Λάνθιμος

Ψυχικός Πολιτισμός: Ο Γιώργος Λάνθιμος και οι μεγάλοι διεθνείς Έλληνες που προηγήθηκαν - Από τους Παπαθανασίου, Κακογιάννη, Καζάν έως τη Μαρία Κάλλας

Απόψεις
Ψυχικός Πολιτισμός: Ο Γιώργος Λάνθιμος και οι μεγάλοι διεθνείς Έλληνες που προηγήθηκαν - Από τους Παπαθανασίου, Κακογιάννη, Καζάν έως τη Μαρία Κάλλας

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ψυχή του Έλληνα δε μαράζωσε και ο Ελληνισμός διεσώθη «με την ποικίλη δράση των στοχαστικών προσαρμογών», χωρίς όμως ποτέ να χαθεί το Ελληνικός: «ιδιότητα δεν έχ' η ανθρωπότης τιμιοτέραν», όπως με βεβαιότητα και σαφήνεια προσδιορίζει ο Κ. Καβάφης. Αυτή... η μέσα ανώτερη Ελλάδα ως αφετηρία αλλά και οδηγός

Ο Γιάννης Σμαραγδής για τον Γιώργο Λάνθιμο και τους μεγάλους διεθνείς Έλληνες, που προηγήθηκαν, από τους Παπαθανασίου, Κακογιάννη, Καζάν έως τη Μαρία Κάλλας (του αποκαλυπτικού βιβλίου του Μιχάλη Δημητρίου). 
Πριν από λίγα χρόνια, όταν ο Γιώργος Λάνθιμος βραβεύτηκε στις Κάννες με την ταινία του “Κυνόδοντας”, βρέθηκε μπροστά σε ομοβροντία επιθέσεων και χυδαιολογιών από τους λεγόμενους “επαΐοντες”, και επειδή έζησα αντίστοιχες “περιποιήσεις”, τόσο εγώ όσο και οι φίλοι μου Βαγγέλης Παπαθανασίου και Δήμος Αβδελιώδης (πώς το έγραψε ο Καζαντζάκης; «Αχ, αυτοί οι κακόβουλοι Έλληνες που χαίρονται μόνο, κάνοντας κακό στους άλλους»), αποφάσισα ενάντια στο γενικό ρεύμα να γράψω ένα άρθρο υποστηρικτικό για τον Λάνθιμο με τίτλο “Πρέπει να χαιρόμαστε με τις χαρές των άλλων”. 

Κύλισε ο καιρός και πλέον ο Γιώργος Λάνθιμος κατόρθωσε να κυριαρχήσει στο διεθνές κινηματογραφικό στερέωμα, δημιουργώντας μάλιστα προσωπικό ρεύμα, πράγμα αληθινά αξιοθαύμαστο! 

Εξ αυτού τον συγχαίρω και όχι γιατί ήμουν δάσκαλος στη σχολή όταν σπούδαζε σκηνοθεσία, που άλλωστε η τότε σιωπή του έκρυβε το μεγάλο του ταλέντο! 

Τώρα: τι είναι οι τρέχουσες παγκοσμίως κινηματογραφικές μόδες του, που κυριαρχεί εντυπωσιακά το στυλ του Λάνθιμου; Μπορούμε να το πούμε, όσο κι αν σε ορισμένους δε θα αρέσει! Κατά τη γνώμη μου, οι σύγχρονες κινηματογραφικές μόδες, δυστυχώς, θεοποιούν τις “παρεκκλίσεις” και εγκαθιστούν το σκοτάδι και το άσχημο στις θέσεις της ομορφιάς και της αρμονίας. Βάζουν το τέρας στη θέση του ανθρώπου... 

Αυτή η τάση στους τρέχοντες καιρούς έχει πολλούς θιασώτες, δεν ανήκω σε αυτούς. Αντιθέτως... Αυτό καθόλου δε μειώνει στα μάτια μου το ισχυρό ταλέντο του Λάνθιμου. Αυτός ο καιρός του έλαχε, σ' αυτόν αναπνέει... 

Όμως οι μόδες «με του καιρού τ' αλλάματα π' αναπαημό δεν έχουν, μα στο καλό κι εις το κακό περιπατούν και τρέχουν», όπως λέει στον “Ερωτόκριτο” ο Κορνάρος. Οι μόδες έρχονται και παρέρχονται και εντέλει μένει ό,τι συγκρατεί ο χρόνος και το κάνει αιωνιότητα. Αλλά συγκρατεί και ό,τι έχει ρίζα, πολιτιστική διαστρωμάτωση, καλοσύνη, πίστη και πνευματικότητα, μια “γεωγραφία του μη ορατού”, αόρατη (ορατή μόνο για τα μάτια της ψυχής) αιωρούμενη επί “πτερύγων ανέμων” εκεί στον άνω ουρανό (άλλοι το λεν Πατρίδα που δε χάνεται). 

Τώρα... ο Γιώργος Λάνθιμος, κορυφαίος πλέον σκηνοθέτης διεθνώς, είναι Έλληνας. Και έχει στο κύτταρό του (όπως όλοι μας) το παλίμψηστο του ελληνικού πολιτισμού, που μας κράτησε ζωντανούς έως σήμερα. Και τι είναι αυτό που επέζησε και κληρονομήσαμε όλοι μας, ακούσια ή εκούσια; Ο βαθύτερος ψυχικός πολιτισμός, που είναι το άθροισμα τόσο των υψηλών έργων τέχνης που υπηρετούν την ομορφιά, η τέχνη η “αμόλευτη” δηλαδή, όσο και οι ανθρώπινες δράσεις και συμπεριφορές διαχρονικά των Ελλήνων που υπηρετούν το φωτεινό στοιχείο της ζωής, δηλαδή πράξεις αρμονικές με τη συμπαντική αρμονία, ήτοι πράξεις και έργα των ανθρώπων που έχουν ροπή προς το καλό, ο “καλός καγαθός” των αρχαίων προγόνων μας... 

Έτσι, η ψυχή του Έλληνα δε μαράζωσε και ο Ελληνισμός διεσώθη «με την ποικίλη δράση των στοχαστικών προσαρμογών», χωρίς όμως ποτέ να χαθεί το Ελληνικός: «ιδιότητα δεν έχ' η ανθρωπότης τιμιοτέραν», όπως με βεβαιότητα και σαφήνεια προσδιορίζει ο Κ. Καβάφης. 

Αυτή... η μέσα ανώτερη Ελλάδα ως αφετηρία αλλά και οδηγός.

Κλείνοντας, θέλω να πιστεύω ότι ο ταλαντούχος και ευφυής Γιώργος Λάνθιμος θα κάνει την ίδια διαδρομή που έκαναν μεγάλοι διεθνείς Έλληνες, όπως ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, ο οποίος, αφού εντάχθηκε κι αυτός στις τότε τρέχουσες μόδες της ηλεκτρονικής μουσικής, έγινε κυρίαρχο πρόσωπο δημιουργώντας δικό του ύφος και όταν κατέκτησε διεθνή φήμη, επέστρεψε με τη μουσική ΜΥΘΩΔΙΑ του, ενεργοποιεί τη συμπαντική διάσταση του ελληνικού αισθήματος, με το ανεξίτηλο ελληνικό μέτρο. Ή, όπως ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης Ελία Καζάν, αφού κυριάρχησε στις τότε μόδες του ρεαλιστικού κινηματογράφου της Αμερικής, γύρισε το “Αμέρικα Αμέρικα”, μια σύγχρονη Οδύσσεια επανευρίσκοντας το νήμα του ελληνικού αισθήματος. Ή ο Μιχάλης Κακογιάννης, μετά τις διεθνείς επιτυχίες του, γύρισε το ντοκιμαντέρ διαμαρτυρίας “Αττίλας” για τη βασανισμένη Κύπρο μας. Ή όπως η Μαρία Κάλλας, που αφού ανανέωσε τον χαρακτήρα της όπερας, κατανοώντας ότι ήταν μετεξέλιξη της αρχαίας ελληνικής Τραγωδίας, και ωριμάζοντας βρήκε τη φωτεινή ρίζα της και «πέταξε την υπηκοότητα την αμερικανική, πέταξε την ιταλική και ήθελε πια να χαρακτηριστεί στο τέλος της ζωής της ξανά Ελληνίδα». 

(Από το καλόψυχο βιβλίο του Μιχάλη Δημητρίου “Δεν είμαι η Μαρία... Είμαι η Κάλλας”). 

Η Κάλλας επανηύρε τη χώρα του Φωτός, την Ελλάδα, τον τόπο που ο άνθρωπος είναι πιο οικείος με το σύμπαν.
Θέλω να πιστεύω και το εύχομαι ότι και ο αγαπητός Γιώργος Λάνθιμος θα κάνει μια παρόμοια διαδρομή. Είθε... Ανεξαρτήτως τούτου, εμείς ας χαιρόμαστε με τις χαρές του, χειροκροτώντας τις σπουδαίες προσωπικές επιτυχίες του! 

* Ο Γιάννης Σμαραγδής είναι σκηνοθέτης. Πρώτη δημοσίευση στο “Βήμα της Κυριακής”. 
 

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News