Τελικά για τίποτα δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι σε αυτή τη ζωή, ακόμα και για εκείνα που θεωρούσαμε κεκτημένα δεκαετιών, για να μην πω αιώνων. Αναφέρομαι φυσικά στη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, που έρχεται η κυβέρνηση με τον πιο επίσημο τρόπο, διά στάματος πρωθυπουργού, να προαναγγείλει την κατάργησή της ενόψει της επικείμενης συνταγματικής αναθεώρησης, η οποία κυριολεκτικά θα φέρει τα πάνω κάτω, καθώς, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, πολλά από τα συνταγματικά δικαιώματα που θεσπίστηκαν από το 1975, στα ξεκινήματα της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας και κατά τη διάρκεια μίας σειράς νέων αναθεωρήσεων μέχρι σήμερα, αναμένεται να μπουν στην... “κλίνη του Προκρούστη”.
Η προοπτική κατάργησης της μονιμότητας ξεκίνησε με αφορμή την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων, η οποία, απ’ ό,τι μαθαίνουμε, έδωσε πολλές αρνητικές κριτικές ως προς τον τρόπο λειτουργίας του ελληνικού δημόσιου τομέα. Εγώ θα πω ότι ήταν απολύτως αναμενόμενο, γιατί όλοι έχουμε αποκομίσει μία πικρή γεύση από τις δημόσιες υπηρεσίες και τον τρόπο που εξυπηρετούν στις συχνές συναλλαγές μας. Ακόμα και για ένα θέμα κυριολεκτικά πέντε λεπτών, πρέπει να ταλαιπωρηθείς ώρες, μπορεί και μέρες μέχρι τελικά να βρεις λύση. Η αλήθεια είναι ότι, όταν μπαίνεις σε δημόσια υπηρεσία για προσωπική σου υπόθεση, ένα σφίξιμο στο στομάχι το αισθάνεσαι, ενώ θα πρέπει να έχεις ιώβεια υπομονή για να αντέξεις αυτά που θα ακούσεις και αυτά που θα σε βάλουν να κάνεις μέχρι να βρεις λύση στο πρόβλημα που σε απασχολεί.
Όλα ετούτα τα γνωρίζει η κυβέρνηση; Βεβαίως και τα γνωρίζει, γι’ αυτό άλλωστε δε θα μπορούσε να αφήσει την ευκαιρία ανεκμετάλλευτη, μιας και τα χέρια της είναι για ακόμα μία φορά λυμένα με “δική μας” πάντα έγκριση. Έτσι, λοιπόν, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκίνησε τις διαδικασίες για να ρίξει ακόμα ένα απόρθητο “φρούριο”, αυτό της μονιμότητας στον δημόσιο τομέα. Μάλιστα, δίνοντας μας μία γεύση για όσα πρόκειται να ακολουθήσουν από ’δω και στο εξής, ανέφερε χαρακτηριστικά σε πρόσφατη δήλωσή του: «Θεωρώ ότι έχει έλθει η ώρα να αναθεωρήσουμε το άρθρο 103 του Συντάγματος, που καθιερώνει τη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, κατά την επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση, κάτι που θα αφορά σε όλους τους δημοσίους υπαλλήλους», για να τονίσει στη συνέχεια ότι «η μονιμότητα δεν μπορεί να λειτουργεί ως μία δύναμη αδράνειας. Αν έχουμε έναν δημόσιο υπάλληλο ο οποίος είναι ανεπαρκής για δομική και συστηματική ανεπάρκεια ως προς την απόδοσή του, σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα σε έναν προϊστάμενο να κάνει ό,τι πρέπει. Θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα της απομάκρυνσής του».
Ξέρω ότι πολλοί μετά από αυτήν την εξέλιξη θα αισθάνονται ικανοποιημένοι, ειδικά όλοι εκείνοι που αποδίδουν στους δημοσίους υπαλλήλους ένα σορό “κοσμητικά επίθετα”, όπως «τεμπελχανάδες», «κηφήνες», που πληρώνονται από τον ιδρώτα των φορολογουμένων, και άλλα πολλά. Όλοι, λοιπόν, αυτοί έχουν αναρωτηθεί ποτέ γιατί καθιερώθηκε η μονιμότητα στο Δημόσιο και γιατί μέχρι σήμερα αποτελεί επιτακτική ανάγκη αν θέλουμε να λέμε ότι έχουμε κράτος δικαίου; Για να συμβεί αυτό πρέπει πρώτα να κάνουν μία “βουτιά” στην Ιστορία και να πάνε στο μακρινό 1911, τότε που η πρώτη κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου θέσπισε και κατοχύρωσε τη μονιμότητα όλων των κρατικών υπαλλήλων. Για ποιο λόγο; Για να μπει ένα “φρένο” στην ασυδοσία του κράτους και των πολιτικών, που μέχρι τότε είχαν την απόλυτη δικαιοδοσία να διορίζουν και να εκβιάζουν με απόλυση για να αρπάζουν εύκολα την ψήφο από τον κάθε “κακομοίρη” που έπιανε δουλειά στο Δημόσιο και έτρεμε με την ιδέα μήπως αλλάξουν τα πράγματα και βρεθεί ξαφνικά αυτός και η οικογένειά του στον δρόμο.
Μπορείτε σήμερα να μαντέψετε τι θα συμβεί με την κατάργηση της μονιμότητας; Ένας που σκέφτεται λίγο πονηρά θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι οι εκάστοτε κυβερνώντες θα αποκτήσουν το πλεονέκτημα, απελευθερωμένοι από τις όποιες αναστολές είχαν στο παρελθόν (που δεν ήταν και πολλές), χωρίς κανέναν ενδοιασμό και με απίστευτο θράσος να διορίζουν τους κομματικούς τους στρατούς στην κρατική μηχανή, να ξεφορτώνονται μέσω της αξιολόγησης, η οποία θα λειτουργεί και με εκδικητικά χαρακτηριστικά, εκείνους που δεν είναι αρεστοί στο κόμμα και στους καλά βυσματωμένους και βεβαίως με μεγαλύτερη ευκολία θα μπορεί να προσεγγίσει την “πελατεία” του ο κάθε “αχυράνθρωπος” πολιτικάντης και να τους πετάει μέσα στα μούτρα «εγώ σας βόλεψα, ήρθα τώρα να εισπράξω τη χάρη που σας έκανα σε ψηφαλάκια».
Τι είπατε; Δεν ισχύει κάτι τέτοιο; Οι προθέσεις της κυβέρνησης είναι η εξυγίανση του Δημοσίου και η καλύτερή λειτουργία των υπηρεσιών του; Μένει να το δούμε...
Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι μετά την καθιέρωση του εξαήμερου στον ιδιωτικό τομέα, ήρθε και η σειρά των δημοσίων υπαλλήλων να ανατραπούν τα πάντα στις εργασιακές τους σχέσεις και άρα το σύνολο πλέον του εργατικού δυναμικού της χώρας, είτε απασχολείται στον ιδιωτικό, είτε στον δημόσιο τομέα, ζει κυριολεκτικά σε ένα καθεστώς εργασιακού μεσαίωνα, με ελάχιστα δικαιώματα.
Αντί επιλόγου, θα ήθελα να κάνω και μία αναφορά στον ΑΣΕΠ, ο οποίος έχει απωλέσει προ πολλού τον ρόλο του. Όλοι γνωρίζουμε ότι θα πραγματοποιηθεί φέτος ο δεύτερος γραπτός διαγωνισμός, ο οποίος διεξάγεται τη στιγμή που από τους 14.837 επιτυχόντες του πρώτου διαγωνισμού οι 10.000 σχεδόν παραμένουν ακόμα αδιόριστοι. Μιλάμε για τη μεγαλύτερη εξαπάτηση σε βάρος του επιστημονικού προσωπικού της χώρας και όλα αυτά για έναν και μοναδικό λόγο, επειδή για κάποιους εξακολουθεί διαχρονικά το κράτος να αποτελεί λάφυρο προκειμένου να διορίζουν τους ημέτερους και παράλληλα να ικανοποιούν τις κομματικές τους πελατείες. Αυτό σημαίνει ότι όποιοι επιλέξουν να μπουν στο ελληνικό Δημόσιο με τον ορθό τρόπο, υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν έχουν καμία απολύτως τύχη να το καταφέρουν. Εννοείται ότι οι επιτυχόντες του πρώτου διαγωνισμού θα πρέπει να συνεχίσουν τον αγώνα τους μέχρι την τελική τους δικαίωση και μέχρι να καθαρίσει εντελώς το ενοχλητικό “απόστημα” της διαφθοράς, που θέλει να τους κρατά εγκλωβισμένους.
