Είδαμε λοιπόν χθες, με την ανακοίνωση του υπέρ - υπέρ - υπερπλεονάσματος από την στατιστική αρχή και την κυβέρνηση να ανακοινώνει την επιστροφή του... 1/11 αυτού του πλεονάσματος στον λαό της χώρας. Για την ακρίβεια του 1/22, αφού τα μισά θα πάνε στους... εργολάβους. Αυτά που όντως “επιστρέφονται”, δίνονται με τη μορφή επιδομάτων, την αγαπημένη μορφή κυβερνητικής πολιτικής - διότι που να τρέχεις τώρα να αναζητάς πολιτικές που να ωφελούν τον λαό, πετάς ένα επίδομα που ξέρουν από που έρχεται και σου λένε και ευχαριστώ.
Καταρχάς να δούμε τα δεδομένα και να δούμε τι θα μπορούσε να κάνει διαφορετικά η κυβέρνηση. Ξεκινώντας από το προφανές.
Τα υπερπλεονάσματα
Την τετραετία ΣΥΡΙΖΑ, τα συστημικά μέσα ενημέρωσης δεν περνούσε δεύτερη μέρα που να μην γράφουν για τα “ματωμένα πλεονάσματα”. Έκφραση την οποία την διάβασα χθες σε δύο (αριθμός: 2) σάιτ, μετρημένα. Τα οποία, ειρήσθω εν παρόδω, αν η μνήμη μου δεν με προδίδει, κινούνταν το ανώτερο κοντά στο 3% του ΑΕΠ. Και καθώς μέχρι και το 2018 η χώρα ήταν σε καθεστώς μνημονίων, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δε μπορούσε να αφαιρέσει κάποιον από τους νόμους που είχαν ψηφιστεί (και από την ίδια) οπότε ήταν υποχρεωμένη να εμφανίζει υπερπλεονάσματα. Συνέπεια αυτών των πλεονασμάτων, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ άφησε ένα ογκώδες δημοσιονομικό “μαξιλάρι” στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αφήνοντας της έτσι και “αέρα” για να “παίξει μπάλα”, δίχως να έχει να ανησυχεί να κάνει καβάντζες.
Βεβαίως στην εξαετία Μητσοτάκη, δεν αναιρέθηκε ούτε ένας μνημονιακός νόμος που έχει να κάνει με τα δημοσιονομικά. Παρέμειναν (και σε ορισμένες περιπτώσεις επεκτάθηκαν) οι υπέρ - υψηλοί συντελεστές ΦΠΑ, από τους υψηλότερους στην ΕΕ σε μια χώρα που είναι μία από τις δύο φτωχότερες της ΕΕ. Παρέμειναν όλοι οι ειδικοί φόροι, μακράν οι υψηλότεροι στην Ευρώπη στα καύσιμα και από τους υψηλότερους στα άλλα είδη όπου εφαρμόζονται.
Βεβαίως αξίζει να αναφερθεί και να σημειωθεί ότι παρότι η εισπραξιμότητα των φόρων είναι κολοσσιαία (και βεβαίως κυρίως των έμμεσων φόρων, η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό έμμεσων φόρων ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ) η κυβέρνηση δεν “καβαντζάρει” χρήματα. Αυτά φεύγουν... προς όχι - και - τόσο - άγνωστες κατευθύνσεις. Κυρίως σε φοροαπαλλαγές για πλούσιους (ποιος ξεχνά το επονείδιστο μέτρο της απαλλαγής από φόρο μεταβίβασης για τις περιουσίες 800.000 ευρώ, για παράδειγμα) και σε μειώσεις εργοδοτικών εισφορών (με αποτέλεσμα να φαλκιδεύεται το μέλλον των ασφαλιστικών ταμείων, αφού παρά τις μειώσεις των εισφορών, οι μισθοί παραμένουν σε τραγικά χαμηλά επίπεδα, τα χαμηλότερα της Ευρώπης). Και φυσικά σε συμβάσεις υπέρ των εθνικών μας εργολάβων.
Τι επιστρέφουν;
Το συνολικό κόστος των μέτρων που ανακοίνωσε χθες η κυβέρνηση, υπολογίζεται πολύ γενναιόδωρα στο 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Δηλαδή μισό δισ., αφού το άλλο μισό θα πάει στο ΠΔΕ δηλαδή στους εργολάβους. Και ούτε καν τα 500 εκ. δεν θα είναι τόσα, κυρίως διότι τα λεφτά για το “ενοίκιο δώρο” δεν θα είναι 230 εκατομμύρια, θα είναι πολύ λιγότερα (διότι δεν υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα περί το 85% των ενοικίων που δηλώνονται είναι πολύ λιγότερα από το πραγματικό ενοίκιο που πληρώνεται - συνήθως το 50%) και γιατί κατά την εκκαθάριση το 1.2 εκατ. των δικαιούχων συνταξιούχων, αναπήρων κλπ. θα βρεθούν πολύ λιγότεροι.
Πόσα μάζεψε η κυβέρνηση; 11.4 δισεκατομμύρια είναι φέτος τα “ματωμένα πλεονάσματα” (μην ξεχνάμε την ορολογία, ε;) της κυβέρνησης. Να το ξαναγράψουμε: 11.4 δισ. Εξ αυτών η κυβέρνηση θα “επιστρέψει” μισό δισ. στον κόσμο. Δηλαδή ούτε το 1/22. Τα υπόλοιπα θα πάνε... στις γνωστές (ολίγες κι εκλεκτές) τσέπες που πηγαίνουν πάντα.
Πώς θα μπορούσαν να τα επιστρέψουν;
Τα “ματωμένα πλεονάσματα” της κυβέρνησης θα μπορούσαν να επιστραφούν στην κοινωνία και να κάνουν μεγάλο καλό, αν γινόταν τα παρακάτω.
- Αν η κυβέρνηση άρχιζε να χρηματοδοτεί επαρκώς την δημόσια Υγεία και την δημόσια Παιδεία. Οι οποίες παίρνουν σήμερα οριακά περισσότερα χρήματα απ' ότι έπαιρναν το 2019, την ώρα που στην εξαετία που έχει παρέλθει, ο πληθωρισμός ήταν κοντά στο 20% σωρευτικά και την ώρα που όλο και περισσότερα χρήματα των φορολογούμενων τα δίνει η κυβέρνηση στους ιδιώτες επιχειρηματίες της Υγείας. Σχεδόν όλες οι μονάδες δημόσιας Υγείας υπολειτουργούν με προσωπικό ένα κλάσμα του απολύτως απαραίτητου, συνεχώς κλείνουν τμήματα και άλλα λειτουργούν χάρη στον ηρωισμό των εργαζόμενων. Με 2-2.5 δισ. ετησίως επιπλέον, που θα κατευθυνόταν στις πραγματικές ανάγκες της Υγείας (δηλαδή πρόσληψη προσωπικού, προμήθειες και μηχανήματα) θα λυνόταν το πρόβλημα αλλά... δεν προβλέπεται.
- Αν μειωνόταν οι ειδικοί φόροι και οι συντελεστές του ΦΠΑ. Η Ελλάδα έχει μεσοσταθμικά τους 5ους υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ στην Ευρώπη. Είναι τρομακτικά υψηλά, αν σκεφτείς ότι είμαστε η δεύτερη φτωχότερη χώρα της ΕΕ μετά την Βουλγαρία. Μια μείωση σειράς συντελεστών ΦΠΑ, που έχει γίνει σε χώρες που είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση οικονομικά ο κόσμος, είναι απαραίτητη. Οπως και η δραστική μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα, ο οποίος σήμερα μας κάνει να έχουμε την ακριβότερη βενζίνη στην ΕΕ. Φυσικά η κυβέρνηση αρνείται σθεναρά να το κάνει, αφού... αυτά φέρνουν τα υπερέσοδα, ΦΠΑ και ΕΦΚ.
- Μετά από 6 χρόνια και σωρευτικό πληθωρισμό 20%, είναι πλέον απολύτως απαραίτητο να τιμαριθμοποιηθεί η φορολογική κλίμακα. Δεν γίνεται να συνεχίζουμε να έχουμε αφορολόγητο και κλίμακες στα ίδια επίπεδα που είχαμε το 2019, όταν οι τιμές έχουν ανέβει 20% (περισσότερο στην πραγματικότητα) και οι αμοιβές 15% (σε ονομαστικές τιμές, πάντα). Η τιμαριθμοποίηση των φορολογικών κλιμάκων μόλις τον τελευταίο μήνα άρχισε να συζητείται στην κυβέρνηση. Αλλά ουδείς λέει κουβέντα για το αφορολόγητο. Μόνο για τα εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ μιλάνε! Η τιμαριθμοποίηση θα έπρεπε να είχε ήδη γίνει από πρόπερσι!
Τρεις τομείς που θα μπορούσαν να προσφέρουν πραγματικά στον κόσμο. Οι δύο τελευταίοι βεβαίως θα μείωναν τα φορολογικά έσοδα, τα οποία έχουν φθάσει σε ύψος - ρεκόρ στην ιστορία της Ελλάδας, τόσο ονομαστικά όσο και σε ποσοστό επί του ΑΕΠ. Και αυτό με μια κυβέρνηση που θέλει να λέγεται “φιλελεύθερη” είναι, αν μη τι άλλο, οξύμωρο.
