Τον τελευταίο καιρό συνέβησαν στην χώρα μας πολλές φυσικές καταστροφές όπως πυρκαγιές, που ευνοήθηκαν από τις υψηλές θερμοκρασίες και τους ισχυρούς ανέμους, καθώς κατολισθήσεις και πλημύρες που δημιούργησαν οι έντονες βροχοπτώσεις.
Του Ηλία Σταμπολιάδη*
Εκτός από τα φυσικά αίτια που προκάλεσαν ή ενέτειναν τις καταστροφές και για τα οποία θα έπρεπε να συμφωνούν όλοι οι ειδικοί προφανώς υπάρχουν και ανθρωπογενείς αιτίες οι οποίες, είτε, προκάλεσαν την έναρξη των καταστροφών, ή, εξ αιτίας κακού σχεδιασμού των υποδομών για την πρόληψη ή την λειτουργία τους δεν τις απέτρεψαν. Ας εξετάσουμε όμως τα φυσικά και τα ανθρωπογενή αίτια είτε αυτά είναι ανεξάρτητα ή αλληλοσυνδέονται αρχίζοντας από την κλιματική αλλαγή.
Τόσο για τις υψηλές θερμοκρασίες και τους ισχυρούς ανέμους που βοήθησαν την εξάπλωση των πυρκαγιών, όσο και για τις ισχυρές βροχοπτώσεις που προκάλεσαν τις κατολισθήσεις και τις πλημύρες, η έντονη δράση τους αποδόθηκε στην κλιματική αλλαγή τόσο από την κυβέρνηση όσο και από ελεγχόμενους επιστημονικούς κύκλους. Βεβαίως και υπάρχει η κλιματική αλλαγή η οποία έχει εντείνει τα καιρικά φαινόμενα αλλά το ότι αποδίδεται στην αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στην ατμόσφαιρα αποτελεί νεοταξική πολιτική σκοπιμότητα. Σύμφωνα με τον καθηγητή Αντώνη Φώσκολο το (CO2) στην ατμόσφαιρα είναι ελάχιστο της τάξεως ppm (μέρη στο εκατομμύριο) και στο πρόσφατο παρελθόν, πριν από την βιομηχανική επανάσταση, οπότε είχαν γίνει μετρήσεις, υπήρξαν περίοδοι με τιμές υψηλότερες των σημερινών. Ο οργανικός άνθρακας είναι το βασικό συστατικό των έμβιων όντων και συντίθεται από το ανόργανο (CO2) της ατμόσφαιρας και της θαλάσσης μέσω της φωτοσύνθεσης που αρχικά δημιουργεί τα φυτά και το πλαγκτόν ενώ μέσω της τροφικής αλυσίδας συντηρεί τα ανώτερα όντα και τον άνθρωπο. Η αφαίρεση του (CO2) θα σημάνει το τέλος της ζωής. Στο απώτερο παρελθόν η ποσότητα του (CO2) ήταν πολύ μεγαλύτερη με αποτέλεσμα η βλάστηση να αναπτύσσετο ταχύτερα στο βαθμό που η αποσάθρωση της παραχθείσης φυτικής ύλης να δημιουργήσει τα κοιτάσματα στερεών, υγρών και αέριων καυσίμων που χρησιμοποιούμε σήμερα . Τέλος να υπενθυμίσουμε ότι το (CO2) είναι απαραίτητο για την δημιουργία των κοραλλιογενών νήσων και ότι τεράστιες ποσότητες του έχουν αποθηκευτεί στα ασβεστολιθικά πετρώματα μειώνοντας την περιεκτικότητα του στην ατμόσφαιρα και στην θάλασσα στα σημερινά επίπεδα. Η ελάχιστη ποσότητα που έχει απομείνει ευρίσκεται στην ατμόσφαιρα αλλά και διαλυμένη στην θάλασσα, η οποία όταν θερμαίνεται το αποβάλλει στην ατμόσφαιρα σύμφωνα με τον νόμο του Henry που τον μαθαίνουμε παρατηρώντας την κρύα μπύρα στο ποτήρι μας να ξεθυμαίνει όταν αρχίσει να ζεσταίνεται. Η αύξηση της θερμοκρασίας της θαλάσσης αυξάνει την ποσότητα του (CO2) στην ατμόσφαιρα και όχι το αντίθετο. Η κλιματική αλλαγή υπάρχει αλλά είναι αστρικό φαινόμενο και εξαρτάται από το ηλιακό μας σύστημα και την θέση του στον γαλαξία. Μπορεί η κλιματική αλλαγή να αυξάνει την θερμοκρασία ή την ταχύτητα του ανέμου και να ευνοεί την εξάπλωση των πυρκαγιών όμως, η ταυτόχρονη έναυση τους σε πολλά σημεία αποτελεί κακόβουλο ανθρωπογενή παράγοντα ή και μέσον υβριδικού πολέμου.
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) όπως οι ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά αναπτύχθηκαν αρχικά για να καλύψουν την προβλεπόμενη έλλειψη ενέργειας λόγω της σταδιακής εξάντλησης των καύσιμων υλών αλλά και της επικινδυνότητας της πυρηνικής ενέργειας . Σιγά-σιγά άρχισαν παραπλανητικά να τις συνδέουν με την κλιματική αλλαγή και την παραγόμενη από αυτές ενέργεια να την ονομάζουν πράσινη επειδή δεν εκλύει CO2 διαστρέφοντας την φυσική νομοτέλεια που θέλει το πράσινο να παράγεται από αυτό. Δαιμονοποίησαν τα ορυκτά καύσιμα, με έμφαση στους λιθάνθρακες και στους λιγνίτες και έφθασαν στο σημείο να καταργήσουν σταδιακά την καύση λιγνιτών στην χώρα μας με την αβάσιμη δικαιολογία ότι το παραγόμενο CO2 προκαλεί την κλιματική αλλαγή . Η ειρωνεία είναι ότι στην Ελλάδα καταργούμε βαθμιαία την καύση του λιγνίτη αλλά τον πουλάμε στα Σκόπια ως εάν όταν καίγεται εκεί το παραγόμενο CO2 είναι αβλαβές αποκαλύπτοντας την απάτη και την υποκρισία που υπάρχει στην προσέγγιση της κλιματικής αλλαγής με αποτέλεσμα την αστοχία μας στην αντιμετώπιση των συνεπειών της που ήδη υφιστάμεθα.
Υπάρχει σύγχυση σχετικά με την αδειοδότηση εγκατάστασης ανεμογεννητριών. Το Σύνταγμα ορίζει ότι απαγορεύεται η αδειοδότηση βιομηχανικών εγκαταστάσεων εντός των δασών εκτός εάν υπάρχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος αλλά αποκλείει κάθε δραστηριότητα σε καμένες περιοχές που ορίζονται ως αναδασωτέες. Για να επιτραπεί η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών στα δάση οι κυβερνήσεις νομοθέτησαν ότι υπάρχει δημόσιο συμφέρον. Επίσης για να καλύψουν την υποψία, ότι οι πολίτες θα τα κάψουν ώστε να κηρυχθούν αναδασωτέα και να μην εγκατασταθούν ανεμογεννήτριες σε μέρη που θα αδειοδοτηθούν, νομοθέτησαν την ύπαρξη δημοσίου συμφέροντος και για την εγκατάσταση τους και σε καμένες περιοχές. Παρά την αδειοδότηση εγκατάστασης σε υγειά δάση ή και σε καμένες περιοχές ώστε να μην υπάρχει κίνητρο για την καύση των δασών εντούτοις , οι πολίτες ισχυρίζονται ότι οι εργολάβοι προτιμούν να τα κάψουν καθιστώντας ευκολότερη την εγκατάσταση τους. Αυτή η αμοιβαία έλλειψη εμπιστοσύνης δημιουργεί μία συνεχή σύγχυση και τριβή μεταξύ των πολιτών και του κράτους που προφανώς ευνοεί κακοθελητές, δράστες υβριδικού πολέμου αλλά και την κομματική αντιπαράθεση που δεν οδηγεί σε μία κοινώς αποδεκτή και εθνικώς συμφέρουσα επίλυση των ενεργειακών αναγκών της χώρας αλλά ούτε και σε κοινό τρόπο αντιμετώπισης των πυρκαγιών.
Η πλέον ύπουλη μορφή πράσινης τάχα πηγής ενέργειας είναι τα φωτοβολταϊκά που εγκαθίστανται σε εύκολα προσβάσιμες καλλιεργήσιμες περιοχές που ουσιαστικά τις στερούν από την παραγωγή κάθε πράσινης εδώδιμης βλάστησης και τις καθιστούν έρημους τόπους προορισμένους να εξυπηρετήσουν ανάγκες άλλων και όχι αυτές των κατοίκων της περιοχής. Για τα φωτοβολταϊκά εν υπάρχει ακόμη τόσο έντονη διαμαρτυρία διότι δεν έχουν συνδεθεί με προφανείς καταστροφές αλλά οι επιπτώσεις θα φανούν από την έρπουσα έλλειψη ειδών διατροφής. Θα μπορούσαν να εγκατασταθούν στις στέγες ή σε άγονες περιοχές αλλά όχι στα παραγωγικά εδάφη όπως γίνεται σήμερα.
Όσο για τις κατολισθήσεις και τις πλημύρες λόγω των έντονων βροχοπτώσεων, αυτές αποδίδονται κατευθείαν στην κλιματική αλλαγή μιας και εδώ δεν υπάρχει θέμα άμεσης κακοήθους ανθρώπινης παρέμβασης αλλά όμως εγείρεται θέμα έλλειψης αντιπλημμυρικών έργων, τεχνικής ανεπάρκειας των υπαρχόντων αλλά και καταστρατήγησης των διαθέσιμων κονδυλίων για την δημιουργία τους. Παρά ταύτα μία γενική διαπίστωση ενός παρατηρητή έξω από τα τοπικά γεωγραφικά και χρονικά όρια των πληγέντων περιοχών είναι ότι η ανθρώπινη παρέμβαση προσπαθεί να εξυπηρετήσει άμεσες οικιστικές, συγκοινωνιακές και ανάγκες καλλιεργήσιμης γης αγνοώντας την υπάρχουσα γεωτεκτονική που έχει δημιουργηθεί με την πάροδο του γεωλογικού χρόνου που μετριέται σε διαστήματα που υπερβαίνουν την ανθρώπινη ζωή πολύ δε περισσότερο την διάρκεια εξουσίας πολιτικών κυβερνήσεων που παρόλα αυτά απαιτούν και ελέγχουν την απόφαση δημιουργίας και χρηματοδότησης γεωτεχνικών και οικιστικών έργων με πρωτεύον κριτήριο την άμεση ψηφοθηρία και δευτερεύον την βιωσιμότητα τους.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι αρμόδιοι υπουργοί εναλλάσσονται στα διάφορα υπουργεία με κριτήριο την πολιτική τους επιρροή, ενώ ειδικοί επιστήμονες αγνοούνται ή και παραγκωνίζονται. Είναι απορίας άξιο πως είναι δυνατόν ανάμεσα στους 151+ βουλευτές που υποστηρίζουν την εκάστοτε κυβέρνηση να μην υπάρχουν νοήμονες άνθρωποι να διαμαρτυρηθούν για όσα γίνονται εις βάρος του κράτους και του λαού και να απαιτήσουν μία ορθολογιστικότερη λύση των προβλημάτων ; Η απάντηση είναι απλή, η εκλογή ενός οιουδήποτε βουλευτή είναι αδύνατη εάν δεν ανήκει σε κάποιο κόμμα που να υποστηρίζεται τουλάχιστον από το 3% των ψηφισάντων. Κάθε αντίσταση του στην εκάστοτε πολιτική του αντίστοιχου κομματικού αρχηγού τον καθιστά έκπτωτο ιδίως όταν το κόμμα είναι κυβερνητικό. Οι έννοιες του βουλευτή ή του αρχηγού κόμματος χρησιμοποιούνται ανεξαρτήτως φύλου. Κάποιος είπε ότι οι βουλευτές έχουν καταντήσει να είναι χειροκροτητές και έπεσαν να τον φάνε, όχι διότι είχε άδικο αλλά διότι θεωρήθηκε ο λάθος άνθρωπος στην λάθος θέση.
Είναι προφανές ότι το πολιτικό μας σύστημα πάσχει εκ βάθρων διότι αναδεικνύει ανθρώπους μικρότερους των περιστάσεων, ανίκανους να χειριστούν και να προλάβουν όχι μόνο τις φυσικές καταστροφές αλλά και άλλα μείζονα εθνικά θέματα από τα οποία εξαρτάται η βιωσιμότητα του έθνους μας. Το πολιτικό σύστημα πρέπει να αλλάξει πριν οι ειδικοί αναλάβουν να λύσουν τα θέματα που απασχολούν το κράτος και αυτός πρέπει να είναι ο κύριος στόχος μας εάν θέλουμε την αναγέννηση του έθνους μας που έχει ξεπέσει σε βαθειά ηθική και πολιτιστική παρακμή.
* O Ηλίας Σταμπολιάδης είναι Μηχανικός Μεταλλείων Μεταλλουργός, πρώην Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης, μέλος του ΙΗΑ.