Τις τελευταίες εβδομάδες - αν δε ζεις σε κάποια σπηλιά χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα - έχεις σίγουρα αντικρίσει κάποιο βίντεο με την Ειρήνη Μουρτζούκου να ανακρίνεται σε ζωντανές εκπομπές, φωτογραφίες νεκρών βρεφών και χιλιάδες γραπτά και ηχητικά μηνύματα, τα οποία με την κατάλληλη πλαισίωση σε οδηγούν σε ένα συναίσθημα: Απέχθεια. Απέχθεια για μία βρεφοκτόνο. Δε χρειάστηκες καν τεκμήρια για να πειστείς, μόνο συσχετισμούς με την υπόθεση της “αγαπημένης” μητροκτόνου των τηλεοπτικών εκπομπών και μερικές ερωτήσεις που “στριμώχνουν” την 24χρονη από την Αμαλιάδα.
Η φερόμενη - από τις τηλεοπτικές εκπομπές - ως βρεφοκτόνος δεν έχει κληθεί καν από τις αρμόδιες Αρχές για ανάκριση. Ανακρίνεται καθώς περιφέρεται από πάνελ σε πάνελ, ανίκανη να προστατέψει τον ίδιο της τον εαυτό. Σε αυτό το σημείο οφείλω να διευκρινίσω ότι δεν υποστηρίζω την αθωότητα κάποιου. Το ζήτημα που εγείρεται στη συγκεκριμένη υπόθεση είναι ηθικό. Υπάρχουν οι ιδανικές συνθήκες για τη διεξαγωγή μιας τηλεδίκης. Μία θύτης-θύμα κακοποίησης, η οποία λαμβάνει ψυχιατρική αγωγή και εκτίθεται διαρκώς δίπλα σε έμπειρους παρουσιαστές και ιατροδικαστές, και πέντε βρέφη-θύματα ανίκανα να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.
Το φαινόμενο της τηλεδίκης δεν είναι πρόσφατο, αλλά από τη δεκαετία του ’60 απασχολεί δεκάδες ακαδημαϊκούς. Ουσιαστικά, οι παρουσιαστές “αντικαθιστούν” τον ρόλο της δικαστικής εξουσίας, συλλέγοντας αποδεικτικά στοιχεία, παρουσιάζοντας μάρτυρες και ανακρίνοντας σε πανελλήνια αναμετάδοση. Πράγματι, το δημοσιογραφικό λειτούργημα είναι αδύνατο να υφίσταται χωρίς την έρευνα, τη συμπλήρωση κομματιών σε ένα “παζλ”, που ίσως οι αρμόδιες Αρχές να έχουν αμελήσει ή σκόπιμα παραβλέψει.
Τι συμβαίνει, όμως, όταν το αντικείμενο του ρεπορτάζ δεν είναι ένα ζήτημα δημοσίου συμφέροντος; Τηλεόραση που διεγείρει τα κατώτερα ένστικτα του τηλεθεατή. Όσο περισσότερο ειδεχθές είναι το έγκλημα, τόσο πιο θελκτικό θα είναι για μερίδα του τηλεοπτικού κοινού.
Θέτοντας το ζήτημα υπό το πρίσμα δύο οπτικών γωνιών, δημιουργούνται ερωτήματα. Ως τηλεθεάτρια, από πού αντλώ όλο αυτό το μίσος που μου ξυπνάει η παρακολούθηση της συγκεκριμένης υπόθεσης; Ποιος είναι ο κοινωνικός ρόλος της δημοσιογραφίας που υποστηρίζω; Ως δημοσιογράφος, ας θεωρήσουμε πως αποκάλυψα ένα δολοφόνο που τον πρώτο του φόνο τον διέπραξε σε ηλικία 14 ετών. Πώς οφείλω να διαχειριστώ τηλεοπτικά και δημοσιογραφικά έναν άνθρωπο που εμφανίζει παραβατικές συμπεριφορές, ενώ ήταν ακόμα ανήλικος; Στην περίπτωση που το δικαστήριο αποφανθεί την αθωότητά της, θα έχω “δολοφονήσει” ένα χαρακτήρα για πάντα στον βωμό της τηλεθέασης;