κατά βάση με διαφορετικά σχήματα, μονοκομματικά, συνεργατικά, τεχνοκρατικά και υπηρεσιακά. Με κάποιο τρόπο, μπορεί και τυχαία, τις ρίξαμε. Ταυτόχρονα, το ίδιο εκλογικό σώμα, φέραμε στην επιφάνεια Χρυσές Αυγές και Ποτάμια. Έπειτα ήρθε ο Ιανουάριος του 2015, υποτίθεται ότι πήγαμε και ψηφίσαμε ΣΥΡΙΖΑ για να γλιτώσουμε από τα μνημόνια, την αναξιοπρέπεια, την φτώχια, την αδικία, τον εξευτελισμό, τη μη βιωσιμότητα κ.λπ.

Μετά από 5-6 μήνες διακυβέρνησης, η συγκυβέρνηση έφερε δημοψήφισμα, που ουσιαστικά επιβεβαίωνε την επιθυμία των Ελλήνων να μην προχωρήσει σε συμφωνία και νέο μνημόνιο.

Πήρε το «όχι» και τι έκανε; Σε 2-3 μέρες προχώρησε στη συμφωνία και έφερε το νέο τρίτο και σκληρότερο μνημόνιο.

Αφού ψήφισε τους νόμους του μνημονίου, σε συνεργασία με όλα τα προηγούμενα και νέα μνημονιακά κόμματα, ο Τσίπρας ή έδιωξε ή τον άφησαν όλα τα αντιμνημονιακά μέλη του και έδωσε την παραίτηση της κυβέρνησής του, προκηρύσσοντας εκλογές.

Είπε ότι η εντολή που πήρε από τον λαό έληξε εκεί, και θέλει ακόμα μια επιβεβαίωση πριν συνεχίσει.

Μετά από όοοοοολα αυτά, έγιναν πάλι εκλογές.

Τι ψηφίσαμε οι Έλληνες; Συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝ.ΕΛ.

Τι άλλο ξαναψηφίσαμε οι Έλληνες; ΠΑΣΟΚ και Λεβέντη.

Πώς είναι τώρα τα πράγματα στο ελληνικό Κοινοβούλιο;

Συγκυβέρνηση δύο στα χαρτιά αντιμνημονιακών κομμάτων που έφεραν και εφαρμόζουν μνημόνια (ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝ.ΕΛ.), 3 καθαρά μνημονιακά κόμματα (Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι), οι νεοναζί εθνικιστές (Χ.Α.), ένα κόμμα που διαφωνεί και με το ίδιο και με το αντιμνημόνιο (το ΚΚΕ) και ο... Λεβέντης (Ένωση Κεντρώων).

Το απίστευτο

Αναρωτιέμαι αν υπάρχει κάποια άλλη επιστημονική εξήγηση για όλα αυτά. Ρίξαμε δύο κυβερνήσεις επειδή ψήφισαν μνημόνια «κρυφά» και φέραμε μια καινούρια, αριστερή κυβέρνηση (πρώτη φορά), που ψήφισε μνημόνιο ανοιχτά! Ποιο είναι το 62% που πήγε και ψήφισε «όχι»; Πάντως δεν είναι αυτό που νόμισαν ότι διάβασαν ενιαία ο Λαφαζάνης και η ΛΑΕ για να μείνουν τόσοι, που και για ταξί θεωρούνται λίγοι σε αριθμό (καλύτερα με τα πόδια) για το νομισματοκοπείο.

Κι όμως, εμείς θα επιμείνουμε θυμίζοντας αυτό που πολλούς αιώνες πίσω είχε πει ο κωμωδιογράφος Επίχαρμος: «Νους ορά και νους ακούει». Μόνο με τον νου έχουμε τη δυνατότητα να αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα κι επομένως να αντιδρούμε και ν' αντιστεκόμαστε. Κι ακόμα, ότι ο άνθρωπος εξανθρωπίζεται όταν αρνείται και όταν αντιστέκεται και μάλιστα όταν κάποιοι του ψιθυρίζουν ότι ο αγώνας του είναι μάταιος.

Εξανθρωπίζεται υπερασπιζόμενος τους ανθρώπους. Τότε αποκτά πολιτική συνείδηση, γίνεται μέλος της «βουληφόρου αγοράς» (Όμηρος, Οδύσσεια Ι. 112). Αλλιώς, ξαναγίνεται άγριος και βάρβαρος. Μόνο μέσα στους κοινωνικούς αγώνες ξαναβρίσκει τον εαυτό του, μεταμορφώνεται συνειδητά και ουσιαστικά σε πρόσωπο.

Κατά συνέπεια, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εντός του κοινωνικού συνόλου δράση. Μόνο το κοινωνικό άτομο αντιστέκεται. «Αν ήξερα κάτι χρήσιμο για το έθνος μου», έγραφε ο Μοντεσκιέ, «που θα ήταν, όμως, καταστροφικό για ένα άλλο έθνος, δε θα το πρότεινα ποτέ, γιατί πριν από Γάλλος είμαι άνθρωπος. Γιατί είμαι κατ' ανάγκην άνθρωπος και κατά τύχη Γάλλος».

Αυτό το «κατ' ανάγκην» του Μοντεσκιέ, δηλαδή, το «κατά φύσιν», μας επιβάλλει να μην παραδοθούμε.

«Παρά φύσιν» είναι να ξεχάσουμε πως η αλήθεια υπάρχει μέσα στους άλλους.

«Παρά φύσιν» είναι να ξεχάσουμε πως η δικαιοσύνη είναι έννοια πρωτίστως ταξική και ότι η επικράτηση του φωτός της είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πολιτική και κοινωνική ανατροπή.

«Παρά φύσιν» είναι να πιστέψουμε ότι το μόνο δικαίωμα που έχουμε είναι να υπηρετούμε τα «δικαιώματα» των ισχυρών.

«Παρά φύσιν» είναι να λησμονήσουμε πως υπήρξαμε και πως οφείλουμε να παραμείνουμε άνθρωποι και να μην επιτρέψουμε ποτέ να μας μεταχειρίζονται ως ανδράποδα.

Να σας θυμίσω πως σχεδόν ο ένας στους δυο ψηφοφόρους δεν πήγε να ψηφίσει, οπότε η σύγκριση του αποτελέσματος των εκλογών με το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, όπως και το συμπέρασμα, είναι κάπως αυθαίρετα.

Κυρίαρχος ο Τσίπρας

Στην επόμενη μέρα όμως, ο μοναδικός παίκτης στην πολιτική σκηνή, ο Αλέξης Τσίπρας, είναι υποχρεωμένος πλέον να αναμετρηθεί με τις συνέπειες στην καθημερινότητα των πολιτών, από τα μέτρα που το τρίτο μνημόνιο τον υποχρεώνει να πάρει. Μέχρι τώρα επί 7 μήνες και πριν αυτόν, επί 9 μήνες η προηγούμενη κυβέρνηση, το μόνο που έκαναν ήταν να διαπραγματεύονται, αλλά πάντως να μην κυβερνούν στην πράξη τη χώρα για πάνω από 1,5 χρόνο συνολικά, μέχρι που φτάσαμε στην ψήφιση και του τρίτου μνημονίου.

Τώρα, όμως, ο Τσίπρας θα πρέπει να πράξει. Δε γίνεται αλλιώς. Εδώ είναι και το κλειδί για τα μελλούμενα, όσο "κλειδωμένα" κι αν μοιάζουν σήμερα. Ο Έλληνας ψηφίζει πάντα νικητή - δηλαδή δεν ξέρει να ψηφίζει - αλλά θέλει και κάποια νίκη. Οπότε αν η κυβέρνηση Τσίπρα δεν το αποτυπώσει αυτό, σύντομα θα βρεθεί απέναντι στη δυσφορία των πολιτών που της έδωσαν και δεύτερη ευκαιρία και απόλυτο ατού στο πολιτικό σκηνικό.

Σχεδόν έξι χρόνια μετά το πρώτο μνημόνιο, οι δανειστές και οι θεσμοί της ευρωζώνης έχουν με τη ψήφο μας το πιο δεκτικό κοινοβούλιο στη στρατηγική τους επιλογή για εφαρμογή των προγραμμάτων του τρίτου μνημονίου και ταυτόχρονα τους αναγκαίους πολιτικούς συσχετισμούς για να περάσουν οι εφαρμοστικοί νόμοι στη Βουλή. Ούτε επί Παπανδρέου, ούτε επί Σαμαρά-Βενιζέλου, ούτε επί προηγούμενης θητείας Τσίπρα-Καμμένου υπήρχαν τόσο ομογενοποιημένοι πολιτικοί συσχετισμοί ως προς το βασικό εργαλείο επίλυσης της κρίσης στη χώρα, το μνημόνιο δηλαδή.

Το αποτέλεσμα αυτό ήταν πρώτα και κύρια προϊόν της μαζικής αποχής. Είναι αξιοπερίεργο, αλλά ακόμη και ο βασικός αντίπαλος, ο Μεϊμαράκης, προτίμησε προεκλογικά να "ξεχάσει" τις συνέπειες των capital controls έστω, την ώρα που και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ θεωρήθηκε ένα από τα πλέον "μελανά σημεία" και για λόγους ψυχολογίας στην οικονομία της αγοράς, επί των ημερών τους.

Ο Ετιέν ντε λα Μποεσί για τα όσα περιγράφω έως εδώ, στην "Πραγματεία περί εθελοδουλείας", που γράφτηκε το 16ο αιώνα, είναι σαν να εξηγεί την κοινωνική και πολιτική συμπεριφορά των Ελλήνων σήμερα!

«Η υποτέλεια», έγραφε ο Μποεσί, «ενισχύεται όταν οι άνθρωποι ανατρέφονται υπό καθεστώς υποταγής. Οι άνθρωποι έχουν εκπαιδευτεί να λατρεύουν τους άρχοντες, δηλαδή αυτούς που κατέχουν την εξουσία. Κι ενώ η ελευθερία έχει ξεχαστεί από τους πολλούς, υπάρχουν πάντα μερικοί που ποτέ δεν θα υποταχθούν. Και απ' αυτούς η εξαρτάται η πρόοδος του ανθρώπου.

Όταν κυριαρχεί η εθελοδουλεία, ακόμη και η μεγαλύτερη διαστροφή της ανθρώπινης φύσης, φαίνεται σαν κάτι το φυσιολογικό και το δεδομένο. Η κοινωνική ηθική της εθελοδουλείας δεν είναι παρά η κοινωνική ηθική του αλήτη. Κι ο αλήτης ξέρει μόνο να αρπάζεται από τις καταστάσεις, αδιαφορώντας για τις συνέπειες, αλλά και για όλους τους άλλους. Η πολιτική αδιαφορία και η αποθέωση της πάρτης μου είναι το raison d'etre της αλήτικης ηθικής». Κι αυτή δυστυχώς τείνει να κυριαρχήσει στην ελληνική κοινωνία.

«Αν τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν», έγραφε ο Μποεσί, «πρέπει κανείς να συνειδητοποιήσει το βαθμό στον οποίο τα θεμέλια της τυραννίας βρίσκονται στα εκτεταμένα δίκτυα των διεφθαρμένων ανθρώπων που ενδιαφέρονται για τη διατήρηση της τυραννίας». Κι αυτά τα έγραφε για τη Γαλλία του 16ου αιώνα, αλλά πείτε μου, στην Ελλάδα του 21ου αιώνα δεν ισχύουν;

Η παροιμία

Είναι προφανές, με το σχεδόν μισό του εκλογικού σώματος εκτός πολιτικής επιλογής, πως το νέο δεν έχει γεννηθεί ακόμη και το παλιό απλά επανατοποθετείται, με όρους που για την ώρα έχουν μόνο έναν πολιτικό παίκτη, τον Τσίπρα, να διαμορφώνει το σκηνικό του.

Υπάρχει μία παλιά παροιμία στη Ρούμελη, η μόνη που συνήθιζε να χρησιμοποιεί ο Θανάσης Κλάρας (πιο γνωστός ως Άρης) ως πρωτοκαπετάνιος του ΕΛΑΣ, που συνήθως ξέφευγε από τα ειωθότα του αυστηρού πολιτικού λόγου της τότε ηγεσίας του ΚΚΕ, όταν ήθελε να περιγράψει την ανοιχτή σε κάθε αποτέλεσμα αναμέτρηση, μεταξύ της δύναμης ισχύος (του κατακτητή ή της εγχώριας εξουσίας) και της δύναμης του λαού, όσο κι αν η πρώτη φάνταζε ως απόλυτος επικυρίαρχος: «Κι εσείς κακό χερόβολο, κι εμείς κακό δεμάτι». Καλά ξεμπερδέματα.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News