Όταν δέχεσαι πολιορκία, δεν πρέπει να βιαστείς να περάσεις στην αντεπίθεση. Πρέπει να παραμείνεις σε ετοιμότητα, για να δώσεις σκληρή μάχη, να υποδεχτείς με το δικό σου τρόπο, με τη δική σου άμυνα κι αφού δεχτείς την επίθεση, βλέποντας τα ελαττώματά της, περνάς στην αντεπίθεση την κατάλληλη στιγμή, γιατί μόνο τότε θα έχει νόημα, διότι η ανθεκτικότητα είναι το χαρακτηριστικό που θα είναι απαίτηση για να λειτουργήσει αποτελεσματικά και θετικά, δηλαδή με ελαχιστοποίηση του κόστους.
Του Γιώργου Σαχίνη
Η διαπραγμάτευση χρησιμοποιεί αυτές τις τεχνικές όταν είναι έντονο το πλαίσιο και κρίσιμη η κατάσταση. Έτσι είναι προτιμότερο να υπάρχει μια ασάφεια στις τελικές κινήσεις σου, γιατί αλλιώς είναι προβλέψιμες και αντιμετωπίσιμες από τον άλλον. Και σε στρατηγικό επίπεδο αυτό είναι τεράστιο λάθος.
Η χρήση του δημοψηφίσματος δεν είναι ένα νομικό διάβημα μόνο, αλλά κι ένα τέχνασμα που μπορεί να αξιοποιηθεί κατάλληλα για να μετατραπεί εκ των υστέρων και ως στρατήγημα. Αυτό, όμως, είναι θέμα χρόνου και το timing είναι πολύ σημαντικό. Η βιασύνη δεν έχει νόημα. Πρέπει ορθολογικά να εξετάσεις τις στρατηγικές συμπεριφορές για να ενεργοποιήσεις πολιορκητική αντίσταση, έτσι ώστε να εμφανιστεί ένα κέρδος, όπως ορίζεται στη θεωρία των παιγνίων του τύπου Pareto σε σχέση με Nash, όπως λέει ο φίλος μου, ο στρατηγικός σύμβουλος Νίκος Λυγερός.
Η διαδικασία μέσα στην οποία εισήλθαμε με τη θέλησή μας χρησιμοποιεί και το εξής νοητικό στρατηγικό σχήμα: άλλο παρουσίαση κι άλλο εμφάνιση. Πολλοί νομίζουν ότι είναι ταυτόσημες έννοιες, ενώ στη στρατηγική μπορούμε να κάνουμε μια διαφοροποίηση που είναι ουσιαστική. Άλλο να παρουσιάζεις ένα ενδεχόμενο κι άλλο να παρουσιάζεται ένα γεγονός. Στη στρατηγική της αποτροπής αξιοποιούμε το δυνητικό για να επηρεάσουμε την πραγματικότητα, λες και ενεργοποιούμε μια σκακιστική, υπερμοντέρνα προσέγγιση, που ελέγχει το κέντρο δίχως, βέβαια, να βρίσκεται στο κέντρο, ενώ η εμφάνιση στο κέντρο μπορεί να έχει δύσκολες επιπτώσεις λόγω των άμεσων πιέσεων.
Με αυτήν τη νοητική στρατηγική μπορούμε διαπραγματευτικά να ασκήσουμε μια πίεση τοπικά σε μερικά σημεία, για να γίνουν τροποποιήσεις που αποτελούν την αιχμή του δόρατος για τον ελληνικό λαό μέσα σ' ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο. Διότι κανείς δε θέλει να πάρει καμιά απόφαση πριν εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες. Στο δέντρο αποφάσεων υπάρχουν πολλά κλαδιά και φύλλα, που όχι μόνο δεν έχουν εξεταστεί, αλλά ούτε υπολογιστεί. Διότι αρχικά λειτουργούμε συμβατικά, μόνο που αυτό έχει τα όριά του στη στρατηγική. Τώρα βλέπουμε νέες μεθοδολογίες που τροποποιούν την κατάσταση για να εμφανιστεί ένα στρατηγικό μείγμα.
