Η κυρίαρχη τάξη της Ελλάδας ανέκαθεν μοιραζόταν - ως προς τις “συμπάθειές” της - μεταξύ του κέντρου και της Δεξιάς. Φυσικά η Δεξιά ήταν η βασική πολιτική της έκφραση, αλλά ουδέποτε είχε πρόβλημα με το κέντρο.
Ήδη από τις εποχές του Βενιζέλου, όταν οι πιο “εξωστρεφείς” και οραματιστές Έλληνες αστοί στήριζαν τον χαρισματικό Χανιώτη πολιτικό, προκειμένου να ανοίξουν τα “φτερά” τους για μπίζνες και εκτός της “μικρής πλην τίμιας Ελλάδας”, που τον ίδιο καιρό ήταν το σύνθημα της ελληνικής Δεξιάς. Αυτό εκφράστηκε και σε άλλα επίπεδα, καθώς ο Βενιζέλος ήταν εκείνος που καθιέρωσε το ιδιώνυμο, τις απηνείς διώξεις των κομμουνιστών και γέμισε τις φυλακές με στελέχη του ΣΕΚ αρχικά και του ΚΚΕ στη συνέχεια.
Το σκηνικό επαναλήφθηκε και μεταπολεμικά, με τον Γεώργιο Παπανδρέου να είναι, μεταξύ των άλλων, και ο “εκλεκτός” της ελληνικής αστικής τάξης και των ξένων κέντρων, ενώ διακρίθηκε και αυτός για την εφαρμογή σκληρών αντικομμουνιστικών πολιτικών (εγκαινίασε τα ξερονήσια, τους τόπους εξορίας και μαρτυρίου χιλιάδων αγωνιστών).
Και βεβαίως καθώς η ιστορία επαναλαμβάνεται (ως τραγωδία κυρίως, στην περίπτωσή μας τουλάχιστον), η αστική τάξη της χώρας “αγκάλιασε” και τη μεταπολιτευτική έκφραση του βενιζελικού κέντρου, που ήταν το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου. Αυτός όμως δε διακρίθηκε για τον αντικομμουνισμό του, όπως οι προηγούμενοι ηγέτες του κέντρου, αλλά... προσεταιρίστηκε τα τμήματα της ελληνικής Αριστεράς που βρισκόταν εκτός ΚΚΕ και ΚΚΕ Εσ. Κάτι που ήταν και σημείο τριβής με την ελληνική αστική τάξη στην αρχή, ωστόσο οι μαρξίζοντες και αριστεριστές εκκαθαρίστηκαν ήδη από την πρώτη τετραετία Παπανδρέου στην εξουσία, οπότε έμεινε... ένα καθαρά “κεντρώο” ΠΑΣΟΚ. Στη συνέχεια η αστική τάξη συνεργάστηκε άψογα με τον Ανδρέα Παπανδρέου και... βρήκε τον άνθρωπό της στον Κώστα Σημίτη.
Η μεγάλη ανατροπή
Το δίπολο Κέντρου (και στη συνέχεια Κεντροαριστεράς)-Δεξιάς κυβέρνησε (με τις διακοπές των δικτατοριών Μεταξά και συνταγματαρχών και φυσικά τη γερμανική κατοχή) την Ελλάδα για έναν αιώνα, έως ότου έλθουν τα μνημόνια, η διάλυση της χώρας, το γκρέμισμα της κοινωνικής πυραμίδας κάτω από την κορυφή. Η οποία κορυφή όχι απλώς παρέμεινε αλώβητη κάτω από τα μνημόνια, αλλά ενισχύθηκε αποφασιστικά και κατασπάραξε πολύ μεγαλύτερο κομμάτι από τη συνολική “πίτα” που είχε πρωτύτερα.
Οι συνθήκες που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα μετά το 2010 οδήγησαν στην απαξίωση της Κεντροαριστεράς, όχι από την αστική τάξη της χώρας, αλλά από την εκλογική πελατεία της, κυρίως τους μισθωτούς, τους μικροεπαγγελματίες και τους αγρότες, που μέχρι τότε ψήφιζαν χέρια-πόδια ΠΑΣΟΚ. Το ρήγμα που δημιουργήθηκε τότε μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και των τάξεων που εκπροσωπούσε δεν έχει ακόμη αποκατασταθεί, παρά τις άοκνες προσπάθειες του κατεστημένου της χώρας.
Οπότε αναδύθηκε μια νέα, πιο “αριστερή” Κεντροαριστερά, με τη μορφή του ΣΥΡΙΖΑ. Κατ' όνομα Αριστερά, απλώς ελαφρώς πιο αριστερά από το ΠΑΣΟΚ, ωστόσο στην εποχή της σύγχυσης των ιδεών και της ανατροπής των πολιτικών νοημάτων, η “Αριστερά” του ΣΥΡΙΖΑ ήταν... Αριστερά.
Και ως τέτοια αντιμετωπίστηκε από το οικονομικό κατεστημένο της χώρας. Ως εκ τούτου και καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν μια “από τα κάτω” επιβολή στο πολιτικό σύστημα, δεν αγκαλιάστηκε ποτέ από την αστική τάξη, η οποία από το 2015 που ήρθε στην εξουσία προσπαθεί να τον... διαλύσει.
Η “μεγάλη μπανανόφλουδα”, την οποία πάτησε ο Αλέξης Τσίπρας όταν αποφάσισε - κάτω από τις νουθεσίες των όψιμων δήθεν “υποστηρικτών” του μεταξύ του κατεστημένου της χώρας - να εγκαταλείψει τη στήριξη της τάξης που ανέδειξε τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, δηλαδή τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα και ορισμένες κατηγορίες μισθωτών (λ.χ. εκπαιδευτικοί) του Δημοσίου, και να κυνηγήσει χίμαιρες στη μεσαία τάξη και τους ελεύθερους επαγγελματίες, οδήγησε στην εκλογική συντριβή του 2023 και την έξοδο του Τσίπρα από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Με την πορεία διάλυσης του ΣΥΡΙΖΑ να φαίνεται πλέον προδιαγεγραμμένη, αφού η στήριξη που είχε από τα μίντια ήταν μηδενική, η αστική τάξη της χώρας έσπρωξε στο προσκήνιο τον Κασσελάκη, ώστε να ολοκληρώσει το έργο και είτε να καταστρέψει το κόμμα (κάτι που εντέλει έγινε), είτε να το “αλώσει” και να το κάνει 100% “ακίνδυνο” για το σύστημα και δυνάμει εταίρο της Νέας Δημοκρατίας στην κυβέρνηση.
Και καθώς τα χίλια κομμάτια που έγινε ο ΣΥΡΙΖΑ ψυχορραγούν, τώρα... ήρθε ξανά η ώρα του ΠΑΣΟΚ!
Αναβάπτιση και σπρώξιμο με χίλια!
Το ΠΑΣΟΚ άλλαξε ηγεσίες, μορφές, σχήματα, πολιτικές, αλλά από τη συντριβή του 2012 δεν έχει καταφέρει να επανέλθει εκεί που βρισκόταν. Το σύστημα προσπάθησε ξανά και ξανά να το αναβαπτίσει και να το επαναφέρει στο προσκήνιο, αλλά όσο υπήρχε ΣΥΡΙΖΑ που μπορούσε να τραβήξει το πρώην εκλογικό κοινό του ΠΑΣΟΚ, η προσπάθεια ήταν απλώς καταδικασμένη σε αποτυχία.
Ωστόσο, τώρα, καθώς η πορεία διάλυσης του ΣΥΡΙΖΑ ολοκληρώνεται, αρχίζουν και αναθαρρούν και στο ΠΑΣΟΚ. Μάλιστα στήθηκε ολόκληρη παράσταση με τις εσωκομματικές εκλογές, ώστε να αναβαπτιστεί ο πρόεδρός του και να βγει στο προσκήνιο το κόμμα ως εναλλακτική στη Ν.Δ.. Και να επανέλθουν εκλεκτά φυντάνια του συστήματος, όπως η Διαμαντοπούλου, η οποία μετά την επιστροφή της από τη 12ετή απουσία και τη στήριξή της από τα γνωστά παράκεντρα εξουσίας, ήδη έχει πιάσει σειρά προτεραιότητας για υπουργικό θώκο στην επόμενη κυβέρνηση που μπορεί να σχηματίσουν Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ παρεούλα.
Δεν είναι περίεργη επιλογή που το σύστημα αποφάσισε να σπρώξει το “δεξιόστροφο ΠΑΣΟΚ” για αντικατάσταση του αριστερόστροφου ΣΥΡΙΖΑ, καθώς αυτό είναι το “υγρό όνειρο” της ελληνικής αστικής τάξης: Να έχει ξανά να εναλλάσσονται στην εξουσία δύο κόμματα, που στο 95% της πολιτικής τους ατζέντας (100% στα οικονομικά) ταυτίζονται απολύτως.
Μπορεί πολιτικά να είναι κοντόφθαλμη, αφού αφενός και οι δύο εναλλακτικές είναι... το ίδιο κόμμα με διαφορετικά χρώματα και αφετέρου δεν προσφέρει καμία πραγματική εναλλακτική στον λαό (ο οποίος μπορεί να χειραγωγείται, αλλά δεν είναι ηλίθιος και καταλαβαίνει). Ωστόσο, η ελληνική αστική τάξη ουδέποτε διακρινόταν για την πολιτική της αντίληψη και απλώς πάει “στα σίγουρα” και “στα δοκιμασμένα”. Διότι έτσι γίνονται οι μπίζνες.
Στην προσπάθεια επανόδου του ΠΑΣΟΚ σε ρόλο “ανταγωνιστή” (έτσι, σε εισαγωγικά) της Ν.Δ. επιστρατεύτηκε... και η ίδια η Ν.Δ. Που αντιμετωπίζει, από τον πρωθυπουργό έως τον Μαρινάκη και όλους τους υποδέλοιπους, ως “αντίπαλο” και “αντιπολίτευση” το ΠΑΣΟΚ του Ανδρουλάκη και κανέναν άλλον. Κάτι που δε γίνεται τυχαία, αλλά βάσει σχεδίου, που έχει εκπονηθεί από τα γνωστά παράκεντρα εξουσίας που κάνουν πραγματικό κουμάντο στον τόπο αυτό.
Και παράλληλα, όπως έδειξε και η χθεσινή κακόγουστη παράσταση στη Βουλή, με τον Ανδρουλάκη να καταψηφίζει τα απογευματινά χειρουργεία και τον Γεωργιάδη να τον κατηγορεί ότι «μετατρέπει το ΠΑΣΟΚ σε ΣΥΡΙΖΑ», το σύστημα προσπαθεί να υπερτονίσει τις (ανύπαρκτες) διαφορές μεταξύ Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Κάπως έτσι γίνονται οι (πολιτικές) μπίζνες, να ξέρετε.
Οι στοχεύσεις
Αναφέραμε ήδη τον προφανή στόχο, ας τον εξειδικεύσουμε λίγο: το σημερινό ΠΑΣΟΚ, όσο υπάρχει κόμμα στα αριστερά του (όχι αναγκαστικά ο ΣΥΡΙΖΑ), έχει χαμηλό ταβάνι. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, με τεράστιο σπρώξιμο και άπειρη προβολή από τα συστημικά μίντια, στο 20%.
Λίγο πάνω, λίγο κάτω. Δηλαδή ΔΕΝ μπορεί να αποτελέσει αντίπαλο για τη Ν.Δ., η οποία όσο και να πέσει, δεν πρόκειται να πάει κάτω από ένα 25-26% στη χειρότερη των περιπτώσεων. Φυσιολογικά θα πάει παραπάνω, κοντά στο 30%, ειδικά αν οι εκλογές γίνουν σε κάναν χρόνο ή τόσο.
Οπότε το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να είναι πρώτο κόμμα, ούτε γι’ αστείο.
Τι μπορεί να είναι; Δεύτερο κόμμα και κυβερνητικός εταίρος μιας Ν.Δ. που, ανεξαρτήτως εκλογικού νόμου (εκτός κι αν... δώσει 100 έδρες μπόνους στο πρώτο κόμμα, αλλά τότε πάμε πλέον στην κατηγορία “μπανανία” και δεν πρέπει να λεγόμαστε “ευρωπαϊκή δημοκρατική χώρα”), δεν πρόκειται να έχει αυτοδυναμία. Και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο οι έχοντες σπρώχνουν το ΠΑΣΟΚ. Δεν μπορεί να είναι πρώτο κόμμα, αλλά μπορεί να είναι το “κεντροαριστερό άλλοθι” μιας κυβέρνησης της Ν.Δ. Ιδανικό σενάριο, win-win που λένε και οι αμερικανοσπουδαγμένοι.
Βεβαίως σε αυτό το (πολύ πιθανό) σενάριο, η δεύτερη συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ με Ν.Δ. (τρίτη αν μετρήσουμε και το κοινοβουλευτικό πραξικόπημα με την κυβέρνηση Παπαδήμου) θα είναι και η οριστική “ταφόπλακα” του ΠΑΣΟΚ. Το SPD στη Γερμανία ανέκαμψε με το ζόρι και μια δεκαετία μετά από τη συγκυβέρνηση με τους χριστιανοδημοκράτες. Το ΠΑΣΟΚ δεν πρόκειται να ανακάμψει ποτέ, θα εξαφανιστεί πολιτικά.
Για να δώσει τη θέση του βεβαίως στον επόμενο αχυράνθρωπο που θα στήσει στα κεντροαριστερά το οικονομικό κατεστημένο της χώρας. Το οποίο ποτέ δε θα ξεμείνει από πρόθυμα “αναχώματα”.
