Η χρήση της οδοντόβουρτσας, συνδυάζεται συνήθως με τη χρήση της οδοντόκρεμας, με σκοπό τη διευκόλυνση της απομάκρυνσης της οδοντικής πλάκας, ενώ η επιφάνεια του δοντιού καλύπτεται με το υλικό αυτό για θεραπευτικούς ή προληπτικούς λόγους.
Ο παραδοσιακός ρόλος της οδοντόκρεμας, είναι κατά κύριο λόγο αισθητικός, βοηθώντας στον καθαρισμό των δοντιών, ενώ παράλληλα δημιουργεί μια φρεσκάδα στην αναπνοή. Επιπλέον, το βούρτσισμα γίνεται πιο ευχάριστο.
της Ιωαννίκης Γ. Τζωράκη, χειρουργού Οδοντιάτρου
Με την πάροδο των ετών και στο πλαίσιο πολλών ερευνών με σκοπό τη διαφοροποίηση ή την αντικατάσταση της οδοντόκρεμας, η οποία όμως, έχει εγκαθιδρυθεί λόγω των ιδιοτήτων των συστατικών της, που βοηθούν στην απομάκρυνσης της πλάκας-της κύριας αιτίας για τη δημιουργία της τερηδόνας- καθώς και την πρόληψη της ουλίτιδας.
Το πιο σημαντικό συστατικό της κάθε οδοντόκρεμας, είναι η λειαντική της ουσία. Οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν πολλά διαφορετικά λειαντικά, τα οποία διαφέρουν όχι μόνο όσον αφορά την χημική τους σύνθεση (φωσφορικά και ανθρακικά άλατα, διοξείδιο του πυριτίου, οξείδιο του αργιλίου, κλπ), αλλά επίσης στο μέγεθος και στο σχήμα των σωματιδίων τους.
Αυτές οι διαφορές καθορίζουν την στιλβωτική δράση του προϊόντος, όπως επίσης και τη λειαντική ικανότητα της οδοντόκρεμας .
Στα συστατικά της οδοντόκρεμας, περιλαμβάνονται χημικές ουσίες. Αυτές οι ουσίες βοηθούν στην πρόληψη της τερηδόνας (φθοριούχα άλατα), στη θεραπεία υπερευαισθησίας της εκτεθειμένης οδοντίνης (κάλιο, φθόριο, κλπ). Επίσης, έχουν απολυμαντικές ιδιότητες (Triclosan) και χρησιμεύουν στη λεύκανση των οδοντικών λεκέδων.
Οι οδοντόκρεμες, επίσης, περιέχουν αρωματικούς/ γευστικούς παράγοντες, οι οποίοι προσδίδουν ευχάριστη και φρέσκια γεύση, καθώς και παράγοντες διατήρησης υγρασίας και πηκτικούς παράγοντες, οι οποίοι διατηρούν την οδοντόκρεμα στη μορφή που όλοι γνωρίζουμε: Όλα αυτά σε ένα σωληνάριο!
Για την επιλογή της οδοντόκρεμας, συνήθως, η γεύση, οι λευκαντικοί παράγοντες, ο έλεγχος του σχηματισμού πέτρας και η τιμή, αποτελούν τις καθοριστικές παραμέτρους για την αγορά της. Στην πραγματικότητα, τα σωστά κριτήρια για την επιλογή της, όμως, θα πρέπει να είναι η αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών που έχει ο κάθε ένας από μας, όπως τα ευαίσθητα δόντια ή οι τεχνητές οδοντοστοιχίες, καθώς και η ηλικία.
Συγκεκριμένα, για τα ευαίσθητα δόντια, οι ειδικοί προτείνουν οδοντόκρεμες χωρίς "σκληρά" λειαντικά. Σωστή επιλογή, επίσης, αποτελεί μια οδοντόκρεμα "απευαισθητοποίησης" (ως συστατικό θα πρέπει να υπάρχει επιπλέον νιτρικό κάλιο -potassium nitrate). Τα αποτελέσματα της χρήσης είναι εμφανή σε τέσσερις με έξι εβδομάδες.
Για λευκά και λαμπερά δόντια, εμπιστευόμαστε οδοντόκρεμες που βοηθούν στη διατήρηση της απόχρωσης του δοντιού, μετά όμως από μια επαγγελματική λεύκανση. Για φυσικά λευκά δόντια, οι οδοντόκρεμες πρέπει να περιέχουν καρβίδιο του υδρογόνου (hydrogen carbide), καθώς και υπεροξείδιο του υδρογόνου (hydrogen peroxide).
Επιπλέον, εάν αντιμετωπίζετε συχνά τη συγκέντρωση πέτρας, υπάρχουν οδοντόκρεμες που μπορούν δραστικά να βοηθήσουν, εάν στην περιεκτικότητά τους περιλαμβάνεται πυροφωσφορικό οξύ (pyrophosphate). Η πέτρα θα πρέπει πρωτύτερα να έχει αφαιρεθεί με τη διαδικασία της αποτρύγωσης (οδοντικός καθαρισμός) από τον οδοντίατρο.
Όσον αφορά τη λείανση της επιφάνειας του δοντιού, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμη και μια οδοντόκρεμα που περιέχει απλή μαγειρική σόδα και οχι τα παραδοσιακά λειαντικά, καθώς μειώνει την ευαισθησία των δοντιών, ειδικά σε άτομα με υφίζηση ούλων ή αποτριβή, προερχόμενη από αυστηρό και επιμένον τρίψιμο με "σκληρές" λειαντικές οδοντόκρεμες.
Μεγάλο κεφάλαιο αποτελεί και η αναζήτηση της κατάλληλης οδοντόκρεμας για τα παιδιά. Οι παιδικές οδοντόκρεμες προορίζονται για χρήση από παιδιά ηλικίας από 6 μηνών μέχρι περίπου 10 ετών.
Οι κύριες διαφορές τους από τις οδοντόκρεμες ενηλίκων είναι οι πιο ευχάριστες γεύσεις, η μειωμένη περιεκτικότητα σε φθόριο και φυσικά η έλλειψη διάφορων πρόσθετων συστατικών π.χ. αντιμικροβιακών που δεν χρειάζονται ακόμη στην παιδική ηλικία.
Ουσιαστικά στις παιδικές οδοντόκρεμες έχουμε 3 ομάδες προϊόντων: παιδικές οδοντόκρεμες χωρίς φθόριο, παιδικές φθοριούχες οδοντόκρεμες με χαμηλή περιεκτικότητα 250-500ppm φθορίου και παιδικές φθοριούχες οδοντόκρεμες με κανονική περιεκτικότητα 500-1000ppm φθορίου.
Οι οδοντόκρεμες απουσία φθορίου, προορίζονται κυρίως για βρέφη και παιδιά κάτω των 2 ετών, ή για εκείνα που δεν έχουν μάθει ακόμη να μην καταπίνουν την οδοντόκρεμα. Η κατάποση της οδοντόκρεμας μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική λήψη φθορίου ή ακόμη και στην εμφάνιση τοξικότητας φθορίου, γεγονός πολύ σπάνιο, εάν δηλαδή το παιδί καταπιεί ολόκληρο το σωληνάριο.
Ωστόσο, η εμφάνιση φθορίασης είναι σχετικά συνήθης. Η υπερβολική συσσώρευση φθορίου, προκαλεί βλάβη στα κύτταρα που δημιουργούν τα μόνιμα δόντια και μπορεί να εμφανιστεί ως αποχρωματισμός, λευκές ή καφέ κηλίδες στο σμάλτο των δοντιών ή ανωμαλίες στην επιφάνεια της αδαμαντίνης.
Παρόλα αυτά, οι οδοντόκρεμες χωρίς φθόριο δεν παρέχουν καμία προστασία από την τερηδόνα, οπότε απαιτείται ακόμη μεγαλύτερη προσοχή και έμφαση στο σωστό βούρτσισμα των δοντιών για την αποτελεσματική απομάκρυνση της οδοντικής πλάκας. Ο οδοντίατρος συστήνει την κατάλληλη οδοντόκρεμα, ανάλογα με την ηλικία και τις ανάγκες του παιδιού.
Τέλος, σε άτομα με τεχνητές οδοντοστοιχίες, κρίνεται απαραίτητη η χρήση οδοντόκρεμας καθορισμένης από τον ειδικό για κάθε ξεχωριστή περίπτωση, καθώς η απορρόφηση οσμών και χρωστικών ουσιών είναι έντονη.
Συμπερασματικά, η οδοντόκρεμα είναι αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινής φροντίδας στο σπίτι για την ενίσχυση της στοματικής υγιεινής. Διπλασιάζει αποτελεσματικά την απόδοση της μηχανικής απομάκρυνση της πλάκας και επομένως, συμβάλει στην πρόληψη στοματικών παθήσεων όπως η τερηδόνα και η φλεγμονή των ούλων.
Με τη βοήθεια του οδοντιάτρου σας, επιλέξτε την κατάλληλη οδοντόκρεμα για εσάς, ακολουθώντας πάντα τον ενδεδειγμένο τρόπο βουρτσίσματος.
