Το κινέζικο ρητό «σε καταριέμαι να ζήσεις σε ενδιαφέροντες καιρούς» δείχνει όλο και πιο επίκαιρο την τελευταία 35ετία. Ζούμε σε ενδιαφέροντες καιρούς και αυτό είναι... κακό. Για μας. Για τους ιστορικούς του μέλλοντος (αν υποθέσουμε ότι θα υπάρχει μέλλον για την ανθρωπότητα και ιστορικοί για να το καταγράψουν) είναι καλό, γιατί τίποτε πιο βαρετό από την καταγραφή της ιστορίας μιας “ήσυχης” και “σταθερής” περιόδου της ιστορίας. Και τίποτε πιο συναρπαστικό (άμα είσαι ιστορικός, τέλος πάντων) από μια περίοδο γεμάτη αλλαγές, αναταραχές και καθημερινές ανατροπές.
Σε μια τέτοια ιστορική περίοδο ζούμε, από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι σήμερα.
Δε θα κάνουμε ιστορική αναδρομή, δεν είναι αυτός ο στόχος του σημειώματος, άλλωστε. Το θέμα μας σήμερα είναι η “ακόμη νεότερη” τάξη πραγμάτων που προσπαθούν να επιβάλλουν τα μεγάλα συμφέροντα.
Ήδη από τις αρχές του 1990 έχουν επιβάλλει τη “νέα τάξη πραγμάτων”, που δεν έχει καμία σχέση με τη συνωμοσιολογική μπούρδα που κυκλοφορεί μεταξύ των ανά την υφήλιο ψεκασμένων, αλλά είναι απλά, καθαρά και ξάστερα η περίοδος της ΤΙΝΑ - There Is No Alternative - δηλαδή της απόλυτης και δίχως αμφισβητήσεις επικράτησης παγκόσμια του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού. Αυτό είναι (ή έστω, ήταν τότε) η “νέα τάξη πραγμάτων” και όχι οι μπουρδολογικές συνωμοσιολογίες, τις οποίες είναι πάρα πολύ πιθανό να κυκλοφόρησαν οι ίδιοι οι εμπνευστές της ΝΤΠ, προκειμένου να κατατάξουν υπό την ομπρέλα των ψεκασμένων συνωμοσιολόγων καθένα που μιλούσε για την (πραγματική) ΝΤΠ.
Αλλά αυτά είναι ιστορία. Πλέον... έρχεται η Ακόμη Πιο Νέα Τάξη Πραγμάτων. Την οποία θα ονομάσουμε “δημοκρατία των ηλιθίων”. Γιατί... αυτό ακριβώς είναι.
Ένας δυστοπικός κόσμος
Ο κόσμος της ΤΙΝΑ είναι μια δυστοπία. Ή, τέλος πάντων, εξελίσσεται σε μια δυστοπία κάθε μέρα που περνά. Η αρχική εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών προκάλεσε μια “έκρηξη πλούτου” και καθώς στα πρώτα στάδια υπήρχαν ακόμη πολιτικές αναδιανομής του πλούτου (απότοκο των κεϋνσιανών οικονομικών που εφαρμόζονταν μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1980) ένα τμήμα αυτού του πλούτου “ξέφυγε” και πήγε στα χέρια των μέσων τάξεων. Έκτοτε ωστόσο καθημερινά εφαρμόζονται και νέες αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις, που ακυρώνουν όλο το κεϋνσιανό οικοδόμημα και εξασφαλίζουν ότι από τον πλούτο που παράγεται, το 80% πηγαίνει στο πλουσιότερο 0,1% της κοινωνίας, το 15% στο επόμενο 10% και μόνο 5% σε όλους τους υπόλοιπους, στο 90% της κοινωνίας.
Η κοινωνία του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού είναι η κοινωνία όπου το 10% έχει όλο τον πλούτο και το 0,1% ελέγχει τα πάντα. Και το 90% έχει τα στοιχειώδη ή... ούτε καν αυτά.
Ωστόσο, η απληστία είναι η ισχυρότερη συμπαντική σταθερά. Οι δισεκατομμυριούχοι ποτέ δεν έχουν αρκετά, πάντα θέλουν περισσότερα. Και κυρίως θέλουν ΕΣΥ κι ΕΓΩ να έχουμε λιγότερα, ώστε να ξεχωρίζουν αυτοί, να είναι εκείνοι που αποφασίζουν για τα πάντα και θα επιβάλλουν τη θέλησή τους σε μας. Έτσι καθημερινά εντέλλουν τα ενεργούμενά τους, τους συστημικούς πολιτικούς, να κάνουν περισσότερες μεταρρυθμίσεις, που θα μεταφέρουν περισσότερο πλούτο στα άπληστα χέρια τους. Και αυτοί υπακούν, αφού... αυτή είναι η δουλειά τους.
Αυτός είναι ο κόσμος που έχουν δημιουργήσει αντάμα κεντροδεξιά και κεντροαριστερά. Και όλα τα κόμματα του πολιτικού κατεστημένου, μαζί δηλαδή συντηρητικοί, σοσιαλδημοκράτες, φιλελεύθεροι και πράσινοι. Μια ιδιαίτερα προφανής και ολοφάνερη εφαρμογή αυτής της πρακτικής είναι ορατή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που εδώ και δύο δεκαετίες έχει ακριβώς αυτές τις δυνάμεις να δουλεύουν μαζί, με σημειακές μόνο διαφορές και αυτές... στους τύπους.
Έχουμε γράψει ξανά ότι αυτή η ομόνοια των κύριων πολιτικών δυνάμεων στην εξυπηρέτηση του συμφέροντος μόνο της ανώτατης (και λίγο της ανώτερης) τάξης, οδηγεί σε ένα «κενό εκπροσώπησης». Και αυτό το κενό το σύστημα το κάλυψε με τη δική του εναλλακτική, την άκρα δεξιά.
Ο εφιάλτης του μέλλοντός μας
Με την Αριστερά (την κανονική, όχι τη γιαλαντζί σοσιαλδημοκρατία) να έχει δυσφημιστεί με τρόπο που δεν επιτρέπει ανάκαμψη, το σύστημα θέλησε να προσφέρει μια “ασφαλή” (για τους ίδιους τους πλουτοκράτες) εναλλακτική. Και έφερε στο προσκήνιο την άκρα δεξιά. Τα “φαντάσματα” του Χίτλερ και του Μουσολίνι είναι εδώ και κυκλοφορούν ανάμεσά μας. Και όχι ως ζόμπι, αλλά ως... ολοζώντανοι ταγοί, έτοιμοι να αναλάβουν την εξουσία και να συνεχίσουν το έργο που μέχρι τώρα έφεραν εις πέραν οι προαναφερθείσες πολιτικές δυνάμεις.
Η ακροδεξιά είναι ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός στα άκρα. Δίχως κανένα δημοκρατικοφανή φερετζέ. Είναι η πιο χυδαία και “στα μούτρα σου” εφαρμογή των αντιλαϊκών πολιτικών, καλυμμένες μόνο πίσω από ένα αραχνοΰφαντο πέπλο μιας ρητορικής που ακούγεται θελκτική στα αφτιά των πολιτικά αγράμματων, των ηλιθίων και των απελπισμένων. Και αυτές οι κατηγορίες ψηφοφόρων έχουν γίνει κρίσιμη μάζα σε πολλές χώρες και έχουν φέρει τη φαύλη και χυδαία ακροδεξιά στην εξουσία.
Ταυτόχρονα σε κάποιες περιπτώσεις οι δισεκατομμυριούχοι κουράστηκαν να ελέγχουν τα πάντα πίσω από τις κουΐντες και αποφάσισαν να βγουν μπροστά και να κλέψουν την παράσταση με τα καμώματά τους. Ο Τραμπ ήταν πρωτοπόρος, κέρδισε εκλογές, έγινε πρόεδρος με μια ρητορική που κυριολεκτικά απευθύνεται σε ηλίθιους. Και το ξανάκανε. Παρέα με τον πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου, ο οποίος, έτσι για το μεράκι, έριξε και έναν ναζιστικό χαιρετισμό. Μπας και δεν είχαμε καταλάβει τι είναι.
Και από κάτω οι οπαδοί του Τραμπ να επευφημούν τον... χιτλερίσκο. Αλλά αυτοί είναι οι ψηφοφόροι που δημιουργεί αυτό το σύστημα: ηλίθιοι. Η “δημοκρατία των ηλιθίων” αυτοκαταστρέφεται λοιπόν. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, η κρίσιμη μάζα των ηλιθίων έχει φέρει στην κυβέρνηση ακροδεξιούς. Και θα φέρει και σε άλλες - όσο το σύστημα αποθρασύνεται, όσο οι αντιλαϊκές πολιτικές συνεχίζονται, όσο ο λαός μπαίνει στο περιθώριο, τόσο θα θεριεύουν οι δήθεν αντισυστημικές δυνάμεις της άκρας δεξιάς. Οι οποίες τελικά εφαρμόζουν ακόμη πιο αντιλαϊκές πολιτικές, αλλά... με “αντισυστημική” (αν είσαι ηλίθιος) ρητορική.
Κι ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται, καθώς η δημοκρατία των ηλιθίων... τρώει τις σάρκες της και αυτοκαταστρέφεται, βορά στην απληστία των ολίγων που τα ’χουν όλα και θέλουν ακόμη περισσότερα.
