Η "Ν.Κ." κατέγραψε την καθημερινότητα, τις δυσκολίες και τα απρόοπτα του επαγγέλματος
«Το ν' ανοίξεις σήμερα πρατήριο δεν είναι το δύσκολο της υπόθεσης, αλλά να το κρατήσεις», τονίζει στη "Ν.Κ." ο Λυκούργος Σαμόλης.
Η βάρδια και το ρεπορτάζ στο βενζινάδικο στην έναρξη του φάνηκε να είναι παιγνίδι σε σχέση με άλλα επαγγέλματα, αν και στην πράξη προέκυψε σχολαστικό, εξειδικευμένο και με πολλά ''μη'' για εμάς τους αρχάριους.
Άλλωστε το να γίνεσαι είτε βενζινοπώλης για λίγες ώρες, είτε υπάλληλος στο πρατήριο έχει τεράστιες ευθύνες.
Μπαίνοντας στο πετσί ενός άλλου επαγγελματία καταγράφοντας τις δικές του συνήθειες, την καθημερινότητά, τις προϋποθέσεις, ζώντας στο δικό του ρυθμό, επιβεβαιώνεις απλώς τον κανόνα που λέει ότι: ''Όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος''….
…'' Έγινα Βενζινοπώλης πριν από τριάντα χρόνια και αυτή τη δουλειά συνεχίζω να κάνω. Εργάζομαι καθημερινά στο πρατήριο, βάζω βενζίνη στα αυτοκίνητα των καταναλωτών, εξυπηρετώ τον κόσμο και πουλάω εκτός από καύσιμα, αξεσουάρ αυτοκινήτων, λιπαντικά και άλλα είδη καθώς οι συνήθειες άλλαξαν, οι καταναλωτές έγιναν απαιτητικοί και όποιος δεν βρίσκει στοιχειώδεις υπηρεσίες σε ένα πρατήριο είναι καταδικασμένος να κλείσει.
Έχω τη βοήθεια της συζύγου μου και των παιδιών μου, ειδικά όταν οι υποχρεώσεις των τελευταίων το επιτρέπουν και όποιος πιστεύει ότι στο ''επιχειρείν'' δεν υπάρχουν αγκάθια, κάνει μεγάλο λάθος.
Όποιος ακούει τις λέξεις επιχειρηματίας και βενζινοπώλης, σκέφτεται μόνο το ταμείο και το πόσο γεμάτο είναι. Ναι κάποτε ήταν. Σήμερα δεν προλαβαίνει να γεμίσει κι έχει αδειάσει.
Έξοδα λειτουργίας του καταστήματος, μισθοί κι ασφάλιση προσωπικού, υπερφορολόγηση, ΦΠΑ, μεταξύ άλλων'', μου λέει καλωσορίζοντας με στο νέο μου εργασιακό χώρο και παραδίδοντάς μου τη διοίκηση του, για λίγες ώρες, ο πρατηριούχος και Πρόεδρος του Συνδέσμου Βενζινοπωλών Λυκούργος Σαμόλης.
Δύσκολή κι εύκολη δουλειά διαπιστώνω από την αρχή, σχολαστική, καθώς απαιτεί ακρίβεια κινήσεων και μεγάλη υπευθυνότητα. Δουλειά που πρέπει να μάθεις να χειρίζεσαι πρώτα απ' έξω, τις αντλίες, το υγραέριο, τη διανομή του πετρελαίου θέρμανσης, το πλυντήριο αυτοκινήτων και στο τέλος από το γραφείο της Διοίκησης.
Το να βάλω βενζίνη στο ρεζερβουάρ ενός αυτοκινήτου, βουνό.
Σταματάει μπροστά μας ένα άσπρο μικρό κάτω από τα 1.000 κυβικά. Ρωτώ τον οδηγό του τι καύσιμο βάζει, πόσο θέλει …..
Πάω στη μάνικα. Πατάω το ποσό που μου ζήτησε και στη συνέχεια το πιστόλι στο ρεζερβουάρ του ΙΧ. Ο ίδιος τσεκάρει τι κάνω.
-Καλά κάνει, στις μέρες μας το ποσό των 10 ευρώ δίνει είναι μεγάλο, μου ψιθυρίζει ο βενζινοπώλης……
Ακολούθως βγάζω τη μάνικα από το ρεζερβουάρ, κλείνω το καπάκι, μαζεύω το λάστιχο, κόβω την απόδειξη και αφού παίρνω το 10ευρω παραδίδω την απόδειξη και το κλειδί του αυτοκινήτου στον οδηγό.
Ο πελάτης χαιρετά και φεύγει και ο Λυκούργος μου επισημαίνει: ''Όσο πιο ακριβής είσαι στις κινήσεις σου, τόσο πιο ασφαλείς θα είμαστε όλοι. Όταν τηρείς τους κανόνες να είσαι σίγουρος ότι όλα θα πηγαίνουν καλά.
''Πριν από μερικά χρόνια'', θυμάται, ''ήρθε μία κυρία για να βάλει βενζίνη. Μιλούσε στο κινητό της τηλέφωνο και ήταν τόσο απορροφημένη που δεν μπορούσαμε να την διακόψουμε και να της πούμε ότι απαγορεύεται. Στα στοιχειώδη μείναμε, δηλαδή πόση βενζίνη ήθελε. Μας έδωσε τα χρήματα, εμείς σ' αυτήν τα ρέστα, αλλά πριν καταλάβουμε το πώς η βιασύνη της παραλίγο να μας τινάξει στον αέρα.
Παρέσυρε τη μάνικα μέχρι την έξοδο του πρατηρίου. Το λάστιχο τέντωσε και στη συνέχεια όταν απελευθερώθηκε με τη στροφή του αυτοκινήτου της επέστρεψε πίσω με τόση δύναμη, που χτύπησε και προκάλεσε ζημιά, ευτυχώς μόνο υλική, σε ένα άλλο που βρισκόταν μπροστά στην αντλία καθώς το βρήκε στο καπό, στο κολωνάκι και στο παρμπρίζ. Το πιστόλι ξεκούμπωσε χτύπησε πάνω στην οροφή του σκέπαστρου και στη φωτοσκάφη στη συνέχεια, αρπάζοντας φωτιά. Ευτυχώς που το προσωπικό είναι εκπαιδευμένο, πρόσθεσε, πάτησαν το button ασφάλειας, πήραν τους πυροσβεστήρες και η φωτιά έσβησε. Όσο για την αυτουργό, απλά γκάζωσε κι έφυγε''….
Τις σκέψεις του διακόπτουν ο Μανόλης κι ο Γιώργος. Είναι στη διανομή πετρελαίου θέρμανσης και πρέπει να φορτώσουν για το δρομολόγιο. Ταχογράφοι και δελτία αποστολής, αποδείξεις, αλλάζουν χέρια.
Παραπίσω κάποιος άλλος παρά το περασμένο της ώρας ζητά να πλύνει το αυτοκίνητό του.
Επαγγελματίες οδηγοί και πελάτες του πρατηρίου ζητούν προϊόντα παντός είδους. Υαλοκαθαριστήρες, λάδια, πατάκια….. κάποιος άλλος ζητά μία κάρτα κινητής τηλεφωνίας.
''Όσο μεγαλύτερη είναι η γκάμα των προϊόντων που διαθέτει το κατάστημα, τόσο μεγαλύτερη είναι η πελατεία'' μαθαίνω κι όσο πιο ποιοτικές είναι οι υπηρεσίες που προσφέρεις, αποκτάς καλό όνομα στην αγορά και σταθεροποιείς την πελατεία σου.
Το ν' ανοίξεις σήμερα πρατήριο δεν είναι το δύσκολο της υπόθεσης, αλλά να το κρατήσεις, επιμένει και προσθέτει: ''Αν έχεις κάνει βενζινοπώλης είναι σα ν' έχεις κάνει όλες τις δουλειές''.
Μέσα σε λίγες ώρες προσπαθεί να μου μάθει τα πάντα όλα. Από τη λειτουργία της επιχείρησης μέχρι την επιλογή κι εκπαίδευση του προσωπικού.
''Το πρατήριο'' αναφέρει στην ενημέρωσή του ''πρέπει να είναι εφοδιασμένο με ειδικά συστήματα για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων, το δε προσωπικό εκπαιδευμένο ώστε να μπορεί να διαχειριστεί την όποια έκτακτη περίσταση. Ανάφλεξη, ατύχημα, ληστεία. Το παραπάνω αφορά όλους τους εργαζόμενους στις αντλίες στη διανομή του πετρελαίου, το φυσικό αέριο, το πλυντήριο αυτοκινήτων.
Οι οδηγίες προς όλους επίσης αναφέρουν ότι στις παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους πελάτες, περιλαμβάνονται η ευγένεια και το χαμόγελο.
Ήδη ο Ανδρέας, ο Κυριάκος και ο Μιχάλης που ακούν τα της παράδοσης - παραλαβής της Δ/νσης χαμογελούν. Πατεράδες μικρών παιδιών όλοι τους, δουλεύουν για το μεροκάματο. Αναγνωρίζουν τους κινδύνους, άλλωστε τι είναι πλέον ακίνδυνο, ενώ τα παιδιά της διανομής έχουν να κάνουν, όπως λένε, με ταράτσες, σωληνώσεις, σκάλες, μπαλκόνια, που πλέον είναι ασυντήρητα άρα και περισσότερο επικίνδυνα.
… Θυμόμαστε μια φορά ένα παππού μου λένε, που ήρθε για βενζίνη. Ήθελε να μπει μέσα στο κατάστημα να πληρώσει, αλλά όταν επέστρεψε δεν μπήκε στο δικό του αυτοκίνητο, μα σ' ένα άλλο κι έφυγε. Ούτε που το κατάλαβε. Τον πήραμε στο κατόπι για να τον σταματήσουμε και να γίνει η ανταλλαγή των αυτοκινήτων….. (γέλια).
… Πήγαμε ένα πρωί, συνεχίζουν τα παιδιά της διανομής, σε ένα σπίτι πετρέλαιο. Την ώρα που ανοίγαμε το ντεπόζιτο αντιληφτήκαμε αριστερά μας ότι κάτι κινείται. Η πρώτη ματιά μας, κατέγραψε κάτι πράσινο και η δεύτερη ένα ''ιγκουάνα'' που κυκλοφορούσε ελεύθερο. Η πρώτη αντίδραση ήταν: Ωχ! Η δεύτερη μετά την έκπληξη να ενημερώσουμε την ιδιοκτήτρια για την ύπαρξη του ερπετού, στο μισό μέτρο μήκος, που το είχε σκάσει τελικά από το κλουβί του και είχε βγει για σουλάτσο στη γειτονιά… (γέλια)
''Στο πρατήριο'', μας επαναφέρει στην τάξη ο ιδιοκτήτης, ''πρέπει να ξέρεις ότι διαχειρίζεσαι ξένα χρήματα. Του κράτους και της εταιρείας, το καύσιμο της οποίας διαθέτεις. Απαιτείται χρηστή διαχείριση.
Απαιτείται να βρίσκεις συνεχώς νέους τρόπους-προϊόντα για την προσέλκυση πελατών, με το πλέον προσφιλές να είναι τα εκπτωτικά κουπόνια, ή τη συγκέντρωση πόντων που σε συνεργασία με άλλες τοπικές επιχειρήσεις δίνει τη δυνατότητα διάθεσης - προώθησης ντόπιων προϊόντων.
Το παραπάνω προκύπτει ως ανάγκη και για τη δική σου επιβίωση'', συνεχίζει, ''καθώς οι ένδοξες μέρες που άκουγες: ''Γέμισε το'' έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Ο κόσμος ζητά σήμερα βενζίνη στα πέντε, δέκα και για τους πιο γαλαντόμους δεκαπέντε ευρώ'', ενώ το 50%-60% των καταναλωτών πληρώνει με κάρτες.
Τα πρατήρια κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Το 2008 ήταν 8.500 σ' όλη την Ελλάδα. Απέμειναν 5.250 αλλά και πάλι οι πιέσεις είναι τόσο ισχυρές που δεν ξέρεις πόσοι θα κρατήσουν.
Το ωράριο ελεύθερο. Το καθορίζει η αγορά και η ζήτηση. Το πόστο που είναι το μαγαζί σου, αν και δεν υπάρχει ποια λόγος κυρίως στην επαρχία να είσαι ανοικτός και τη νύκτα…
''Δουλεύω όλη την ημέρα. Η μείωση της κατανάλωσης, η υπερφορολόγηση, οι ασφαλιστικές εισφορές, μας εξαντλούν. Θέλεις ν' αναλάβεις τελικώς τη θέση μου με ρωτά; Ούτως ή άλλως αν κάνεις βενζινοπώλης, τα 'χεις κάνει όλα''.
Ρεπορτάζ: Αγγέλα Δουλγεράκη
