Το 2017 σιγά-σιγά ετοιμάζεται να μας αποχαιρετίσει. Αφήνει, όμως, πολλές υποσχέσεις και προσδοκίες για την Κεντροαριστερά. Το τρέχον έτος, η Κεντροαριστερά αφήνει την περίοδο κατακερματισμού που τη χαρακτηρίζει την τελευταία πενταετία και πλέον…με θετικό βλέμμα ατενίζει το επόμενο έτος. Αν και δεν επιθυμώ να βγάλω συμπεράσματα από τώρα, είναι πλέον γνωστό πως άπαντες θεωρούν πως η πορεία της θα είναι ανοδική το νέο έτος, κάτι που μαρτυρούν και οι τελευταίες δημοσκοπήσεις.
Η κυρία Γεννηματά έδωσε πρώτη το σύνθημα. Αμέσως μετά το τέλος των ενδοπαραταξιακών εκλογών, η επικεφαλής του νέου φορέα δήλωσε ανοιχτά πως το Κίνημα Αλλαγής επιθυμεί να συγκρουστεί με τους δύο πρώτους πολιτικούς σχηματισμούς , το ΣΥΡΙΖΑ και τη Ν.Δ. Βέβαια, μόνο εύκολος δεν είναι αυτός ο στόχος. Πολιτικοί αναλυτές και δημοσιογρ τονίζουν σε κάθε τόνο πως παρά τη δημοσκοπική άνοδο της Κεντροαριστεράς, η εκλογική «πρωτιά» δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη.
Αποσαφηνίσεις για το νέο έτος
Το 2018 πρέπει να είναι χρόνια - επανεκκίνησης για το κεντροαριστερό κίνημα, καθώς το Μάρτιο θα διεξαχθεί το ιδρυτικό συνέδριο του νέου φορέα. Οι αξιωματούχοι του νέου φορέα οφείλουν να ξεκαθαρίσουν από την πρώτη συνεδρία το πολιτικό στίγμα του νέου φορέα. Και πολύ συγκεκριμένα, πρέπει να δοθεί έμφαση σε ποια ιδεολογική κατεύθυνση τείνει ο νέος φορέας. Πρέπει να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις σε ζητήματα που αφορούν :πιθανές μετεκλογικές συνεργασίες, τη σειρά θεμάτων στην πολιτική ατζέντα αλλά και σε επιμέρους ζητήματα που αφορούν πολιτικά πρόσωπα. Αλλά, ας δούμε πιο αναλυτικά τα συγκεκριμένα ζητήματα.
Η έναρξη της κρίσης σημαδεύτηκε από την κατάρρευση των μονοκομματικών κυβερνήσεων. Ο καιρός που ένας πολιτικός σχηματισμός κατάφερνε και συγκέντρωνε πάνω από 151 έδρες στην Ελληνική βουλή έχει παρέλθει. Η δυσπιστία των πολιτών απέναντι στους πολιτικούς σχηματισμούς είναι καταφανής, γεγονός που έχει οδηγήσει πολιτικά κόμματα στη συνεργασία σε κυβερνητικό επίπεδο. Το νέο κίνημα, ανεξαρτήτως της θέσης που θα καταλάβει, οφείλει να προσδιορίσει τις προγραμματικές του θέσεις και τις μελλοντικές συνεργασίες. Η κ. Γεννηματά, παρά τις δηλώσεις της πως ο νέος φορέας δε θα γίνει δεκανίκι ή συμπλήρωμα κανενός, οφείλει ευθαρσώς να δηλώσει: θα στηρίξει το ΣΥΡΙΖΑ ή τη Νέα Δημοκρατία ή θα μείνει ουδέτερη. Δύσκολο ερώτημα, αλλά αυτό είναι και η γοητεία της πολιτικής.
Εάν η κυρία Γεννηματά υποστηρίξει το ΣΥΡΙΖΑ, τότε κινδυνεύει να χάσει μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων της παράταξης, οι οποίοι χωρίς κανένα ενδοιασμό προβάλλουν το ΣΥΡΙΖΑ ως ένα δημαγωγικό κόμμα. Εάν πάλι η κυρία Γεννηματά υποστηρίξει τη Νέα Δημοκρατία, τότε θα βρεθεί η ίδια όμηρος των εξαγγελιών της. Τέλος, εάν μείνει ουδέτερη και απαθής, τότε πολλοί θα υποστηρίξουν πως δεν επιθυμεί την ανάληψη ευθύνης και προτιμάει να έχει το ρόλο της αντιπολίτευσης που απλώς στηλιτεύει τα κακώς κείμενα. Σε κάθε περίπτωση, η κυρία Γεννηματά οφείλει να απαντήσει ποια είναι καλύτερη δυνατή μετεκλογική συνεργασία σε επίπεδο αρχών του κινήματος της. Δηλαδή, ποια συνεργασία μπορεί να υποστηρίξει με τον καλύτερο τρόπο τις αρχές της σοσιαλδημοκρατίας και της κεντροαριστεράς.
Προέκταση του πολιτικού στίγματος, συνιστά και το εκλογικό ακροατήριο. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει απορροφήσει μεγάλο μέρος του ρεύματος της κεντροαριστεράς και τίθεται αναπόφευκτα το ερώτημα: ο νέος φορέας της Κεντροαριστεράς θα προσπαθήσει να αλιεύσει ψήφους, μετακινώντας τις ιδεολογικές του θέσεις προς την Αριστερά ή προς το Κέντρο. Αυτή τη στιγμή, το αριστερό ακροατήριο βιώνει «υπαρξιακή κρίση», αφού υποστηρικτές της κυβέρνησης δε διστάζουν να μιλήσουν για κεντρο-αριστεροποίηση του ΣΥΡΙΖΑ. Θα προσπαθήσει το Κίνημα Αλλαγής να καλύψει το κενό αυτό? Ή θα προσπαθήσει να αλιεύσει ψήφους από το Κέντρο, που εκεί δεσπόζει η Νέα Δημοκρατία?
Σε κάθε περίπτωση, για ψηφοθηρικούς λόγους, η κυρία Γεννηματά σε μια προσπάθεια επαναπατρισμού των απογοητευμένων ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, θα ασκήσει έντονη κριτική μέσω μιας οξείας ρητορικής. Πάντως, εξαιτίας της πολυκομματικής σύστασης του νέου φορέα, είναι δύσκολο να αποτιμηθεί και το πολιτικό στίγμα του αλλά και το εκλογικό ακροατήριο που θα προσεγγίσει. Και ίσως αυτό είναι ένα προσωπικό στοίχημα για την επικεφαλή του Κινήματος, η οποία οφείλει να βρει τη συνταγή ώστε ο νέος φορέας να εκπνέει αίσθημα ενότητας.
Για να αντιληφθούμε τη δυσκολία της κ. Γεννηματά, πρέπει να σημειώσουμε πως ο κύριος Θεοδωράκης έχει ευθαρσώς δηλώσει πως θα αποκλείσει κάθε είδους πιθανότητα συνεργασίας με το ΣΥΡΙΖΑ, κλείνοντας το μάτι στη Νέα Δημοκρατία. Ο Γιώργος Παπανδρέου, από την άλλη, έχει αποκλείσει τη σύμπραξη με τη Νέα Δημοκρατία.
Ως προς την πολιτική ατζέντα, η . κ. Γεννηματά οφείλει να ξεκαθαρίσει τις πρωτοβουλίες που θα πάρει την επόμενη μέρα των εκλογών και εφόσον αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες. Η κ. Γεννηματά θα σταθεί περισσότερο σε ζητήματα που αφορούν την ευρωπαϊκή ενοποίηση και την εθνική μας οικονομία ή θα προσπαθήσει να κάνει άνοιγμα στην κοινωνία και να θέσει στόχους ενίσχυσης του κοινωνικού κράτους?
Επίσης, η κ. Γεννηματά, από το Μάρτιο, πρέπει να ξεκαθαρίσει τις ενδοπαραταξιακές προτιμήσεις της στα πρόσωπα που ηγηθούν της νέας προσπάθειας. Και είναι ιδιαιτέρως σημαντικό το ζήτημα αυτό. Η κ. Γεννηματά προτίθεται να δώσει δεύτερες ευκαιρίες σε πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν στο πρόσφατο πολιτικό παρελθόν και είχαν ηγετικό ρόλο στο ΠΑΣΟΚ ή θα δώσει ευκαιρίες σε νέα άτομα με ένσημα στην αγορά εργασίας και με όρεξη για δουλειά?
Σταθμοί του 2017
Αντί να κλείσω μ' έναν επίλογο , αποφάσισα να αναφερθώ στους σταθμούς του νέου Κινήματος. Η αρχή έγινε το τον Ιανουάριο του 2017 όταν το ΚΙΔΗΣΟ αποφάσισε να συμμετάσχει στο σχήμα της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, που αποτελούνταν από το ΠΑΣΟΚ, τη Δημοκρατική Αριστερά και τις Κινήσεις Πολιτών. Έξι μήνες αργότερα, η κ. Γεννηματά αποκάλυψε το σχέδιο για τη δημιουργία ενός νέου φορέα της Κεντροαριστεράς. Το καλοκαίρι του 2017 ξεκίνησαν οι συζητήσεις ώστε ο πρόεδρος του Ποταμιού να συμμετάσχει και εκείνος στο νέο εγχείρημα. Το Σεπτέμβριο, οι προσπάθειες ευοδώθηκαν και ο Σταύρος Θεοδωράκης ανακοινώνει την υποψηφιότητά του για την αρχηγία του νέου Κινήματος.
Τον προηγούμενο μήνα, πραγματοποιήθηκε η εκλογική διαδικασία, αφού συμμετείχαν 210.000 πολίτες. Στο δεύτερο γύρο, η κ. Γεννηματά επικράτησε έναντι του Νίκου Ανδρουλάκη. Το Μάρτιο του 2018 , θα διεξαχθεί το ιδρυτικό συνέδριο του κινήματος , στο οποίο θα συζητηθούν οργανωτικά και πολιτικά θέματα.
Ο Νίκος Κοσμαδάκης είναι πολιτικός επιστήμονας ([email protected])
