Με μια απόφαση-κόλαφο για τη δημοτική Αρχή Ηρακλείου, τον αρμόδιο αντιδήμαρχο, αλλά και όσους χειρίστηκαν την υπόθεση του ανοικτού, διεθνούς, ηλεκτρονικού διαγωνισμού, για την προμήθεια 8 νέων απορριμματοφόρων, το ΣΤ' Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κεντρικά στην Αθήνα, μπλοκάρει την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ Δήμου και αναδόχου-προμηθευτή για την προμήθεια των 8 απορριμματοφόρων.
Η σύμβαση επιστρέφεται χωρίς έγκριση νομιμότητας στο Δήμο, επειδή, όπως αναφέρεται, «δεν είναι νόμιμη», με επισημάνσεις- "φωτιά", που πλέον με τη "σφραγίδα" κλιμακίου Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας θέτουν σοβαρά ερωτηματικά για τη διαφάνεια και τις μεθοδεύσεις ενός τέτοιου διαγωνισμού. Μάλιστα, το Ελεγκτικό Συνέδριο γνωστοποιεί στο Δήμο ότι έχει περιθώριο 15 ημερών για να ασκήσει αίτηση ανάκλησης επί της πράξης-απόφασής του αυτής. Ωστόσο τα όσα περιγράφει στο σκεπτικό της απόρριψης του σχεδίου σύμβασης δημιουργούν πλέον μείζον πολιτικό και ηθικής τάξης θέμα. Πολύ περισσότερο που, όπως θυμούνται οι αναγνώστες μας, η εφημερίδα "Ν.Κ." είχε αποκαλύψει τις πρωτοφανείς μεθοδεύσεις κατά παρέκκλιση στο διαγωνισμό αυτό.
Για πρώτη φορά, ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Καθαριότητας, χωρίς καν να έχει ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός με το άνοιγμα και των οικονομικών προσφορών, την ανάδειξη αναδόχου και τη σύνταξη του πρακτικού της Επιτροπής Διαγωνισμού, επισκεπτόταν τον έναν από τους δύο διαγωνιζόμενους για τα 8 απορριμματοφόρα στη Αθήνα, για την πρόοδο της προμήθειας (!).
Το πρωτοφανές για δημόσιο, διεθνή, ηλεκτρονικό διαγωνισμό περιστατικό, σημειώθηκε τέσσερις μέρες (18/11/2016) πριν αποσφραγιστούν με ειδικό κλειδάριθμο οι οικονομικές προσφορές των δύο διαγωνιζομένων στις 22/11/2106. Η επίσκεψη αυτή γινόταν τέσσερις μέρες πριν ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και τέσσερις μέρες αφότου είχε συνταχθεί το πρακτικό της τεχνικής αξιολόγησης των προσφορών στις 14/11/2016 (!). Προμηθευτής μάλιστα, όπως είχε "προδιαγράψει" η μετάβαση του αντιδημάρχου στην Αθήνα, με έξοδα παράστασης που πέρασε κιόλας από το Δημοτικό Συμβούλιο στις 21/11/2016, ήταν τελικά ο διαγωνιζόμενος που συνάντησε πριν ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός, και στον οποίο τελικά ανατέθηκε η σχετική προμήθεια των 8 νέων απορριμματοφόρων συνολικής δαπάνης 975.806,44 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ).
Η απόφαση-κόλαφος
Επειδή το οικονομικό ύψος της προμήθειας των 8 νέων απορριμματοφόρων υπερβαίνει τις εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, το σχέδιο σύμβασης με τον ανάδοχο ανέλαβε να ελέγξει, για τη νομιμότητά του, το Ελεγκτικό Συνέδριο (ΣΤ' Κλιμάκιο) στην Αθήνα. Η πράξη που εξέδωσε στις 12 Δεκεμβρίου του 2016, και η οποία εδώ και μία εβδομάδα - από τις 9/1/2017 - έχει κοινοποιηθεί στο Δήμο Ηρακλείου, είναι κόλαφος για όσα μέχρι σήμερα φαίνεται να μεθοδεύτηκαν γύρω από το διαγωνισμό αυτό, με αποτέλεσμα το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας να κρίνει ότι η σύμβαση «δεν είναι νόμιμη».
Το Ελεγκτικό Συνέδριο, αφού αναφέρεται διεξοδικά σε όλες τις φάσεις του διαγωνισμού, από τις τεχνικές προσφορές, μέχρι την απόφαση για τις οικονομικές προσφορές, τα πρακτικά και την κατακύρωση του διαγωνισμού, καταλήγει σε ένα σκεπτικό που "κονιορτοποιεί" όλο το σχετικό αφήγημα της δημοτικής Αρχής και του αρμόδιου αντιδημάρχου Καθαριότητας, αλλά και του δημάρχου Ηρακλείου, που έσπευσε να τον καλύψει πολιτικά, μετά την αποκάλυψη για τη μετάβασή του στη Αθήνα, προκειμένου να δει την πρόοδο της προμήθειας από τον ένα διαγωνιζόμενο (!) και πριν καν ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός.
«Δεν είναι νόμιμη»
Στο σκεπτικό του το Ελεγκτικό Συνέδριο αναφέρει χαρακτηριστικά: «...Το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην εταιρεία (σ.σ. αναφέρεται το όνομά της) δεν είναι νόμιμη, διότι ερείδεται (σ.σ. στηρίζεται, θεμελιώνεται) επί του ανεπαρκώς αιτιολογημένου από 14/11/2016 πρακτικού τεχνικής αξιολόγησης των προσφορών».
«Προνομιακή βαθμολογία» χωρίς αιτιολόγηση
Μάλιστα, ότι το πρακτικό της τεχνικής αξιολόγησης ήταν ανεπαρκώς αιτιολογημένο, στο σκεπτικό της απόφασης του Ελεγκτικού Συνεδρίου συνοδεύεται με μια άκρως αποκαλυπτική διατύπωση για τη "μεθόδευση" που ενδεχομένως υπήρξε από τη φάση κιόλας της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, υπέρ του τελικού "νικητή", εγείροντας και νέα ερωτηματικά για το πώς έγινε η αξιολόγηση αυτή.
Πολύ περισσότερο που καταρρίπτει και την έγγραφη απάντηση του αντιδημάρχου στην αποκάλυψή μας, τότε, για τη μετάβασή του στην Αθήνα πριν την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, ότι «το έκανα γιατί, από το άνοιγμα των τεχνικών προσφορών, γνωρίζαμε ότι η συγκεκριμένη εταιρεία ήταν μακράν η συμφερότερη επιλογή για την προμήθεια των 8 νέων απορριμματοφόρων».
Μόνο που το Ελεγκτικό στην απόφασή του αναφέρει ότι υπήρξε αναιτιολόγητα και ουσιωδώς «πριμοδότηση» του εν λόγω προμηθευτή στη βαθμολόγηση της τεχνικής του προσφοράς, έναντι της άλλης εταιρείας, αναφέροντας: «...Η ανεπάρκεια δε της αιτιολογίας του εν λόγω πρακτικού στοιχειοποιείται εκ του ότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, στην ανάδοχο εταιρεία δόθηκε σε όλες ανεξαιρέτως τις ομάδες κριτηρίων βαθμολογία ανώτερη των 50 βαθμών και ανώτερη επίσης της βαθμολογίας που αντιστοίχως είχε δοθεί στη συνυποψήφιά της εταιρεία, χωρίς, όμως, σε καμία περίπτωση, να αιτιολογείται ειδικά - και δη με λεκτική αποτύπωση της σχετικής κρίσης, μη αρκούσης της απλής αριθμητικής παράθεσης του βαθμού - σε τι ακριβώς συνίσταται όπου η ανάδοχος έλαβε μεγαλύτερο βαθμό από τον προβλεπόμενο και για ποιο λόγο η προσφορά της υπερτερεί στα ίδια αυτά στοιχεία έναντι της προσφοράς της συνδιαγωνιζόμενής της εταιρείας.
Η έλλειψη της αιτιολογίας αυτής καθιστά δυσχερή τόσο την προβολή αντιρρήσεων από τη συνυποψήφια εταιρεία κατά του επίμαχου πρακτικού, όσο και τον έλεγχο από το παρόν Κλιμάκιο της τήρησης του ενιαίου μέτρου κρίσης κατά την αξιολόγηση των προσφορών και της νομιμότητας της πρόταξης βαθμολογικά τής... (σ.σ. αναφέρεται η εταιρεία), η οποία υπήρξε, σημειωτέον, καθοριστική για την ανακήρυξή της ως αναδόχου και στις τρεις κατηγορίες ζητουμένων οχημάτων, δεδομένης και της απολύτως αμελητέας ποσοτικής απόκλισης των δύο οικονομικών προσφορών. Ως εκ ουσιώδους, συνεπώς, χαρακτήρα της ανωτέρω πλημμέλειας, κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης...».
Το τμήμα λοιπόν του σκεπτικού αυτού του Ελεγκτικού Συνεδρίου αποκαλύπτει συνάμα ότι η διαφορά στις οικονομικές προσφορές και των δύο ήταν αμελητέα ποσοτικά. Άρα το τεχνικό κομμάτι έκρινε το "νικητή", όπου αυτός βαθμολογήθηκε χωρίς να αναφέρεται αιτιολογία, και μάλιστα λεκτικά, αλλά με σκέτους αριθμούς, άνω του 50 σε όλες τις κατηγορίες κριτηρίων, έναντι του συνυποψηφίου του.
Γνώστες του συστήματος δημόσιων διαγωνισμών για προμήθειες υποστηρίζουν ότι οι αναφορές αυτές του Ελεγκτικού ενδέχεται να αφήνουν «αποχρώσες ενδείξεις» ακόμη και για «προσυνεννόηση» σε κάποιο βαθμό στα τεχνικά του διαγωνισμού. Ίσως και με τη σύμφωνη γνώμη όλων των παραγόντων. Αλλά αφενός μεν η "βιάση" του αντιδημάρχου να επισκεφτεί τον έναν διαγωνιζόμενο - όπως ο ίδιος παραδέχτηκε - για την πρόοδο της προμήθειας των απορριμματοφόρων, πριν καν ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός, και αφετέρου ο τρόπος αποτύπωσης στα πρακτικά του διαγωνισμού δεν άφησαν κανένα περιθώριο στο Ελεγκτικό να μην αντιληφθεί τι είχε συμβεί, ώστε να φτάσει στο σημείο να αποφανθεί ότι το σχέδιο σύμβασης για την προμήθεια «δεν είναι νόμιμο».
ΤΙ ΕΛΕΓΕ ΤΟ ΝΟΕΜΒΡΙΟ
Η "ακύρωση" του αντιδημάρχου
Κι όμως, ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας, όταν αποκαλύψαμε την επίσκεψή του στον ένα διαγωνιζόμενο, πριν καν ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός, γεγονός πρωτοφανές για ένα δημόσιο, διεθνή, διαγωνισμό, μας είχε απαντήσει εγγράφως, δικαιολογώντας τα αδικαιολόγητα, μεταξύ άλλων και ως εξής: «Από τη Δευτέρα 14 Νοεμβρίου, όταν και άνοιξαν οι τεχνικές προσφορές του ανοικτού, διεθνούς, ηλεκτρονικού διαγωνισμού, γνωρίζαμε ότι η συγκεκριμένη εταιρεία ήταν μακράν η συμφερότερη επιλογή για την προμήθεια των 8 νέων απορριμματοφόρων. Για να άλλαζε ο συσχετισμός, θα έπρεπε στο στάδιο των οικονομικών προσφορών η 2η εταιρεία να έδινε έκπτωση διψήφιου ποσοστού διαφοράς σε σχέση με την 1η (εξαιρετικά απίθανο για διαγωνισμό προμήθειας οχημάτων βάσει των πεπραγμένων αντίστοιχων διαγωνισμών ανά τη χώρα).
Με αυτό το σκεπτικό, ακολουθώντας πάντα την προβλεπόμενη διαδικασία δημοσιότητας και ενημέρωσης του Δημοτικού Συμβουλίου και θέλοντας να κερδίσουμε πολύτιμο χρόνο προκειμένου να παραλάβουμε τα απορριμματοφόρα εντός του 2016, προγραμματίστηκε η συγκεκριμένη μετάβαση στην Αθήνα.
Και γιατί θέλαμε να ολοκληρωθεί εντός του 2016 ο διαγωνισμός; Γιατί, πολύ απλά, με αυτόν τον τρόπο η δαπάνη βαρύνει τον επενδυτικό προϋπολογισμό του Δήμου και όχι τον προϋπολογισμό των ανταποδοτικών τελών, κάτι που θα υποχρέωνε σε αύξηση των δημοτικών τελών...».
Μόνο που το Ελεγκτικό με την απόφασή του αφήνει σαφώς να εννοηθεί ότι αυτό που λέει ο αντιδήμαρχος, ότι «η συγκεκριμένη εταιρεία ήταν μακράν η συμφερότερη επιλογή για την προμήθεια των 8 νέων απορριμματοφόρων», είχε «ανεξήγητα» και χωρίς αιτιολόγηση πριμοδότηση της βαθμολογίας της και στα τεχνικά (!).
"Σφυροκόπημα" στο Δημοτικό Συμβούλιο
Στα μέσα Δεκεμβρίου οι αποκαλύψεις για τις πρωτοφανείς μεθοδεύσεις για το διαγωνισμό ήρθαν στο Δημοτικό Συμβούλιο, με ερώτηση του Ηλία Λυγερού, αλλά και παρέμβαση του Γιάννη Κουράκη, με σύσσωμη την αντιπολίτευση να ζητά εξηγήσεις. Μάλιστα, όλοι τους τόνιζαν τότε πως «είναι πρωτοφανή τα όσα συνέβησαν σε ένα δημόσιο διαγωνισμό προμήθειας, με επισκέψεις στον έναν διαγωνιζόμενο ως "προμηθευτή", πριν καν ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και αποσφραγιστούν οι οικονομικές προσφορές, κατά παράβαση κάθε διαγωνιστικής ισότητας, διαφάνειας και νομιμότητας». Ο αντιδήμαρχος επανέλαβε και τότε ότι από τις τεχνικές προσφορές ο "νικητής" είχε ουσιαστικά κριθεί, και πως με τη μετάβασή του πριν την ολοκλήρωση του διαγωνισμού στη Αθήνα στον "υπέρτερο" εκείνη την ώρα διαγωνιζόμενο ήθελε να προλάβει τις ημερομηνίες για να βαρύνουν οι δαπάνες τα επενδυτικά του 2016 και όχι τα τέλη δημοτών το 2017 (!). Τότε τον αντιδήμαρχο κάλυψε πολιτικά και ο δήμαρχος, σημειώνοντας ότι είναι απαράδεκτο να επιχειρείται να αποδοθεί «δόλος» και σκοπιμότητα σε μια ενέργεια που η βιάση της οφειλόταν ακριβώς στο να προλάβει η δημοτική Αρχή τις προθεσμίες προμήθειας και δαπάνης μέσα στο 2016, κατηγορώντας την αντιπολίτευση ότι «δυναμίτιζε» την προσπάθεια. Μόνο που σήμερα το σκεπτικό του Ελεγκτικού Συνεδρίου "αδειάζει" την κάλυψη αυτή, σημειώνοντας ότι η υπογραφή για το σχέδιο σύμβασης για την προμήθεια «δεν είναι νόμιμη» και η «προνομιακή βαθμολογία» στα τεχνικά του τελικού προμηθευτή ουσιωδώς αναιτιολόγητη.
ΑΙΤΗΣΗ ΑΝΑΚΛΗΣΗΣ
Εκτάκτως στην Οικονομική Επιτροπή
Μετά την εξέλιξη αυτή, όπου η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου "μπλοκάρει" την προμήθεια των 8 νέων απορριμματοφόρων, σήμερα στην Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Ηρακλείου, με αριθμό 3 και εκτός ημερησίας διάταξης, έρχεται για έγκριση εισήγηση δικηγόρου του Νομικού Τμήματος του Δήμου, με θέμα την "Άσκηση αίτησης ανάκλησης κατά της με αριθμό 256/2016 πράξεως του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενώπιον του 6ου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου". Ενδιαφέρον έχει πλέον το πώς θα τοποθετηθούν τα μέλη της αντιπολίτευσης που "σφυροκόπησαν" την όλη μεθόδευση γύρω από το συγκεκριμένο διαγωνισμό. Αλλά ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η στάση των μελών της πλειοψηφίας, που μετά τις επισημάνσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου βλέπουν εγγράφως, με τις μεθοδεύσεις δημοτικών αρχόντων γύρω από το διαγωνισμό, πως υπάρχει ο κίνδυνος να "τινάξουν στο αέρα" την ούτως ή άλλως αναγκαία προμήθεια των νέων απορριμματοφόρων για τον απαρχαιωμένο στόλο του Ηρακλείου.
Μεθοδεύσεις πρωτοφανείς, που θα μπορούσαν έγκαιρα να έχουν αποκρούσει, αν δεν ενδιαφέρονταν μόνο για την προέλευση των "διαρροών" του ρεπορτάζ ή για να κατηγορήσουν απλά την αντιπολίτευση ότι βάζει "εμπόδια" στην προμήθεια.
Η διαφάνεια, η νομιμότητα και η ηθική στην πολιτική επισπεύδουν τις διαδικασίες - το αντίθετο μπορεί ενίοτε να αποδειχθεί απροσπέλαστο εμπόδιο.
Ρποερτάζ : Γιώργος Σαχίνης
Φωτογραφία αρχείου
