Το 1927 ιδρύθηκε η Ελληνική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (ΕΠΟ), και μάλιστα... (δε διαβάζετε λάθος) ήρθε σε ρήξη στο ξεκίνημά της με τον Ολυμπιακό... αποκλείοντας τους Πειραιώτες από κάθε εγχώρια διοργάνωση της δικαιοδοσίας της, συμπεριλαμβανομένων και των φιλικών αγώνων εντός Επικράτειας...
Η απόφαση της ΕΠΟ ξεσηκώνει θύελλα διαμαρτυριών από μέρους του Ολυμπιακού, που όμως βρήκε... συμμάχους απέναντι στη διοργανώτρια αρχή, τους άσπονδους σήμερα εχθρούς του: την ΑΕΚ και τον Παναθηναϊκό! Έτσι, την 31η Οκτωβρίου του 1927 δημιουργείται το περίφημο "Π.Ο.Κ." που υπήρχε για 35 ολόκληρα χρόνια!
Ο Ποδοσφαιρικός Όμιλος Κέντρου, πήρε το όνομά του από τα αρχικά των τριών δυνατών ομάδων του κέντρου, του Παναθηναϊκού, του Ολυμπιακού και της Α.Ε. Κωνσταντινουπόλεως, οι οποίοι σε ένα αρραγές μέτωπο εναντίον της ΕΠΟ, αποφάσισαν μια πρωία να αυτονομηθούν και επί της ουσίας να δημιουργήσουν μια δική τους "εσωτερική" λίγκα, για να έχουν περισσότερες εισπράξεις στα τουρνουά που γίνονταν τρεις φορές το χρόνο:
Το Κύπελλο Σεπτεμβρίου, το Κύπελλο Χριστουγέννων και το Κύπελλο Πάσχα. Πρωτεργάτες αυτής της πρωτοφανούς πρωτοβουλίας, ο Θανάσης Μέρμηγκας από τον Ολυμπιακό, ο Απόστολος Νικολαΐδης από τον Παναθηναϊκό και ο Κωνσταντίνος Κωνσταντάρας από την ΑΕΚ, η οποία με την άρνησή της να αγωνιστεί εναντίον του Απόλλωνα για το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα της ΕΠΟ, σφράγισε τη συμφωνία των "παρτιζάνων" μεγάλων του ελληνικού ποδοσφαίρου...
Το 1928 βρίσκει τις 3 μεγαλύτερες ομάδες στην Ελλάδα, τυπικά εκτός ποδοσφαιρικού χάρτη, να διοργανώνουν φιλικά παιχνίδια μεταξύ τους, σαν να επρόκειτο για παρέες. Εκείνο που η ΕΠΟ δεν περίμενε και δεν κατάφερε να διαχειριστεί, ήταν η λαοφιλία των συλλόγων που απέκλεισε, με αποτέλεσμα τα φιλικά των ομάδων του "Π.Ο.Κ." να συγκεντρώνουν το διπλάσιο και τριπλάσιο κόσμο από τις υπόλοιπες ομάδες των "νόμιμων" τουρνουά της Ομοσπονδίας.
Οι διοικήσεις των ομάδων, ανακάλυψαν όχι απλώς μια boxing day όπως οι Άγγλοι στις μέρες μας, αλλά μια... boxing week, αφού το Κύπελλο Πάσχα ξεκινούσε συνήθως Μεγάλη Τρίτη ή Μεγάλη Τετάρτη και κρατούσε μέχρι το Πάσχα.
Μετά το 1936 τα πιο καλά χρόνια
Στα πρώτα χρόνια που η χώρα μας έμαθε επίσημα το ποδόσφαιρο, έμαθε... και το Κύπελλο του Πάσχα! Ένας θεσμός που ουσιαστικά απέκτησε αίγλη από το1936.
Μάλιστα το πρώτο ολοκληρωμένο ουσιαστικά το κατέκτησε ο Εθνικός το 1937, ακολούθησε η ΑΕΚ το 1938 και ο Παναθηναϊκός το 1940. Όπως θα προκύψει αργότερα, ο Εθνικός είναι και η μοναδική ομάδα εκτός ΠΟΚ που κατακτά το τρόπαιο!
Το 1933 η Λεωφόρος (έδρα του Παναθηναϊκού και σήμερα)αποκτά την πρώτη σκεπαστή εξέδρα στην Ελλάδα (στην πλευρά της οδού Τσόχα) και το 1936 ανακαινίζεται πλήρως από το Δήμαρχο της Αθήνας Κωνσταντίνο Κοτζιά.
Στην κατοχή θα χρησιμοποιηθεί ως νοσοκομείο και οι αίθουσες κάτω από τα τσιμέντα θα μετατραπούν σε τάξεις για τα ορφανά παιδιά, θύματα των εισβολέων.
Όταν πλέον οι Γερμανοί θα μπουν στην Αθήνα, θα επιταχθεί και θα υποστεί βαρύτατες ζημιές όταν το 1942 το βομβαρδίζουν οι αντάρτες.
Με το τέλος του πολέμου, μέρος των ζημιών αποκαθίσταται και σιγά σιγά με πολύ κόπο θα επανέλθει σε ένα λειτουργικό ποδοσφαιρικό γήπεδο ικανό να φιλοξενήσει αγώνες παρουσία θεατών...
Το Κύπελλο Πάσχα θα διεξάγεται συνεχόμενα μέχρι το 1950, χωρίς ασφαλώς την παρουσία ξένων ομάδων, αφού η ανέχεια και ο μαρασμός μαστίζει την Ευρώπη μετά τον καταστροφικό Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Ελλάδα προσπαθεί να ξανασταθεί στα πόδια της αντιμετωπίζοντας και τις καταστροφικές συνέπειες του Εμφυλίου, της πρώτης ουσιαστικά πράξης του cold war μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ που στοίχισε στη χώρα μας τις περισσότερες απώλειες ανθρώπινων ζωών από την τουρκοκρατία και μετά.
Ο λαός είναι ρημαγμένος, με μίσος ριζωμένο βαθιά μέσα του και το ποδόσφαιρο είναι από τα ελάχιστα πράγματα που τον ενώνει.
Το Κύπελλο Πάσχα είναι μια ευκαιρία οι Έλληνες να ξαναβρεθούν δίπλα δίπλα και να πανηγυρίσουν ή να στεναχωρηθούν μαζί, δεν λείπουν όμως και επεισοδιακές διοργανώσεις όπως εκείνη του 1948 κατά την οποία ο τελικός δεν τελείωσε ποτέ και απλώς απονεμήθηκε ατύπως ο τίτλος στον "φιλοξενούμενο" από το ΠΟΚ Άρη Θεσσαλονίκης.
Αποτελεί όμως πάντα έναν καθρέπτη του ποδοσφαίρου και του Έλληνα ποδοσφαιριστή.
Και με ομάδες του εξωτερικού
Κάποια στιγμή στο Κύπελλο Πάσχα μπήκαν και ομάδες του εξωτερικού.
Οι Γερμανοί της Κολωνίας, της ιστορικής 1FC Koln, κατακτούν πρώτοι (από τις ξένες ομάδες) τον θεσμό και ανοίγουν το μικρό κύκλο κατακτήσεων από ξένες ομάδες, αφού και το 1957 το Κύπελλο θα καταλήξει στους Ρουμάνους της Προγκρέσουλ από το Βουκουρέστι.
Ο θεσμός όμως αρχίζει και φθίνει, το ΠΟΚ δεν είναι πλέον τόσο αρραγές και η αντιπαλότητα μεταξύ των τριών δυνάμεων αρχίζει και ανεβαίνει.
Τα παιγνίδια γίνονται ακόμη πιο σκληρά, ξεφεύγουν από το φιλικό χαρακτήρα και οι αγώνες προσφέρονται μόνον ως "ρεβάνς" για ήττες στο πρωτάθλημα ή για ξεκαθαρίσματα λογαριασμών.
Όταν καθιερώνεται και η Α' Εθνική, τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα, αφού οι ομάδες παρουσιάζονται εντελώς αδιάφορες και επιδίδονται απλώς σε "κοκορομαχίες" ή φτηνά κόλπα δημιουργίας εντυπώσεων. Είναι φανερό ότι ο θεσμός πλησιάζει στο τέλος του.
Το όραμα του Θανάση Μέρμηγκα, του Απόστολου Νικολαΐδη (από τον οποίο αργότερα πήρε και το όνομά του το γήπεδο της Λεωφόρου) και του Κώστα Κωνσταντάρα (της οικογένειας του γνωστού ηθοποιού του ελληνικού κινηματογράφου που ήταν και φανατικός ΑΕΚτζής) για μια λίγκα συνεργασίας ολοκληρώθηκε αφήνοντας πίσω του πολλά ξεχωριστά και αξιομνημόνευτα γεγονότα χαρμολύπης.
Μαζί με το Κύπελλο Πάσχα και μια Ελλάδα με όχι και τόσο αθώα κίνητρα που άντεξε σκάρτα 20 χρόνια μετά τον πόλεμο πριν αναλάβουν δράση οι Συνταγματάρχες...
Επιμέλεια: Γιώργος Μιμίκος
* Στο φωτογραφικό στιγμιότυπο είναι πρωταγωνιστής ο μεγάλος γκολτζής Κώστας Νεστορίδης, ο "Νέστορας" της ΑΕΚ...
