Το "Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο", η ασπρόμαυρη ελληνική ταινία του 1955 σε σενάριο και σκηνοθεσία Αλέκου Σακελλάριου, “έκοψε” 126.530 εισιτήρια και ήλθε στην 2η θέση σε σύνολο 22 ταινιών που προβλήθηκαν.
Η σημερινή έκφανση της ταινίας, σε ασπρόμαυρη και έγχρωμη κοπή, κόβει εκατομμύρια εισιτήρια και χωρίς τους Παυλάρα (Βασίλη Αυλωνίτη) και Πετράκη (Μίμη Φωτόπουλο), αφού στους ρόλους τους με τις άδειες τσέπες, τα τρύπια παπούτσια και το βρακί πρωταγωνιστούμε οι ίδιοι.
Ζούμε με επιδόματα, τις συντάξεις των μαμάδων, μπαμπάδων, γιαγιάδων, παππούδων, που συμπληρώνουν το μισθό σε μία απορυθμισμένη αγορά γεμάτη παγίδες, μετράμε την ποσότητα των αγορών μας στο “καλάθι του νοικοκυριού”, η ακρίβεια κι ο πληθωρισμός της ακρίβειας τσακίζει, γυρίσαμε στο πατρικό για να εξοικονομήσουμε το ενοίκιο, ξεχάσαμε ακόμα και το όνειρο της εκδρομής γιατί οι διακοπές έφυγαν και ξέφυγαν ανεπιστρεπτί… Κάνουμε οφθαλμόλουτρο στην αγορά, βάζουμε βενζίνη 5ευρου και 10ευρου κι αν μη τι άλλο είμαστε ικανοποιημένοι που μπορούμε να ανταποκριθούμε και σε αυτό, ζεσταινόμαστε και κρυώνουμε ανάλογα με τον καιρό στο σπίτι γιατί η τιμή της ενέργειας δεν έχει πια τιμή, κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Είμαστε οι δεύτεροι φτωχότεροι στην Ευρώπη, λέει το ΙΝΕ - ΓΕΣΕΕ, αλλά με το οξύμωρο των Διεθνών Οίκων να μας αναβαθμίζουν, την ηγεσία της Ευρώπης να μας επαινεί για τις επιδόσεις μας, που όμως δεν έχουν να κάνουν με τη δική μας τάξη, καθώς οι πλούσιοι είναι πλούσιοι και οι φτωχοί είναι φτωχοί. Οι μεσαίοι στο Ζάλογγο.
** «Πάνε δεκαπέντε και πλέον χρόνια μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, που οι μισθοί στη χώρα μας εξακολουθούν να είναι καθηλωμένοι σε επίπεδα που δεν διασφαλίζουν ένα επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης για μεγάλο τμήμα των απασχολουμένων» δείχνει η έρευνα. Την περίοδο 2009-2024 ο μέσος ετήσιος πραγματικός μισθός στη χώρα μας μειώθηκε κατά 32,8%. Την περίοδο 2019-2024 η μείωση διαμορφώθηκε στο 1,1%, παρά την αύξηση του μέσου ετήσιου πραγματικού μισθού κατά 2,9% τη διετία 2023-2024.
…Η μειωμένη αγοραστική δύναμη μεγάλου τμήματος των εργαζομένων συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά τις συνθήκες διαβίωσής τους.
Το 2024 το ποσοστό σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης των μισθωτών ανήλθε στη χώρα μας στο 8,8%, έναντι 8% το 2023 και 3,8% στο σύνολο της ΕΕ. Αν και χαμηλότερο του αντίστοιχου το 2019, το ποσοστό αυτό είναι το δεύτερο υψηλότερο στην ΕΕ, με την Ελλάδα να καταγράφει καλύτερη επίδοση μόνο σε σύγκριση με τη Βουλγαρία.
Επιπλέον, το 2024 το ποσοστό των μισθωτών που δήλωναν στην Ελλάδα ότι αδυνατούν να ξοδέψουν ένα μικρό ποσό χρημάτων για τον εαυτό τους αυξήθηκε από 27,9% το 2023 στο 29,3%. Το αντίστοιχο ποσοστό για όσους δήλωναν ότι δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν τακτικά σε δραστηριότητες αναψυχής διαμορφώθηκε στο 23,5%.
Ενδεικτικό των υποβαθμισμένων συνθηκών διαβίωσης των μισθωτών είναι επίσης ότι το ποσοστό υποκειμενικής φτώχειας για τη συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα ανήλθε το 2024 στη χώρα μας στο 57,1%.
Η τιμή αυτή είναι με διαφορά η μεγαλύτερη στην ΕΕ και υπερβαίνει κατά 28,6 ποσοστιαίες μονάδες τη δεύτερη υψηλότερη, που καταγράφεται στη Βουλγαρία».
Τα παραπάνω στοιχεία, σε συνδυασμό με την υποβάθμιση των συνθηκών απασχόλησης και την απορρύθμιση κρίσιμων προστατευτικών θεσμών της αγοράς εργασίας, συνιστούν παράγοντες που συστηματικά υποσκάπτουν την ανθεκτικότητα της οικονομίας και τη διατηρησιμότητα των ρυθμών μεγέθυνσής της, λένε οι ειδικοί.
Ακόμα κι εκείνοι που δραστηριοποιούνται σε περιοχές όπου το πρόσημο τουλάχιστον αριθμητικά στον τουρισμό είναι θετικό, αντιλαμβάνονται από την δική τους εμπειρία πως πλέον αλλιώς μετράμε τα κουκιά. Οι εργαζόμενοι ξίνισαν και τσίνησαν με τις τακτικές της μπαγαποντιάς. Χιλιάδες αποχώρησαν κι όσοι έμειναν αντιμετωπίζουν προβλήματα με τις ώρες εργασίας, τα ρεπό, την ψηφιακή κάρτα, τις αποδοχές, το ταμείο ανεργίας.
Στο εμπόριο και στη μεταποίηση οι συνθήκες παραμένουν εξίσου δύσκολες. Περισσότερες οι υποχρεώσεις, μετρημένες οι πληρωμές όπως και οι εισπράξεις, χιλιάδες τα χρέη προς ασφαλιστικά ταμεία και φόρους. Αποτέλεσμα τα λουκέτα και οι χαμένες θέσεις εργασίας. Μία βόλτα άλλωστε στους εμπορικούς δρόμους της πόλης, εντός κι εκτός τειχών φανερώνει την κρίση, την ανέχεια, τη φτώχεια κι ενίοτε τη λατέρνα που σε πραγματικό χρόνο σουλατσάρει πάνω κάτω. Μόνο που σήμερα δεν φέρνει εικόνες μόνο από το παρελθόν του Ελληνικού κινηματογράφου και της φτωχής Ελλάδας…
