Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια ακούμε συχνά την έκφραση συνεδριακός τουρισμός και είναι εμφανής η βούληση όλων για την ανάπτυξη του. Διεθνώς ο όρος που έχει καθιερωθεί είναι MICE (Meetings, Incentives, Conferences and Exhibitions). Το ερώτημα που τίθεται είναι αν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο ανάπτυξης για ένα Δήμο όπως το Ηράκλειο.
Εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κανείς, ότι η διοργάνωση συνεδρίων μπορεί να ενισχύσει έμμεσα και άμεσα την τοπική οικονομία, προσελκύοντας ανθρώπους από όλο τον κόσμο, ακόμα και πέρα από τη συνήθη διάρκεια της τουριστικής περιόδου. Τα οφέλη είναι τόσο βραχυπρόθεσμα (ενίσχυση απασχόλησης, αύξηση επισκεψιμότητας, σύνδεση με άλλες τουριστικές δραστηριότητες, ανάπτυξη τοπικής οικονομίας), όσο και μακροπρόθεσμα (δημιουργία τουριστικού ρεύματος, ανάπτυξη του “branding” της πόλης μας, σύνδεση με τα Πανεπιστήμια – Ερευνητικά κέντρα της Κρήτης, προώθηση πολιτιστικής ταυτότητας, κ.α.).
Είναι γενικά αποδεκτό ότι τέτοιου είδους εκδηλώσεις απευθύνονται σε ποιοτικούς επισκέπτες, των οποίων οι ημερήσιες δαπάνες υπερβαίνουν τον μέσο όρο από αυτές των τουριστών αναψυχής και έχουν τη δυνατότητα να καταναλώνουν ποικίλα αγαθά, που παράγονται και προσφέρονται στον τόπο διοργάνωσης. Είναι ενδεικτικό ότι η Αθήνα μέσα στο 2022, βάσει των στοιχείων της Διεθνούς Ένωσης Συνεδρίων (ICCA), φιλοξένησε συνολικά 109 διεθνή συνέδρια στα οποία συμμετείχαν 40.000 επισκέπτες, αφήνοντας στην πόλη έσοδα ύψους 87 εκατ. ευρώ. (https://www.naftemporiki.gr/english/1482607/conference-tourism-athens-in-top-ten-list/).
Το Ηράκλειο από τα ίδια στατιστικά καταλαμβάνει την 326η θέση με διοργάνωση μόλις 5 συνεδρίων για το 2022. Υπάρχει περιθώριο ανάπτυξης αυτού του τομέα; Στο Ηράκλειο δίνεται η ευκαιρία σε κάποιον να συνδυάσει τον συνεδριακό τουρισμό με άλλες μορφές, όπως τουρισμός πόλης, πολιτιστικός τουρισμός και ταξιδιού αναψυχής. Μεγάλο πλεονέκτημα είναι η προσβασιμότητα, όπου έχοντας αεροπορική σύνδεση και ξενοδοχειακές μονάδες πόλης που λειτουργούν καθ’ όλη τη χρονιά, έτσι ώστε η επιλογή του ως προορισμός να είναι πιο ελκυστική. Ταυτόχρονα το προφίλ της πόλης με το πλούσιο ιστορικό υπόβαθρο, την μεγάλη παράδοση και τις ήπιες κλιματολογικές συνθήκες είναι σημαντικά πλεονεκτήματα και ταυτόχρονα πόλοι έλξης για την προώθηση αυτού του αντικειμένου διεθνώς. Υπάρχουν διάφορες μορφές συνεδρίων που μπορούν να λάβουν χώρα, όπως επιστημονικά, επαγγελματικών φορέων, διεθνών οργανώσεων και οργανισμών, κλπ. Μεγάλα συνεδριακά κέντρα δεν υπάρχουν και συνήθως οι εκδηλώσεις αυτές πραγματοποιούνται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους ξενοδοχείων.
Ως Δήμος Ηρακλείου τα τελευταία χρόνια έχει τεθεί σε λειτουργία το Πολιτιστικό και Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου (ΠΣΚΗ), το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για πολιτιστικές εκδηλώσεις. Η ύπαρξη αυτής της υποδομής προσδίδει ένα σημαντικό εργαλείο για την χρήση του και ως συνεδριακού χώρου, κάτι για το οποίο στην παράταξη Δικαίωμα στην Πόλη με υποψήφιο δήμαρχο τον Αλέξη Καλοκαιρινό, έχουμε θέσει ως μία από τις προτεραιότητες μας. Το ΠΣΚΗ διαθέτει τις απαραίτητες υποδομές όπως την Αίθουσα "Ανδρέας και Μαρία Καλοκαιρινού", που αποτελεί την κύρια αίθουσα με διαθεσιμότητα 740 θέσεων, έκταση σκηνής και τεχνικό εξοπλισμό ικανό να υποστηρίξει και συνέδρια.
Υπάρχουν ακόμα η πειραματική σκηνή, το μικρό θέατρο, η αίθουσα συναυλιών, ενώ διατίθεται και χώρος στάθμευσης οχημάτων που νομίζω μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους συνέδρους. Η τοποθεσία του είναι στο κέντρο τη πόλης, όπου οι αποστάσεις από τα κεντρικά ξενοδοχεία, μπορούν να καλυφθούν χωρίς την ανάγκη επιπλέον μεταφορικού μέσου.
Η διοργάνωση των συνεδρίων μπορεί μέσω του Δήμου να συνδεθεί άμεσα με τα ιστορικά μνημεία της πόλης ως εναλλακτική δραστηριότητα για την περαιτέρω αξιοποίησης τους σε συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο. Φανταστείτε πως θα φαινόταν στους συνέδρους, ότι στο πρόγραμμα των εκδηλώσεων υπάρχει και η δυνατότητα επίσκεψης και ξενάγησης σε σημαντικά μνημεία της πόλης. Στο ίδιο πλάνο αξιοποίησης μπορεί να υπάρξει και η σύνδεση με τη δημοτική πινακοθήκη στο Μέγαρο Κοθρή, όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή της. Ομοίως η Συμφωνική Ορχήστρα Νέων Κρήτης, που έχει αναπτυχθεί από το Δήμο Ηρακλείου, μπορεί να μετέχει και να παρουσιάζει το έργο της σε εξωσυνεδριακές εκδηλώσεις που θα εμπεριέχονται στο πρόγραμμα.
Η παροχή εδεσμάτων στο πλαίσιο του συνεδρίου, μπορεί να βασιστεί στην προώθηση του κρητικού μοντέλου διατροφής με γεύσεις από την πλούσια παράδοση, ώστε να συνδεθεί ακόμα στενότερα ο κλάδος της τοπικής αγροδιατροφής με τον τουρισμό. Έτσι, θα δοθεί η δυνατότητα της προβολής της τοπικής παραγωγής και των προϊόντων που συνδέονται με τον πρωτογενή τομέα.
Από πλευράς δήμου οι υποδομές υπάρχουν, αλλά δεν φτάνουν από μόνες τους. Οι απαιτήσεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων είναι πολλές και απαιτείται επαγγελματικός σχεδιασμός και έγκαιρη προετοιμασία. Κατά τη γνώμη μου πρέπει να δημιουργηθεί και στελεχωθεί κατάλληλα ένα ειδικό γραφείο συνεδρίων, όπου θα καταρτίσει και εφαρμόσει ένα σχέδιο δράσης, αφενός για την εξασφάλιση της παροχής ποιοτικών υπηρεσιών με αντίστοιχες συνεργασίες με τοπικούς επαγγελματίες και αφετέρου με γνωστές εταιρείες – συνδέσμους οργάνωσης συνεδρίων (Professional Congress Organizers – PCO), οι οποίες μπορούν να αναζητούν ενδιαφερόμενους φορείς, εφαρμόζοντας κατάλληλη στρατηγική και αξιοποιώντας όλα τα πλεονεκτήματα που προαναφέρθηκαν. Ο ακαδημαϊκός χώρος του νησιού, μέσω των πανεπιστημίων και ερευνητικών ινστιτούτων είναι επίσης ένα σημαντικό εφόδιο που μπορεί να αξιοποιηθεί, αφού πολλά από τα συνέδρια αφορούν την επιστημονική κοινότητα. Παράλληλα, μπορεί να προωθηθεί η συμμετοχή και προβολή σε διεθνείς εκθέσεις και οργανισμούς συνεδριακού τουρισμού, διεκδικώντας αντίστοιχες εκδηλώσεις.
Τα πλεονεκτήματα από την υλοποίηση ενός τέτοιου εγχειρήματος είναι πολλά και αναγκαία για το Δήμο μας. Χρειάζεται, λοιπόν, ορθολογικός σχεδιασμός, ο οποίος θα έχει ως στόχο την επαγγελματική λειτουργία, την αξιοπιστία, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις λεπτομέρειες (τεχνικές και μη), χρησιμοποιώντας το κατάλληλο προσωπικό. Η αξιοποίηση των υποδομών χρειάζεται σχέδιο και ισχυρή βούληση για την εφαρμογή του.
* Ο κ. Σπύρος Δοκιανάκης, είναι Δρ. Χημικός Μηχανικός, Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με την παράταξη «Δικαίωμα στην Πόλη» και υποψήφιο Δήμαρχο τον Αλέξη Καλοκαιρινό
