Σε μια κρίσιμη εποχή για τις θαλάσσιες γεωστρατηγικές ισορροπίες και τη βιώσιμη ανάπτυξη, η Ελλάδα επιλέγει - διά της αδράνειας - να αυτοακυρωθεί. Η κραυγή αγωνίας του νέου προέδρου του ΕΛΚΕΘΕ, δρ. Αριστομένη Καραγεώργη, στη συνέντευξή μας είναι σαφής και αποκαλυπτική: «Χωρίς ωκεανογραφικό, είσαι β' κατηγορίας». Και όμως, η Πολιτεία μένει αδρανής, αφήνοντας να χαθεί μία ανεπανάληπτη ευκαιρία για την ανανέωση του στόλου της χώρας στον τομέα της ωκεανογραφίας.
Η Ελλάδα, με πάνω από 13.000 χλμ. ακτογραμμής (13.676 χιλιόμετρα, για την ακρίβεια). Σαν να λέμε δηλαδή περίπου 22 φορές τη διαδρομή Ηράκλειο-Θεσσαλονίκη και τεράστια θαλάσσια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ότι τέλος πάντων έχουμε ορίσει), αδυνατεί να βρει 14 εκατομμύρια ευρώ για να εξασφαλίσει ένα νέο ωκεανογραφικό σκάφος. Όταν η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχει ήδη εγκρίνει τα 41 από τα 55 εκατομμύρια. Πέντε χρόνια πέρασαν και η δανειακή σύμβαση κινδυνεύει με ακύρωση. Είκοσι μέρες απέχει ο Ιούνιος, που για τη σύμβαση είναι κομβικής σημασίας.
Η ευκαιρία χάνεται και μαζί της χάνεται ένα εργαλείο που είναι ζωτικής σημασίας για την επιστήμη, την εθνική κυριαρχία, τη διπλωματία και την οικονομία. Πέντε χρόνια η προκαταβολή που έχει δώσει η ΕΤΕπ - 8 εκατομμύρια ευρώ - “κάθονται” στην τράπεζα και περιμένουν. Πέντε χρόνια ψάχνουν να βρουν υποτίθεται ένα “χρηματοδοτικό εργαλείο” για να εξοικονομήσουν 14 εκατ. ευρώ. Την ίδια ώρα που “σκορπάμε” ως κράτος πακτωλό χρημάτων σε διάφορους... σκοπούς.
Κι είναι να απορεί κανείς, δηλαδή, αν τελικά όλο αυτό γίνεται από αμέλεια, άγνοια ή επί σκοπού. Αντί η ελληνική Πολιτεία να υπερασπιστεί έμπρακτα τη θαλάσσιά της παρουσία, την οποία κατά τ’ άλλα στα λόγια διατρανώνει κάθε τρεις και λίγο, αρκείται σε λόγια και υπεκφυγές. Αφήνει το μοναδικό ωκεανογραφικό σκάφος ανοιχτής θαλάσσης, το “Αιγαίο”, να γερνάει και να υπολειτουργεί, με την ετήσια συντήρησή του να κοστίζει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ - χρήματα που δε διατίθενται από τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά από τα ίδια τα ερευνητικά προγράμματα του ΕΛΚΕΘΕ! Τρέχουν οι επιστήμονες να βρουν προγράμματα για να χρηματοδοτήσουν την έρευνά τους κι έχουν και τον “κουμπαρά” που πρέπει να γεμίσουν για να μπορεί να επιβιώσει το ΕΛΚΕΘΕ...
Άλλο κι αυτό... Πώς είναι δυνατόν το ίδιο το ελληνικό κράτος να αφήνει την επιστημονική του κοινότητα να καταρρέει κάτω από το βάρος της γραφειοκρατίας, της έλλειψης χρηματοδότησης και της εγκατάλειψης των βασικών υποδομών; Πώς είναι δυνατόν να επιβιώνει ένα ερευνητικό κέντρο με παγκόσμια αναγνώριση, όταν το 60% του προσωπικού του είναι συμβασιούχοι που ζουν με την αβεβαιότητα της επόμενης χρηματοδότησης;
Επανέρχομαι στο θέμα του ωκεανογραφικού. Η σιωπή και η αναβλητικότητα της Πολιτείας δεν είναι απλώς απογοητευτική, είναι εγκληματική.
Η Ελλάδα έχει ανάγκη από ένα νέο ωκεανογραφικό σκάφος. Όχι αύριο, σήμερα.
Αν η Πολιτεία συνεχίσει να αδιαφορεί, τότε η χώρα θα μείνει θεατής των εξελίξεων στις θάλασσές της. Και αυτό δεν είναι απλώς ένα ακόμα λάθος. Είναι μια ιστορική εθνική απώλεια που δε θα συγχωρεθεί εύκολα.
