Είναι ένα καυτό θέμα που μαστίζει την κοινωνία μας και αυτός είναι ο λόγος που το ερευνώ εκτενώς.
*Του Γιώργου Τσιτσιλιανου
Έχω αναφερθεί πολλάκις στο θέμα που αφορά τους “φουσκωμένους” λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος που θα αναγκαστούν να πληρώσουν οι καταναλωτές. Η αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής (που κακώς καταργήθηκε κατ’ εμέ, ενώ θα μπορούσε με μια βελτίωση του μαθηματικού μοντέλου της να έχουμε πολύ θετικότερα αποτελέσματα για τους καταναλωτές) έχει δημιουργήσει μια άνευ προηγουμένου αύξηση της τιμής της κιλοβατώρας (Kwh) από τους παρόχους.
Αυτό θα έχει συνολικά ως αποτέλεσμα οι καταναλωτές να πληρώσουν ακριβότερα την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος το προσεχές χρονικό διάστημα από αυτό του Ιουνίου. Γιατί η κυβέρνηση τα έβαλε με τους παρόχους της ηλεκτρικής ενέργειας; Τι περίμενε, ότι δε θα αυξήσουν τις τιμές τους; Δε θα πρόσθεταν τη ρήτρα αναπροσαρμογής στην τιμή της κιλοβατώρας; Δε θα προστατέψουν τα συμφέροντά τους; Δε θα φροντίσουν λόγω της ραγδαίας αύξησης του ρυθμού μεταβολής της χονδρικής τιμής να υπερτιμολογήσουν την τιμή της κιλοβατώρας, λαμβάνοντας υπόψη την επικινδυνότητα;
Είχα αναφέρει ότι αυτό το μοντέλο που παρουσίασε η κυβέρνηση στερείται μαθηματικής λογικής λόγω μη λειτουργικότητας, αφού δε διαθέτει εκείνες τις σταθερές παραμέτρους να γίνει αξιόπιστο. Συνεπώς η κυβέρνηση, αντί να τα βάζει με τους παρόχους, καλό είναι να τα βάλει με τον εαυτό της και ειδικότερα με αυτούς που σκέφτηκαν όλο αυτό το μοντέλο κοστολόγησης.
Σύστημα «αλαλούμ»
Από μια έρευνα, παρατήρησα ότι οι περισσότεροι πάροχοι στην τιμή της κιλοβατώρας προσάρμοσαν και την κρατική επιδότηση, με μοναδική εξαίρεση τη ΔΕΗ που η τιμή ήταν στα 0,8 ευρώ/κιλοβατώρα (όμως μετά το θόρυβο που προκλήθηκε, σε συνδυασμό με τους άλλους παρόχους, το διέγραψε). Δηλαδή, ένας καταναλωτής με 1.000 κιλοβατώρες θα πλήρωνε 800 ευρώ. Το ερώτημα είναι μέχρι σε ποιο σημείο ευρώ/Kwh θα φτάσει η κρατική επιδότηση; Θα είναι 0,28 ή 0,3 ή 0,4 ή 0,5 ευρώ/Kwh; Δηλαδή ο καταναλωτής θα πληρώσει 280 ή 300 ή 400 ή 500 ευρώ αντιστοίχως; Αυτό θα πρέπει να μας το αναγγείλει το αρμόδιο υπουργείο.
Οι πάροχοι είναι υποχρεωμένοι να αναγράφουν στο site τους την πραγματική τιμή και στη συνέχεια το αρμόδιο υπουργείο να καθορίσει την τιμή της κρατικής επιδότησης στους καταναλωτές σε ευρώ/Kwh οριζόντια. Και επιπλέον να αφήσουν κατά μέρος οι πάροχοι τα διάφορα “τρικ” με τις εκπτώσεις και τα άλλα διάφορα που αναγράφονται για να αποπροσανατολίσουν τους καταναλωτές. Ένα σύστημα τελείως “αλαλούμ” που ο καταναλωτής, όποιο πάροχο και να επιλέξει, θα βρεθεί στο τέλος προ εκπλήξεων, και υπεύθυνη - μετά λύπης μου το λέω - είναι η κυβέρνηση, γιατί γνώριζε εκ των προτέρων την ελληνική πραγματικότητα και τη λογική των παρόχων του ηλεκτρικού ρεύματος.
Ωστόσο, η κρατική επιδότηση για να υπολογιστεί είναι συνάρτηση του ποσού που θα συγκεντρωθεί στο ΤΕΜ (Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης) σε συνδυασμό με τα διαθέσιμα χρήματα του κρατικού “κουμπαρά” και πώς σκέφτεται η κυβέρνηση να τα διαθέσει. Και το χειρότερο είναι ότι όλα αυτά τα στοιχεία είναι μεταβλητά και συνεπώς καμία κατ’ εμέ πρόβλεψη δεν μπορεί να γίνει. Απλά βαδίζουμε προσεγγιστικά με τη λογική ότι οι παράμετροι του κόστους (Title Transfer Facility, Dam) δε θα έχουν μεγάλη μεταβλητότητα.
Το έσοδο του παραγωγού αγοράς
Αυτά τα έσοδα εξαρτώνται από την TTF (Title Transfer Facility), που αποτελεί το σημείο συναλλαγών στις ευρωπαϊκές χρηματιστηριακές αγορές φυσικού αερίου και της χονδρικής τιμής Day Ahead Market (Dam), με την οποία αγοράζουν το ρεύμα οι πάροχοι από τους ηλεκτροπαραγωγούς ενέργειας, και αυτή η τιμή προκύπτει από τη χρηματιστηριακή αγορά της Σοφοκλέους.
Η τιμή της Title Transfer Facility σήμερα έχει υπερβεί τα 200 ευρώ/Mwh, που ήταν το χειρότερο (ωστόσο ρεαλιστικό) σενάριο και δε γνωρίζουμε πού θα φτάσει. Αυτό όπως αντιλαμβάνεστε συμπαρασύρει και τη χονδρική τιμή αγοράς φυσικού αερίου DAM (Day Ahead Market), που στις 2 Αυγούστου έφτασε στα 412 ευρώ/Mwh.
Προσέξτε: Για τον μήνα Αύγουστο το αρμόδιο υπουργείο καθόρισε νέο πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου από τα 292 ευρώ/Mwh που ήταν τον Ιούλιο στα 422,39 ευρώ/Mwh. Τι σημαίνει αυτό σύμφωνα με το κυβερνητικό μοντέλο (άρθρο 122 παρ. 1); Επειδή η χονδρική τιμή (412 ευρώ/Mwh) της DAM (Day Ahead Market) είναι μικρότερη από το πλαφόν (422,39 ευρώ/Mwh), τα έσοδα του ηλεκτροπαραγωγού θα βγαίνουν αν πολλαπλασιάσουμε την ποσότητα ενέργειας προμήθειας με τη χονδρική τιμή, και το επιστρεπτέο έσοδο που θα μετακυλιστεί στο ΤΕΜ (Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης) θα είναι μηδέν.
Ενώ αν τα εν λόγω στοιχεία ήταν αντίθετα, τότε το επιστρεπτέο έσοδο στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης θα ήταν η ποσότητα ενέργειας πολλαπλασιασμένη με τη διαφορά της DAM με το πλαφόν. Και το ερώτημα είναι: πώς δικαιολογείται η τιμή του πλαφόν των 422,39 ευρώ/Kwh που έθεσε το υπουργείο; Για να έχουμε επιστρεπτέο έσοδο στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης μηδέν;
Τα κέρδη των παρόχων
Τώρα μπορείτε να καταλάβετε πώς προκύπτουν τα κέρδη των παρόχων του ηλεκτρικού ρεύματος. Που, για να προσεγγίσεις έστω το σωστό νούμερο, πρέπει να υπολογίσεις τις καθημερινές συναλλαγές του μέσου όρου των απαιτήσεων για κάθε πάροχο, σε συνάρτηση με τις παραμέτρους και την ποσότητα προμήθειας. Και αυτό το γνωρίζει μόνο ο φορέας εκκαθάρισης αγοράς της επόμενης ημέρας, που είναι υποχρεωμένος στη συνέχεια να ενημερώσει τη ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας).
Όπως αντιλαμβάνεστε, έχουμε περιέλθει σε ένα καθαρά μαθηματικό πρόβλημα με μεταβλητές που διαφοροποιούνται σχεδόν καθημερινά και επομένως μόνο με προσεγγιστική μαθηματική λογική μπορούμε να προσεγγίσουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα... Ώστε οι καταναλωτές να πληρώσουν το ελάχιστο δυνατό κόστος, συνεκτιμώντας τη δυνατότητα της προβληματικής ελληνικής οικονομίας σε συνδυασμό με το επιτρεπτό λογικό κέρδος των παρόχων του ηλεκτρικού ρεύματος.
Οι κραυγές άνευ ύπαρξης επιχειρημάτων και αποδείξεων δεν έχουν νόημα. Το ερώτημα για μένα είναι αν μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα μαθηματικό μοντέλο που θα δίνει έστω μία προσεγγιστική λύση, λαμβάνοντας υπόψη τις σταθερές (δυνατότητα της οικονομίας) και τις μεταβλητές παραμέτρους (Title Transfer Facility, χονδρική τιμή αγοράς επόμενης ημέρας, Day Ahead Market) ώστε όλοι οι ενδιαφερόμενοι που επηρεάζονται να είναι κατά το δυνατόν ευχαριστημένοι. Εκτιμώ πως μπορούμε!
Φωτογραφία αρχείου ΙΝ ΤΙΜΕ
