Η εικόνα των εκατοντάδων οχημάτων που εγκλωβίστηκαν προ μερικές ημέρες στον δρόμο προς το χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού προκαλεί αντίθετα συναισθήματα. Σύμφωνα με την Ελληνική Αστυνομία, η κυριότερη αιτία του “κυκλοφοριακού εμφράγματος” ήταν η απώλεια ισχύος σε ηλεκτρικά οχήματα που έκλεισαν τον δρόμο.
Αυτό το γεγονός έγινε η αφορμή για να “πάρουν φωτιά” τα πληκτρολόγια των επικριτών της αυτοκίνησης και στη συνέχεια των υποστηρικτών της. Ας προσπαθήσουμε όμως να δούμε λίγο πιο ψύχραιμα και σοβαρά το μέλλον της αυτοκίνησής μας, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δρομολογήσει σε μερικά χρόνια -το 2035- τον τερματισμό της χρήσης ορυκτών καυσίμων στα οχήματα εντός της επικράτειας των χωρών-μελών της.
Αυτή η απόφαση αποτελεί ένα σημαντικό ορόσημο στη μάχη για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Όμως, αυτό δημιουργεί προκλήσεις για τη βιομηχανία και τους καταναλωτές, καθώς απαιτεί επενδύσεις σε υποδομές φόρτισης, ανακύκλωση μπαταριών και ανασχεδιασμό των μοντέλων παραγωγής.
Το αφήγημα υπέρ των κινητήρων εσωτερικής καύσης
Μια σημαντική μερίδα της κοινωνίας και της βιομηχανίας αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό την προοπτική της ηλεκτρικής αυτοκίνησης. Τα ορυκτά καύσιμα και οι κινητήρες εσωτερικής καύσης αποτελούν μέρος της καθημερινότητας για δεκαετίες. Η εμπειρία της αυτοκίνησης με συμβατικούς κινητήρες περιλαμβάνει σημαντικά πλεονεκτήματα:
* Μεγάλη αυτονομία: Τα συμβατικά οχήματα προσφέρουν μεγάλη εμβέλεια με ένα γέμισμα καυσίμου. Εκτός αυτού ο χρόνος γεμίσματος υγρών καυσίμων είναι ακόμα σημαντικά μικρότερος σε σχέση με την πιο γρήγορη φόρτιση ηλεκτρικού οχήματος.
* Ευρύτερη λειτουργικότητα: Οι κινητήρες εσωτερικής καύσης λειτουργούν αξιόπιστα σε διαφορετικές καιρικές συνθήκες, κάτι που τα ηλεκτρικά οχήματα ακόμα δυσκολεύονται να πετύχουν.
* Βιομηχανικό οικοσύστημα: Η βιομηχανία που στηρίχθηκε στους κινητήρες αυτούς έχει επεκταθεί σε πολλούς τομείς, από τις μεταφορές μέχρι τον αθλητισμό και την καινοτομία. Τα ορυκτά καύσιμα έγιναν κυριολεκτικά η κινητήρια δύναμη που ώθησε τις τεχνολογίες, την ανθρώπινη δραστηριότητα στο εμπόριο, τις μεταφορές αλλά και στον αθλητισμό.
* Η εμπειρία χρήσης: Η τεχνολογία που γνωρίζουν οι πολίτες δεν πρόκειται να εγκαταλειφθεί εύκολα αφού είναι μέρος της εμπειρίας της ζωής των μεγαλύτερων αλλά και μέρος της γνώσης των νεότερων. Επιπλέον, τα ορυκτά καύσιμα προσφέρουν μια εξαιρετική υποδομή που έχει αναπτυχθεί σε όλη την Ευρώπη, καθιστώντας δυσκολότερη τη μετάβαση σε νέες τεχνολογίες.
Ο ρόλος των ηλεκτρικών οχημάτων
Οι υποστηρικτές των ηλεκτρικών οχημάτων υπογραμμίζουν ότι η κλιματική κρίση κάνει αναγκαία τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση. Με κύρια επιχειρήματα:
* Μείωση ρύπων: Τα ηλεκτρικά οχήματα συμβάλλουν στην περιορισμένη εκπομπή ρύπων και στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα.
* Προσαρμοστικότητα: Οι τεχνολογίες μετασχηματίζουν την ανθρώπινη ζωή, όπως φάνηκε με την εισαγωγή των έξυπνων τηλεφώνων. Η ηλεκτρική αυτοκίνηση θεωρείται ότι θα υποστηρίξει την προσαρμογή στις απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής.
Μακροπρόθεσμα οφέλη: Παρά τις δυσκολίες αρχικής προσαρμογής, η ηλεκτροκίνηση θα οδηγήσει σε οικονομικές και περιβαλλοντικές ωφέλειες. Οι εταιρείες επενδύουν σε καινοτομίες που σχετίζονται με την ανακύκλωση μπαταριών και τη βελτίωση της αποδοτικότητας των υποδομών.
Οι αντίθετες φωνές και οι θεωρίες συνωμοσίας
Πολλοί μεσήλικες χαρακτηρίζουν τα ηλεκτρικά οχήματα “υπολογιστές με τροχούς” ή “laptop με καθίσματα”, πιστεύοντας ότι η μετάβαση γίνεται βίαια. Ενισχύουν τη θέση αυτή με τα εξής:
* Κενά στις διαδικασίες: Υποστηρίζουν ότι δεν έχει διαμορφωθεί σχεδιασμός για τη διαχείριση αποβλήτων, όπως οι μπαταρίες, που μπορεί να αποβούν πιο επικίνδυνες περιβαλλοντικά.
* Αρνητική φήμη: Η πρώτη εμπειρία με ηλεκτρικά οχήματα υπονομεύει την αποδοχή τους. Η περιορισμένη διαθεσιμότητα σταθμών φόρτισης και η αβεβαιότητα για την αντοχή των μπαταριών ενισχύουν την καχυποψία.
Οργανωμένα συμφέροντα: Αναφέρονται θεωρίες ότι η αντίδραση προέρχεται από τη βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων, που προσπαθεί να προστατεύσει τα οικονομικά της συμφέροντα.
Το ζήτημα δεν είναι η κατεύθυνση αλλά η διαδρομή
Η μετάβαση στην ηλεκτρική αυτοκίνηση είναι μονόδρομος, αλλά το άλμα είναι μεγάλο και η διαδικασία μάλλον θυμίζει ένα μεγάλο μποτιλιάρισμα όπως αυτό στον Παρνασσό, αφού δίνει την εντύπωση ότι γίνεται στο πόδι, χωρίς επαρκή σχεδιασμό.
Ο ανταγωνισμός, από υγιές κίνητρο έχει μετατραπεί σε δυνάστη που αναγκάζει τις εταιρείες σε διαρκή αγώνα δρόμου με αποτέλεσμα να κυκλοφορούν προϊόντα που δεν είναι έτοιμα για χρήση, δημιουργώντας αρνητικές εντυπώσεις και εμπειρίες.
Η εμπιστοσύνη του κοινού στην ηλεκτρική αυτοκίνηση θα κερδηθεί μόνο μόλις αυτή γίνει εμπειρία ζωής. Το ταξίδι είναι μακρύ και απαιτεί συντονισμό και αντοχές.
Εξάλλου όπως φαίνεται και από την ετήσια έκθεση της Exxon Mobil, μέχρι το 2050 τα ορυκτά καύσιμα θα εξακολουθούν να αποτελούν περισσότερο από το 50% του ενεργειακού μίγματος που απαιτεί η ανθρωπότητα. Αυτή η πρόβλεψη δείχνει ότι, παρά την αυξανόμενη διάδοση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τα ορυκτά καύσιμα παραμένουν ζωτική συνιστώσα της παγκόσμιας ενεργειακής ασφάλειας για πολλά χρόνια ακόμα.
Μέχρι τότε, η αυτοκίνηση φαίνεται ότι θα συνεχίσει να βρίσκεται μέσα στα καυσαέρια των παλιών της συνηθειών.
