Τίθεται σε εφαρμογή το σχέδιο του υπουργείου Παιδείας για τη μετατροπή ορισμένων σχολικών μονάδων, 22 στον αριθμό, σε Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία (ΔΗΜΩΣ). Το πρόγραμμα είναι υπό την αιγίδα του Ιδρύματος Ωνάση και στόχο έχει τη μετατροπή των μονάδων που εντάσσονται στο πρόγραμμα σε πρότυπα σχολεία. Στόχος είναι, σύμφωνα με όσα διαμηνύει το υπουργείο, η ποιοτική αναβάθμιση των υποδομών και παράλληλα η αναβάθμιση του εκπαιδευτικού προγράμματος.
Παρ’ όλα αυτά, η συγκεκριμένη ενέργεια δεν έχει γίνει αποδεκτή από ένα μεγάλο κομμάτι της εκπαιδευτικής κοινότητας, η οποία ουσιαστικά κάνει λόγο για υποβάθμιση του δημόσιου χαρακτήρα της Παιδείας, μετά από πολλές δεκαετίες. Το στοιχείο που έχει προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις είναι ότι τον καθοριστικό λόγο για τη λειτουργία των πρότυπων σχολικών μονάδων θα έχουν τα ιδιωτικά συμφέροντα, τα οποία θα μπορούν να παρεμβαίνουν άμεσα στη διαμόρφωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, στις προσλήψεις του προσωπικού και φυσικά στην επιλογή της διοίκησης.
Οι αναφορές περί ταξικών διαφορών
Επίσης, για την εισαγωγή στα Ωνάσεια πρότυπα σχολεία οι μαθητές θα πρέπει να δίνουν εξετάσεις, κάτι που απαιτεί κόπο από τους ίδιους, πυροδοτώντας παράλληλα έναν έντονο ανταγωνισμό. Πολλοί είναι εκείνοι που κάνουν λόγο για ένα σύστημα διακρίσεων, το οποίο αποκλείει τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών που δεν μπορούν να συναγωνιστούν εκείνα που οι οικογένειές τους φροντίζουν, ήδη, από τα πρώτα μαθητικά τους χρόνια να τους παρέχουν μία επιμελημένη εκπαίδευση, που τους δίνει τη δυνατότητα να διεκδικήσουν με μεγαλύτερες αξιώσεις την είσοδό τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Μάλιστα, στην περίπτωση της πόλης του Ηρακλείου, η μετατροπή σε Ωνάσεια σχολεία του 9ου Γυμνασίου και του 10ου Λυκείου στα Δειλινά, μία περιοχή κατεξοχήν λαϊκή, που οι γονείς παλεύουν καθημερινά για το μεροκάματο προσπαθώντας να εξασφαλίσουν με “νύχια και με δόντια” τα απαραίτητα για την αξιοπρεπή ανατροφή των παιδιών τους, ανάμεσά τους και τη μόρφωσή τους, από κάποιους θεωρείται πρόκληση να λειτουργεί ένα σχολείο στην περιοχή τους που θα έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός κολεγίου.
Η ΕΛΜΕ Ηρακλείου για τον λόγο αυτό έβγαλε σχετική ανακοίνωση, κάνοντας λόγο για κατηγοριοποίηση των μαθητών με ταξικά χαρακτηριστικά, ενώ τονίζει ότι στα Ωνάσεια σχολεία δε θα μπορούν να πάρουν μέρος μαθητές της περιοχής, καθώς οι γονείς τους δύσκολα θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στο κόστος προετοιμασίας των εξετάσεων. Είναι, βέβαιο, ότι πολλά παιδιά θα αναγκαστούν να μετακινηθούν σε κοντινά δημόσια σχολεία, σίγουρα πιο μακριά από τη γειτονιά και τους φίλους τους.
Η ανακοίνωση
Συγκεκριμένα, στην ανακοίνωση αναφέρονται τα παρακάτω: «Τη Δευτέρα 20 Γενάρη 2025, μετά από πρόσκληση της ΕΛΜΕ Ηρακλείου, πραγματοποιήθηκε ενημερωτική συνάντηση στις εγκαταστάσεις των δύο σχολικών μονάδων (9ο Γυμνάσιο και 10ο ΓΕ.Λ.) των Δειλινών, ως πρώτη αντίδραση στις εξαγγελίες της κυβέρνησης της Ν.Δ. να μετατραπούν σε Ωνάσεια σχολεία.
Στην ενημέρωση συμμετείχαν τα σωματεία των εκπαιδευτικών (ΕΛΜΕ Ηρακλείου και ΣΕΠΕ “Δ. Θεοτοκόπουλος”), η Ένωση Γονέων Μαθητών Δήμου Ηρακλείου, οι γονείς των σχολείων 9ο Γυμνάσιο και 10ο ΓΕ.Λ. των Δειλινών και εκπαιδευτικοί από τους συλλόγους διδασκόντων, προκειμένου να ανταλλάξουμε απόψεις για την απόφαση του ΥΠΑΙΘΑ να μετασχηματίσει 22 σχολεία της χώρας σε Ωνάσεια σχολεία. Συνολικά όλοι οι φορείς, εκπαιδευτικοί και γονείς εκφράζουμε την αντίθεσή μας στα σχέδια της κυβέρνησης και του υπουργείου Παιδείας, καθώς με τη δημιουργία των Ωνάσειων σχολείων:
1. Δημιουργούνται σχολεία πολλών κατηγοριών, διαχωρίζοντας ταξικά τα παιδιά με βάση το οικονομικό και μορφωτικό τους υπόβαθρο.
2. Ανοίγει ο δρόμος για την είσοδο των ιδιωτών στα σχολεία τόσο για να εκμεταλλευτούν τις υποδομές τους, όσο και την παρέμβασή τους στο εκπαιδευτικό περιεχόμενο.
3. Στα Ωνάσεια σχολεία δε θα έχουν πρόσβαση οι μαθητές της περιοχής, καθώς η εισαγωγή θα γίνεται με εξετάσεις, με πολύ υψηλό κόστος προετοιμασίας, που δε θα μπορεί να ανταποκριθεί η πλειοψηφία των γονιών.
4. Καταργούνται οι οργανικές θέσεις των εκπαιδευτικών που υπηρετούν στα σχολεία αυτά και επιλέγονται εκπαιδευτικοί με το προσοντολόγιο και τα κριτήρια των πρότυπων σχολείων. Έτσι, υποβαθμίζονται ακόμα περισσότερο τα πτυχία των εκπαιδευτικών και πετιούνται στον... κάδο των αχρήστων τόσο η πολυετής πείρα των εκπαιδευτικών, όσο και η προσπάθειά τους να μορφώσουν όλα τα παιδιά ανεξάρτητα από το οικονομικό τους υπόβαθρο. Βαθιά πιστεύουμε στις δυνατότητες κάθε παιδιού να βρει τη θέση του στην κοινωνία και να προσφέρει».
Πώς θα διοικούνται τα ΔΗΜΩΣ
Ισχυρή θα είναι η διοίκηση των Ωνάσειων σχολείων, ελέγχοντας την πιστή εφαρμογή των προγραμμάτων σπουδών. Πολλοί είναι εκείνοι που ταυτίζουν το διοικητικό μοντέλο με αυτό μίας εταιρείας. Ειδικά, το δίκτυο των ΔΗΜΩΣ θα διοικείται από εννεαμελή επιτροπή, στην οποία πέντε μέλη θα ορίζονται από το υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού με απόφαση του αρμόδιου υπουργού. Τα υπόλοιπα τέσσερα μέλη υποδεικνύονται από το Ίδρυμα Ωνάση.
Την ευθύνη για την καθημερινή λειτουργία των ΔΗΜΩΣ θα έχουν α) ο διευθυντής/διευθύντρια, β) ο υποδιευθυντής/υποδιευθύντρια και γ) ο Σύλλογος Διδασκόντων. Οι σχολικές μονάδες που εντάσσονται στο δίκτυο υπάγονται διοικητικά στην οικεία Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Πώς θα λειτουργούν τα ΔΗΜΩΣ
Η φοίτηση θα είναι απολύτως δωρεάν. Τα ΔΗΜΩΣ θα ακολουθούν το πρόγραμμα των Πρότυπων Σχολείων, δίνοντας έμφαση στις Ανθρωπιστικές, Θετικές και Κοινωνικές Επιστήμες, στις Καλές Τέχνες, στην Ψηφιακή Παιδεία και στη συναισθηματική και κοινωνική νοημοσύνη. Για την επίτευξη των στόχων, εκτός από το ωρολόγιο πρόγραμμα που ισχύει για τα Πρότυπα Σχολεία, θα λειτουργούν Όμιλοι και Σύνολα, με πρόσθετα αντικείμενα στις Θετικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες, στις Γλώσσες, στην Τέχνη, στον Πολιτισμό και στον Αθλητισμό. Στους Ομίλους θα πραγματοποιούνται καινοτόμες δράσεις, ενισχυτική διδασκαλία και προετοιμασία για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις.
Η συμμετοχή των μαθητριών και μαθητών στους Ομίλους και στα Σύνολα θα είναι υποχρεωτική για τουλάχιστον 10 εκπαιδευτικές ώρες εβδομαδιαίως, καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς.
Θα αλληλοεπιδρούν τα ΔΗΜΩΣ με τα υπόλοιπα δημόσια σχολεία της περιοχής;
Στόχος είναι η ώσμωση που θα βοηθήσει συνολικά στην αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης. Στους Ομίλους και στα Σύνολα μπορούν να συμμετέχουν και μαθητές άλλων δημόσιων σχολικών μονάδων της ίδιας γεωγραφικής περιοχής, κατόπιν αίτησης και έγκρισής τους από τον διευθυντή των ΔΗΜΩΣ.
Πώς θα εισάγονται οι μαθήτριες και οι μαθητές στα ΔΗΜΩΣ
Η εισαγωγή των μαθητών στην Α’ Γυμνασίου και στην Α’ Λυκείου θα γίνεται με παρόμοια διαδικασία που ισχύει και για τα Πρότυπα Σχολεία, με συμμετοχή σε γραπτές εξετάσεις (τεστ) γνώσεων και δεξιοτήτων.
Το εκπαιδευτικό προσωπικό των ΔΗΜΩΣ θα επιλέγεται επίσης με παρόμοια διαδικασία που ακολουθείται για το εκπαιδευτικό προσωπικό των Πρότυπων Σχολείων.
