Κώστας Σημίτης. Είχα απορήσει που στην ονοματολογία για τη διαδοχή στη θέση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας ακούστηκε το όνομα του Ευάγγελου Βενιζέλου και όχι του Κώστα Σημίτη.
Από τον Ευάγγελο, το όνομα και το πρόσωπο του εκλιπόντα πρωθυπουργού φαντάζει πιο αναγνωρίσιμο, αν όχι και πιο αποδεκτό σε διεθνές επίπεδο. Ήρθε πάντως η αιφνίδια εξέλιξη να βάλει στη θέση της τη σκέψη μου.
Και μένει μετέωρη η απορία μου όσο διαβάζω προτάσεις διαφόρων πολιτικών παραγόντων και εκπροσώπων κομμάτων. Ποια είναι τελικά τα προσόντα που πρέπει να διαθέτει ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας για να επιλεγεί; Ποιος είναι ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας, για να δούμε αν υπάρχει και κάποιος που να ανταποκρίνεται σε αυτήν την εικόνα.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας (αρχ. ελλ. προ- + έδρα) είναι ο αρχηγός ενός κράτους και τυπικά ο πρώτος πολίτης του. Είναι ο “φύλακας” του Συντάγματος μίας χώρας, διότι προσυπογράφει τους νόμους, οι οποίοι είναι σύμφωνοι με το Σύνταγμα ή τους καταργεί, εάν σύμφωνα με το Σύνταγμα είναι αντισυνταγματικοί. Στην Προεδρική Δημοκρατία ο Πρόεδρος είναι ταυτόχρονα και αρχηγός της κυβέρνησης. Αντίθετα, στην Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, όπως είναι η Ελλάδα, δεν έχει ουσιαστικές πολιτικές αρμοδιότητες.
Το λήμμα δε μας βοηθάει και πολύ να καταλάβουμε, να καταλάβω δηλαδή εγώ και κάποιοι άλλοι άνθρωποι που έχουμε την ίδια απορία.
Άρα πρέπει να γνωρίζει το Σύνταγμα και τους νόμους για να τους υπηρετεί. Αυτό ως ελάχιστη προϋπόθεση και καθετί παραπάνω να έρχεται να προσθέσει αξία σε κάθε ενδεχόμενο υποψήφιο.
Άρα ο Ευάγγελος ως συνταγματολόγος καλύπτει την ελάχιστη αυτή προϋπόθεση, αλλά και το γεγονός ότι στην κυβερνώσα παράταξη, που φέρει το βάρος της στήριξης της όποιας υποψηφιότητας, δε φαντάζει ως “πολύ ΠΑΣΟΚΟΣ”. Είναι πολιτικά εγγύτερος, από τη στιγμή που τα δικά της “εξαπτέρυγα” αποφάσισαν να κρατήσουν αγεφύρωτες αποστάσεις, στερώντας από τον πρωθυπουργό την επιλογή ενός προσώπου που θα μπορούσε να ενισχύσει την κομματική του συνοχή.
Από Σύνταγμα κλείσαμε. Από συμβολισμό όμως;
Μας αφορά το τι μπορεί να συμβολίζει ο υποψήφιος για τον ελληνικό λαό; Είτε το τι απήχηση μπορεί να έχει η συγκεκριμένη προσωπικότητα στο εξωτερικό; Αν θα μπορεί να αποτελεί σύμβολο της προάσπισης των εθνικών συμφερόντων της χώρας. Να μπορεί να μιλάει για τα εθνικά συμφέροντα της χώρας. Ίσως να τα έχει υπηρετήσει κιόλας; Ίσως να πρέπει να γνωρίζει τους βασικούς συνομιλητές σε αυτή τη χρονική συγκυρία της όξυνσης του αναθεωρητισμού και των πολεμικών συρράξεων; Μήπως στην ελληνική πολιτική σκηνή υπάρχει πρόσωπο που να έχει αντίληψη της διεθνούς κατάστασης; Που να έχει βρεθεί σε κάθε γωνιά του κόσμου και να αποτελεί ήδη συνομιλητή όλων των σημαντικών προσωπικοτήτων; Μα, δεν ξέρουμε κανένα στην Ελλάδα με τέτοια εμβέλεια. Δεν πειράζει, μπορεί να ξέρουν οι ξένοι.
Ναι, αλλά το θέμα είναι να μην τους ξέρει και πολύ, να μην έχει και δική του άποψη, μην τον παρα-αναγνωρίζουν ως συνομιλητή. «Έχουμε γι’ αυτόν τον σκοπό πρωθυπουργό». Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να είναι «πολλά σκαλοπάτια πιο κάτω από τη δική του εμβέλεια».
Είναι πολλά σκαλοπάτια κάτω ο Ευάγγελος; Σίγουρα μπορεί να διαχειριστεί τον ρόλο με σοβαρότητα, για εσωτερική κατανάλωση. Για εξωτερική θα περνούσε χωρίς να “ακουμπήσει”.
Μένει και το ερώτημα: Οι Έλληνες πολίτες τι θα βλέπουν όταν αντικρίζουν τον Πρόεδρο της δικής τους Δημοκρατίας; Πρέπει να νιώθουν ότι τον σέβονται, ότι εκπροσωπεί αυτά που οι ίδιοι πιστεύουν. Όμως αυτή τη στιγμή δε νιώθουν ότι σέβονται κανένα. Νιώθουν ότι όλο το πολιτικό σύστημα είναι σαθρό, ότι κανείς δεν είναι άξιος να εκπροσωπεί την Ελλάδα σε αυτό το επίπεδο. Δεν μπορούν να αναγνωρίσουν σε αυτόν τον ρόλο κανένα που να νιώθουν ότι έχει “προδώσει” τους ίδιους και τη χώρα. Γιατί είναι πιο προδότης αυτός που οι “κακοί και επονείδιστοι” ξένοι παράγοντες θεωρούν ότι δε συμβάδισε μαζί τους όταν έπρεπε η Ελλάδα να περάσει τις “συμπληγάδες” των μνημονίων, αλλά ήταν περισσότερο πατριώτες αυτού που συνεργάστηκαν μαζί τους, όπως και ο Ευάγγελος.
Δε συνεχίζω τη σκέψη μου, γιατί σε λίγο όποιος κάνει συνειρμούς θα “χοχλακίσει” σαν τα τελώνια όταν τα πετυχαίνει ο αγιασμός των Θεοφανίων, βοήθειά μας.