"Απεταξάμην" λένε οι Κρητικοί σε κληρονομιές και διαθήκες

Κρήτη
"Απεταξάμην" λένε οι Κρητικοί σε κληρονομιές και διαθήκες

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κανένας δε γνωρίζει το πραγματικό βάθος της οικονομικής κρίσης που μαστίζει για όγδοη χρονιά την Ελλάδα, ωστόσο τα στοιχεία που αφορούν στις κληρονομιές είναι δυνατό να σκιαγραφήσουν κάποιες μόνο από τις διαστάσεις αυτής!

Τέτοια στοιχεία αποτελούν οι πράξεις που συντελέστηκαν στο Ειρηνοδικείο Ηρακλείου και αφορούν στις αποποιήσεις κληρονομιάς και τις διαθήκες τη χρονιά που πέρασε, συγκρινόμενα με τα προηγούμενα χρόνια, ανατρέχοντας σε αυτά αντίστροφα ως την αρχή της κρίσης. Τότε θα παρατηρήσει εύκολα κάποιος ότι κάθε χρόνο όλο και περισσότεροι Ηρακλειώτες αποποιούνται τις κληρονομίες τους, με το 2017 που μόλις έφυγε να αποτελεί χρονιά-ρεκόρ!

Εντυπωσιακό είναι το στοιχείο, όμως, ότι ταυτόχρονα αυξάνονται και οι διαθήκες στο Ηράκλειο, προκειμένου να τακτοποιηθούν, εν μέσω βαριάς φορολογίας, ΕΝΦΙΑ και τυχόν χρεών, περιουσίες κυρίως σε μεγάλες οικογένειες. Ωστόσο, μια σχεδόν άγνωστη διαδικασία με μεγάλο όφελος είναι η διαδικασία τής επ' ωφελεία απογραφής, κατά την οποία αφενός δεν κινδυνεύει η περιουσία του κληρονόμου από χρέη του νεκρού και αφετέρου γλιτώνουν τη βάσανο των αποποιήσεων οι υπόλοιποι συγγενείς και φυσικά τα ανήλικα, για τα οποία απαιτείται ειδική απόφαση δικαστηρίου ή, όταν ενηλικιωθούν, επιλογή με ρίσκο, να πραγματοποιήσουν εκείνα τη διαδικασία τής επ' ωφελεία απογραφής.

Πρόκειται δηλαδή για τη χρονιά με τις περισσότερες αποποιήσεις, όμως και με τις περισσότερες δημοσιεύσεις διαθηκών από το 2013 και μετά, που ανέλαβαν την ευθύνη τα Ειρηνοδικεία. Μέχρι πρότινος τις αρμοδιότητες αυτές ασκούσε το Μονομελές Πρωτοδικείο.

Η εφημερίδα "Νέα Κρήτη" δημοσιεύει σήμερα τα συγκεντρωτικά στοιχεία της χρονιάς που άντλησε από το γραφείο 5 του Ειρηνοδικείου Ηρακλείου για τις αποποιήσεις κληρονομιών και τις δημοσιεύσεις διαθηκών. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, η τελευταία αποποίηση του 2017 έγινε την Παρασκευή 29 Ιανουαρίου και ήταν η 957η του έτους. Πρόκειται για τη χρονιά με τις περισσότερες αποποιήσεις και πολύ κοντά στο ρεκόρ των 1.000, που δεν αποκλείεται καθόλου να σημειωθεί το 2018, εάν συνεχιστεί ο ίδιος ρυθμός! Εξάλλου, ο ρυθμός αύξησης των αποποιήσεων στο Ηράκλειο μεταξύ 2016 και 2017 καταγράφτηκε στο 7,5%, αφού το 2016 οι αποποιήσεις ήταν 890.

Να γιατί αυξάνονται οι διαθήκες

Με μεγαλύτερο ρυθμό, που φτάνει το 11,5%, αυξήθηκαν τη χρονιά που πέρασαν, όμως, και οι δημοσιεύσεις διαθηκών στο Ηράκλειο. Συγκεκριμένα, οι διαθήκες που δημοσιεύτηκαν το 2017 έφτασαν τις 1.270, αριθμός πραγματικά ρεκόρ για την πόλη του Ηρακλείου, ενώ την προηγούμενη χρονιά, δηλαδή το 2016, οι δημοσιεύσεις διαθηκών ήταν 1.140.

Θα αναρωτηθεί κάποιος τι ακριβώς συμβαίνει και αυξάνονται παράλληλα αποποιήσεις κληρονομιών και δημοσιεύσεις διαθηκών. Και στις δύο περιπτώσεις έχουν να κάνουν οι κατιόντες, δηλαδή οι κληρονόμοι του θανόντος! Αν ο θανών έχει χρέη σε εφορία και τράπεζες και οι κληρονόμοι δεν έχουν προλάβει να τακτοποιήσουν εκκρεμότητες, τότε προσφεύγουν στις πράξεις αποποίησης κληρονομίας ώστε να "ξεφορτωθούν" το βάρος των οφειλών που αφήνει πίσω του ο αποθανών.

Και οι διαθήκες γιατί αυξάνονται, θα αναρωτηθεί επίσης κάποιος: Ο λόγος είναι περίπου ίδιος. Οι συγγενείς τακτοποιούν πριν πεθάνει ο κληρονομούμενος, που ενδεχομένως βρίσκεται σε χρόνια ασθένεια, τις εκκρεμότητες και τη μοιρασιά, προκειμένου να γλιτώσουν ή να γνωρίζουν εξαρχής για το τι τους περιμένει, όπως για παράδειγμα ΕΝΦΙΑ, βαριά φορολογία κ.λπ. Με τη δημοσίευση διαθήκης θα έλεγε κάποιος ότι είναι δυνατό να ξεπεραστεί ακόμη και τυχόν εμπλοκή από την παρέλευση της προθεσμίας που δίνεται για αποδοχή ή όχι της κληρονομιάς και η οποία είναι 4μηνη στην περίπτωση των αποποιήσεων. Δηλαδή μια διαθήκη νομίμως δημοσιευμένη μπορεί να τακτοποιήσει κληρονομικά προβλήματα ή πολύ περισσότερο να τα λύσει, όταν ο συντάκτης της διαθήκης αφήνει μαζί με την περιουσία και χρέη τα οποία μετακυλίονται κάθε φορά που ένας κατιών κάνει πράξη αποποίησης. Σε μεγάλες οικογένειες αυτό, ως είναι φυσικό, δημιουργεί προβλήματα, ενώ με μια διαθήκη το πρόβλημα λύνεται για όλους τους άλλους που δε θα περιληφθούν σε αυτή και εφόσον ο κληρονόμος αποδεχτεί! Έτσι επιλέγεται από πολλούς ανθρώπους που νοσούν, και υπάρχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά η λύση της διαθήκης πολλές φορές και με τη συμφωνία των κληρονόμων, ώστε να μην προκύψουν καθόλου προβλήματα μετά θάνατον.

Το ευεργέτημα της "επ' ωφελεία απογραφής"

Μια σχεδόν άγνωστη διαδικασία, αλλά εξαιρετικά επωφελής, όπως φανερώνει εξάλλου και η ονομασία της, είναι το ευεργέτημα της "επ' ωφελεία απογραφής". Το γεγονός ότι πρόκειται για μια σχεδόν άγνωστη διαδικασία αποδεικνύεται από το γεγονός ότι μόνο 20 τέτοιες νομικές πράξεις έγιναν στο Ειρηνοδικείο Ηρακλείου. Πρόκειται για την αποδοχή κληρονομιάς ακόμη κι όταν υπάρχει χρέος, και η οποία δίνει τη δυνατότητα καταγραφής της περιουσίας που αφήνει πίσω του χωρίς διαθήκη ο θανών. Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα στον κληρονόμο να αποδεχτεί την κληρονομιά με το ευεργέτημα της απογραφής, η οποία υπερτερεί σε πλεονεκτήματα από την αποποίηση, αφού γλιτώνουν από τη διαδικασία της αποποίησης όλοι οι υπόλοιποι συγγενείς. Με την "επ' ωφελεία απογραφής" διαδικασία ο κληρονόμος προστατεύει αφενός την προσωπική του περιουσία από τα χρέη του κληρονομούμενου και αφετέρου έχει τη δυνατότητα να επωφεληθεί από το ενεργητικό της, εφόσον υπάρχει. Η προσωπική περιουσία του κληρονόμου και η κληρονομιαία περιουσία χωρίζονται και αποτελούν δύο διακριτά οικονομικά μεγέθη και τυχόν χρέη του νεκρού καλύπτονται αποκλειστικά από την περιουσία που άφησε ως κληρονομιά και όχι από την προσωπική περιουσία του κληρονόμου. Μάλιστα έχουν δικαίωμα οι κληρονόμοι, αφού γίνει η απογραφή, να αποδεχτούν ή να αποποιηθούν την περιουσία. Ορίζονται πραγματογνώμονες και συμβολαιογράφοι για να κάνουν την απογραφή και τις νέες συμβολαιογραφικές πράξεις, όμως θα πρέπει να τηρηθούν οι ημερομηνίες που είναι δεσμευτικές και μπορεί, αν χαθούν, να αποβούν σε βάρος του κληρονόμου.

Οι αποποιήσεις σε αριθμούς

Η αρμοδιότητα για τις αποποιήσεις, που ως τότε ασκούσε το Πρωτοδικείο, πέρασε με το Νόμο 4055/2012 στα Ειρηνοδικεία της χώρας από την 1η Μαρτίου 2013. Στο Ειρηνοδικείο Ηρακλείου από την 1η Μαρτίου 2013 έχουν καταγραφεί 343 αποποιήσεις για το έτος αυτό, το 2014 οι αποποιήσεις αυξήθηκαν στις 479 και το 2015 έφτασαν τις 600, ενώ το 2016 εκτοξεύτηκαν στις 890 και το 2017 στις 957.

ΑΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ      ΕΤΟΣ

343      2013

479      2014

600      2015

890      2016

957      2017

Ρεπορτάζ: Λευτέρης Συμβουλάκης

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News