Τα εκλογικά αποτελέσματα του β' γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών και η συνολική εικόνα, όπως διαμορφώνεται, είναι η χαρά του πολιτικού αναλυτή! Τα “σημάδια” είναι τόσο πολλά και τα μηνύματα τόσο πυκνά και ουσιώδη, που... χαίρεσαι να τα ανατέμνεις και να τα επεξηγείς!
Οπότε... ας ξεκινήσουμε, γιατί έχουμε πολλά να γράψουμε και ας κάνουμε αρχή από τους νικητές και τους χαμένους της διπλής εκλογικής αναμέτρησης.
Νικητές και ηττημένοι
Αν μη τι άλλο, η προχθεσινή εκλογική αναμέτρηση ήταν η πρώτη φορά που φάνηκαν αδυναμίες στην “πανοπλία” της πανίσχυρης Νέας Δημοκρατίας του Κυριάκου Μητσοτάκη. Και αποδείχτηκε ότι το πολιτικό κλίμα είναι ρευστό και τα πάντα μπορούν να ανατραπούν. Ακόμη και η εικόνα αναμφισβήτητης παντοδυναμίας της Νέας Δημοκρατίας.
Οι θρίαμβοι στις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου τελικά έχουν κάνει μεγάλη ζημιά στη Ν.Δ. Όχι μόνο γιατί λειτουργεί αλαζονικά και ανεξέλεγκτα, αλλά και διότι υπερεκτιμά τις δυνατότητές της και δε λαμβάνει υπόψη τα “τερτίπια” του “κυρίαρχου λαού”.
Στη Ν.Δ. έβαλαν τον πήχη πολύ ψηλά. Σε δυσθεώρητα ύψη! Έβαλαν στόχο (δεδηλωμένο προεκλογικά, επαναλήφθηκε και μεταξύ των δύο αναμετρήσεων) να πάρουν 13 Περιφέρειες και τους τρεις μεγάλους Δήμους. Έχασαν πέντε Περιφέρειες και τους δύο από τους τρεις μεγάλους Δήμους. Και τον τέταρτο μεγαλύτερο (την Πάτρα) επίσης. Και βεβαίως η Ν.Δ. ήταν η μόνη που έθεσε πολιτικό διακύβευμα στις αυτοδιοικητικές εκλογές, ακριβώς διότι ήταν η μόνη που “την έπαιρνε” να βάλει τέτοιο διακύβευμα. Και ακριβώς επειδή το έκανε, είναι και η ηττημένη της υπόθεσης!
Η ήττα στην Αθήνα “πόνεσε” πολύ τον πρωθυπουργό και για προσωπικούς λόγους - δεν είναι λίγο να κατεβαίνει ως αδιαφιλονίκητο φαβορί ο ανιψιός του πρωθυπουργού, που στηρίχτηκε με όλους τους τρόπους από τη Ν.Δ. και να χάνει από τον “άγραφο” Δούκα. Αλλά και για πολιτικούς λόγους, αφού η Αθήνα είναι ο σημαντικότερος και μεγαλύτερος Δήμος της χώρας και η Ν.Δ. παραδοσιακά τον θεωρεί “τρόπαιο” που θέλει να ’χει στην προθήκη της. Η παραδοχή του πρωθυπουργού «σίγουρα δεν ήταν μία ιδιαίτερα καλή βραδιά για τη Ν.Δ.», προφανώς και δεν ελέχθη πάνω στη φόρτιση της στιγμής. Ήταν μια διαπίστωση του ευμετάβλητου του πολιτικού σκηνικού και της δυναμικής των “αντικυβερνητικών μετώπων”, τα οποία, όπου σχηματίστηκαν (και δη ad hoc, στη δεύτερη Κυριακή), θριάμβευσαν!
Η Ν.Δ. μπορεί να δικαιολογηθεί - και κάποια “φίλια Μέσα” το επιχείρησαν τη βραδιά των εκλογών - ότι όλες τις Περιφέρειες που έχασε, εκτός από τη Θεσσαλία, τις έχασε από “αντάρτες” προερχόμενους εκ της Ν.Δ. Ωστόσο, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι αφενός σε όλες τις περιπτώσεις αναμετρήθηκαν οι “επίσημοι γαλάζιοι” υποψήφιοι με τους “αντάρτες” και κέρδισαν οι δεύτεροι, και αφετέρου ότι τουλάχιστον δύο από τους “αντάρτες” διαγράφηκαν από τη Ν.Δ... ακριβώς εξαιτίας του “αντάρτικου”! Και μπορεί οι κεντροαριστεροί και οι αριστεροί να μην ψήφισαν τους “αντάρτες” της Ν.Δ. (αν και αρκετοί κεντρώοι πασόκοι σίγουρα τους ψήφισαν), ωστόσο είχαν επαρκή απήχηση στο δεξιό ακροατήριο για να κερδίσουν τον “ενδοδεξιό εμφύλιο”. Κι αυτό το ακροατήριο, ευκαιρίας δοθείσης, γύρισε την πλάτη του στη Νέα Δημοκρατία.
Αν υπήρχε πάντως κάποιο μήνυμα, η Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη... δεν το έλαβε. Κι αυτό διότι η πρώτη του δήλωση αμέσως μετά την παραδοχή της “όχι καλής βραδιάς” ήταν ότι... θα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις και την εφαρμογή του προγράμματός της.
Μα, ακριβώς αυτές τις μεταρρυθμίσεις “μαύρισε” το εκλογικό σώμα, σε μια αναμέτρηση όπου δεν υπήρχαν τα βαρίδια της κυβερνησιμότητας και τα μεγάλα διακυβεύματα!
Με δεδομένο βεβαίως ότι η Ν.Δ. πολιτικά δεν είχε αντίπαλο και κατάφερε να χάσει τους στόχους της (δηλαδή... έτρεχε μόνη της και βγήκε δεύτερη, ένα πράμα), τα μηνύματα γίνονται ακόμη πιο έντονα. Αλλά μέχρι να υπάρξει ένας πόλος που θα εισπράξει τη δυσαρέσκεια και τα αντι-Ν.Δ. αισθήματα, δεν κινδυνεύει η παντοκρατορία της Ν.Δ.
Μια και αναφέρθηκε η υψηλή αποχή ως καθοριστικός παράγοντας: σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις αναλυτών, παραδοσιακοί ψηφοφόροι της Ν.Δ., αυτοί που ψήφιζαν βρέξει-χιονίσει και πήγαν μαζικά και στις δύο κάλπες Μαΐου και Ιουνίου, απείχαν στον β’ γύρο σε κομβικές μάχες. Αυτό έχει τη σημασία του και κρατήστε το για το μέλλον.
Τα μέτωπα και οι... άλλοι νικητές
Και ξαφνικά, το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε με δύο Περιφέρειες (τη μια... συμισακή με τη Ν.Δ.) και κάμποσους Δήμους! Πολύ περισσότερους απ' ό,τι αναμενόταν. Όπου κατέβηκε “πράσινος” με “γαλάζιο” υποψήφιο, όλοι οι μη “γαλάζιοι” ψήφισαν τον “πράσινο”. Και... “βάφτηκαν” πράσινοι κάμποσοι Δήμοι που ποτέ δεν περίμεναν ότι θα πάρουν στο ΠΑΣΟΚ.
Το ότι προτιμήθηκαν οι “πράσινοι” από τους “γαλάζιους” δεν οφείλεται μόνο στα μηνύματα κατά της Ν.Δ. που θέλησαν να δώσουν οι ψηφοφόροι. Οφείλεται και στο ότι το “κοινωνικό αποτύπωμα” του ΠΑΣΟΚ, το οποίο έχει μεγαλύτερη σημασία στις αυτοδιοικητικές από τις εθνικές εκλογές, παραμένει ισχυρό, παρότι την τελευταία 12ετία το άλλοτε κραταιό κόμμα που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου παραπαίει μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας.
Ο Ανδρουλάκης μπορεί να πανηγυρίζει για τις επιτυχίες των “πράσινων” υποψηφίων, ωστόσο γνωρίζει κι αυτός καλά ότι το σημερινό ΠΑΣΟΚ δεν έχει τη δυναμική για να “υποστηρίξει” αυτές τις νίκες και να τις εκμεταλλευτεί, μεταφράζοντάς τις σε αύξηση της εκλογικής του επιρροής.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έβγαλε 2-3 δημάρχους όλους κι όλους (τον έφαγε... λάχανο ακόμη και το ΚΚΕ), αλλά ο Κασσελάκης πανηγύριζε γιατί... έχασαν οι υποψήφιοι της Ν.Δ. και γιατί έδωσε γραμμή να στηριχτούν οι προοδευτικοί (δηλαδή... μη νεοδημοκράτες) υποψήφιοι στον β' γύρο. Συνολικά η εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές ήταν αποκαρδιωτική, αλλά... αυτό ακριβώς περιμέναμε. Ο πήχης των προσδοκιών ήταν εξαιρετικά χαμηλός και το ότι “δανείστηκε” στο τέλος τη δόξα άλλων επιτυχιών (“πράσινων” και “κόκκινων” υποψηφίων, κυρίως) ήταν... το καλύτερο που θα μπορούσε να περιμένει.
Ωστόσο, είναι άδικο να χρεώσουμε τη νέα ηγεσία με οτιδήποτε έχει να κάνει με τις αυτοδιοικητικές. Για τον “νέο ΣΥΡΙΖΑ” του Κασσελάκη, το πρώτο τεστ θα είναι οι ευρωεκλογές. Εκεί θα δούμε τι... ψάρια πιάνει.
Το ΚΚΕ, τέλος, συνέχισε και τη β' Κυριακή την εξαιρετική παρουσία του, ολοκληρώνοντας μία πολύ καλή εικόνα. Και στους πέντε Δήμους που διεκδίκησε το ΚΚΕ στον β' γύρο (Πάτρα, Χαϊδάρι, Καισαριανή, Πετρούπολη και Τύρναβος) επικράτησε πανηγυρικά και με την προσθήκη του “κόκκινου νησιού”, της Ικαρίας, που πήρε ήδη από την πρώτη Κυριακή, σχηματίστηκε μια ιδιαίτερα ενθαρρυντική για το κόμμα και τους φίλους του εικόνα. Το ΚΚΕ κεφαλαιοποιεί τη συνέπεια και τη σταθερή προσήλωσή του στους λαϊκούς αγώνες, όντας μαζί με τη Ν.Δ. οι μοναδικές σταθερές του πολιτικού σκηνικού.
Οι “ιδιαίτερες περιπτώσεις”
Θα ξεχωρίσουμε μία Περιφέρεια και δύο Δήμους που κρίθηκαν στον β' γύρο, για να κάνουμε μια ειδική αναφορά.
Πρώτα στη Θεσσαλία, όπου κυβερνητικός υπουργός βγήκε και... εκβίασε τους ψηφοφόρους στην εβδομάδα ενδιαμέσως των εκλογών, ότι αν δεν ψηφιστεί ο Αγοραστός, θα «υπάρξουν προβλήματα» ως προς την ομαλή διεκπεραίωση της διαδικασίας των αποζημιώσεων! Ο λαός της Θεσσαλίας αποδοκίμασε τον Αγοραστό - παρότι είχε πολύ βαθιά ερείσματα στις τοπικές κοινωνίες και “μηχανισμούς” - και αποδοκίμασε και την κυβέρνηση και τον εκβιασμό της. Ήταν ένα πολύ σαφές μήνυμα και είναι πολύ θετικό που υλοποιήθηκε με την εκλογή ενός άξιου ανθρώπου και επιστήμονα, όπως είναι ο Κουρέτας.
Ο δεύτερος μεγάλος (και χυδαίος) εκβιασμός της εκλογής αυτής ήταν εκείνος του Γεωργιάδη για το Χαλάνδρι, όπου “προειδοποίησε” τους δημότες ότι, αν εκλεγεί ξανά ο (προερχόμενος από την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά) Ρούσσος, θα πρέπει να... ξεχάσουν τα κονδύλια από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης! Πέραν του ότι φαίνεται ότι ο Γεωργιάδης πιστεύει ότι τα κονδύλια του ΕΣΠΑ και του Τ.Α. είναι... δικά του λεφτά και μπορεί να τα μοιράζει στους ημέτερους κατά το δοκούν, οι κάτοικοι του Χαλανδρίου εξέφρασαν την αηδία τους με τον μαφιόζικο εκβιασμό και “μαύρισαν” την εκλεκτή του Γεωργιάδη, βγάζοντας ξανά τον Ρούσσο!
Τρίτη χαρακτηριστική περίπτωση, για διαφορετικούς λόγους, η Πάτρα. Ο Πελετίδης, με δύο θητείες την πλάτη του, έχει “κλείσει” την πόλη και τους κρουνούς των ταμείων της δημοτικής Αρχής για τα μικρά και μεγάλα συμφέροντα που λυμαίνονταν την πόλη. Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, οι τοπικοί μηχανισμοί και των τριών κομμάτων, Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ, όλοι ΜΑΖΙ, τον πολέμησαν σκληρά και συνασπίστηκαν εναντίον του στον β' γύρο. Ωστόσο, ο λαός της Πάτρας δε “μάσησε”, διότι αντιλαμβάνεται ότι ο Πελετίδης κάτι κάνει πολύ καλά για να τον πολεμάνε όλα τα γνωστά λαμόγια της πόλης, οπότε... τον εξέλεξε και για τρίτη θητεία!